52 II. KL. NEGENDE FAMILIE. HAEMATOCHROSES. IV. GESLACHI. SCORBUXÜS.
bi
Nangis met onmiskenbare trekken werd afgescliilderd.
De scheurbuik is dus niet, zooals velen beweren , eene
iiieuwe, eerst in de 15''® eeuvv ontstane ziekte, hoewel
zij nogtans van dezen tijd af, door de grootere uilgebreidheid
der scbeepvaart en voornamelijk door het bevaren
der Noordzee, meer dan vroeger voorkomt. In
den nieuweren tijd is zij door de betere inrigting en voorziening
van spijzen der schepen en door de vermindering
van vele barer oorzaken op het land weder zeldzamer
geworden dan zij, de overdrijvingen der Geneeskundigen
van dien tijd, welke overal scbeurbaik meenden
te zien, daargelaten, van de IG"*® tot aan het begin der
IS''® eeuw geweest is.
K e n m e r k e n .
Onder de verschijnselen, die de Haematochroses voorafgaan,
met groote afmatting, kwaadsappig iiiterlijk en
ontstemming des gemoeds, zweit het tandvleesch op,
wordt blaauwrood, bloedt ligt, en vormen zieh, vergezeld
van pijn in alle deelen der huid, voornamelijk
aan de onderste ledematen, donkere bloedvlekken van
verschillende grootte en gedaante. Later vangt er , onder
toenemende krachteloosheid , eene woekering in het
tandvleesch aan, het Scheidt eene dünne, kwalijk riekende
stof af, en de landen vallen uit; de pijn in de
deelen neemt toe, de strakke, harde spieren trekken
zicb te zamen, de gewrichten zwellen op en worden onbewegelijk.
De bloedvlekken nemen in aantal en grootte
toe en veranderen hier en daar, voornamelijk aan de
kuiten , in eigenaardige zweren. Er ontstaan bezwaarnissen
in de ademhaling , waterzuchtige opzwelling der
beenderen, wegsmeltende diarrheén enz. en spoedig geraken
alle afscheidingen verstoord.
V e r d e e 1 i n g.
De oudere Geneeskundigen verdeelden de scheurbuik
, van hunne Stellingen uitgaande, nu eens in warme
en koude, dan weder in zoutzuur- en loogachti-
„ oC ook o p . n t e e wlj«ea. Lat«- h = . f t m e a ee„ o„-
>» ^ » S ^ Liad
d i ; : o p he. ,aud vo.uo-
" r d e z e l f l e «rschijnselen aanbledt als ter »ee, ea ook
^ " s c h e e a het toe, da. de weinige gev.llea d,e A Vau
Wden zag, .01 de.i.elfden riektevorm behoorden. Voor-
' to best , er dus alech.s Mnesoort van s c h e n k ,
die ik aWer, voovna,nelljk oae. inaehtaenung der De.-
mapos.asis, moe. athaudelen.
V e c s c h i i n s e l e n . .
Men verdeelt het beloop der ziekte gewoonhjk m 3
tiidDerken die evenwel wezentlijk met scherp van el-
S n Ä afgescheiden: in het t . jdper k van ontstaan ,
v a n v o l k o m e n e o n t w i k k e l i n g en van ontbindmg.
E e r s t e tijd p e r k.
De zieken worden mismoedig, trearig en scbuwen
den arbeid; zij klagen over g.oote zwakte spoedige vermoeidheid,
zwaarte en s t i j fhei d in de onderste ledernaten,
voornamelijk in de knieen; banne aangezigtskleat
en de geheele haid wordt bleek, ligt opgezwol en, naar
het geel- of groenachtige overhellende, terwyl donkergele
ringen de oogen omgeven. Han eetlust verdwijnt;
slechts bebben zij allen veel trek naar zuarachtlge
dingen, naar versehe groenten en dgl.; de stoelgang
is traag, de pis spaarzaam en brain en de haid
droog, niet zelden zemelvorinig afschilferende. /ig zijn
zeer tot slapen geneigd, doch gevoelen zieh na hetzelve
niet verkwikt. De pols is langzaam en week. ^adat
deze verschijnselen gedarende eenen längeren of korteren
tijd hebben aangehonden, beglnt het tandvleesch
te veranderen, het zweit op, wordt blaaawaclitig rooi,
Scheidt zicb van de tanden af en ontlast bij de minste
aanraking zwart, ontbonden, soms naar het groeiia