3 5 2 II. KL. VIJFTIENDE FAMILIE, SCROPHüLOSES. X. GESLACllX. MALUSMÜS. 363
t: k
1}
I>i
anthrax malignus geleerd is. Is er echter, ten gevolge
eener inenting, reeds dermatitis "venenata onistaan , zoo
behandele men deze, zoo als zulks op bladz. 342. I. D.
werd opgegeven; voornamelijk wil men inwi'ijvingen
met kwikzilver, omslagen met loogbereidingen en, bij
eene spanning, diepe insnijdingen werkzaam bevonden
hebben. Warme baden en afvoerende middelen uit
Calomel kunnen welligt de volkomene ontwikkeling van
den elgenlijken Maliasmus verhoeden en, metditdoel,
heeft Lorin de opgezwollene klieren, met goed gevolg,
weggenomen.
Is de ziekte zelve echter reeds daar, dan verschilt de
behandeling naar gelang van hare beide soorten.
De een v e n d ige Maliasmus vereischt de behandeling
van de hem tot grondslag liggende Dyscrasie door
inwendige, en wel aanvankelijk door vei-slappende, later
door versterkende. en ten allen tijde door die
artsenijen, welke het plantaardige leven krachtdadig
kunnen veranderen. Uit de reeks van de eerste heeft
men, bij eene pas ontstane aandoening en bij krachtige
lijders, voornamelijk de afvoerende middelen , en vooral
groote giften Calomel, werkzaam bevonden; men verzuime
hierbij echter niet, de werkdadigheid van andere
uitscheidingsorganen, voornamelijk van de huid, op te
wekken, en verlieze niet uit het oog, dat ligte aromatische
aftreksels, warme alkalische baden en dgl. dikwijls
nog dienstig zijn, waar de purgeermiddelen, wegens
de zwakte der zieken, niet meer kunnen worden
aangevvend. In zoodanige gevallen moeten dan ook de
krachten, door eenen voedenden, ligt verteerbaren kost,
wijn, kina en dgl., staande gehouden en vermeerderd
worden. Ten einde de in het plantaardige leven worlelende
Dyscrasie meer onmiddellijk tegen te werken,
heeft men de bijtende sublimaat, het Hydrojodas potassae
en het Jodureium ferri voorgeslagen en in enkele
gevallen met goed gevolg toegediend ; waar deze echter
niet toereikend zijn, verdienden welligt het chloorgoudsoda
en het Jodiumkwikzilver beproefd te worden. Benevens
deze inwendige, moet men echter ook eene uitwendige,
plaatselijke behandelingin het werk stellen. Warme baden
met loog, omslagen van verweekende kruiden, inwrijvingen
met Ungt. neapol. of Jodiumzalven, Mercuriaalpleisters
met Cicuta en dgl. moeten de verweeking bevorderen,
terwijl de ettergezwellen, zoo spoedig mogelijk , geopend
en de zweren, volgens dezelfde regelen als de klierziekige,
behandeld moeten worden. Tegen den kwaden droes wil
Elliotson inspuitingen van het Creosootwater werkzaam
hebben bevonden, en overeenkomstig werkende middelen,
Solut. sublim, coi-ros., Sulph. cupri s. zinci en
dgl. zijn voorzeker ook tegen de zweren der keel aangewezen.
De aandoening van het strottenhoofd en de
longen echter voi'dert eene soortgelijke behandeling, als
de chronische ontsteking en tering dezer deelen.
De kwaadaardige Maliasmus daarentegen moet
meer als eene vergiftiging met septische giften behandeld
worden: eerst dan, wanneer het gelukt, de
het leven 't meest bedreigende verschijnselen meester
te worden , en hem in de eenvoudige soort te veranderen,
zoude er aan eene tegen de Dyscrasie gerigte geneeswijze
kunnen gedacht worden. Het grootste aantal
van de door hem aangedane zieken sterft bij elke behandeling.
In den aanvang van het lijden hebben zieh
vele geneeskundigen door de hevigheid der koorts tot
aderlatingen bepaald; hoewel echter het bloed eene
ontstokene korst aantoonde en de pijnen in de ledematen
nalieten, was het gevolg siecht, en het torpide tijdperk
ontstond des te vroeger. Niet beter werkten de
braakmiddelen, welke somwijlen, wegens gastrische toevallen,
werden vereischt, en de Antiséptica, die in het
laatste tijdperk bijna in elk geval werden toegediend,
betoonden zieh steeds vruchteloos. In de weinige, naar
verhouding ligte gevallen, in welke de ziekte tot heden
23