7<j Nauis1 per m a ® oromcantis unjratur
compendioiaprajfemis vine Conditiqsquä f lM B rn ft r
tasfelensfoos,8c pedëcé tim cun£tanu^puinscurht,tän
dem ad f a n cuiuique «priant pcrducit : fi igiturBec na
fc habent, prætcrcurramus ptætétcmrentia mundtnegoa
tia,adcunamufqueliis quaiad fecidafieculorumperma--
Faftuofus & fuperciliofus homo, ne vt tanmsahi-
eornis cleuetur»fe4 aùimadüenèns carms ftbnftenaam,
fedare debet cordiskumorem : nam 8cfifaatuscftprm-
ceps itrteira, ne tarnen ignoret fefe ortumex terra, quum
ex puluere ad folium confcendere,atqpc in pulüerem tan
MÈ fcalasqili fcandont,non pnus defiftunt, aut ad <“ P ™ “ a
ferridéfinum, puam ad fupremumperuemamgradum:
ita tu qüoque iugiter honeiiorum afcciiium contjuaio,
fie fietvtc*lëfti£ qóoque regni fiu<tom.al.qüandqpef:
cipias,& quodvtinam & tibi tribuat,8c comugtChnftus
Rex omnium, & qui regnant, 8c qui tegnantur m læcula,
Amehi
Z A C H A R I Æ M I -
t y l e n e n s i s EPISCOPI.
s y n t a g m a ADVERS VS
M A N 1 C H Æ O s N V N C
P R I M V M I N L V C É M
edicum.
I n t.É R P R E T E .
F R A N C I S C O T V R R I A N O;
Societarislefii.
D E 1 Z A C H A R I A E P IS
CÖ PO M Y T I L E N E N S I E X E l’ IT .
B I H l O t H I C . G tS H .
Acharia SchUßiä( alias Sophißa ) Et
EpijUplMltyUncjjßs Oialoga^qui :nßrs
bitur Ammonius aut Philojophus pGrace
exßatferutmapuiDicgum Hurtadum.
IttmUbertU mmdiattmitate. Eerturdr Roma qmp-
ftam Zacharta Phtkfephiexßare.Euifdem exßat Dia-
lo^uiTheophrafltfS, dcimmortalitatcanima. V b i d u -
p f e x e r r o r , p f i r i u s , c d m Dialogum, c u iu s in f c r i -
p t i o .A m m o n i u s . d i f t i n g u i t , c a n q u a m d i u e r i u m
o p u s , a l' i b’ r o d e m u n d i s t e r n i t a c e j c u m rf'i~t v n u s &
fcopataCcnfianttn6piilitano,é‘i’ti‘ltareipfumMfratrcs^
dmadplmdum adficiçdamfrpcr anmmiatti cengrui
/atifa&ùnm.Ketulitciim alithqitainea regiffcranu
JubJcripfitque Concilia pejl confulatum îL ErtliJ/irii.
H x c ü i c . f i l i p h u r .e c A c b i C u n a h i Q u i r i t i ç o n -
/ "u le :q u æ Z a e h a r i a m n o n m o d o E p i l c o p u m , f e d .
8c M r t r o p o l i t a m M i t y l e n e n f e m a p p e l l a n t .
Z A C H A R l . i : "EPISCOPI
MITYLENES DIS-
P V T A T IO c o n t r a e a , q v æ d e
duobusprincipiis à Maniehæo quodauifcri- ..
pta Ôc proieâta in viam pubiicam re-
périt Iuftiniano Im --
*• ' peratore. .
SI font in omnibiis contraria prmcipia,quæpbnis,vnü
bonum,quod vocàs,& alterum malum, necefleeft^fi
konum fubftantiam elle dicis,malum non elTe fiip li- :
riamiSi bonùm dicis principium.ellè,malumri6neflè‘prin.
cipiumrSibonum eflè ingenitum,& æternum, malum nô
èflcfic.Si eninihaec communia habent omnia, quomodp
fontçontrariaîÇræterea. Contraria non quatenus fobftar
ria fontjdicuntur eflè çontraria, fobftantiæ enim nihil eft:
; contiariura,fed aut quatenus font ad aliquid, aut fecun-
dumqualitatem, & acddens, aut fecundum habitüm &:
priuationem:ex quo fit,vt primo & fo li bonô» cum nihil
homm habeat,nihil contrarium,quia fecundum fobftantiam
çft bonum, fobftantiæ vero riihil éft contràriüm eoti*
uaria enimdicunturforfom,& deorfomndquatenus fob-
ftantiâ font, fed quatenus ad aliquid. Quai autem font ad
aliquid,cumnatura corporeaadnexafoht, non- igitur in
natura incorporea, & quæ omnibus antecellit & q u i in- :
telligiturcomprehendinon poflè, locum habenc iurfom '
&deorfom.
Et timor contrarius dicitm furtitudihi non tanquam
fobftâtia aliqua,fed tanqua qualitas & accidens,quQdlæ-
peadeft, & abeft. Forritudo enim, &timprinanimaipe-.
ftantur non tanquam fobftantiæ, fed tanquaqualitates,
Qdocirca non dicunrur animas, fed drca animam confî-
derântiïr forritudo tanqua habitus animæ, timor tanqua
priüariô habitus.Sicut{ànicas,&: morbus jn cofpore-vijde
nécèflè eftprioreselfe habitus priuationibüsv fommæigi-
tur amentiæeflèt cogitate hocihtDeo. diftindio enim boni
à malo non habet locum in Deo, fed in bono, & ma'lo
actionum hümanarum ; bonoquidem in ereaturâmDei
ingrediente fecundü habitum j malô verp fecundumpri-
uatibné habitus ex motu liberae vôlütatis acceden.te læpe.
bonü enim in anima, & viuere fecundüm virtuté tanqua
optimus quidam -habitus, fient didum eft ^aduenit ho-
miniihuius veto ignauia ex voluntate, &expraûacon-
foetüdine, ac coriueiriâtionemdaproficilcente, .malunx;
tanquam priuatio habitus fepeaccidit.
i d e m h b e r . S e c u n d u s . c u m D i a i o g u , ! h e o p b r a f t i
Rudè igitur eft, vkilde ineruditum diecrecpntrariumbôrto
n o m in e p r ç n o t a t u m e i d e m Z a ç h a r i ç a d fc ,r ib it :
E f t e n im Æ n e ç G a z ç i P l a c o n i c i P h i l q f q p h i , r e -
la itu s in t o m u m n o n u m B i b l i o t h e c ç l a n b l o r u m ; aliquid contrarium bonofecundum fubftantiam, quod
P à t rum . .
fecurtdumlubftantiam,& per fe bono,malum,
ficut contraria finit forfom&deorfom ; aut éflè omnino
P o r r o D i à l o g u m c o n t r a M u n d i æ t e r n i t à t é in
l a t i n a m l i n g u a c r ä f t q l i t G i l b e r t u s G c n e b r a r d u s ,
in f e r t u f q ; e f t i n t o m u m q u a r t u B i b l i o t h e c ç S S .
P a t r u m . D e e o d é Z c . c h a r i a h æ c a n n o t a u i t c o l l e -
etoï B i b l i o t h e c ç S S . P p . i n I n d i c e C h r o n o l o g i c o .
Zacharias ex Scholaßico CMitylenenfis Epfeopus, depu-
tatus a M ena Patriarcha}&,coïtüo Conßantinopotitano
ficundo, Oecumenico quinto,centum ßxaginta quinque !
eftfolus Deus. nemo-enim bonus, nifi vnus Deus ,|quia
ipfius bon mtanttnn eft immutabile, tanquam primunx
bonus,& fecundumfobftantiam bonus j'qiiarationq nihil
eftei contrarium. ^puare malum non eft fecundji fobr
ftanrianT, etenim quqdqft, oppqnitur diuidendo, quod
noneft , vndenoneft fobftanria, quodnon eft. Si autem
quod non eft»non eft fiibftantia, & QpponitUv fobftantia?
diuidendo, vtais^ bono, quod eftiubftantia, malumj
malum igitur non eft- fo b ftan tia.
Si autem htec fic habent, &aliter bonum, quod eft in
‘CUmtniCV \ r '■ r o . r . _
i M H - S Ä Ä t t ä ™ « ficé, temporisas Iußiniant & lu jh n i Impp. cum vojporto g j tu r . aliter vero confidcratur in hominibus, quod fiepé
! Neoca/apenß'^Metropolita Prou^ncia Ponti Polemonia-. pquationem habitus proprii volütariamrecipit,& veritas
ci,&Acacio Peffinuntinö , adhottficandum Anthymo, -eft^us,qu«jficintélligüntur,&di<fonràr,an'ûpâç'ftlîiii:-
quaài tonctliogefia effent de eiits exkattoratione ab Epi- bara,&ftulta,&exomnipärterepugnans fobulade duo-
---------- —"T • . _r : basprin
ScholaftiCv
Erat nomé
dignitatis Sc
officii Ec-
clefiaftici,
vtqucm ho
die Proto-
norarium
appcllamus ‘cl
Etat enim ,
D
Alexandria.
I Beiythus le
gumandebus
ptincipiis,q»2e cqmunes nodoncs non probadQuo-
"ptobi,boneiti,animo intemetati ventitant• Valde enim
timeo, deque id Une magna animi cruce, nefiiisineptijs
iuuenum mettes imbiiat. Homo enim iite^d icorrum-
pendos tpuentutis arlimos, a p eo atque vetitate prbcul
recedit, magnam vimhabet, B.qui>;iftudpaaó t A- Ne=
fein til, qüiHmiliariiliraé diu cüèoesverfitus,atn;ipfuis
cogteimiræcipue vfusjqiiid dé ccelo.quid deDeb ientiat!
Vteuehat cojluadeaftdé cumDeodighitdté !_ Faftü qui^
deihipÆai&mat,fedrationetântûCauf*,adebvtiilnd*j
queacDeû fempiternûconftitùat,neqihahc<*iiuérfitatc
vnquam-intecituraidputet.Bi întélUgb ; àcverafunt qu*
pr*dieas.Tctàmenlubensrogarim, Nuiii hæc ita habere
céiès î ïylihiètiïmprbbabilissnon ineptaaiitdiilctariéae-1.
ius videtüt tatiocinatio. A. Vis igitur, amicè, meâ 8ctpTtus
de eaiesógteiGoné,attnofuperiore internos habita côme
moratei Vis ét,qii(>s vitro citrbq; fetmoneS internos oijm
inftituiinus cpgnofcere ï B.agè, libétetiiiudaudieiim. A.
Verûjhe quis aduentans noftmm fendoné nsteipellet, ce
prehenfa manu adDeitemplüadducbVbi prunû fttud u -,
ras eius Ipeâatudigniflunas tibi oftédeto (es enun fpeûa-
di cupidus) vti eius omnia figUkrimtibiMôftrauero, no-
fttapoftea difputatiôrtc placide, cranqüilloqi auipicabor.
B. Arid egeris, mihi ré feceris gratiiïimâ. Rumor n. èftere-
ber qui meis aiiribusmireimbuit, illic qnævnqulfacU
fint iuinptuofiifima oftédi. Nam deftinébü varia,tumqj b-
pus mirificaomnisgeneris inatetiaamal. prodigiofaq. cf-,
tcpulchritudinc fidé omné füperantê cuin s côtcmpltao-
nefpeétàntliim nullus foleat rntiari. Quin 8c ferunt ad tan
tamfpecieinbpificisopificiu,arte,fapiétia>ttaditamPonrificismagnificétiaiiiadfoKopcrisambmtinc.
m6aón.cUèpB«rit<sW«, quenon inoinnibuspnnapa-
ram tenetïfi aiitem neeefie eftjVc in omnibus principacum
teneiti i i v^vnusfolus êrit princeps,quo<lpcindpia vo-
camus.igitur malum non eft fobftantia, fed diuina: legis
tranforélixp, quseex folo motu liberae voluntatis tgnauis
ratiöcittatöïibusaccidit, & in fólaaófcione non obtempe-
rantiümlëgi Dei cerriitur;vndeineaineft,vtpöife_dehnc-
te,cum pdsnitet fiEpenumeroeos,quimaleficium fociunt,
6^ad virtutemmotu voluntatis rcdeunt^quodquide ao-
ciimento eft,non efle mala fecundum natmam. Quxe-
nim fecundum naturamfunt,Vinci nonpoUunt.Si auteni
mala non font natura,& natutarum fabri(^tor Deus eft,v^
numigitur&folumprindpiuiner it,quod quia mcirciim- i
fetipturti eft,&vbique eflè ihtelligitur,nullum locum dat
nequiti,¥,quje non eft.
T I U I S.
UE VN I VERSITATIS
PROCREATIONE CONT
R A M V N D I E T M A T E R I .E A iT E R N I -
TAIEM, * PHl tOS-ÖVHbs' tONSTITVTAM XX-
charispri»umSchokftici,aeindeEpifcopiM.tylenen-
! fislyialogiis.Gilbertö^taebtaedoTKeologo
■' 'Pariiienii,£sHebniicarumdiuinammque
literatum Profcilbre Re-
gio^Interprete.
n Difputationis Hypothefis.
K Xj ifputat Zacharias ScholafticusChriftiattusi
I mnndumnon efle cumDeoitetnum, fed ,
w Dci opificum, orcum habens ex tempore,
H atque cdam.fi opifici videarar,interim. Nlhil
ex eo lindam de Dei bonitatc lsdi-Itaq;
muitdnm Dei duntaxat effe opus
h»c Quidam difdpuloram Aimonq Philo&phifenlim
ad HeUenifmum, fine Paganomm nnpletatem delapfus
Bery turn vonit,vt legum ftudium profiteretuidscum cae-
piflet quibufdamfemiliaribus paganas Armonu de mudo
ahdthefesproponece.easilliadZachanamScKolafticum
dcmlerant,& confiitadones, atque tefpon&fcnpamada-
r epofiulatunt. H.c enimiamoiimAlexandntecumAm-
monto philofopho & Gefio median* doaote multax de
iisdifputarioneWbuemYCoUoqmifiueDialogipetfon?
funtte.ZachariasperlitetaAjndlcatluus.ptfapulu3,qut
m a t e t iam ,& a r g u m e n m m D ia lo g o p t * b m t p e t k e t am B .
repr*fentatus.ReliquaeftAmmonu,dcmdeGefumcian*
doaoris.Atcaminfeinuiceiam omnes congtedlfitur
& difierant, Zachari* perfon* Chtiftiam mfccipaonem
profert.Adexttemu difputationis curium prwM perfon*
coiloquiinturiSc pt*diais elemetis exptimuntur.Vmuet
iadifpofiuoPlatonianaeft,quanmmadlocoru.qmilIinc,
vÄ fc id isp tad s carpatnr phrafim ftyiumque 1'•
A.QuidnouiacciditSocioriiamiciifime-,ytrenais Ai-
eypriiSbusNiloipfoatqaepradataMacedomsamtate
Kcnunccom.erfeÄiB.Legumibtdiü,8camotmearn.ee
adduxitadlegumparetemvrbem.EtecceArtilotele,meis
.profeao deliciis,pofthabito, itemq; lpiarum tmltauonu
miniftris inPhoanicia peregrinor, ficubipoifim difeere ie-
.Kum.iutifqneRomanipradenriä.Aüeon.mscimlecogno
Tcere.A.Reaequiile,amice.Nam fat mihi videps philofo-
.phi*initiis,Seaaionibusn6 infeite imbutds.effe cupispo-
litiCus.B.cquide cupio.A.Sed mihinattato, ädmuadeyir,
qaiPlatonicarüAAriftoreUcatüfedteaaiuigfimsiUemterptesvalet,
quiqaide defettusAthems ptofeaus efta
Philofopho,imoverodPhilofophi*, atq; adeo fepientl*
expetce,qui nnc fibiiapieti* tituluartogans in Alexadn vr
be alios etia iapietes prolixe fe effeaurüpoUicetnr, qnot-
■ quotadfedifeendigratiavenennt, 8C autesfibl patenter
eccommodaUerint.B.De Ammonio petcotati nj.ht,v.de-
ris,beate vit.Eiufinodi enim verbis hornmentfidete foies.
A. Sic res habec, Die igitur, qmipfifchola, 8c audito-
tumconuenms valet: Anne ad ipfalnnuncadolefcentes
• . . - 3" B ii/ io t/nVtt-Vat-Tom.fi,
oftcmaonéroqüèMceffific.
AiVeraquidélbnthçc/edvndetcfam-
I fti>B N e qd*té,fic tem habeft fcio.A.Netam fufatare.fed
oculisvfurpa.B.Papc O fipienriam opifias) O fpecSaculu
eleganriflunumi Qnàlis hæc fotma,quatapropomO', quâ
I p ræ c la r iih a rm o n iam P a lâ t iû ii t a d D e ih a b e t îQ u a t am o -
le d c n æ c o lü n æ fiifg u n t 8 c fo l id a n t ü r îV t em a t e n a y n a a -
p t a t * iù n t ,v t v n â e a n d é in te r iè ip e c ié fe ru an t 8c re n n e n t î
C a n d i d * c u £ t * l* n e s ,C â d o r e læ n o r e q u a p u lch te fu lg e t ;
E a n d em fig u ram fim iiitu d in c 8c fo rm a o fte n tan t p cn iru s .
A d m ir o r e t ia p ia o r iS ,l in e a s v a r ia s , fp e c ie s , 8 c c le g a n t lffi-
-m a s om n is g en e r is fe ito s p ié b l r * t ra é tiis ,m a t e n * d c cu s8 c
pulchriradiné,poibemoviqosipfoscolotes.Sedh*cquidëpofteaplaniuscontcplabimur.
NûcmihimemomPmlofophidifpuutionc'fpeciofofqsillosSermones.
Omnia
obfecronullispr*teritis,qu*Uiedixent, autpropofuent
explicate,ne manca quæftionis inuefti^itio videacur. Ne-
fâs n.vt fiue per vetitate, flue per amiaua, vituml hilofo-
phiæcognitioneptæftantë l*damüs.Ëftiniuna maxima a-
ficili falam opinionc de Deo.Sc dimnurcb. affingcre.Sed
neC vndiq i vi«oriâ quandâ Cadmeam, vt prouerbio fera
tut,venariôpoftet.fiartimfotoorarpres&aue,8comr.es
quiinperpétuaverborumeontentianévertour. A.Me
reûc moms,admirartde vir^iifqi verbis dbs 8c perfuades.
NamfatfCio,veritas tibi eftalr*8crea*fetitenn*,qmb.
homimptüdérinihilbeatiusvidemt,ttih.pret.cifiusAç-
teteaphilofophia* »vtriufq;riôfttümdebt.*,hocpoftulat,
qüodvniuerkfiEiiatasvifæq;bearitudôiii,éoiitconftitutâ
Audi igitut,âudi bone vir,vêrrtate îpiam verbis dii
ceptanté.Quodfiàl:iquidVideaipr*tcrm.ttete,quodme
in uitofiet,tuumerit in-medium proferre,atqiproponere.'
Neduc n. apiidillu,qui:!lb«s!gn.oter dogmata, in p rak “ -
tivetbo&cm.B.N»rtaigitui. A.AudiebamusaUqüando
egb 8c quidam aliiipfius difeifbdi intus m Gymdlfio bterSio,*
ifatistempQteZepldEBiucundümabquid8cfuiue
flame,eu Nilus ffuuius mbximusipijp fluxiis fm coniuetii-1
dinefeÆgyptofupeifimdit,cei^nanfqi^ptiôm4raa
imeatlibrosAriftoteUsphyfiCôs.Ipfeautc nobls veluti],
quiexponÖtoracula,AriftoteUsphdöfophia,8cterapnhdpia.
infublimiquodîfug^todoûoiflniorefed&macmffee
enàrrabat^SC expÜc^at. Cüàuten-altibiando fet-
mo de coeloitïcidiflètjUue exipfiusuiduftna, fide exeoru
qü*difputa'banrarconfequentia,fmeeaamldconnexrOKriopoftulatec(
nonenimfatismemim)h*Kptopolitioneminiecit
Ammonius. Puichnun, ne cttlumvidertr an
nort.Ghrift.Püichtuni,tcfpafldiegd.
------- ’------------ K B b b J Amftd.