pc altare Grace dvcnet&ietov, facrificium & hoftiam in lege nova cogit admittcre, quod tamen pro-
cul rejiciunt. Alcaris autem vox in fcriptoribus Apoftolorum fupparibus frequfcntatur. Unus pro omnibus
fit Martyr Ignatius : Omnes, inquit in Ep. ad Magnef. num.7. velut in unum templumDci con-
currite, velut ad unum altare. Et in Ep. ad Trail, num. 7. Q u i intra altare eft, mundus efi j qui verb ex-
2 tra altare eft, non eft mundus. Accinit * Paulo &c Johanni Apoftolis, apud quos, ctiam poft repro-
batum vetus altare, fxpe altaris alterius occurrit mentio. Sed his omiffis, ad reliqua S.Gregorii gef-
ta huic anno débita feftinemus.
Caulir etiam Summa cjus in fupremi Pontificatus adminiftratione modeftia elucet in Epiftola ad Columbum
Epifcopornm jn Numidia Epifcopum. Petrus hujus provineix quondam Epifcopus, ut aiebat, adicrat Scdcm a-
P°ftolicam , cjufque judicium poftulavcrat. Sed quia, inquit fapientiffimus Papa, caufte iffius inter-
37• na fubtiliter nequaquam addifeere tarn longo itineris intervaUo disjunEti potuimus, earn, incerti quippe,
definite nequivimus. Quaproptcr optimum ei vifum eft ut Columbus Epifcopus judex federet inter
Petrum & ejus accufatores , quia preß ns caufam fubtilius poterat ftire. Aliquando ctiam accufatos
Epifcopos, ut fe purgarent, regiam urbem pctcrc & Impcratori fe fiftere permittebat.
.XL Quàm ftrenue jura Epifcoporum propugnaret, probat Epiftola ad Fortunatum Neapolitanum
fx'cieS” 11" Epifcopum, cujus hxc verba lunt : Quia pervenit ad nos Clericos aliafque civitatis ac parochia tua re-
rum. ligiofas perfonas ab aliis conveniri, fteri hoc de cetero prohibemus ;d r neque Clericum tu um , nequcMo-
^jCibvit Ep z nac^}um v cl quamlibet civitatis aliam religio Jam perfinam parochia tux conveniri a quoquam, v e l ad alter
ius volumus judicium exhiberi. Sed f t quis contra hujujmodi perfinas cujnftibet negotii movere volue-
rit quaftionem , Fraternitatem tuarn noverit adeundam. Aut f i forte, ut ajfolet, aliqua illis quolibet modo
fuerit nata fufpicio, & eleftorttm deftderaverint fortafiè judicium, fub tua executione eligendi fa s habe ant
cognitores i quatenus hoc modo nec tu amiftjfe jurifdUHonem, nec attor aptid fufpettum litiçando videatur
pnjudiciumftuftinere. H x c cxfcriberc non piguit, quod judiciorum Eccleliafticorum formam conti-
nerc videantur.
Privilégia Eo- Ut Epifcoporum, ita Ecclcfiarum jura & privilégia illibata permanere volebat xquiffimus Pontifex,
E f ut palam profitetur, ad Donum MelTanenfem & J ohannem Syracufanum Epifcopum Pallium mit-
s. Greg. tens. In Epiftolis ad utrumquc miflis qux funt omnino fimiles, deprehendcre mihi videor commit*
ibid. E77. 9. ncm ^ uficatam Pallii concedendi formulam.
Dc^Ecciefia- Notatu dignum eft nullas Ecclefias provinciarum Sicilix & Italix, Romano Pontifici tamquam
xumconfecra- Metropolitano fubditarum,cunc fuiffc confccratas abfque ipfius licentiaj quod non folùm ex b Epi£
none. b toja ^ fr0c anno feripta cruitur, *fcd etiam ex aliis plurimis. In c baptifteriis confeerandis eadem
crat ratio.
Qucm ?n iaa- Excmplum nobis prxbet modi in laudandis amicis tenendi Epiftola ad Stephanum Abbatem Li-
dandisamicis rincnfcm feripta. De concordia cjus congrcgationis, in qua plurcscrant Prelbyteri&: Diaconi, cer-
modum tenue- tiorem fccerat Papam Auguftinus Romam rediens. Quanto cum gaudio id acccpcrit Gregorius
Lib.v1.E7.s6. teftatur, Stephanum Abbatem amicis compellans litteris, laudatquecjusvigilantiant, & pro donis
. ab eo acccptis ad miniftcrium pauperum gratias agit. Attamen prxmiffis laudibus fubdit hanc adhor-
tationem: Quia verb humani generis inimicus inftdiari noftris aCtibus non quiefrit, fed afsidua calii dilate
hoc nititur, ut Deo fervientes animas in qualibet parte decipiat : ideo, aileftifsime F ill, hortamur ut
follicitudinem tuam vigilanier exerceas, dr ita commiffos oratione dr cura providenti ctftodias, ut lupus cir-
cumiens nullarn dilaniandi occaftonem inventât.
2 Hebr. 13. jo. Apocal. 6. 9.
b Lib. vi. Ep. 4f. lib. xn , Ep. 11. lib. Xiv. Ep. 9.
c Lib. x iii. Ep. 10.
C a p u t X.
/• Cyriacus Patriarcha C P . m ittit a d S. Gregorium legationcm & Epißolam. C u t rejp on de t.
I I . Cyriaci encomium. I I I . Corripiuntur qui fi c r a m Scripturam ufurparant a d eum la u -
d andum. I V . L eg a ti Cyriaci erroris a rg u u n tu r d Papa. V . Fabula de T rajano S . Gregorii
precibus liberato inde exploja. S ed prafertim e x Dialogis. V I . Objefliones contra p a n a rum
in fem i a ternitatem fe lw u n tu r . V I I . C u r fin ita culpa p u n ia tu r fin e fin e . V 1 1 1 . C u r S a nB i pro
damnatis non orent. E a d em ratione pröbatur S. Gregorium orare non potuiffe pro 'Trajano.
I X . Jo h a n n is Diaconi ejfiugium exploditur. X . P e titx e x S . Perpetua actis objechoni oc-
curritur.
a * Pa r T 7 ^ Johannes CP. c vivis exccjfliflfet menfe Jannario an. 595. ut jam fupra monuimus, ejus tamen
cp. rnittitad' * v fuccefforis Cyriaci legationem & Epiftolam Synodicam, de fua ele&ione ac ordinatione feri-
s. Greg. Lcga- bentis, nonnifi poft viginti fere menfes cxcepit S. Gregorius. Cyriaci Epiftolas honoris caufa detule-
lam&Bplft0" runt ^ corg ‘us Prcfbyter, & Theodorus Diaconus. His refpondens Papa , laudat quidem Cyriacum
Cdf.i.num.is. pto amore quietis paftoralcm follicitudinem fugiffe, fed inde probat ipfum ad epifcopalem promo-
Cm refpondet. vendum fuiflc dignitatem ; Quia ficut locus regiminis deftderantibus negandus eft, ita fupientibus ojfc-
:M ' vtIi rendus. Monet itaque internx tranquillitati caritatcm erga proximum eftc prxférendam, quod fuo
quoque oftendit cxcmplo; & qua ratione caveri poflit nc curx Paftoris animum penitus obruant,
doccc, Quodipc&at ad fidei confeftionemi Cyriaco datam, ipfam approbat Papaj dubitat nihilo
minus utrihn quidam a Eudoxius inter hxreticos à quatuor Synodis cecumcnicis damnatos rererri de* 4
buerit : at cjus dubitationem hxfitationeîn poftea fuftulit Eiilogius. De cccumcnici'titulo ref-
puendo quxdam attingit. '
In alia breviori ad Cyriacum Epiftola tcftaçjir ipfius bona jampridem fibi perfpeda, düm feili- ibid, £7. s.
cet in urbe regia moraretur. Anîfno defpondentem ex infirmitatis confeientia, erigic dicens : Sri-
mus quia prima virtus eft cognitio infirmitatis , atque eX eo colligimus pojfe vos bene fufeeptum minifies
rium implere, quia vos videmus infttmitatem propriam ex humilitate cognoftcre. Omnes cnim inftrmi fit*
mus y fid illc eft inftrmior, qui fuam conftderare non valet infirmitatem.
Dc Cyriaci eledione gratulatus eft Imperatori vir fandiflimus, quöd de optimo Paftore Eccle- 1 *■
fix Conftantinopolicanx aando adeo fuerit follicitus. Quxdam ex Epiftola ad Mauricium fubjicic- £yf|ac' cnc0‘
mus, ex quibus intclligetur quis elfet Cyriacus, & qua ratione tardiùs Johanni, qui non parum lau-, ibid. kp. g.
datur, fuerit fucccflbr datus : Non pa rva , inquit, potuit ejfe mercedis , quodJohanne fantta memoria Lib‘ Vtlu Et'
de hac luce fubtratfo, ad ordinandum Sacerdotem Pietas veftra diu hafttavit, tempuspaulo longius diftulit, '
cum me tu omnipotentis Domini conftlium quaftvit, ut videlicet caufa Dei cum magno debuijjet timoré d ifi ■
poni. Vnde & aptum valde exiftere in paftorali regirnine fratrem atque confacerdotem mettm Cyriacum ex-
iftimo, quern ad eumdem ordincm Fietatis veftra. conftlia longa gcnucrunt. Q ui in adminijtrandis judum
rebus ecclcfiaftiris qudm follicitus & quomodo fuerit exerritatus cunlii novimus. Vnde & fuperna g e f
turn difpenfatione non ambigo : ut qui bene minima gejferat, congrue majora fufriperet, atque d cura rerum
, ad animarum regimina tranfiret.
In ordinatione Cyriaci, Epifcopi quidam immoderatiùs exultantes exelamarant : Hac dies quamfe- lit;
cit Dominusi exultemus & latemumn ea. Quafi fol effet hic Patriarcha cujus luminc dies illuxiffet. Hanc cu°r^P^ntar
verborum facrx Scripturx ufurpationcm, in fermone adulatorio prorfus damnavic S. Gregorius, sen'p^ufurpa*
utifuisad illosEpifcopos litteris fignificavit. Ne verb putarctur zelotypia laboraffe, laudefque Cy- »antadeutn
riaco collatas ad fe potiùs trahcrc voluiftc, ftatim culpam immodcratx laudationis hujus elevarc .
conatur. Quantum autem alienus effet à nimiis & immodicis, imö à quibuflibet laudibus apperen- ibid. %p. 7.
dis Sc aucupandis, cercè millies, & hoc prxfertim anno teftatum reliquit, dum redarguie Johanncm
Syracufanum Epifcopum ob adhibitam lux menfx coram extraneis lucubrationum fuarum ledio- Md. 157 9.
nem.
Legati Cyriaci, teftibus Ecclefix Rom. Diaconis, dixetant, Jefum Chriftum ad inferos defeenden- 1 v.
tem, omnes qui HLic conftterentur eumDeum, falvajfe atque d poenis debitis liberajfe. De quare, inquitS. LegatiCyriaci
Dodor, volo ut Caritas veftra longe aliter fentiat. Defcendens quippe ad inferos , filo s illos per gratiam turà piPl n*
fit am liberavit, qui eum & venturum ejfe crediderunt, dr pracepta ejus vivendo tennerhnt. Confiât au- tbid.Ep.n.
tem. quia poft incarnationem Domini, nullus etiam ex his falîrari poteft, qui ftdem illius tenent, dr vitam
ftdei non h aient i quodmultis facrx Scripturx teftimoniis demonftrare pergit.
Solus hic locus fufficeret ad cxplodendam fabcllam dc Trajano ab inferni poenis Gregorii pre- FabdadeTr*'
cibus liberato, quam referunt Paulus & Johannes Diaconus in ejus vita lib. n . c. 44. Quid enim? janos.Grcgo*-
potuit fcilicet pro Trajani culcoris idolorum, Chriftianorumquc perfecutoris ulque ad mortem li- "iprccibusii-
beratione preces ad Deum Hindere, qui noverat, trahi adDeum poft mortem non pojfe, qui fe a Deo p ^ °mc^cx'
male vivendo feparajfet} id cnim conceptis verbis dicit egregius Dodor. Sed longe valiaiùs rcfelli-
tur commentum hoc ex afferta in Dialogis dodrinà lib. iv. cap. 44.
Quxftio eo loci propofita, cft : Si femper ardeant qui gehennx incendiis deputantun ad quam ref- Sed pr*rcrtîm
pondet S. Gregorius : Confiit nimirum, & incunttanter verum eft, quia ficut finis non eft gaudio bonorum, cxDia,0g‘s-
ita fin is non er it tormento malorum. Nam cum Veritas dicat : ibunt impii in fupplicium aternum, ju fti M*tth.2S.+s.
autem in vitam aternam : quia verum eft quod promißt, falßtm proculdubio non erit quod minatus eft
Deus.
Petrus his opponit : Q uid f t quis dicat : idcirco peccantibus aternam peenam minatus eft, ut eos à pcc-
catorum perpetratione compefceret? At ilia di luit S. Dodor refpondens in hxc verba : Si falßtm eft quod
minatus eft, ut ab injuftitia corrigent : etiam fa lß eft pollicitus, ut ad juftitiam provocant. Sed quis
hoc dicerc v e l infanus prafumat ? Et ft minatus eft quod non erat impieturus, dum ajßrere eum mißricor-
dem volumus, fallacem, quod did ne fa s eft, pradicare compeUimur.
Petrus hac refponfionc fibi fadüm fiat» intelligcns, alium nodum proponit folvendum : Srire veilem,
inquit, quomodojuftum f it , ut culpa qua cum fine perpetrata eft, fine fine puniatur. Cui refpondet
fapientiffimus magilter, hoc rette aicerctur, ft diftrittus judex non corda hominum, ßed fatta penfa-
ret. Iniqui enim ideo cum fine deliquerunt, qui a cum fine vixerunt. Nam voluijfent utiqtte f t potuifient
fine fine v iv e n , ut potuijfent fine fine peccare. oftendunt enim quia in peccato fimper vïverc cupiunt, qui
numquam definunt peccare dum vivunt. A d magnam ergo juftitiam judicantis pertinet, ut numquam ca-
reant fupplirio, qui in hac vita numquam voluerunt canre peccato. Egrcgia fane ratio qua pcena-
rum probetur xternitas, ad versus religionis contemtores, qui folcnt hoc de dogmate, ut libcriùs
peccent, cavillari. Petrus tamen argumenti hujus pondère nondum oppreffus, adhuc fubtilms in-
ftat : Sed nullus juftus crudelitate pafritur, dr delinquens fervtts à jufto domino idrirco cadi pracipitur,
ut a nequkia corrigatur. A d hoc ergo vapulat, ut emendari debeat. Iniqui autem gehennx ignibus trad ti,
f t ad correftionem non perveniunt, quo fine femper ardebunt r’Refpondec vero Dodor difeipuio : Gmnipo-
tens Deus, quia fiu s eft, miftrorum cruciatu non pfeitu r : quia verb juftus eft, ah ini quorum ultione in
perpetuum non ftdatur. Sed iniqui omnes atemo fupplirio députait, fua quidem iniquitate puniuntur, dr
tamen ad aliquid ardebunt, fr i licet, ut jufti omnes , dr in Deo vide ant gaudia qua percipiunt, & in iUis
refpiciant fupplicia qua evaftrunt : quatenus ta/ito magis in xtemum gratia divina débitons fe ejfe cog?>ofi
cant, quanto in aternum mala puniri confpiduttt, qua ejus adjutorio vicerunt.
* Vide Ep. 3 1. fequentem Sc notas ad camdcm.
V I.
Objefliones
rum inferni
folvuntur.m
VIT.
Cur finita culpa
puniaturfi