if
R -
N
126 II. KL. TWAALFDE FAMILIE, CHYMOPLANIAE.
t r e f t . De lever is bij de acuut verloopende ziektevormen
meestal iets bloedrijkei-, dan in den normalen toestand,
in cbronisehc gevallen daarentcgen slap, bleek, ineengekrompen
en bij icteras symptomaLicus dikwijls op velerlei
wijzen vei-anderd. l)e galblaas is leeg of niet slijm
gevuld, klein en hai'e uitvoei'ingsbuizen zijn naauw.
Niet zelden hebben (voornamelijk symptomatische) gevallen
van geelzucbt alleen hun onlstaan aan de galwegen
te danken: deze zijn krampacbtig zamengetrokken, door
slijmproppen, galsteenen en dgl. verstopt, of door gezwellen
der alvleescbklier , der maag en dgl. te zamen
gedrukt, en alsdan is de galblaas niet slechts opgevuld
met eene donkere gal, maar de overvulling is somwijlen
ZOO groot, dat er in bet weefsel der lever zelfs wäre nederzeltingen
van gal voorkomen. Heeft er zieh Hepatit
i s , Gastromalacia, Marasmus, Hydrops en dgl. bijgevoegd,
dan vindt men ook de voortbrengsels dezer ziekten.
Ook bet bij Hydrops uitgestorte water bevat galstof,
ziet er geel iiit en smaakt bitter.
B e b a n d e 1 i u g.
He vooruaamste opgave bestaat in de onderdrukte afscbeiding
van gal weder te herstellen. Is de Choloplania
verwekt door de levenswijze der zieken, zoo moet deze
veranderd, de verblijfplaats verwisseld , en het sebadelijke
voedsel en de nadeelige dranken verboten worden.
Ligt de oorzaak van Icterus in afwijkingen in de dieet,
dan bewijst in bei begin een braakmiddel somwijlen goede
diensten; gaf verkoudheid aanleiding tot zijn ontstaan,
dan ziet men de geelzucbt dikwijls weder verdwijnen na
het gebruik van een warm bad, van een aromatisch aftreksel
met Spirit. Minderer, of van het Pulv. Hoveri.
Is de Choloplania echter het verschijnsel van eenig ander
lijden, dan moet dit, zoo mogelijk, worden opgeheven,
l)e eigenlijke middelen echter, die de galafscheiding bevorderen,
bestaan in de zoogenaamde Piesolventia en zacht
werkende Laxantia. Bij de eerste soort is dikwijls de
I, GESLACHT. ICTERUS. 127
moedermelk, doch steeds de Syrupus mannatus en rhei
voldoende; bij de tweede daarentegen moet men, tea
minste om de verrigting der lever te regelen, van Calomel,
Rheum in zelfstandigbeid en dgl. gebruik maken.
Bij icterus acutus worden voornamelijk de zouten. Tart,
natronat. en tartarisat., Natr. sulphur., in verbinding
met Extr. tarax. , graminis, saponar. en dgl. toegediend
, en bij den chronischen vorm moet men gewoonlijk
de trage outlasting eerst door een sterk purgeermidd
e l . Infus, senn. composit., Elect, lenitiv. en zelfs door
Calomel met Jalapp. verbeteren en vervolgens door Extr.
saponar., middenzouten , Rheum , Gummata ferulacea
enz. onderhouden.
Bebalve de aanwending dezer middelen is het echter,
ten miuste bij de meer outwikkelde ziektevormen, zeer
bevorderlijk voor de genezing der geelzucbt, wanneer er
te gelijker tijd andere Organen tot uitscheiding der nedergezette
gal worden aangezet; men geeft, in vereeniging
met de afvoerende middelen en met deze afwisselende,
zweet- en pisdrijvende middelen. De eersle zijn vooral
noodzakelijk wanneer de ziekte zieh in de huid vormde,
en alsdan geve men bij icterus infantilis Vinum stibiat.,
Inf. flor, verbasc., sambuc. enz.; bij icterus acutus
Murias of Acetas ammon., Pulv. Doveri enz. ; in chronische
gevallen echter Valeriana, kamfer, zwavelwater
en dgl. Warme baden zijn voor alle soorten geschikt.
Pisdrijvende middelen zijn voornamelijk in de chronische
geelzucbt en bij bejaarde personen aangewezen en worden
noodzakelijk wanneer er zieh waterzucht dreigt te
vormen. Men geve Infus, digit, met Liq. kali acetic.,
J u n i p e r i n a , Pyrola umbell., Onon. spinos. enz. In
zeer harduekkige gevallen heeft mij bet salpeterzuur,
zoowel wegens zijne werking op de lever als om zijn
pisdrijvend vermögen, uitstekende diensten bewezen.
Daarbij moeten de zieken eenen hieraan beantwoordenden
leefregel in acht nemen , zieh warm houden, slechts
r