831 AJulfi de expofitione novi Teftamenti 832.
fortaffe is,cui tantummodo datum eft prxeeptorum A nus ad brachium: membrum verb corporis, eft toocculta
diflercre, tentet ctiam miraculis corufcarc;
aut is,quemfupernx virtutis donum ad folamira-
cula roborat, ctiam divinx lcgis occulta pandere
contcndat. Plcrumquc cnim amittit quod portât,
qui audader ea, ad qux pcrtingcrc non valet, arri-
perc feftinat. Nam & membrorum noftrorum tunc
bene miniftcriis utimur,cùm fua his officia diftinde
fervamus. Lucemquippe oculis ccrnimus, voeem
verb auribus audimus. Si quis autem ordinc muta-
to , voci oculos, luci aures accommodât, huic utra-
que incafliim patcnt.Si quis odores velit ore difeernere,
faporcs aure guftarc,utriufque fenfus minifte- I _
rium quia pervertit, interimit. Dum enim propriis B & ^Pinæ proférant flores, & apparet quidem in eis
Jn ex faßt. B.
Job, lib. 13.
turn hoc fimulad corpus univerfum. Sicut ergo in
fpiritali Dominico corpore membra de membro
dicimuseos, qui in cjus Ecclefia ab aliis reguntur:
ita in ilia antiqui hoftis reproba congregationc,
membra funt de membris, qui ini quo opere qui-
bufdam fc nequioribus conjunguntur.
C a p u t XL I I .
Si linguis hominum loquar, & Angdorum. M Iniftri Antichrifti nonnumquam decipiendis j
auditoribus exhibent lingux dulccdines : quoniam
quod oleat, fed latet quod pungat. Amarisdul-
cia, noxiis blanda permifeent : &: fallendi arte per
remifla colloquia, per humilem fermoncm de fe
infinuant quod per exhibitionem negant. Hi ni-
mirum more mctalli infenfibilis fonum bene lo-
quendi habent, fed fenfum bene vivendi non ha-
bent : namque quafi humilitcr loquendo aflerunt,
quod elatè vivendo contcmnunt. Unde bene per
Paulum dicitur : Si linguis hominum loquar, dr An-
gel or um , caritatem autem non h abeam, fa it usfum ve-
lut as fonans, aut cymhalum tinmens. Bona quidem
loquens, fed per amorem eadem bona non fequens,
velut xs aut cymbalum fonitum reddit : quia ipfe
Cnon fentic verba, qux ipfe facit.
C a p u t X L I I I*
In expofit. j?.
Job. lib. 34.
». 29- &$*
Caritas pattens eft, benigna eft. M Ens Sandorum in hoc tentationum prxlio,
& munita patientix clypeo, 8c gladiis amoris accin-
cta, ad perferenda mala fumit fortitudinem, 8c ad
ufibus non aptantur, & fua officia deferunt, 8c
ad cxtranca non afl'urgunt. Bene itaque Paulus in-
. tra acceptas ex divina largitatc menfuras, in ipfa
prxdicationis fux fe Iatitudinccoardabat, cum di-
ccret : Non enim audeo aliquid loqui eorum, qua per
me non ejficttChriftus. Menfuram igituromnipotens
Deus noftris profedibus imponit, ut habeamus
quxdam virtutum bona, qux numquam quxfivi-
mus, 8c quxramus quxdam, nec tamcn habere va-
leamus; quatenus mens noftra dumhxc non poteft
habere,qux appétit,ilia feintclligat defemetipfa
non habere, qux habet ; per ea, qux funt, confide-
rentur ilia qux defunt : 8c per ea qux utiliter défunt
, ferventur humiliter bona qux funt.
C a p u t XL.
Qua inhonefta fu n t noftra, abundantiorem
honeftatem habent.
' P O te n s & protervus cum pravum aliquid perpe-
traffe cognofcitur, tempus à prxdicatore quxritur,
utdcmaTo quod fecit, increpctur. Nifi enim prx- rependenda bona cxerit benignitatem : quatenus
dicator fuftineat, quando proferre congrue corre- & odiorum tela potenter cxcipiat, 8c amoris jacula
pcionem valeat, auget in eo malum, quod infequi- valenter reddat. Miles Dei adverfitatis bello depre-
tur : quia fxpe contingit ut fit talis, qui nulla yer- hcnfus,& feutum patientix debet anteferre,ne per-
ba fufeipiat incrcpationis. Magna cnim agendum eat » & ad prxdicandum promtus amoris inferre
eft arte prxdicationis, ut qui ex aperta corrcptione D jacula, ut vincat. Cujus armaturx fumma breviter
fiunt détériores, ad falutem redeanc quodamtem- Paulus infinuat, diccns : Caritas patiens efi, benihæc
In expofit. B,
Job, lib. s,
■I. Cor. i t . 27.
Quod membra
membrorum
fint fubditi Rein
exp'of. B.
lob, lib. 34.
peramento correptionis. Unde etiam Paulus dicit :
Jpua putamus igitur ignobiliora ejfe membra corporis,
his honorem abundantiorem circumdamus : dr qua in-
honefta funt nofira, abundantiorem honeftatem habent
: honefta autem noftra nullius egent. Sicut cnim
inhonefta membra in corpqre, ita funt quidam in-
tra fandam Ecclefiam potentes 8c protervhqui dum
aperta feriri nequeunt invedione, quafi honoris ve-
lantur tegmine. Séd hæc de occultis potentium lo-
quimur delidis. Nam quando &: aliis agnofeentibus
peccant, aliis ctiam cognofccntibus increpandi
funt ; nc fi Prxdicator taceat,culpam approbafle vi-
deatur, atque hxc crefcens in cxemplum veniat,
quam Paftoris linguanon fecar.
C a p u t X L I.
Vos eftis corpus Chrifti, & membra de
membro.
J V j L Embra funt reproborum omnes qui eifdem
perverse agentibus conjunguntur : ficut è contra
per Paulum de Dominico corpore dicitur : Vos eftis
corpus Chrifti , & membra de membro. Aliud quippe
eft membrum corporis, aliud membrum membri.
Membrum quippe corporis, pars ad totum ; membrum
verb membri eft particula ad partem; membrum
namque membri eft digitus ad manuin, magna
eft. Cum verb unum ex utroque defuerit, ca-
ritasnoneft:fi videlicet malos,autabfque benigni-
tate tolerans non amat,aut rurfum fefe fine patien-
tia exhibens, ncgligit tolerare quos amat. Ut ergo
à nobis caritas vera teneatur, necefTe eft quatenus
& benignitati patientia, 8c rurfum patientix beni-
gnitas fuffragetur; ut magnum quoddam in corde
noftro xdificium conftruens, & benignitatis arcem
patientia folidet, & patientix fundata xdificia bc-
nignitas exornct. Sed cum una cademque fit ca-
ricas, multiplex tamen dicitur : quia nimirum fi
£ men tern plenè ceperit, hanc ad innumera opera
multiformiter accendit. Hujus caritatis diverfita-
tem & multiplicitatem bene Paulus enumerat, di-
cens : Caritas patiens eft, benigna eft : non amula~
tur, non inflatur, non agitperperam, non eft ambitio-
fa, non quant qua fua fùnt3 non irritatur, non cogitat
malum, non gaudet fuper iniquitate, congaudet autem
*.veritati. Patiens quippe eft caritas : quia illata
mala xquanimitcr tolcrat. Benigna verb eft ; quia
pro malis bona largiter miniftrat. Nonxmulatur;
quia per hoc quod in prxfenti mundo nil appétit,
invidcre terrenis fucccflibus nefeit. Non inflatur:
quia cùm prxmium internx rétributions anxia de-
fidcrat, de bonis fe exterioribus non exaltat. Non
agit perperam : quia quo fe infolumDei aeproxi-
mi amorem dilatât, quidquidà redicndinc difcrc-
In expofil-B.
Jobytipat,
ignorât. Non eft ambitiofa: quia quo arden- A I^ei,omnium gentium loquentes lingua, prxdica-
ter intus ad fua fatagit, foris nullatcnus a-liena con- rent : quia virtu res has nunc inEccfefia non vident
cupilcm Non quxnc qux fua funt : quxhîc tranfi- fubtraólam. jam ab Ecclefia fifpernam gratiam
ttnepoflUet, velutal.cna negl^ic, cum fibi;rtihit furpicanmr.ncfcicntespcnfare quodferiptu^ eft,
efle propnum.nifi quod fecum pprmaneat, agnofeit. Adjutor in effort,mitatibm in IribuUHcnc. Tunc M »•
Non irritatur : quia & injurns ^ laceffita, ad nullos quippe fanfta Ecclefia hiiraculomm adjutorio infc
ultioms (111 motus excitât, dum pro magms labo- Jigüic, cùm cam rctributio perfecutionis ’preflit
nbus majora poft ptxmia expeftat. Non cogitat Nam poftquam fiipetbiam infidelitatis edomuit
malum : qura in amoremundiuæ mentem folidans, non jam virtutum figna, fed fola operum mérita
dum omne odium radici tus emit, verfare in animo requiri t i quamvis & ilia per multos oftendat cunt
quodinqumat nelcit, Nongaudet fuperiniquita- oppdreunitas exiglt. Sctipmm quippe eft - Litiruz
te : quia fola dileftioneerga omnes inliiat, nec dc in Jignum funt, nonJidelihmSei infidelibits'xsbim-
petditione adverfantium exukac. Congaudet au- tur omnes fidcles funt, qu* caufa exieit ut Ι
tern veritati : quia ut fc cetetos diligensI pet hoc B monftrentur î Üiide citiùs fatisfacimus, fi q u idV
quod reaum in aliis confpicit quafi de augmenco ipfa apoftolica difpenfatione memoremus. Paulus
jitpprii profeaus^ hilarefcit. Multiplex ergo ca- nanique praidicator egregiusMeliccmveniens, &:
plenàm infidelibus iniulam feiens, patrem Publii
dyfcntcria fcbribufque vexatum orandofalvavic,
&c tamcn xgrotanti Timotheo prxeepit, dicens :
eModico vino utere propter ftomachum tuum, dr fre- x. rim. s>
quentes tuas infirmâtes. Quid eft, Paule, quod
xgrum infidelem orando ad falutem revocas, &
rantiim adjutorem Evangelii more medici per alimenta
curas, nifi quod idcirco fiunt exteriora mira-
cu la,u tmentes hominum ad interiora perducan-
J -- »a liiininou.
ritas contra uniufcujufque culpx jaculum, quod
perimendam mentem impetit, inftrudlionis fux
munimineoccurrit: ut quia antiquus hoftis variata
circumfufione nos obfidet, ipfa hunc de nobis
multipliciter expugnec. Caritas in Petro, & minis
terrentium principum fortiterreftitit, Sc in cir-
cumcifione fubmovenda, minorum verba humiliter
audivit: caritas in Paulo, &: manus perfequen-
tium humilitcr î p'e rrtu •l ic, 8c• tam• en• irn cri rcuinci1f io- V“ 1», uLinczitcs nomuium aa mtenora perducanms
negotio longe fe imparis prions fenfum auden- C tur ; quatenus per hoc, quod mirum vifibilicer
ter mcrepavit. o f l r n r l im r tun n n « « __.- rt
C A P U T X L IV .
0r.13.x2. l^idemus nunc per fpeculumy & in oenigmate.
modo prx- "T \
tionis. Ignum eft ut qui prxdicat, audientis modum
co^fideret, quatenus ipfaprædicatio cum fui au-
i}g. ditoris incrementis crefcat. Sic quippc. agere prxdicator
unufquifque débet, ficut cum illo divinitus
agitur ; ut nequaquam cunâ:a, qux fentit, infirmis
infinuet:8c qüoufque morcali
oftenditur, ea, qux admirabiliora fiinc, invifibilia
crcdantur? Signo quippe virtutis pater Publii fa-
nandus fuerat, utmenterevivifeeret, dum ad falutem
miraculo rediret. Timotheo autem adhiben-
dum foris miraculum non erat, qüi jam totus intus'
vivebat. Non eft igitur mirum, fi 'propagata fide,
crebro miracula non fiunt, quando hxc ipfi quo-
que Apoftoli in quibufdam jam fidelibus non fe-.
cerunt. ■
C a p u t X L V I I .
miinuet: quoniam ôcqüoulque ipfc carne mortali ç; , .7
tantuminfirmuseft, ei.qqzfupernafunt, cunftaD - , m p r o p b em t, &c.
non fentit. Predicate ergo rudibus nomdebet, £> Ciendum eft quàd aliquando ptopheria eft de d. - - t e r
quanta^ cognofcit : quoniam & ipfe de fupetms przfenci, ficut Paulus Apoftolus dicit : Si mtem oV- J ^ i
Tft e Z Sn ^ ° p eT nT Vai Cï qUanta fmt- HinC untnes frofhetent, intret autem quit in f delis wel idio- H f f l
fte r^ ? K Paulus Apoftolus, poftquam my- U.ccnvinciturubomnibus.dijijicatdrubcmnibut.ec- '
fterns cæleftibus lnterfuit, drat : ndemus nunc culu cordie ejue munifeJU fu n t : dr iu codent in Üferjfeculum
& ,n unigmate , tunc autem facie ad ciem.adbrabit Deum fromntians quid verb V e J in
petem. ___ K » ......■ 1
C a p u t . XLV.
Tunc cognoßam, ficut & cognitus fum.
cogmtione
«fop. B. MAgna eft interpofitio oculis cordis noftri ad
> obis fit. Cum igitur dicitur: Occulta cordis ejus ma-
nifefta f i u n t , monftratur quiaper hunc modum
prophetix fpiritus non prxdicit quod futurum
eft,fed oftendit quod eft.Quo autem pado prophetix
dicatur fpiritus, quinihil futurum indicat, fed
prxfcns narrat ? Qua in re animadvertendum eft
atjl «-i«- ocuns corais noun aa vqjuuwodu lr‘e-^dtep piurjoJpiihcectiiaaa diciciictuurr),nnoonn qquuiiaa pprrxxddiicciitt vveenn--
contemplandam fubtilitatem D e i, ipfa videlicet E tura, fed quia prodit öcculta. Rem quippe quamliin
firm iras noHrS. nmr lA nnmm mfiiplvmiir bbcet.tf,iffi.cIlut ta ahbo noicluicltiisA nfol-frtircis i nin f nfuntiuerno fubtrahunt ter_n—
pora : ita ab oculis noftris in prxfenti fubtrahit caufa.
Ventura cnim res occultatur in futuro tempore,-
prxfcns autem cogitatio abfeonditur in Iateriti cor- \
dc. Eft ctiam prophetia prxfens, cùm res quxlibec
non per animum, fed per abfentem locum fe^itur,'
qux tamen per fpiritum denudatur. Et ibi fit prx-*
fens prophetantis animus, ubi per prxfcntiam non
eft corpus. Nam 8c Giezi lodge à Propheta recefle-
rat, cum Naaman Syri munera percipiebat, cut •
infirmiras noftra»Sed tunc ad purum intuebimur
eum, a quo nunc fubtilitcr intuemur : cum hac in-
firmitatc depofita, ad contemplationis internx gra-
tiamvcncrimus, dc qua Paulus dicit: Tunc cognoft
cam > ficut dr cognitus fum.
C a p u t X LV I.
• Lingua in fignum fu n ty non fidelibus, fed
inftddibuf.
W .T :.. . . > . • tamen idem Propheta àicw.Nonne cormeum inpra- _ ,
O U n t nonnulli, qui cum mira Apoftolorum opérs fin ti erat,quand,, reverfus eft homo de currupt. in oc- + X
audiunt, quod accepto Spicitu fandb, ihortuos curfitm tibi ?
verbo fufcicarent, ab obfeflis dxmonia pcllercnt, t
•umbra infirmitates amoverent , ventura quxquc
prophetando prxdicarcnt, & UnigenitqmVcrbum