h t a o h l o p v o r a e h i l l e n d o p l a a t s e n l ä n g s d ü ft OY}) VS d o v r l v t o v v a n
S e r a w a k , v a n S a n t o o lH n i g a a n U&to.n n u n u l t o t a a n d e S c h i l d e r -
a e h t i g e K a l k b o r g v n o n d o O h i n e o s e l i e g o u d v c h l o n v a n l l n u Oll
H u l k M a a r d i t g o d o e l t o d o s l a n d s i s *0 0 d i k w j j l a b o s e h r e v e n ( * ) ,
d a s i k h o t m o l s t i l z w i j g v n i h I . v o o r b i j g a a n , t o m o o r d a a r m l j u e
v e n a u a e l i n g e n , i n h o t h a r t v a n d o n n a t t o n m o o s o n b i j o e n g e -
b r a e l u . b e i r e k k e l i j k s e h r a a l o n o n h o d u i d o n d waren.
ln Maart IS56 bosloot ik do kolemnijnon te gaan hozooken
die mon bezig was to openen aa.n do Simoenjon, een tak van
do Sadong. wolke rivior ton Oos ton van Serawak, tussoben
doio plaats on do rivior van Batang Loepar, is gelegen. De
Siinoenion veteenigt zieh mot do Sadong omstreeks 20 (Eng.)
mijlen van baren mond. Zij is zeer srnal en sterk kronkelend;
de krauten der praohtige woudboomen die bare oevers bedek-
ken. strengelen som§ boven bare wateren buu loof seiner ineen.
Her geheele land mssoheu bet riviertje en de kust is een vol-
komen vlakke. met bosseben bekleede moerasgrond, waaruit
enkele op zieh zelve staande heuvels verrijzen. Aan den voet
van een van dezen liggen de werken. Yan de landingsplaats
tot aan dezen henvel was een Dajaksebe weg gemaakt, een-
vosdig bestaande uit boomstammen, met het einde tegen elkander
in den diassen grond gelegd. De blootvoets gaande inboor-
lingen loopen daarover zonder moeite en dragen er zelfs met
bet grootete gemak zware lasten overheen; maar voor een
gelaaisden Europeaan is het een glibberig werk, en wanneer
Inj zyne aandacht laat aftrekken door de vele belangwekkende
T«»rwerpen die zieh gednrig aan hem voordoen, kan het bijna
nie: anders of inj moet nu en dan in het moeras tnimelen.
Op myne eerste wandeling längs dezen weg zag ik weinig
msseten of TOgelen, maar myne aandacht viel op eenige fraai
M&ässäs orehideen van het geslacht Coelogyne, eene groep
dk my naderhaod bleek hier zeer menigvuldig en kenmerkend
roor de streck te zyn. Op de helling van den henvel, nabij
den voot, was OOHO piek in bet bosch opgernimd en waren
oonigo ruwe woiiingen opgeslagen, waarin de ingenieor
Ooulson (hi eenige Chineosche werkt ieden waren gebnisvest.
Ik werd aanvarikeiijk op verpliebtende wijze geberbergd in
bei! liuis van don lieer Ooulson, maar (laar rnij de piek voor
mijn dooJ zeer gesehikt voorkwarn en mtmnutende gelegen-
licdon voor bet verzamelen aanbood, liet ik eene kleine woning,
uit twoo kaincrs en eene verandab bestaande, voor my op-
richten. Hier verbleef ik negen rnaanden en braeht eene ont-
zettende verzameling van insecten bij een; want daar de orn-
standigheden daarvoor bijzonder günstig waren, vond Ik bet
best mijne aandacht hoofdzakelijk bij deze klasse van dieren
te bepalen.
In de tropische landen zijn de insecten van alle orden .
maar vooral de uitgestrekte en bij verzamelaars zoo geüefäe
groep der torren, meer of min afhankelijk van den planten-
groei, en in het bijzonder van de aanwezigheid van hont,
sebors en bladeren in verschillende Stadien van ontbinding.
In bet ongerepte maagdelijke wond zijn de insecten die znlke
streken bezoeken, over eene onmetelijke uitgestrektheid ver-
spreid op de plaatsen waar boomen door krankheid of onder-
dom omgevallen of voor de woede der stormen bezweken zyn:
maar vaak zullen twintig mijlen lands in het vierkant niet
zoovele omgevallen en half-vergane boomen bevatten. als er
gevonden worden in eene enkele open piek, door de byl in
bet bosch geruimd. De hoeveelheid en verscheidenheid van
torren en vele andere insecten die op eenige plaats tussehea
de keerkringen in een gegeven tijdsbestek knnnen veixameld
worden, is afhankelijk in de eerste plaats van de onmiddel-
lijke nabijbeid eener groote uitgestrektheid van maagvieiük
bosch, en in de tweede plaats van de hoeveelheid boomen,
binnen den tijd van eenige rnaanden geveld of nog by
voortduring geveld werdende, die men op den grond laa;
5