in fingulis pyxidibus (ub nominibus peticorum mar- a tempore Trajano adimminentis belli procin&um
tyrum,a brandeum folito more concludens , dc- fcftinanci vehementifliine, vidua quxdam proccf-
fupcr figillaflet, legatis largicus eft. Illi fufceptas fit flebilicer dicens : Filius meus innoccns.te re-
rcliquias veneratione congrua dcfercntes, poll- gnante, pcremtus eft: obfecro, ut quia eum mihi
quam quardam itineris milliaria confiimfcrunc, ftul- reddere non vales, languincm ejus lrgaliter vin-
te le tantum viaticum confccifle murmurare coc- dicare digneris. Cumque Trajanus li fanus rever-
perunt, fi nclciant utrum Sanftorum ofla, an ma- teretur a prxlio, hunc fe vindicaturum per omgis
carnes à Romano Poncificc lulccpiftcnt. Ira*
que communi confilio, remoto pontificali figna-
culo, rcfcrarilque pyxidibus, particulas brandei
rcpererunt. Mox ad Urbis mqpniacum furore ninia
refponderer, vidua dixie.'Si tu in prrelio mor-
tuus fucris, quis mihi praeftabir ? Trajanus dixit:
Ille qui poll me imperabir. Vidua dixit: Et tibi
quid proderit, fi alter mihi juftitiam feccrit ? Tramio
revertentes, per Archidiaconum à Gregorio janus refpondic : Utique nihil. Et vidua : Nonne ,
delufos finite , ut pro reliquiis vilem pannum fu t g inquit, melius tibi eft, ut tu mihi juftitiam facias,
ciperent, flebilicer. querebancur, dicentes domi- & tu pro hoc mercedem tuam recipias, quàm al-
nos fiios pulcherrimis palliis abundare, ac per hoc tcri hanc tranfmictas i Tunc Trajanus ratione pa—
Romanorum vilibus brandeis non egere. Forte ritcr pierareque commotus, equo defeendit, nec
tunc Gregorius Milfatum Iblemnia celebrabat. ante difcciTiq quàm judicium vidua: per femet im-
Quibus expletis, ab eifdem legatis brandeum minens profligaret. Hujus ergo manfiietudinem
coram cunâis recipient, fuper aleare compofiiic : Judicis 'afferunc Gregorium rccordarum ad fanât
fcque cum omnibus in orationem dedit,utDeus Petri Apoftoli balilicam perveniftc : ibique tam-
oinnipotens utrùm quod à liminibus Apolloloruin diu fuper errore tam cleméntiflimi Principis de-
de more tranfinilfum ell, pro reliquiis marcyrum flevifle, quoufque rcfponfiim fequenti nolle cc-
vencrarideberet, quantocius indicaret. Deindeab pilfer, fc pro Trajano fuilfe auditum, tantùm pro
oratione furgens, incredulos legatos propiùs ad- nullo ulteriùs pagano preces efFundcret. Sed cùm
Hare prxeepit. Cultellum petiit : 1> more fanHiflimi de fuperioribus miraculis Romanorum fit nemo
Papa: Leonis, brandeum pupugit : de cujus pun- qui dubitet, de hoc quod apud Saxones legitur ,
âionibus fanguis protinus emanavir. Quo miracu--, hujus precibus Trajani « animam ab inferni crucia- ,
lo tam legati confufi, quàm omnes qui aderant, ^ tibus liberatam, ob id vel maxime dubitari vide-
tremcfaâi, juftu Gregorii cum eo terra: proftrati tur.quod tantus dodor nequaquam przfumeret
finit,nec ante ab oratione cclfaverunt, quam cun- pro pagano prorfus orate, qui quarto Dialogorum
â a brandeorum foramina divinitu* clauderentur. fuorum libro docuerit camdem caufam elfe cur
X H i I.
Mj IcScos CX
Quidam prxterca divitum Romanorum rcli-
eonjuge, foerat a Romano Pontificc commu-
nionc privatus. Quod ille molcftiflimc ferens , SC
au&oricatem tanci Poncificis evacuarc non pra:-
valens, magorum fuflragia requifivit. Qui, ma-
gnis muncribus perfoafi, pofle fe fois carminibus
agere, uc immiflo darmonc tamdiu caballus Pon-
tificis vexaretur ,quoufque cum fcflbrc fuo peri-
clicarecur, fiducialiter promiferunt. Hac inccftus
Judex pollicicatione ketatus, magos juxta viam ,
non orctur’a San&is in futuro judicio pro pecca-
toribus jeccrno igne damnatis 5 qua: nunc etiam
caufa eft uc non orent fanfli homines pro homi-
nibus infidelibus' impiifquc dcfun&is: non advertences,
quia non legicur pro Trajano Gregorium
cxorafTc, fed tantum flevifle. Sic enim cum non
oraverit Gregorius, plangendo potuic exaudiri, fi-
cuti Moyfes cum dolcndo cacercc, pocuic clamaf-
fc vidcri: cui Dominus tacenci labiis : Jpuid cla- ■
inquic,4</ me ? Nimirum Dcus omnipotens
qua Pontifex ad ftationçm profedurus crac,in c -u corda rcnefque ferutatur, & frequenter ca mifer-
dito flare pcrtuifîc, uc vidcrc tranfeuntes, non tus concedic, qua: homo quamvis, ut carnalis devideri
à tranfcuncibus poflenc. Cumque magi ex fideret, tarnen peterc non præfumit. Unde Pfalplanetatomm
mappulatorumque proccflionibus mifta : Dcfidcrium pauper um exaudivit Dominus :
magnum Pontificem cognoviflent, immiflo da:- & defideria cordis eorum audivit auris tu a. Et no-
mone tam forticer ejus cquum vexari feccrunt, randum, quia non legitur Gregorii precibus Traut
numquam à feflbrc, five à ftratoribus teneri jani anima ab inferno liberata, & in paradifo rcpofle
putarctur. Tunc Gregorius , révélante Spi— ' pofita : quod omnino incrcdibile videtur propter
ricufanfto, dxmoniacam fommiffioncm cognof- illud,quod feriptum eft : N ifi quis renatus fuerit
cens, fan&o crucis fignaculo, fam caballum
- w . caballum a ex aqua, dr Spiritu fantto, non intrabit in regnum
rnci rabic liberavic, quàm maleficos ex 1 ___________ ___ _________
: culmine jubens deponcre, perpétua cæcitace modo cruciatibus liberata. Quod videlicet poteft
avit. Ouos reariim fimm vrirlrri „A______ i___ •__
prxfcnti libcrayic,la- ulorum: fedfiiiiplicicer dicitur,ab inferni folum-
Jehan 3. | J
. X- L I V.
Qiialitcr inrej-
ligi Hebet Grc-
górimn Tra/a-
ni animam de
- . _ - . ---- --------, -------------gchenn* ignis
dem, c nc magica relegercnc, reddere noluit: cos valet omnes pcccatores pariter dctincre, fic per
tamcn ecclefiaftica ftipc nutriri pra:ccpit. Dei juftitiam cun&os non valet xqualiter exurc-
Legitur etiam penes cafdem Anglorum Eccle- re. Nam uniufcujufquc quantum meruit culpa,
lias, quod Gregorius per forum Trajani, quod ip- jufto Dei judicio tantum fentictur & pcena.
fe quondam pulcherrimis xdificiis venuftarat, pro-« Nihilominus ex libro, qui * Grzcis Aot/adv di-
ccdens, judicii ejus quo viduam confolatus fue- citur,a Latinis verb intclligitur campus , vel pra- J
rat, recordatus H atque miratus fit: quod fcilicct turn, pra:ccptor meus inter alia toto orbe jam diffa- n
ficuc aprioribus traditur, ita fc habcc. Quodam maca miracula intcrprccatus eft, mihijfcribcns: *
* In C6lb.& Norm, temper teribitur, pran/lenm.Brandeum Kidoro, zo-
narum genus, velum eft Quo corpus defunfti, vel Cacix reliquiae teguu-
tur. MabUl. ,
b San fins Gregorius lib. iv. cp. 30. refert tenfium Leonem , Hum
Cx*ci quidam dubitareut, braudeum forficibus incidiflc, & ex ipfa
incifione finguinem effluxifle.
c CoIb.Rcg Utic. & Big. nc mavicam. Ge
d Big. miferatus fit.
e Colb. Andcg. & Norm. Trajani anima. '
vidintnr.
, liberata . . . dnbitan
Enarravic nobis Presbyter nomine Petrus, dc fan- A Sardinia: quoque rufticosmitiflimus Rcftor Gre-
â o Gregorio Papa Romano : ( illinc enim crat re- gorius in errore f vetuftatis adco permanere con-
verendiflimus hie Presbyter) I s , inquit, effeâus doluit, ut Januarium Caralitanum Epilcopum pro
Papa, ædificavit monaftcrium virorum magnum, negligcntiis incrcpando, inter cetera feribat : Ac-
& dedit mandatum uc nullus Monachorum pro- cidit aliud valde lugendum, quia ipfos rufticos ,
1 prium.aliquid habcrcc ufque adunum a obolum. quos habet Ecclcfia, nunc ufqucin infidclitate rc-
Fratcr ergo de monaftcrio habebat fratrem fccu- manerc negligentia Fratcrnicatis veftra: permifit.Et
larcm, & poftulavit cum, diccns : Cafulam non quid Vos admoneo ut ad Dominum extrâneos ad-
habco, fed fac caritatem , erne mihi.Dicit cifecu- ducacis, qui veftros ab infidclitate negligicis corri-
laris frater : Eccc tria numifmata fufeipiens, com- gcrc?Unde ncccfle eft vos per omnia in eorum
1 para,b qualis tibi placet. Acccpcis itaqucMona- convcrfionc vigilarc. Namficujuflibct Epifcopiin
chus tribus nurqifinatibus, habet ca apud fc. Alius Sardinia infula paganum rufticum invenire po- 1
aucem frater videns cum habentem tria numifma- tuero, in eodem Epifcopo forticer viridicabo. Jam *
ta, pergens nuntiavit Abbati. Abbas verb audiens, verb fi rufticus tanta: merit perfidiæ & obftinatio- <
rctulit bcatiflimo Papa:. Bcatiffimus autem Gre- B nis inventus, uc ad Dominum venire minime con- j
gorius difeens hoc ab Abbate , fegregavic eum à fentiat, canto penfionis oncre gravandus eft, ut ipt
X L v i r .
rufticis Ep'if-
'Ixcgift. lib.
“ lv. ep. z s .
eommunionc, tamquam eum qui fol verat regulam
monafterii. Igitur poft modicum remporis mori-
tur frater fegregatus, nefeiente Papa. Poft duos
ergo aut tres dies pergen^ Abbas nuntiavit ci, quia
frater requievit. In hoc icaquc non mcdiocriccr
triftatus e ft, quia antequam cxirct de hac vita,
: non folvic cum ab cxcommunicationisc cpitimio :
& feribens orationem in pyftatio, dedit uni Dia-
conorum fuorum, jubens ci ire, &: fuper fratrem
legi earn. Erac aucem oratio folvcns ab excom-
municationc dcfun&um. Vadit ergo Diaconus, ficuc
pra:ccptum ci fucrat, & fuper tumiilum frafa
exaâionis lua: pcena compcllatur ad reftitudi-
ncm feftinarc.
Quod cum Gregorius fruchiosè fimulque fâlu-
britcr in Sardinia: rufticos procefliflc cognofcerct,
etiam in Judaros patrimoniorum fuorum rufticos
non diflimilitcr eft conatus cxtcndcrc. Unde C y-
priano Diacono feribit, dicens : Pervcnic ad me ef-
fc Hcbrieos in pofleflionibus g noftris, qui converti
ad Dcum oullatenus volunt. Sed videtur mihi
ut per omnes poflcflioncs, in quibusipfi Hebrari
efle nofeuntur, epiftolas tranfmittere debcas, cis ex
, me fpccialitcr promiteens quod quicumquc ad ve-
X L V 11 r.
Judxos coafionibm
lcvi-
Jtegift.lib. V.
tris îegir pyâatium, liabcns orationem. Et ipfa^ rum Dominum Deum noltrum Jcfum Chriftum
noetic vidit Abbas fratrem ilium defumftum, &: dixit
ei : Non es mortuus , frater > Ille refpondic ,
etiam. Et itcrum inccrrogavit cum Abbas :,Ubi
eras ufque hodie ? Refpondic frater? Vcr,e, Domi-
ne, in cuftodia, & ufque heri non film abfolutus.
ex eis converfus fuerit, onus pofleflionis ejus ex
aliqua parte imminuecur. Quod ita quoque fieri
volo, uc fi quis ex eis converfus fuerit, fifolidi
penfionem habet, tremiflis ci relaxari dcbcat : fi
tres vel quatuor , unus folidus relaxctur : fi quid
Notum itaque fadhim eft omnibus, quia in hora ampliùs, jam juxta eumdem modum debet rclaxa-
“ fCluiftianos
qua Diaconus orationem dixit fuper fcpulcrum,
in ea hora abfolutus eft ab cxcommunicationc, &
liberata eft d a dominacione anima ejus.
-Igitur Gregorius non folum Saxones in propriis
fedibus commanentes Chrifto Domino dbdicavit,
verumetiam pucros corum per exteras regiones
fio fieri, Vel certe juxta qùod Dilc&io tua przvi- ‘
dec : uc & c i , qui cohvertitur, onus relcvctur, Sc ‘
ecclefiaftica utilicas non gravi difpendio prema- '
tur.Nec hoc inutilitcr £acimus,fi pro lcvandis pen- '
fionum oneribus cos ad Chrifti gratiam perduci- '
mus : qu.ia Sc fi ipfi'minus fidelitcr veniunt, hi ca- 1
diffufos, fois pretiis comparans annualitcr, ad co- r) men qui de eis nati fuerint, jam fidcliùs baptizangnitionem
fidei deduccbat. Unde Candidum Pref-
byterum commoncc, dicens : Pergens, auxiliance
Domino Deo noftro Jefu Chrifto, ad patrimonium
quod eft in Galliis gubernandum , volumus
uc Dilc&io tua ex folidis, quos accepcric, vefti-
menta pauperum, vel pucros Anglos, qui font ab
annis decern & feptem, vel decern Sc o&o ut in mo-
nafteriis dati, Deo proficiant, comparer ; quate-
nus folidi Galliarum,qui in terra noftra expendi
non poflimt, apud locum proprium utilicer expen-
dantur. Si quid verb dc pccuniis redituum, qua:
dicuntur e ablata:, rccipere potueris, ex his quoque
veftimen ca pauperum comparare tc volumus:
cur. Aut ipfos ergo , aut ftlios comm lucramur,
& : ideo non eft grave quidquid dc penfionc pro j
Chrifto dimittimus., '
Enimvero tam levigationibus dacionum, quam
promiflionibus regni caclorum Judxi per diverfa \
loca ad Chriftum,, quem patres corum negave- s
rant venire cceperunt. Quibus cum falutc anima:
veftimenta quoque bapeizandis liabilia cbnfcrc-
bac. Unde Fantino defenfori: Domina, inquic, <
Abbatifla monafterii fan&i Stephani,quod in Agri- ■
gentino eft territorio*conftitutum, indicante, com- ■
perimus multos Judarorum ad chriftianam fidem, ;
divina gratia infpirante, velle converti : fed efle •
vel ficut pra:faci fomus, pucros qui in omni potent is p ncccflarium ut àliquis illuc ex noftro manda-
- Dei fervitio proficiant. Sed quia pagani font, qui
I illic inveniri poflunt, volo ut cum cis Presbyter
. tranfmittatur., ne quid xgritudinis contingat in
. via : ut quos ' morituros confpexcrit, debeat ba-
> ptizare.
to debeac proficifci. Proinde hujus tibi audorita- •
tis tenorc przeipimus, ut omni excufationc fom- ■
mota, ad przdidum locum pergerc, Sc dcfidcrium •
corum tuis, Deo propitio, adhortationibus adju^ |
vare feftihes. Quibus tamcn , fi longum vel trifle «
* Nonnulliediti, & m(T. obulum.
fc Gemet. t1c Bigot, quid t. • Porro cafula, veftis feu tunica
eft Mon:ichorum ; licea ™ igo f e tur pro cafula Pxcifbyiier i , de
gua notanda verba Synodi tub £,arlomarmo babi tx ann. 741. Decrevimus
quoqut1 ut Prefiyteri vel Diatom non figi j, latcorum mtire, fed
rum D e i, id eft Mon.achorum. Ma bill. In
non habeo. Gr
ntes habere tin
Prato lp. legitur : Tnnicam
ad Fabiolam : Solent milita
\t.oi. HicronyinusEp.
(ant. lfidoiu:t 1. ij). Orig. c. 1 1 . camijitu appellat dormimus
in camis, id eft in ftratis noftris. Confute Onomafticon Rofvey-
di. Eft autem cama, etiam hodie Hifpanis leftus, cubilc. Bolland.
* Epiiimium, multa ecclefiaftica. PyHacium, rabcllæ littcrariar.
Mabill.
d Purgatorii, non inférai : vide notas in vitamS. P. Bened. c. 13.
c Big. & Geniet, oblate..
f Mabiil. & Guflanv. necnon alii editi ,vttufliJJimo.
6 Big. Ac nonnulli, vtflris.