6G0 TWE E D E K L A S S E . « E RMA P O S T A S E S . I FWIRI ' IGSTE F AMI L I E . OAKCINOS E S . 66 I
>
k.
M
J
HK
het algenieen houclt men hem, wel is vvaar, voor niet besmettelijk,
doch later zullen wij daadzaken leeren kennen
, welke deze meening tegenspreken.
14. Even als met andere djscrasische huidveranderingen,
ZOO kernen ook in vereeniging met de Carcinoses der
liuid, menigmaal overeenkomstige aandoeningen in andere
Organen voor, hoevvel zij, wanneer zij zieh als een pr i -
mairen ziektevorm vertoonen, niet zelden eenen geruimen
tijd het eenige verschijnsel van het kankerproces uitmaken,
en eerst na verloop van jaren tot algemeene Dyscrasie
en tot nederzettingen in de klieren, beenderen,
slijm-, weivliezen enz. aanleiding geven. Bij secundairen
oorsprong van den huidkanker gaan haar daarentegen
zoodanige veranderingen van andere organen vooraf of
ontstaan gelijktijdig met ha a r , terzelfder oorzake,
15 De kanker, wanneer hij naraelijk eenmaal algemeen
is geworden, werkt nadeeliger op de geheele voeding, het
uitzigt en op den toestand der krachten van de zieken,
dan de meeste andere Dyscrasiae.
D e e l n e m i n g v a n h e t g e h e e l e O r g a n i smu s .
De kankeraardige nederzettingen hebben ZOG langzaam
plaats, dat zij nimmer van koorts vergezeld gaan; eerst
in het tijdperk van verzwering verheft zieh, nu eens
vroeger, dan weder later, eene prikkeling der vaten,
welke alle kenteekenen van uitteringskoorts draagt en
eene groote neiging tot ontbinding heeft. Van de deelneming
van het zenuwstelsel aan vele vormen werd reeds
vroeger gesproken; ook deze legt zieh, ten minste bij
den plaatselijk en kanker, eerst in delatere tydperken aan
den dag.
V e r s p r e i d i n g , Me d e d e e l i n g , Za men S t e l l ing .
De Carcinoses der huid beginnen, wanneer zij zieh
primair, als plaatselijke kanker, ontwikkelen, bijna altijd
slechts op eene plaats en blijven doorgaans eenen geruimen
tijd op dezelve beperkt. in het tweede en derde
tijdperk v e r s p r e i d e n zij zieh, volgens den zamenhang;
er ontkiemen in den omtrek der eerste veranderingen
latere uitbottingen en de verzwering breidt zieh
spoedig in den omtrek uit. De van de eerst aangedane
plaats der huid verwijderde deelen der uitwendige bekleedselen
beginnen eerst dan mede aandeel in het lijden
te nemen, wanneer de plaatselijke kanker tot Dyscrasie
is overgegaan. , Secundaire Carcinoses der huid daarentegen,
zooals die bij de kankerachtige ontaardingen van
andere organen voorkomen, en uit algemeenen kanker
ontspruiten, kunnen gelijktijdig op meerdere plaatsen
verschijnen. Meestal vormen ook deze zieh echter het
eerst in de nabijheid van het voor de huid ontaarde or -
ggan, in den omtrek eener kankerachtige klier en dgl . ,
en verspreiden zieh eerst later over groote oppervlakten.
Slechts in zeldzame gevallen is de geheele huid met kankerachtige
Dermapostases bezaaid.
Grooter dan de vatbaarheid van den kanker om zieh te
verspreiden, is die om zieh me d e t e d e e l e n , zijne
neiging om de verschillendste organen en weefsels aan te
doen, in zieh op te nemen en te verstoreu. in het
eerste tijdperk blijft wel is waar de plaatselijke kanker
meestal op een orgaan, bij den huidkanker op de lederhuid
en vethuid, beperkt; maar in het tweede tijdperk
groeit hij doorgaans ten koste der verschillendste hem
omgevende organen, deelt zieh aan de nabij gelegene
klieren, vaten, spieren enz. mede, en in het derde tijdperk
verwoest de kankerzweer, zonder onderscheid
alles wat in haar bereik komt. Heeft zieh echter a l -
gemeene Carcinosis ontwikkeld, zoo heeft de mededeeling
niet slechts volgens den zamenhang, maar ook
sprongsgewijze plaats; te gelijk of na elkander worden
de meest verschillende organen tot kankeraardige nederzettingen
gebezigd, en ik heb reeds vermeld, dat de
vernietiging van den kanker op eene plaats veelal zijne
verschijning in andere organen te voorschijn roept.
Dat ? a m e n s t e l l i n g e n van hei carcineuse jiroces
Sil