prev. i t . * )
I>. J. *4«
Johan. iS. iS■
MM . t f.
lAHi. t S . .
Mom'il. i t
£x.eeh. ».
m u L ta te caftig*. Hinc eft enim, quöd de fan- A qui unam uxorem deferit, centum recepturus eft.
a * Ecclefiz Sponfo per Salomonen! dicimr: No- Sed quia denarius numerus per ferner,pfum mul-
w m m m l i t ejus \ quando federst cumfenato- tipi,cams in centenanum furg.c, rede per cente-
A h J J r u Hinc Ifaias ait : Dominus ad judicium nanum perfe&o magna defignatur, per quam e-
W m m tinioribu, populi fu i. Hinc eofdem fe- tiam vita «etna promimtur. Qmfqms emm pro
m m Veritas non jam famulos, fed amicos de- Dei nomine temporal«, & terrena contemmt,
nuntiat,diccns -.Jam «on dicam vos fervos ,fe d ami- hie perfedione menus reep.t ut ,am ca non ap-
cos moos. In extremi ergo judicii die juftus quif- petat, qux contemmt, fc g fequenti feculo ad
one qui nunc defpicimr . quanta poteftate 9 1 atcernx v.tx glorum pervemat. Cent,es naque re-
eeat demonftratur: tunc enim cum Deo judices cipiet quod dedu, qu,perfea,oms fpincum acc-
veniunt, qui nunc pro Deo injuftä judicantur. piens, terrems terrems non non md.lntngct,gct, enamf,etiamft hxc hxc non non hai
ha-
r ’ 4 . , beat. Ille emm pauper eft, qui egeteo, quod non
Tunc eorum lux tanto latius emicat, quanto nunc ■ H H 9 H H H M -
eos manus perfequentium durius anguftat. Tunc habet Nam qu, & non habens habere non ap-
. r __xj — nrtir dives eft. PauDcrtas quippe in inopia mcncui
— quod czlefti potefta- petit dives eft. Paupertas quippe in mop,a m
re fnhnixi font oui terrena omnia fpontc reli- B us eft, non m quantitate poffeflioms: nam ille,
in pauperuatc bene convcmt, non elt pauper.
te'fubnixi funt, qui terrena omnia fp-
querunt. Quot enim nunc pro veritatis amore fefe
libenter humiliant, tôt tune in judicio cum Chri-
fto judices, quaf, lampades corufcant. Omnes qui-
dem qui nunc prxcepta legis perfeûione virtu-
tum tranfeendunt, qui nequaquam hoc folum,
quod cunftis divina lex præcepit, implere con-
tenti font, fed prxftantiori deliderio plus exhibe-
rc appetunt, quàm prxccptis generalibus audite
potucrunt, quibus dominica voce dicitur : Vos qui
rcliquiflis omnia, & fecuti efiis me i cum federit fi-
lius hominis in fede majejlatis fu s , fedebitis & vos
fuper fedes duodecim , judicantes duodecim tribus
Ifra el : hi in extremo judicio non judicantur,
C a ? u T L X X I I I .
Cùm ven ijfent operdtores 'vinea , qui circa un- j
décimant horam -vénérant, acceperunt fin g ti-
los, denarios.
D E N a r i u s numerus in Scriptura facra per- J
fechis eft : quia lex in deeem prxceptis conclu- c
ditur, omnifque culpa non.ampîiùs, quam per de- 1
ccm verba cohibccur. Et enarrantc Veritate, ope- t
ratores vinex denario rcmuncrantur. In denario
fed & regnant: quia cum audore fuo etiam ju- Cquippe tria junguntur ad feptem. Homo autem
D. „ .. • H H _ 1__ __: . .. .n!me r*nnft<ip dices veniunt. Relinqucntes quippe omnia, plus Ar /'ornera in 1 fins»
promta devotione exlecuti Tunc, quam juberi generaliter
audierunt. Speciali namque juflionc pau-
cis perfedioribus, & non generaliter omnibus di-
ir. cicur hoc quod adolefcens dives audivit: Fade,
& vende qua habes, & da pauperibus , & habebis
thefaurum in calo, dr vent, & fequere me. Si enim
lub hoc pricccpto cundos juffio generalis adftrin-
gcrct, culpa profedo eilet aliquid nos de hoc
mundo poflidere. Sed aliud eft, quod per Scri-
pturam facram generaliter omnibus prccipitur :
aliud, quod fpccialiter perfedioribus imperatur.
qui ex anima conftat &. corpore, in feptem qua-
litatibus continctur. Nam tribus fpirit.ualiter, &c
quatuor corporaliter viget. In diledione etenim
Dei tribus fpiritualitcr excitatur, cùm ci per legem
dicatur : Diliges Dominum Deum tuum ex to- J
ta mente tua, & ex tota anima tua, & ex tota vir~
tute tua. Corporaliter vero quatuor qualitatibus
continetur : quia videlicet ex materia calida & fri-
gida, humida & ficca componitur. Homo ergo
qui ex feptem qualitatibus conftat, denario re-
munerati dicitur : quia in ilia perccptidne fuper-
nx patrix, feptem noftra ad tria junguntur xter-
Hi ereo rede fub generali judicio non tenentur, «n«a .: —ut -h-o--m-Ho co--n--t-e-m- rp-l-a-t-i-o-n--e-m- . T-•r•i•n itatis ac, ci-
qui• prxcepta genera’l•i a vi' v- endo vicerunt. S icu tD p ia t,^ de remuneratione opens quali quodam
enim* non judicantur, (C pereunt, qui fuadente
perfidia legem tenere contemnunt : ita non judicantur,
& régnant, qui fuadente pictate ciiam
ultra generalia divinx legis prxcepta proficiunr.
Hinc eft, quod Paulus etiam fpecialia prxcepta
tranlccndcns,plus opere cxhibuit,qu im inftitutionc
permiffioriis accepit. Cùm enim accepilTet, ut fpem, fidem, caritatcmquc conjungic.
Evangelium prxdicans de Evangclio yiveret : E-
vangclium quidem audientibus contulit, & tarnen
Evangelii fumtibus fuftentari recufavit. Cur ergo
iftc judicecur ut regnet, qui minus, quod ferva-
rct, accepit : fed majus, quod viveret, invenit ?
denario conlummatus vivat. Vel certe, quöd feptem
virtutes funt,quibus in hac vitalaboratur,
dumque eis in remuneratione contemplatio Trinitatis
redditur, vita laborantium denario remu-
neratur. Sed perfedus quifque etiam in hac vita
denarium accipit : dum eifdem feptem virtutibus,
C a p u t L X X I I .
Otnnis qui relinquit domum} v e l fratres3aut f i -
rore$ydut patrem, aut matrem, aut uxorem,
aut filips 3 aut agros' propter nomen meum3
centuplurn accipiety & 'vitam atemam pojfi-
debit.
. E q^u a q^u A m Sandus quifque ideo terrena
deferit , ut hxc poflidere-in hoc mundo multipli*
cius poflit : quia quifquis terreno ftudio terram
relinquit, terram non relinquit, fed appetit: ncc
C a p u t L X X I V *
Nonne ex denario convenijli mecum ? i
N E m o temere debet fuperna confilia , di- J
£ vina judicia difeutere: fed conlilium fummx , & ^
occultx virtutis fatisfadio lit apertx rationis: l
quia injuftum cfle non poteft quod jufto Domi- Jn
no placet. Unde & in vinca mcrcedem laboran- /,
tibus reddens, cum quofdam operarios inxquales
in operc xquaret in prxmio,& plus in mercede
quareret, qui labori amplius in(udaflct,ait: Nonne
ex denario convenifti mecum ? Volo autem & huic no-
i/ijsimo dare,jicut dr tibi : aut non licet mihi quod
volo facer e ?ln cundis igitur,qux exterius difpo-
nuntur, aperta caufa eft; rationis, occultx juftitia
voluntatis. Sciendum eft autem, qubd fola eft
fanda Ecclefia in qua bojium opus peragitur,
unde
fuper EvangeliutD fecundum Matth. fag
unde & metcedem denarii non acceperunt, ni-A bona loquitur: fed tarnen nullo modo hoc, quod \
dicit, operatur: verba Dei profert, nec tarnen di- ln
hg it: laudando exaggerar, vivendo calcat. Is au- ”
fi qui intra vineam laboraverunt.
C a p u t L X X W
, Duo coeci J e dentes Jecus 'viam, ut audierunt
q u i a j e f i s egrediens dbjerico tranfiret, cla-
mabant: Mijerere no flri,fili David.
_D ' rO m i n u s nof-t er J1efus Chriftus Deo Patri
fuo coxtcrnus, per humanitatem dicitur tranlitum
habere : per divinitatem vero quali ftare. Inde
enim non tranfic unde xternus eft, inde vero tran-
lit, unde propter nos apparuit temporalis; lie namque
& in Evangclio leriptum eft : Jp t t ia e g r e d ie n s g
a b je r i c o D om in u s tran jtb a t. D u o autem c a c i f e d en t e s
ju x t a v i a m c lam a v e ru n t d ic en te s : D om in e , m i je r e -
r e n o jb r i, f i l i D a v id . Ad quorum voeem licuc illic
leriptum eft ; S t e t it Je fitS y d r lum e n r e d d id it . Quid
eft aucem tranfeundo audire, ftando lumen retti- '
tuerc, nili quod per humanitatem fuam nobis mi-
fertus eft, qui per divinitatis potentiam à nobis
mentis noftrx tenebras cxclufic ? Quod enim propter
nos natus,& paflus eft : quod refurrexic,& af-
cendit in cxlum, quafi tranfic Jefus: quia nimirum
hxc ^<ftio temporalis eft. Sed ftans cos tecigic, &
illuminavit : quia non ficut ilia difpenlatio temporalis
, ica verbi xtcrnicas tranfic, qux in fe ma-
nens innovât omnia; ftare enim Dei eft incom-ç pcrmanebic
mutabili cogitatione mutabilia cunda difponcre.
Qui ergo voces petentium cranfiens audivit, ftans C A p 1
lumen reddidit : quia & fi propter nos temporalia
pertulit, inde camen nobis lucem tribuit, unde habere
mutabilicatis tranfitum nefcic.
tern qui ad Deum per fanda defideria anhclat,
dilcit quod audit, agit quod didicerit ; ficut fuos
Veritas admonebac, cùm per defideria fanda fla-
grannbus, de Pharifxis prxeepit, dicens : Qtu d i-
cunt faette : qua autem faciunt, nolite facete.
C a p u t L X X V IH .
Omnia opera f r a faciunt, ut ■ videamuràb , Mstè.ss.«
hominibus.
S -Æ p e hypocrira dum fonâum fe fimulac, & d. liypoai-
lhiquum fe exhibere minimè formidac, ab homi- ,is-
rnbus honoracur, eique fanditaris gloria defertut
ab his qui exteriora cernunt, fed interiora per- ”»” • -*■ !
fpmere nequeunt. Unde fit ut gaudeat in prima
leflione, hilarcfcar in primo recubicu, inflecur in
prima falutatione, elcvetur in reverend voce ob-
fequentium, & fuperba cogitatione tumeat in fa-
mulatu fubditorum, ficut voce quoque Veritatis
de talibus dicitur: OmnU opera Jim faciunt u tv i-
dcantur ab hominibus : amant enim primos recubitus
in coenis, tjr primas cathedras in Spnagogis, d rfa -
lutationes in foro.&yocari ab hominibssi Kabbi.Seà
ha:c eorum gaudii latcida pertranfibit, & poena
L X X I X .
C a p u t L X X V I .
Ligdtis manibus & pedibus, mittite cum in
tenebras exteriores.
Liquantes culicem, camelum glutientes.
C A m e i , nomine Dominus hic defignatur,ä
quo hoc Judzis adverfandbus dicimr. Culex e-
mmfufurrando vulnerat, camelus aucem fponte
re ad fufeipienda onera inclinat. Liquavcrunt ergo
Judzi culicem, quia fediciofum latronem di-
m,tt, periemnt: camelum verö gluderunr, quia
eum, qu, ad fufeipienda noftra: morcalicads onera
fponte defeenderar, extinguere clamando co-
De Juckeis.
Jn expofit. ß .
lob , Üb. t.
is <^njfs adhuc prxfenti feculo mente in-
hxret, & au hue terrenis voluptacibus deleftatur,
amare non poteft xterna gaudia, qux jüftis pro- j) nati funt.
mittuntur. Cognqfcac igicur in volumine fanifti
Evangelii damnationem reproborum, qux in co
fcripta eft: & ab animo per timorcm expellac quod
diligic, ut poflit ex judicio cxleftcm gloriam a-
marc, quam clegit,vel audit. Ibi quippc fubunius
damnati Ipecic multitudo reproborum exprimi-
tur, cum voce Veritatis dicitur : Ligatis manibus
dr pedibus, mittite eum in tenebras exteriores , ibi
orit f l et us, ■& ftridor dentium. Tune enim reprobi
in exteriores tenebras cadunt, quia nunc in inre-
noribus fua fc fponte dejecerunt, üc veritatis lumen
nec credendo, nec bene operando fcqucren-.
tur. In quas tenebras, ligatis manibus & pedius>
C a p u t L X X X .
V a -vobis hypocrite.
S T u d r u m hypocrirarum efte folet, ut & quod
unt, fuppnmant: & hoc quod non funt, elfe fe
hominibus innotefcant. Refligiunt videri quod
font , & ante oculos fuperindufta quadam inno-
centix honeftate fe veftiunt. Unde redid per E-
vangelium voce noftri Redemtoris increpantur
cum eis dicitur : y * vobis hypocrite, quia Smiles
eftisfepuicris dealbatis; qua forts apparent hominibus
prxcipiuntur :quia nunc, dum tempus r fpeciofa, intus verb tie na laut n \ t" >vas
operandi fc currcndi eft, habere manus fc £e- M
b “ - b° na aa,° ne aoIuera“ t- Ibi etiam tis bomisübus jußs, a u lejp len ieß is r a p iL De firtiulatioln
expofit. È .
num. if.p
.p .r ,
caf. 31-
de reprobis feriptum eft: Vermis eoru
tur, dr ignis eorum non extinguitur.
C a p u t L X X V I I .
Q ua dicunt, Jacite: qua autem Jaciunt, nolite
Jacere.
S t u l t u s aliquando donumreftx intclligen-
hx accipic, Scripturx facrx fententiis docetur,
Tom. I V .
•bus ju f l i y intus autem pleni efiis rapina &
^«/Wf.Hypocrirasergo rede fepul era dealba ta,
lpeciofa exterius, fed mortuorum oflibus plena in-
terius Veritas yocat; quia vitiorum mala intus con-
Mgunt, humanis vero oculis quorumdam demon-
Itratione operum de folo foris juftitix colore blan-
diuntur. Culpas icaque fuas occultando hominibus
virtutefque pandendo, unde puniri debeant, abf-
condentes detegunc,& unde remunerari potcranc
detegentes ablcondunt. Nam dum occulca mala
fua divinis judiciis, rc&a vero fua humanis ocu-
R r