caufam defendàt, fortafle ccclefiam ingrcdicns a cifa cft. Ipfc namque vi&us interiùs, dum quafî
in fuis precibus Dco dicat : Tu vides, quia caufam
pupilli & vidua: defendo : ifte proculdubio qua: cogitât
feit, fed quô inrendat cjus cogitatio, ignorât.
Aliud quippe cogitât, atque aliud intendit : non
enim defenlîonem pupilli, vel vidua:, fed mercé-
dem nummorum quzrit. Nam tollé temporale
præmium,& pupillum aeviduam non défendit.
Sermo namque Dei diferetor eft cogitationum,
Sc intentionum cordis, quia non afpicit quid apud
tcmetipfùm cogitas ; fed per medullam compagis,
id eft per intentioncm cogitationis, quid accipc-
re requiris.
C a p u t IV .
NeceJJè eft coeleftium exemplaria bis mundari.
vicit cxteriùs. Et qui nos jure debitofes mbrtis te-
nuit, jure in nobis jus mortis amifit : quia per fà-
tellitcs fuos cjus carnem perimendam appetiit, in
quo nil ex culpz debito invenit. Dominus ergo
nofter pro nobis mortem folvit indebitam, ut nobis
mors débita non noceret. Antiquus autem ho-
ftis per exceflum prefumtionis fu« eum etiam per-
didit, quem iniqu« perfuafionis lege polfedit : &:
dum auda&er eum, in quo nil fibi competcbat,
appetiit, jure ilium quem quafi juftè tenebat, ami-
fit. Pfudentia itaque non virtute deviâus eft, qui
dum ad tentandum Deum folvitur, ab homine
poffidendo religatur : ut inde eum qui fub ipfo
B erat perderet, unde cumilloqui ftipcr ipfumeft,
congtedi præfumfiflet.
pro°homineUlt C ^ U am v is fimplici nature divinitatis non fit
redimeudoho- aliud efle, & aliud fapere, & aliud fortem elfe:
™cc«o offer i ^u’PPe ipfa fortitudo, qua: fapientia, & ipfa
^jnexpoßt. b.U fapientia qua: divinitatis effentia cft j Dominus ta-
Job,Ub.i7. men diabolum quantum ad facicm fpe&at, non
»um. virtute fed ratione fuperavit. Ipfc namque diabolus
nulla nos parentis primi radice fupplantans,
fub captivitate fua hominem quafi jufte tenuit, qui
libero conditus arbitrio ei injufta fuadenti confcn-
fit. Ad vitam namque conditus in libertate pro-*
pri« voluntatis, fpontc fua fa&us eft debitor
mortis. Delenda ergo erat talis culpa, fed nifi per
facrificium dcleri non poterat. Qu«rcndum erat
facrificium, fed quale facrificium poterat pro ab-
folvcndis hominibus inveniri ? Nequc enim juftum
fiiit, ut pro rationali homine brutorum animalium
vi&im« c«derentur. Unde ait Apoftolus : Ne-
cejfe eft ergo exempt aria caleftium his mundari: ipfa
autem c«lcftia melioribus hoftiis quamiftis.Ergo fi
bruta animalia propter rationale animal, id eft pro
homine,dign« vi&im« nonfuerunt j requirendus
erat homo, qui pro hominibus offerri debuiflet,
ut pro rationali pcccante, rationalis hoftia ma&a-
retur. Sed quid quöd homo fine pcccato inveniri 1
non poterat, &: oblata pro nobis hoftia, quando
nos a peccato mundare potuiflet, fi ipfa hoftia
Ipeccati contagio non careret > Inquinata quippe
inquinatos mundare non poflet. Ergo ut rationalis
eftet hoftia, homo fuerat offerendus : ut verb a
peccatis mundaret hominem, homo & fine pcccato
: fed quis eftet homo fine peccato, fi ex pcc-
cati commixtione defeenderet ? Proinde venit propter
nos in utero Virginis Filius Dei ; ibi pro nobis
fa&us eft homo. Sumta, eft ab illo natura, non
culpa. Fecit pro nobis facrificium corpus fuum,
exhibuit pro peccatoribus vi&imam fine peccato:
qua: humilitate mori, & juftitia mundare potuiflet.
Hunc ergo cum poft baptifma vidit anti- i
quus hoftis, mox tentationibus impetiit, & per di-
verfos aditus ad ejus interiora molitus irrepere,
cft vi&us, atque ipfa inexpugnabilis mentis ejus
mm.+7. integritatc proftratus. Sed quia ad interiora non
valuit, ad cjus fe exteriora convertit : ut quia
mentis virtqte vi&us eft, eum quem decipere
tentatione non valuit, carnis faltem videretur
mortc fuperare ; atque, ut ante di&um cft, per-
miflus eft in illud, quod ex nobis mortalibus Mediator
acccperat. Sed ubi potuit aliquid facere,
ibi devi&us eft ex omni parte : & unde accepit
exterius poteftatem Dominica: carnis occidcnd«,
inde interius poteftas ejus, qua nos tenebat, oc-
C a p u t V.
Non deßerentes coüeólionem 'veftram. Hebt. to. 2r<
U I plenc mortificationem fuam appetunt, De fcmmi
quanto fiunt ad finem viciniores, tanto fe exhi-
bent in opere ardentiores : laborando non defi- job,W. ,. '
ciunt, fed magis ad ufum labores crefcunt: quia mm‘ 7‘
quo jam premia ptopinquiora confidcrant, eo in
opère dclc&abiliùs exfiidant. Unde bene Paulus
Apoftolus quibufdam arternam patriam quærenti-
bus, dicit : N o n defer entés colleCtionem v eftram, f t cut
eß confuetudints quibufdam, f e d confiantes ; & tan-
to m agis, quanto v id e r it is appropinquantem diem."Lz-
borantem quippe confolari, eft pari ter in labore
perfiftere : quia fublevatio laboris eft vifitatio col-
laborantis ; ficut cüm in itinere cqmes jungitur,
via quidem non abftrahitur, fed tarnen de focic-
tate comitis labor itineris levatur. Dum itaque
Paulus confolantes fe in labore qusererer, adjun-
xit, dicens : Tanto magis, quanto v id e r it is appropin-
quantem diem. Ac fi diceret : Eo labor crefcat, quo
jam premia laboris appropinquant.
C a p u t VI.
Patres carnis noftra babuimus cruditores, & Heb*. t2.9,
renjerehamur eos t nonne multo magis obtem-
perabimus Patri ßpirituum3 & >vivemus f
O M N E s quos Dominus in hoc flagellât tem- De Hageliis
pore, eo fe debent Dei filios fentire, quo illos ca- p „of
ftigant flagella difciplina:. Nifi enim corredis he-
reditatem dare difponeret s eos erudirc per mole-
ftias non curaret. Hinc namque Dominus ad Jo-
hannem per Angelum dicit : Ego quos amo, arguo *• W
drcaßtgo. Hinc rurfum feriptum eft : E i l t m i , no- Prtv.i.io,
l i negligere difciplinam D om in i, ne que fa t ig e r is ,
cum ab eo arguer is : quem enim d ilig it Dominus cor-
r ip it : fla g e lla i autem omnem f l l iu m , quem recipit.
Hinc Pfalmifta ait ; Mu lt a tribulationes jufiorum. Pf*l- ts-2,1
Hinc beatus quoque Job in dolore exclamans, ait :
S i ju fiu s fu e r o , non levabo caput, faturatus a ff lid io - Jobio.is^
ne & miferia. Confidcrarc etiam debemus pro per-
cipiendis hereditatibus terrenis, quàm dura car-
nales filios difciplinac flagella caftigcnt. Qu« ergo
nobis divina: corrcptionis poena gravis cft, per
quam & numquam amittenda hcreditas pcrcipi-
tu r, & femper manfura fupplicia vitantur ? Hinc
etenim Paulus ait : Patres quidem carnis noflra
habuimus cruditores, & reverebamur eos : nonne
multo magis obtemperabimus P a tri fp ir itu um , & v i-
•vemusl Etilli quidem in tempore paucomm die-
rum fccundùm voluntatem fuam crudiebant nos,
hie autem ad id quod utile eft, in recipicndo fan-
Æificationcm cjus. Quos ergo Dominus flagellât,
follicitc patientia: virtutem *ftudeant fervare : in-
ccflantcr cnim quanta Redemtor nofter ab his
quos creaverat, pertulit mala, debent confidera-
re, quod tot.abje&a convitiorum probra fuftinuit :
quôd de manu hoftis antiqüi captivorum animas
quotidie rapiéns,infultantium alapas accepit : quèd
aqua nos falutis diluens, à perfidorum fputis fa-
eicm non abfeondit : quôd vocatione fua nos ab
«ternis fuppliciis liberans, tacitus flagella tolera-
vit : quôd inter Angelorum choros nobis peren-
nes honores tribuens, colaphos pertulit : quôd à
peccatorum nos punftionibus falvans, fpinis caput
fupponere non rccufavit : quôd æterna dul-
cedine nos inebrians, in fiti fua fellis amaritudi-
nem accepit : quôd qui pro nobis Patrem, quam-
vis divinitate effet «qualis, adoravit, fub irrifione
adoratus tacuit : quôd vitam mortuis preparans,
ufque ad mortem ipfc vita pervenit. Cur itaque
afperum crcditur, uthomo toleret à Deo flagella
pro malis, fi tanta Deus ab hominibus pertulit
mala pro bonis?Aut quis fan« intelligenti« de per-
cuflione fua ingratus exiftat, fi hinc ipfe fine fla-
gello non exiit, qui fine pcccato vixit ?
C a p u t V I I , <
ffcbr.12.24- Sanguinis ajperflonem melius loquentem quant
Abel.
Daffionis c t r i - E Abel fanguine dixit Dominus ad Caïn : Vox
Hi, 8c Abel, flngvinis fratris tui clamat ad me de terra. Ipfc quo-
jT i f“' B% ^ue <JU‘ furnicur languis redemtionis, clamor eft
ttm.zd.3' n°lhi Redemtoris. Unde etiam Paulus dicit : Et
Cmtf, 4. eg, fanguinem afperflonis melius loquentem quam Abel.
Sanguis quippe Jefu melius loquitur quàm Abel :
quia fanguis Abel mortem fratricid« fratris pc-
tiir, fanguis autem Domini vitam perfccutoribus
impetravit. Unde faâum eft ut Redemtoris no-
ftri fanguinem, quem perfccutorcs f«viente$ fu-1
dérunt, poftmodum credentcs lamberent, eum-
que Dei filium cfle predicarent.
C a p u t V I I L
Heir. 12,26. ddgo m ow o nonfilüm terram3fed etiam calum.
divin^xamT- 1 EMPESTAsin mari cum oritur, priùs Ieves
nis- und«, & poftmodum volumina majora concitanhb
ffit B‘ tur : a<^ extremum flu&us fe in alta erigunt, &:
num. ss. ’ navigantes quofque ipfa altitudine fubvertunt. Sic#
lie nimirum extrema ilia properat, qu« univer-
fum mundum fubruat, tempeftas animarum. Nunc
cnim bcllis, & cladibus quafi quibufdam undis
ftia nobis exordia oftendit, & quanto ad finem
quotidie propinquiores efficimur, tanto graviora
irruerc tribulationum volumina videmus. Ad extremum
verô commotis omnibus elementis, fiipcr-
nus Judex veniens, finem omnium apportât : quia
videlicet tunc tempeftas flu&us in c«lum levât.
*$£•2-7. Unde &c dicitur : Adhuc modicum, & ego movebo
non folum terram,fed etiam calum. Hanc tempefta-
tem fan&i viri vigilanter afpiciunt, ex his tri-
bulationibus, qu« mundum reriunt,pr«vidcnt qu«
fcquuntur, atque extremi judicii advenmm in tanta
mente confiderantcs pertimefeunt, fupern*quc
A majeftatis vim ad judicium venientis, & terrorem
tanti examinis confiderantes, expavefeunt. Quo-
modo autem depreflura fuiit Dei judicia cos qut
fc devant, fi & illos ad tempus aliquando depri-
munt, qui haie femper in humilitace formidant > ’
Unde fummopere formidandum eft nobis illud
examen tant« diftri&ionis. Confiât aütêm quia
in hac vita cum percuflioncm correptio fequitur,
difciplina patris eft, non ira judicis ; amor corrigeons
eft, noil diftri&io punientis. Ex ipfo ergo
prefenti verbere, judicia «cerna penfanda funt.
Hinc etenim pcrpchdere debemus quomodo fe-
ratur ilia qu« reprobat, fi ferri modo vix valet
ejus ira, qu« purgan
J
C a p u t IX .
Jefus extra portam pajjus eft. Hthr r> l2%
Ac c AiA. rufàm àfiliis Ifrael adduftam pr«- cur Dominus
cepic Dominus Moyfi, tradi Eleazaro Saceroori j Jcfts extra
qui cdutftam extra caftira immolaret in confpedu P°rtamPafl’u*
Domini. Quid per vaccam rufam, nifi aflumta ad inexfof.m7.
facrificium infirmitas dominie« ihcarnarionîs rü- Pfalrnciij,^ i /-
bra per cruorem paflionis figuratur? Quid eft quôd ,npial so'n 9‘
h«c vacca ad immolandum Sacerdoci traditur , mm'
nifi quôd incarnatus Dominus, qui pro redemrio-
ne noftra facrificium fcmètipfum fecit, in Judai-
Z ci populi manibus datur ? Qui etiam extra caftra
in confpe&u Domini immolatus eft : quia videlicet
extra portam pafliis eft. Undé per Paulum dicitur
'.Jefu s ut fanttifledret p e r fu um fan gu in em p o -
pulum , extra portam pajftts eft. EXeamus a d eum ex tra
caftra, improperium ejus portantes. N o n enim ha-
bemus h ie manentem civitatem, f e d fu tu ram inqui-
rimus. Idcirco enim extra portam paflus eft, ut
à converfatione nos vit« prefcntis, quafi à civi-
tatc foras ducerct, & à terrena inhabitatione cor
noftrum avellere perfiiaderec. In confpe£hi vero
Patris immolatur; quia quod ante oculos homi-
num poena, hoc ante oculos Patris fuit facrificium.
) C A P U T X.
Inviftbilem tamquàm fvidens fuftinuit. Hi6r’ xt’zi‘
f ID E Moyfes reliquit Ægyptum , non veritus De fide & ti-;
animofitatem Regis : invifibilem enim tamqùam b
videns fuftinuit. Perverfi quippe in a&ionibus fuis p>b,Ub. i9.
verentur homines, quos corporaliter vident,Dcum mm-2l'
fibi prefentem non «ftimant efle, quem non vident.
Quo contra in laude Moyfis dicitur , dum
ÆgyptiRegem contémneret,& Déi mandatis obe-
diret ; quia invifibilem tamquam videns fuftinuit.
Pcrvcrfiim quippe terre principcm quafi non vi-
, dit, quem ab oculis fui cordis^abjecit. Rcgem verb
invifibilem , tamquam videns fuftinuit j qui ab
ejus timoris intuitu mentis oculum non deflexir*
C à p u t X I.
Eft autem ftdes Jperandarum ftwftantia rerum, r*
argumentUm non apparentium.
CZ) U M hoc Paulus Apoftolus dicit , profe&O li- Defiuitio fidci.
quet quia fides illarum rcrum argumentum eft ^ ffomtl.26.tn
qu« apparcrc non poflunt. Qu« écenim apparent^
jam non habent fidem , fed agnitionem. Nam. 7*
quod obtucibus humanis vifibiliter -pr«fentatui: I
L L l iij