244 TWEEDE KLASSE. DERMAPOSTASES.
wind veel doorclrlngt, aan de oevcrs van groote vivieren
met eenen geringen slroom, in de nabijheid van
moerassen, in slreken, door welker geognostische zamenstelling
eene groote lioeveellieid zwavelzure kalk,
Magnesia, Baryt en dgl. onder het drinkwater is vermengd,
in siechte wijken van groote Steden, in onzuivere
gevangenissen, fabrijken en dgl. is zij menigmaal
endemisch en komt, over het algemeen, menigvuldiger
in het noorden, dan inhet zuiden, liever in diep gelegene
landstreken, dan op bergen en hooger liggende plaatsen
voor. Wat echter, wanneer de Dyscrasie aanwezigis,
hare uitscheidingen naar de huid zoude kunnen bepalen
, en hoe het komt, dat op vele plaatsen meer de
Scrophuloses der klieren, op andere, zooals b. v. iu
Würzburg, die der beenderen , en vfederom eiders meer
de klierziekige huiduitslag wordt aangetroffen, weten
wij niet ; vvant, dat het ontstaan van scrophuleuse l)ermapostases
in enkele gevallen kan worden bevordercl
door huidprikkels, andere soorten van uitslag, het misbruik
van zweetdrijvende middelen, onreinheid en verwaarloozing
der noodige zorg voor de huid , is juist niet
op alle gevallen toepasselijk.
Behalve de vrijwillige en meer veelvuldige wijze van
ontstaan, komt zij echter ook, ten minste bij de puistaehtige
ziektevormen dezer Familie, door besmetting
voor. Eenige daadzaken maken het niet onwaarschijnlijk,
dat ook de scrophuleuse huidtuberkel door
besmetting zoude kunnen worden verwekt, en wij zullen
bij het geslacht Lupus hiervan meer hooren; als
bewezen echter kan men alleen de besmettelijkheid van
het geslacht Favus en Alphus aanmerken. Deze smetstof
verhoudt zieh geheel en al als die van alle eigenaardige
Dyscrasiae, houdt slechts door onmiddellijke of
middellijke aanraking, zooals het schijnt, ook op eene
ongekwetste huid, verwekt primair slechts eene eenvoudige
Dermatonosis, welke echter alle uitwendige ken-
VIJFIIENDE FAMILIE. SCROPHULOSES. 245
teekenen draagt van den ziektevorm, die de besmettingsstof
afgeeft, en bij welke zieh met den tijd de verschijnselen
van algemeene scrophuleuse Dyscrasie voegen,
en doet, zonder twijfel, een' en denzelfden persoon
meermalen in het leven aan. In welke betrekking de
vorming van zwammen met de besmetting Staat, is nog
niet ontdekt; doch het zoude wel bezwaarlijk als toeval
kunnen worden aangemerkt, dat juist de korsteu der
aangehaalde besmettelijke ziektevormen bijna alleen uit
draadzwammen bestaan. Voor het overige schijnt de besmettingsstof
dezer ziektevormen vrij moeijelijk te kunnen
worden overgedragen, inentingen mislukken menigmaal,
en wanneer de kiem ook wortel schiet, zoo
duurt het toch gewoonlijk lang, voor zieh bij den plaatselijken
uitslag eene algemeene klierziekte voegt.
B e l o o p , D u u r e n Ü i t g a n g .
Het beloop der klierziekige aandoeningen der huid is,
even al dat van alle soorten van klierziekte, steeds
chronisch, en de duur der enkele huidverandering,
even als die der geheele ziekte, geheel en al onbepaald.
De meeste der hiertoe behoorende aandoeningen verwijlen
halve en geheele jaren lang, ja vele, b. v. Lupus,
het geheele leven door. Het jaargetijde en het weder
blijft op haar beloop niet zonder invloed: zij nemen
toe bij nat, koud weder, in den winter en het voorjaar
en blijven bij droog, warm weder , bij eene heete luchtsgesteldheid,
in den zomer en den herfst nagenoeg stilstaan.
Hare uitgangen zijn de volgende:
1. Involkomenegenezing. Deze kan slechts
het gevolg zijn van de opheffing van den wortel der
ziekte, der Dyscrasie. Bij vele ziektevormen volgt
zij niet zelden van zelve, met den aanvang der huwbaarheid,
of wanneer de zieken onder meer gunstige
uitwendige verhoudingen worden overgeplaatst.
Andere daarentegen duren gaarne tot Over dezentijd,
oalwikkelen zieh somwijlen bij voorwerpen, die reeds
'jaa
p\