II.
Afdeel.
LV,
Hoofdstuk.
ierkhoen.
K o r h o e n .
400 B e s c h r y v i n c v a n
Hen ros met zwarte dwars-flreepen. De kleine
Slagpennen zyn wit, aan de tippen bruin,(met
zwart overdwars geflreept, in de Hen,) en wit
gerand. Zy hebben op de Schouders èen witte
Vlak, in het Wyfje is de Keel wit, de Bek
in beiden zwart; dit alles, doch inzonderheid
deo-evorkte Staart, onderfcheidtzegenoegzaam
van de voorgaande Soort.
Brisson maakt van eene Verfcheidenheid gewag,
die hy noemt gejiippelde Berkhoenderen,
om dat de Hals, Borfl, Wieken en Beenen,
in het Mannetje met roode Vlakjes befprengd
zyn , en het Wyfje is grys met zwarte Vlakken
: beiden hebben zy eenige witte Vlakken
onder aan 't Lyf. Sommigen willen, dat zy
van een Berkhaan en Ouerhen zouden gefproo-
ten zyn , en zelf niet voortteelen. In Swee-
den, alwaar zy zig in de Boffchen van Smo-
land en Weflgothland onthouden ^ geeft men
’er den naam van Rackel-Hamr of Rochelhaa-
nen aan, wegens het Geluid dat de Haan maakt,
gelykende, noch naar dat der Ouerhaanen, noch
naar dat der Berkhoenderen. Het zweemt,
naamelyk, allermeefl naar een Klank, uit het
dieplt van de Keel komende , als of een der
groffte Boeren rochelde ; doch lang agtereen.
Onder dit Gefchreeuw fielt de Haan zig even
zo uitzinnig aan , als de Ouerhaan , wanneer
hy baltfl. Men vindt deeze Rochelhaanen aldaar
fomtyds in groote menigte , zo wel onder
b e V é l d h o è n d e r si 401
der de Ouerhaanen als onder de Berkhoenderen
(*).
Ik twyfel niet, of dit zyn de zodanigen* als
in het Plakkaat op de Houtveflery en Jagt, van
den jaare 1684, door de Staaten van onze Provincie
bedoeld worden onder den naam van Kor-
hoenderen. Immers het Sweedfche woord rachla
lydt ook de betekenis van \ kooren, dat men
oprispende om te braaken o f gorgelende maakt,
en naar ’t welke het kórren o f kirren der Tortelduiven
zweemt; zelfs wordt die Klank byna
door ’t woord kor uitgedrukt * en verfchilt wei^
nig van die van ’ t rochelen. In een laatere
Optelling van ’t vliegend Wild o f Edel Gevogelte
deezer Nederlanden, zyn de Berkhoenderen
in plaats gefield ( j ) . In ’t Utreehtfe Plakkaat,
( * ) Verhand-, der Stokb. ^dkad., v a n ’ t J a a r 1 7 4 4 . V o l .
V I . p . 1 7 5 .
( f ) T e w e e r e n i n ’ t . R e g l e m e n t h a a r e r K ó n i n g l y k e
H o o g h e i d v a n d e n j a a r e 1 7 5 2 > o p d e J a g t i n ' t L a n d
v a n H e u s d e n , a lw a a r d e n o n g e k w a l t f i c e e r d e n h e t f c h i e -
t e n v e r b o o d e n w o r d t v a n H a z e n , K o n y n e n , 1’ a t r y z e n ,
F a y f a n t e n , Berkboehders, R e i g e r s , G a n z e n , E e n d v o g e l * ,
P i t o o r s , Q u a k k e n , K r a n e n , Z w a n e n , T r a p g a n z e n o f
a n d e r Edel Gevogelte. Z i e Jaarb. 1 7 5 2 . b l a d z . 1 2 1 $ .
I n ’r P l a k k a a t v a n 1 6 8 4 , A r t . 3 6 , w o r d t g e f p r o k e n v a n
P a t r y z e n , F i f a n t e n , EQotboenderen, P ü r o i r s , R e i g e r e n »
K r a n e n , w i l d e S w a n e n , T r a p g a n z e n , S c h o l v a a r s o f
d e r g e l y k v l i e g e n d W i l d : v a n D u i v e n e n E e n d v Q g e l e n
A r t . 41. Z i s Gr. Plakkautb. I V . D eel p a g . 5 2 6. Z u l f c
V l i e g e n d W i l d o f E d e l G e v o g e l t e m a g n i e m a n d f c h i e t e n
b f v a n g e n , o f d e N e l l e n b e r o o v e n , i n d e P r o v i n c i e v a n
H o l l a n d , v o l g e n s d e v e r n i e u w d e P r i a f e l y k e Ordonnantie
v a n d e n j a a r e 1 7 5 - 0 . Jaarb. bl. i c 8 o .
I. De ei. V. StuIc, C C
II.
Afdeel.
LV.
Hoofdstuk.
Kprboen.