n
'X
'¿'il TWEEDE KLASSE. ÜERMAPOSTASES.
üzocna scrophulosa en tigl., en de primaire aandoening
b l i j f t , nevcns de op nieuw onlstanc, voorlbestaan;
sprongsgewijze daarentegen volgt de medcdeeling voornamelijk
dan, wamieer de klieraclitige verandcring der
huid spoediger of langzamer verdwijnt, ea doet meestal
inwendige weefsels, de glandulae mesei'aicae, de longen
en dgl. aau.
Geen. ander dyscrasiscli ziekteproces dan liet scropliuleuse,
maakt zieh zoo menigwerf reeds aanwezige veranderingen
der huid, uitslagen, sclieidingenvanden zamenhang,
zweren enz. ten nutte, tot nederzetting van zijn
ziekelijk voonbrengsel. De ligtste Eczematoses, zoowel als
de gevaarlijkste venerische, kankeraclitige en lepreuse
aandoeningen, verhouden zieh bij klierziekige voorwerpen
veelal anders dan bij gezonde en worden door den
invloed der Scrophuloses meer of min gewijzigd, en
de v a t b a a r h e i d van dit ziekteproces om zieh zam
e n te s tel le n is alzoo zeer groot. Het vormt, voornamelijk
met de Eczematoses, doch ook met andere
Familien, talrijke tusschensoorten en Vermengingen,
die, door de grootere afscheiding, de meer puistachtige
vruehten, de meer heldere en dikke korsten, de
neiging tot verzwering enz., de zuivere Scrophuloses
der huid nabij komen, terwijl zij, in hare overige gedaante,
haar beloop enz., aan de eenvoudige Eczematoses
gelijk blijven. lielangrijk is de verhouding der
boven vermelde draadzwammen in de korsten dezer tusschensoorten.
Terwijl bij Favus en Alphus de korsten
slechts uit zwammen schijnen te bestaan, vindt men bij
deze ziektevormen (ten minste in verscheidene gevallen
van door Scrophulae gewijzigde impetigo faciei, in een
geval van scrophuleuse Psoriasis en in een voorbeeld
van eene soort van hoofdzeer, welk het midden hield
tusschen Achor en Favus) nu eens meer spaarzame,
dan weder meer talrijke, parasitisch groeijende gewassen
tusschen de bestanddeclen van eenvoudige korsten der
VIJFTIENDE FAMILIE. SCROPHULOSES. 243
Eczemaloses, de Lymphakorslen cn afschilferingen der
opperhuid: terwijl bij zuivere Impetigo en Psoriasis,
even als bij den gewoneu Achor, herhaalde microscopische
onderzoekingen zelfs geen spoor van zwammen
deden ontdekken. Opmerkenswaardig is het , dat deze
tusschensoorten zieh somwijlen, even als zuivere Scrophuloses
der huid, besmettelijk voordoen, terwijl de mei
dezelve overeenkomende, eenvoudige soorten van Eczematoses
zulks niet zijn.
0 o r z a k e n.
Even als de Scrophuloses over het algemeen, zoo
komen ook de klierziekige iiederzettingen in de huid,
voornamelijk in den jeugdigen leeftijd voor; nogtans
schijnen kleine kinderen naar verhouding meer aan
Scrophuloses der klieren en beenderen te l i jden, en de
hiertoe behoorende soorten van uitslag enz., vooral bij
den knaap en in den huwbaren leeftijd , menigvuldig te
zijn. Vele van hare ziektevormen, Favus, Lupus en
anderen blijven ook niet zeklen over den tijd van den
mannelijken ouderdom bestaan, in welke klierziektc,
Rhachilis en dgl. meestal genezen, en vertoonen zieh
zelfs nog in vergevorderde levensjaren. Het vrouwelijke
geslacht schijnt eenige meerdere voorbeschiktheid tot
haar te hebben dan het mannelijke, en in vele gevallen
kan men eene overerving der klierziekige Dyscrasie, op
welke zij wortelen, aantoonen.
De uitwendige, aanleidende oorzaken der Scrophuloses
zijn over het algemeen eene vochtige, koude, nevelachtige,
met uitvloeijingen besmette lucht, siecht,
met zoutdeelen overladen en aan koolzuur arm drinkwater,
zware, bijna uitsluitend plantaardige, zetmeel
bevattende spijzen, verwaarloozing der noodige zorg voor
de huid, gebrek aan beweging in de vrije natuur en
dgl. meer, en men vindt daarom deze Dyscrasie meer
in de bullen der armen, dan ondcr de gegoede cn hoogeve
standen. In enge dalcn, waar de zon, noch dé
Ì 6 *
m
%