2Vw». 33.
Pßl il. if.
P f J . 23 :4 :
Nttm. 3t.
C a p u t L I .
Impinguafii in oleo caput meutn. J N cxpof. B. Job,l. 3. adjundum eft : impingua-
Jt i in oleo caput meum. A c fi dicat : caritatis pin-
guedine replcfti mentem meam. Exaruit velut tefta
virtus mea. Etenim tefta igne folidatur. Caro au-
tem co ex paflione fua robuftior cxtitit, quo per
infirmitatcm morions, à morte fine infirmitate fixr-
rexit. Et iterum : Exaruit velut tejla virtus mea.
Sicut tefta enim ejus virtus exaruit, quia fufceptx
carnis infirmitatem paflionis fua: igne roboravit.
C a p u t L 1 1 .
Qui non accepit in vano animant Juam.
( j Um de ftudio boni operis tradaretur, in ex-
pof. B .Job, 1. 7. adjundum eft : J>)ui non accepit,
&c. D e unoquoque eledo'per Pfalmiftam dicitur:
£)ui non accepit in vano animam fuam. In vano
namque animam fuam accipit, qui fola præfentia
cogitans, quæ fequantur in perpetuum non attendit.
In vano animam fuam accipit, qui ejus vitam
negligens, ei curam carnis anteponit. Sed animam
fuam in vanum jufti non accipiunt, quiaintentio-
ne continua ad ejus utilitatem rcferunt quidquid
corporaliter operantur ; quatenus & tranfeunte o-
pere, operis caufa non tranfeat, quæ vitæ præmia
poft vitam parat.Sed hæc curare reprobi negligunt,
quia profedo ambulantes in vacuum, vitam fe-
quentes fugiunt, invcnientes perdunt. Ünde melius
à pravorum imitatione compefcimur, fi eorum
damna ex fine penfamus.
ne fub neccflitatis tegmine in eis vitium volupta-
tis excrefcat. Aliudenim ex infirmitate, aliudex
tentationis fiiggéftione fuftinent ; 6c quafi quidam
rediflimih arbitres inter necelfitatem, voluptatem- b
que conftituti, hanc confolando fublevant, illam
premendo frenant. Unde fit ^ut etfi infirmitatis'
fux calamitatem to!erent,tamen ad fqualorem mi-
feriæ per negligentiam non defcendant. Hoc ip-
fum enim efle in calamitate, eft neceflitatcm na-
turæ, ex carnis adhuc corruptibilis infirmitate fa-
ftinerc : quas videlicet neceflitates cupiebat eva-
dere, qui dicebat : De necefsitatibus meis eripe me.
Scicbat enim plerumque voluptatum culpas ex
necellitatum occafione prorumpere, 6c ne quid
, fponte illicitum admitteret, hoc ipfum fatagebat
evelli, quod nolens ex radice tolerabat. At contra
pravi gaudent in his corruptions fuæ neceflitati-
bus, quia nirqirum eas ad ufus voluptatum rétorquent.
Cum enim reficiendis cibo corporibus ria-
turæ ferviunt, per deledationem gulæ in volupta-
tis ingluvie diftenduntur. Cùm tegençhs mem bris
veftimenta quærunt, non folùm quæ tegant, fed
etiam quæ extollant, appetunt : 6c contra torpo-
rem frigoris, non folùm quæ per pinguedinem mu-
niant, fed etiam quæ per molliticm deledent ; non
folùm quæ per mollitiem tadum mulceant, fed
etiam quæ per colorem oculos fcducant. Dc his
ergo neceffitatibus liberari Pfalmifta defiderans
C dicit : De necefsitatibus meis eripe me. Neceftitatis
enim caufam in ufum voluptatis vcrterc, quid eft
aliud quarn calamitati fax fqualorem miferixfo-
ciare ?
C a p u t L IV .
Proba me3 Domine, & tenta me. p/it
C a p u t L I I I .
p/i 24 17 necejfim &us meis eripe me.
D Um dc . cohibendis per ufum bonæ opera-
tionis, infirmitatis humanæ defideriis tradaretur,
ttfwCT. it. in expof. B. Jo b , 1. 20. adjundum eft : De necefsi-
& 2>- tatibas meis eripe me. N a t u r a humana bene
condita, led ad infirmitatem yitio propria; voluntatis
lapfa in calamitatem cecidit : quia prelfa in-
numeris neceffitatibus, nihil in hac vita nifi unde
affligeretur, invenit. Sed cùm eifdem naturæ no-
ftrz neceffitatibus plerumque plufquam expedit,
defervimus, mentifque curam negligimus, ex mi-
feria negligentia:, infitmitati noftra: addimus fqualorem
culpx. Neceflitates namque naturales hoc
habere valde periculofum folent, quöd fame in eis
minime difeernitur, quid circa illas per utilitatis
ftudium, & quid per voluptatis vitium agatnr.
Crebrö enim occafione fedudionis inventa, dum
neceffitati débita reddimus, voluptatis vitio defervimus
, si infirmitatis velamine ante diferetionis
oculos excufatio noftra fe palliat, ac quafi fub pa-
trocinio explend* utilitatis occultât. Infirmitatem
vero natura: noftra: per negligentiam relaxarc nihil
eft aliud, quam calamitati miferiam addere,
ac vitiorum fqualorem cademmiferia multiplica-
re. Unde fandi viri in omne quod agunt, ftudiofif-
fima intentione difcernunt,ne quid plus ab eis natura:
fua: infirmitas, quarn fibi debetur, exigat,
C a Um dc provida' circumfpcdionis eledorum
ftudiis tradaretur, in expof. B. Job, 1. 7. adjun-
dum eft : Praba me, Domine, & tenu me. C u M
lècuros nos, ac de virtutum affluentia elatos, repentinus
vel flagclli dolor, vel infirmitatis tenta-
tio percutit, protinus ab ftatus fui vertice mentis
1 noftra: elatio ïuccifa cadit ; ut de femetipfa nihil
audeat, fed infirmitatis fua: idu proftrata, manum
levantis quatrat. Hin'c eft quod fandi viri, cùm de
occulta erga fe difpofitionc fufpedi funt,plus pro-
lpera ipfa pertimefcunt,tentari appetunt, flagella-
ri concupifcunt : quatenus incautam mentem m # -^
tus, & dolor etudiat, ne in hac peregrinationis v jÆ J
hofte ex infidiis etumpente, fita eam deteriùs f^—
curitas ftetnat. Rede ergo per Pfalmiftam dicitur :
Proba me, Domine, & tenta me. Ac fi apertè dicat :
Priùs vires infpice, & tune ut ferre valeo tenta-
ri permitte. Hinc iterum dicit : Ego ad flagella rfi. 1
parafas fltm. Quia enim lànda: mentes fua: corru-
ptionis vulnus fine putredine non elfe confideranr,
libenter fe fub manu medici ad fediones parant ,
ut aperto vulnere virus peccati exeat, quod fana
cute intus occidebat.
C A F u t LV.
D om in u s illummatio me4 , & fa lu s me a : quem tf"1 1
timebo t
I n expof. B. Jo b , 1.14 . adjundum eft : Dominus
illuminatio, &c. c E x poena culpæ eft, vidcrc bo- c I
* In exculis, de difeemendo voluptatis fr necejßtatis nerotio.
1 omnes, non arbitri, lit Icgitur in vulgatis. Familiärem noftro Gregorio rocem liane jam isepe probayimus.
* Caput Jf. & jtf. in ralT. defiderantur.
num quod agere debeät, & tarnen impiere non A tunitate defideriorüm tdmporallum, ä tumultu in-
pofte. Et rurfum ex graviori perna culpa: e ft, uciliumcurarum,a clamoreperftrepentiumperturquodagere
dcbcat,nec videre.Undc & contra ha:e bationum femetipfos (acri verbi gladio mortificautraque
Pfalmifta: voce dicitur : Dominus illumi- re non definunt, atque intus ante Dei fadem in finatio
mea, & falus mea. Contra ignorantia: enim nu mentis abfeondunt. Unde rede per Pfalmiftam
tenebras illuminatio, contra infirmitatem verb fa- dicitur: Abfcondes eos abdito vuhus tui a conturbains
eft Dominus, quando &: oftendit quid debcat tione hornimm. Quod quamvis perfc&e poftmoad
agendum appeti, &: vires prxbet ut quod dum fiat, etiam nunc ex magna parte agitur, cum
oftenderit, poflit impleri. a temporalium defideriorüm tumultibus, dcledatione
in interiora rapiuntur, ut mens eorum dum
C a p u t L VL in amorem Dei rota cenditur, nulla inutili pertur^
Item unde P,pra. batione kceretur. Hinc eft quod Paulus per com
_- J i remplationem mortuos, & quail in lecrcto divimj
[N expof. B.Job, 1.19. C r öte r o namque pec- g tatis abfeonditos difcipulos viderat, quibus dice-
catum,aut ignorantia,aut infirmitate perpetratur: bat: Mortui enim efts, & vita vejha abfeondita eft colof. 3.
ut vel nefeiat homo quidvelle debeat, vel non cum Chrifto in Deo. Qm enim mortificare fe appeomne,
quod voluerit, poflit. Quo contra rede per t it , valde ad inventam requiem concernplationis
Pfalmiftam dicitur : Dominus illuminatio mea, & hilarefeit, ut extindus mundo Iateat, & a cundis
falus mea. Quia enim 6c feientiam Dominus & exteriorum rerum perturbationibus intra finum fo
virtutem prxbet: & contra ignorantiam illumina- intimi amoris c abfeondit. c
I tio, & contra infirmitatem falus vocatur.
C a p u t L V I I .
L V n a m petii a D om in o , hanc requiram,
I a C Um a de cavendis pravorum defideriis, 6C ap.
petendis bonorum %idiis tradaretur, in expof B,
C a p u t L IX .
Ego dixi in pavore meo: projeflus Jum d vul- pfal-s*
tu oculorum tuorum.
C u m de eledorum profedibus, per proprix
infirmitatis cognitionem tradaretur, in expof. B.
ij. Job, 1. 4. adjundum eft : jjnam petii a Domino, Job, 1. 1 3 . adjundum eft: Ego dixi in pavore mco ,
hanc reejuiram. O m n e s , qui vel illicita appetunt,
vel in hoc mundo vidcri aliquid volunt, de'nfis
cogitationum tumultibus in corde comprimunt.ur.
Dumque defideriorum turbas intra fe excitant,
proftratam mentem, pedc miferx firequentationis
calcant. * At contra, fandi viri, quia nihil hujus
mundi appetunt, nullis proculdubio in corde tumultibus
premuntur. Omnes quippe inordinatos
motus defideriorum, à cubili cordis manu fandx
confidcrationis ejiciunt : & quia tranfitoria cunda
defpiciunt, ex his nafeentes cogitationum info.-
lentias non patiuntur.SoIam namque xternam pa-
triam appetunt : &: quia nulla hujus mundi dili-^
gunt, magna mentis tranquillitate perfruuntur.
Annon cundos à fe cogitationum tumultus expu-
lerat,qui dicebat : \Jnampetii à Domino, hanc requiram
, ut habitent in domo Domini. A frequentia
quippe terrenorum defideriorum fugerat, & ad
dre. V i r fandus xternam patriam d contempla- 4
tus, & hxc mala penfans in quibus erat, atque ilia
bona confiderans, in quibus adhuc non erat,
ait ; Ego dixi in pavore meo, projeffm Jum à vultu
oculorum tuorum. Subleyatus quippe inexftafi(quod
noftri interprètes pavorem non propriè vocave-
runt)a vultu oculorum Dei viditfe efle projedum.
Poft interni quippe luminis vifionem, qux intus
anima per contemplationis gratiam radio claritatis
emicuitjà femetipfo receflit, & cognitione pcrce-
pta,vcl quibus illic bonis deeflet, vel quibus malis
hie adeflet invenit : neque enim quis prxfentis vi-
tx mala ficut fiint, confpicere prævalct, fi bona
xternx patrix per contemplationis guftum contin-
gere necdum valet. Unde & à vultu oculorum
Dei projedum fe efle cognovit. Sublevatus quippe
vidit, quod fe hie viderc non pofle ad fe relaxa-
tus ingemuit. Pcrfedam fcilicet animam ifta cominagnam
videlicet folitudinem femetipfiim contu- pundio afficere familiariùs folet,quia omnes ima-
lcrat : nhi r o rntiiis n ih il P Y f rm p nm crniTnlcArAF —__ lerat; ubi co tutius nihil extraneum confpiceret, _ __ r .L : _ 1_:____j \r
quo compctens nil amarct. A tumultu rerum temporalium
magnum quemdam feceflum petierat
quietam mentem, in qua tanto purius Dcum cer-
neret, quanto hunc cum fe folo folum inveniret.
Abfcondes eos in abjeondito vultus tui d con-
turbatione hominum.
C Um de eledorum virtutibus tradaretur,in expof.
B. Job, lib. 4. adjundum eft : Abfcondes eos
*n abfeondito vultus tui a conturbatione hominum.
E l e c t u s quifque in judicio per internum vi-
fum, in vultu divinitatis abfeonditur, dumrepro-
borum foris cxcitas diftrida animadverfione jufti-
tix rcpulfa turbatur. Saridi icaque viri ab impor-
\ i de T ntis ^ mundi tumultibus retintnda.
Michael, tumultus. Urtc. ucramquc kftionem exhibet.
Editi cum Michael, abjeendat.
ginationes corporeas infolencer fibi obviantes dif-
cutit, & cordis oculum figere in ipfo radio incir-
cumfcriptx lucis intendit. Figuras corpojalium
fpecierum ad fe intus ex infirmitate corporis trahit;
fed perfedè compunda,hoc fummopere invi-
gilat ne cùm veritatem quærit, earn* imaginatio
circumfcriptx vifionis illudat : cundafque fibi ob-
£ viantes imagines refpuit. Quia enim per illas infra
fe lapfa eft, fine illis’ fuper fe ire conatur.
E t poftquam per multa indecenter fparfa eft, in
unum fe colligerc niîîrur, u t , fi magna vi amoris
prævalet, efle unum atque incorporeum contem-
pletur. c Unde aliquando ad quamdam inufita- <
ram dulcedinem interni faporis admittitur, 6c ra-
ptim aliquomodo ardenti fpiritu afflata renovamr,
tantoque magis inhiat, quanto magis quod amec
deguftat. Atque hoc intra fe appétit, quod fibi
dulce fapere intrinfccus fentit; quia videlicet ejus
1 Utic. & Gemet. contemplatur.
1 Keliqua défunt in mlT.
N iij
& #