k
I u
XWEEDE KLASSE. DERMAPOSTASES.
lict eilule der 16'^° eeuw zouden ontstaan zijn, zoo kau
hem dit, uit de eerste sckilderingen der ziekte, ligtelijk
wederlegd worden.
. In deze veranderde gedaante heeft de Syphilis zieh tot
aau onze dagen staande gehouden en zieh langzamerhand
Over den geheelen aardbodem verspreid. Even als men
zulks echter bij ziekten, welke zieh uitsluitend door besnietting
voortplanten, doorgaans waarneemt, zoo schijnt
ook zij, met den lijd, nog steeds in kwaadaardigheid verminderd,
en voornamelijk in de laatste 30 tot 40 jaren
veel zachtaardiger geworden te zijn, dan zij in de vorige
eeuw was. De gomgezwellen, exostoses en carieuse verstoringen
zijn zeldzaam geworden; de secundaire verschijnselen
doen zeldzamer de huid en de slijmvliezen
aan; de druiper schijnt zieh meer en meer van de eigenhjke
venusziekte los terukken, en terwijl onze voorouders
het nog voor onmogelijk hielden, Syphilis zonder
kwikzilver te genezen, en menigmaal genoodzaakt waren,
tot de meer inwerkende geneeswijzen hunne toevlugt te
nemen, heeft zieh daarentegen, in onze dagen, de behandeling
zonder kwikzilver doen gelden, en hebben ook
die Geneeskundigen, welke van haar geengebruik maken,
slechts zelden de smeerkuur en soortgelijke krachtdadig
werkende behandelingswijzen noodig.
Of dit goedaardiger worden echter slechts voorbijgaande
is, of het begin eener werkelijke uitster ving der ziekte zij,
of de voorzegging van Frascatori, dat de ziekte eenmaal
weder van de aarde zoude verdwijnen, zal vervuld worden
, valt moeijelijk te beslissen. Voor het overige is het
opmerkenswaardig, datbijna in denzelfden tijd, in welken
de venusziekte in kwaadaardigheid schijnt te verminderen
, al die ziekteprocessen, uit welker vereeniging zij in
de eeuw ontsproten is , en die zieh in Europa grootendeels
in haar hadden verloren, weder zelfstandig het
hoofd verheffen; dat de oude stam der Leproses weder
nieuwe spruiten, de verschilleude soorten van INeolepra,
NEGENTIENDE FAMILIE. SVPIHLIDES. 577
schiet, dat Radcsyge, eene Thymiosis, zieh zoowel in
het hooge noorden, als in het zuiden uitbreidt, en dat
niet venerische aandoeningen der teeldeelen veel menigvuldiger
dan vroeger voorkomen. Uit deze verschijnselen
zoude men eene teruggang der Syphilis kunnen
opmaken, bij welke echter de algemeene gezondheidstoestand
meer verliezen, dan winnen zal.
Nog steeds echter, bestaat de Syphilis als eene eigenaardige
Dyscrasie, die, wel is waar, met de Leproses
en Thymioses verwant, zieh nogtans, door wezentlijke
kenteekenen, van haar onderscheidt, endezenu, voor
zoo verre zij de huid aandoet, te beschrijven, is mijn
doel.
K e n m e r k e n.
L De wortel van het syphilitische ziekteproces zit,
even als die van alle Dyscrasiae, in het bloed. Daar
de venusziekte echter nimmer van zelve ontstaat , en
de aan haar beantwoordende gesteldheid van het bloed
zieh niet aldus ontwikkelt, maar eerst door de invoering
der smetstof van buiten wordt te weeg gebragt, zoo
wordt de eigenlgke Dyscrasie bijna altijd voorafgegaan
door toevallen, ter plaatse van de inbrenging der smetstof,
door welke zij hare vestiging aankondigt. Men noemt
deze plaatselijke verschijnselen, p r ima i r e syphilitis
c h e z iektevormen, enzij verhouden zieh tot de
eigenlijke syphilitische Dyscrasie volkomen zoo, als de
plaatselijke aandoeningen van door besmetting ontstane
schürft, Favus enz. tot het volkomen ontwikkelde ziekteproces
der Psorideae, Scrophulae enz., en zijn alzoo
oorspronkelijk zuiver plaatselijke ziekten. Zij ontbreken
voor het overige bij de venusziekte slechts in die zeldzame
gevallen, in welke zij wordt overgeerfd, en de
venerische Idem reeds bij de wording of gedurende het
leven der vrucht, in de vochten van het v?ordende voorwerp
wordt ingeplant.
2. Deze plaatselijke toevallen verschlllen eenigzins naar
37
t j