II.
Afdeel
' XIX.
H oofds
tu k .
Witte
Berk
van gebruik tot dorstlesfching, wanneer zy zig
in de Bosfchen bevinden. Dit Vogt is , wanneer
het by Zomer uit een Gat , dat in de
Stam geboord is , getapt wordt, laf sn fmaa-
keloos, als klaar Water, o f walgelyk"; doch ’t
gene in ’t Voorjaar uit de Takken kómt, is
zuurachtig , en wordt van fommigen gehouden
voor een ontwyfelbaar Middel tegen ’t Graveel
en den Steen. H e l m o n t i u s verzekert,
dat voornaame 'Luiden , in Duitfchland, hetzelve
in Flesfchen bewaarden tegen de Maand
Mey , drinkende dan dagelyks een Glas daar
van , ten zelfden einde. Men pryst het ,
bovendien, tot zuivering van Zweeren in de
Mond, als ook tegen’t Scheurbuik en de Tee-
ring. Zeker is ’t , dat hetzelve dergelyke Zeepachtige
hoedanigheid heeft , als die Planten ,
waar van men het uitgeperfle Sap o f Afkook-
zel tot Meydranken gebruiken laat, om’t Bloed
te zuiveren (*). Ook zet dit Vogt het Water
kragtig a f, en neemt fömtyds de Vlakken weg
van de Huid. T o t het maaken van C yd e r ,
Aalbesfen - W yn o f Bier, is dit Vogt zeer dien*
llig , en , op zig zelf met Suiker gegist, levert
het een Wyn ui t , van Smaak als Moskadelle-
W y n , die zeer kragtig is en fterk dronken maakt.
Het
(* ) De Medico ufu BetuU vel partlum ejus, nihil vel apud
veteree vel recentiores ex flat : fchreef DODON2EUS. HELMONTIUS
werdt in 't jaar i j 99 gepromoveerd, doch Dodon<BU8
is reeds in i $*.j , toen Helmont agt Jaaren oud was, gedolven.
Het H ou t, de Bast en Bladen, hebben in HJ
Afkppkzei, in of uitwendig gebruikt, dergely-
jke eigenfchappen. De Scheidkunde ontdekt ’erHooFD-
veel Bitumineuze Olie in , en dit zou de redenSTUK-
zyn , dat de Kolen van het Berken - Hout zeer £ ^ t:e
bekwaam zyn tot het fmelten van Metaalen.
Wat daar van z y , men houdt het hier te lande
voor een Brandltof, die wel fchielyk Vlam
Vat en helder brandt, doch geen zo groote
Hitte geeft als het Eiken - Hout. Dit Geboomte
is in de Zandige drooge Landsdouwen van ónze
Provintiën , gelyk in ’t Gooyland en het
Sticht, als ook in de Wouden van Vriesland en
Overysièl, in ’t hopge gedeelte van Gelderland
en in Brabant, gemeen. Men vindt het ook in
de Haarlemmer Hout en elders aan den Duinkant
in Holland. Van de Takken worden fomtyds
Hoepels voor het Vaatwerk, Van den Bast
Touwen om Watér te putten ( * ) , en van het
Rysj hog als van ouds, Roeden gemaakt ( f ) .
De gemeenheid van dit , .Geboomte in de !n '
Noordelyke deelen van Europa en Alïe, maakt, P
dat men ’er aldaar nog verfcheide andere nuttigheden
van öntdekt heeft. Dat de Schors
den
(fl) On s'én fort aujourd'hui pour faire des Cordes a puitsi
Siegt TOURNÉ. Hifl. des Plant, env. Paris, p. $9-
■ ( t) Gallica hæc arbor , mirabili candore arque tenuitate i
terribilis Magiftratiium Virgis. .Eadem Circulis flexilis item
Corbiiim fportis. Bitumenrix êâ Galliæ excoquunt. Plin. N ie'.
Jiifl. Ltbr. Xvl. Cap. ig.
R 2
U y f in i t III, STUK.