a'Diaéoni, omnifquc Ravennar clerus.: à quo judicatum, a ut cä qux de Ecclefix fu x , vel de acquU
fitis in epifcopatu rebus contra lcgum ftatuta teftamento faftciviffet, hare irrita ccnfercntur} S i quid.
au tem de propriis rcbtrs'quas ante epifcofatum ha buit, quod quidem prius Ecclefia fux non contulit, fieri vo-
luit vel decrcvit jfirmum per omnia robur obtinere necefie efi, inquit xquiflimus Pontifex. Idem itera-
L.xi.xp.z-o. P°ftea decrevit, juffitque Jnfupcr Scholaftico Defenfori, ut à veftibus te à quibuflibet inventisin
domo patris ejus Epifcopi nuper demortui prorfus abftincret : volcbat enim omnia qux Epifcoporum
aliorumque Clcricorum parfimonia pauperibus fortaffe fubftraxcrat, cäfdem poftmodum ccdcre,cgc-
norum verè pater.
il- Cùm fciebat Epifcoporum reditus ad pauperes alendos minime pofte fiifficere, libentiffimè qux
ïirdi^prLrcr- | | 8| c^*cnc fuppcdit:\bac- Legenda Epiftola ad Cyprianum, qua prxcipit ut ex Ecclefia: patrimonio
tim in redi- quod regcbat, ufque ad duo modiorum millia, fi tot collegcrit, Zenoni det Epifcopo egenis diftri-
mendis capti- buenda. Largum fe prxfèrrim oftendebat in redimendis captivis, cui pio opcri ftrenuè incumbere
yÆ VI. ™.+. jubebat,quosEcclefixnegotiisprxfeciffet.bItafcribitad Anthcmium SubdiaconumCampania: patri-
b monium curantem : guantus dolor, quantaque fit nofiro cordi affliftio de his qua in fartibus Campa-
iCtd.Ep.3s. n 'ut configerunt, dicere non pojfumus : fed ex calamitatis magnitudine potes ipfi colligere. Ea de re pro re-
medio captivorum qui tenti JUnt yfididos Experientia tua per horum portitor cm Stephanum virum magnifia
cum tranfmifimusy admonentes ut omnino debeas ejfe follicitusy ac ftrenuè peragas, (fi liberos homines, quos
ad redetntionem Jitam fujficcre non pojfe cognofcisy tu eos fefitnes redimere. £>gi verb ferv i fuerinty (fi do■»
minos eorum ita pauperes efife compererü, ut eos redimere non ajfurganty (fi hos quoque comparare non defi-
Ltb. vu .E p . Hoe ctiam anno Crotona ad mare Adriaticum jaccns, à Langobardis capta eft ; efi multi v ir i
ac multa mulieres nobiles in pradam du ft a fin t ; & filii à parentibus , parentes d filiis , (fi conjuges À
conjugates d iv ifii quibus in libertatem reftituendis, te propriam, te ab aliis oblatam pecuniam impends
piifsimus pater.
11 «fem ^ro rcc^mcnc^s captivis vafa facra diftrahi non folùm permittebat, fed laudabat j ut ex plurimis
tioms” racia cjus Epiftolis. liquet. Fortunatus Fanenfis Epifcopus copiam perierat ca vendendi, ut mutuam pe-
diftralifvafa cuniam quam captivorum redemtioni impenderat, folverct, cùm alias folvendo non foretj cui ref-
ziï^vi^Ep. c^pfit * Stut* Fraternitate veftra indicante comptrimus ad redemtionem captivorum mutuam fe fecijfe pe-
i3. cuniam, efi earn unde folvtret non habere, at que ob hoc cum noftrdvos au ft or it ate facrata veile vafa. difirahere
: in hac re, quia efi le gum efi canonum décréta confentiunt, noftrum confenfum prabere curavimus,
& in diftrahendis facratis vafis vobis licentiam indulgemus. Hîc annuit ; at in alia prarcipit, ad Donum
ibid. Ep. s . Meflanenfem Epifcopum feribens : Fraternité veftra debet ejfe foUicita, ut f i quidem de fradifta Ecclefia
ufiale argentum eft 3Juprafcriptam quantitatem a cci p i at : alio quin de facratis vos vafis hac in re earn
quam prxdiximus quantitatem prabere nccejfe eft. Nam ficut omnino grave eft frufira ecclefiaftica mini-
fteria venumdare ffic iterum culpa efiy imminente hujufmodi neccfsitate, res maximè defdata Ecclefia ca-
! .Vi. p.t2. p-iV 'ts ^raponere y (fi in eorum redemtione ceffare.
Qaofdam Ec- Ladern pietatc ac munificcntia quandoque Ecclefia: Roman* famulos de ipfa bene meritos liber-
cidiæ famuios täte donabat, te cives Romanos efficicbat, conccffo ipfis omni peculio, additis ctiam donis. Hujufmo-
hbertate do- di manumifiionis cxemplum te formulam habes in Epiftola ad Montanam &: Thomam feripta. Solcm-
Eii.vr.Ep.12. niter ab Epifcopis in Ecclefia celebrari manumifliones alibi nos docct, ad Paulum Epifcopum feribens.
Eib. 11.Ep.10. Mifericordiam Gregorii prx ceteris experiebantur, qui à fchifmate aut ab hxrefi ad Ecclefiam re-
'Schifm^defe- ver^ > ^uos Gentiles adhuc in perduellione pertinaciùs hxrentcs patiebantur adverfarios. Hanc fan-
Tcntiura fu- âifsimi & fapientifsimiPontificis liberalitatem imitatus Ludovicus Magnus Francorum Rex Chriftia-'
ftrovid«ni nifsimus, annuis penfionibus fovere curavit erroris Calviniani fc&atores, ad Ecclcfix finum reverfos j
jbU^£0f>. uc pi* matris gremio cadem faltcm vita: neccflaria nancifcerentur, qux noverca barre fis prius abun-
& 47- dc fiippeditabat.
V i. Cum mulroties jam de effufain omnesS. Gregorii liberalitate verba fecerimus, operx pretium eft
fou*Ecclefia Paucis oftenderc qux tunc effent Ecclefia: Roman* opes, unde ad fumtus tantos &pene immenfos
Roman®opts, hjpriret. Multa & maxima jam à prifeis temporibus latifundia pofsidebat in toto orbe Chriftiano
& patrimonia. EcdLefia h*c ccterarum princeps, qu* S. Petri patrimonia vocabantur. Nota funt ex fanfti Pontificis
zti.l’irEp7.^ Epmolis Africanum j Siculum multiplex, ut ex Epift. 44. lib. 1. & ex plurimis ad'Sicili* defenfores &:
zib.ix.Ep.i8. re&ores mifsis, quas in indice geographico fub Sicilix titulo collegimus, manifeftum eft; Corficum,
X Dalmaticum, Gallicanum. De iis qu* intra Italiam,in Campania prxfertim Ecclefia Romana pofsi-
1iid. Ep. 33.' debat loqui foret fupervacaneum. Amplifsimas poffefsiones à Conftantino Magno conceflas augu-
L f.i.E p p .s s . ramur, cujus in ditandis Ecclcfiis munificentiam prxfertim laudat Eufebius in ejus vita.
Lib.’iv.t.i8. Nepefinam civitatem in Etruria juri Romani Pontificis jffubditam fuiffc conjicimus ex Ep. 11. liplurimæ
ur- bn fecundi, qua Leontio viro clarifisimo curam foüicitudinemque civitatis injunftam d fit fu'tffe fignifi-
nio tjbdtra-ï1" cat I ut *n cun^ iS invigilans, qua ad utilitatem civium, vel Reipublica pertinere dignofeet, ipfe difpo-
nat. Eaderri Epiftola clerum, ordinem Senatorium, Sc plebem urbis hujus admonet, ut a fe confti- ‘
tuto Prxfedo in omnibus obedientiam exhibeant : £)uia quifquis, inqùit, incongruè ordinations ejus
reftiterit, nofira refultare difpofitioni cognofcetur. guicumque verb eum in iis , qua fip ra retulimus, au-
dierit, nos audiet. S i quis autem, quod non credimus, eum poft hanc admonitionem noftram contemnen-
dum putaverit, ad fiuum proculdubio feiat pertinere periculum. Qua auftoritatc & poteftate Gregorius >
tumLeontio viro clarifsimo euftodiamNcpcfin*urbisdemandafïct, tum civibus ut ipfi obfequeren-
Lfb. rx.'Epp. tur, additis etiam minis prxcepifTet, nifi juris fuiflet Ecclefix? Ad eamdem pertinuiffe Hydruntum
V9.& i0°- & Callipolitanum caftrum aliunde colligitur. Id quoque dicendum de Neapoli, cùm legamus Pa- ‘
jLib.11.Ep.31. pam ad hujus civitatis euftodiam Tribunum deputafTe, ac militibus qui in hujus urbis prxfidio crant,
* Idem etiam (latuitur lib. ix. Epift. 7 7 .
k yidc cti,aiu lib. y ih Ep. 24.18.
WÊÊKÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊ
impcrafTcj non alia proculdubio ratione, quàm.quia cjus dominio foreta fubdita, non Cxcufib tarnen
penitus Imperatorum jugo. Jam diu antea fummos Pontifices ad ampliffimam dignitatem eve-
Äos fuifTe, teftis eft Ammianus Marcellinus ; quam ctiam lùx prxfcrendam non dubitaret Prxtex-
tatus Urbis Prxfcâus ; ctfi fecularis tantùm poteftatis rationem haberct.
Dionyfius Corinthiorum Epifcopus, qui fcculo fecundo inclinante floruit, ica fcribic ad Romanos,
& ad Soterem Papam, apud Eufebium; H a c y inquic, v o b is confuctudo efty ja m in d e ab ipfo religio-
n is exo rdio , ut fra t r e s omnes v a r io beneficiorum genere afficiatis, ( fi Ecclefiis quamplurimis y qua in f in -
g u lis urbibus confiituta fu n t y necejfaria v i t x f ib f id ia tranfmittatis s & hac ratione turn e gentium molefiiam
f i b l e v a t i s , tumfratribus qui in metalUs opus fa c iu n t nec e jfa ria fu p p edita tis ... Atquc hune morem beatus
Epifcopus vefter Soter non fiolum f e r v a v i t , v erum etiam adauxit. Alter Dionyfius, fcilicet Alexandri-
mis in Epiftola Stephano Pap* medio circiter fecülo tertio nuncupata, b teftatur ipfum omnibus Sy-
rix provinciis cum Arabia, neccfTaria fuppedirare folitum ; qu* omnia tum fummx poteftatis tum
tîptimè difpenfat* funt, argumenta. Piam hanc in fublevandis egenis deceflorum fuorum confue-
tudincm aaeo non abrogavit, vel imminuic Gregorius, ut etiam auxerit plurimùm.
Inter inopes quibus libentiffimè neccfTaria miniftrabat, numerat tria Monialium millia in urbe Roma
; neque verö fibi ab ipfis quidquam ob tarn amplas elcemofynas deberi purabat -, quin potiùs fe
Romanofque omnes iifdcm debitores elfe profitebatur : Harum, inquit, ta li s v i t a e f t , ai que in tantum
Iacry m i s , ( fi abfiinentia diftrifta y ut cre dam us quia f i i f fie non ejfent y nullus noftrum ja m poft tot
annos in loco hoc fubfiftere inter Langobardorum g ladio s potuijfet.
Quo fuis ovibus prxfto Temper adeflent paftores, ut quxque ad vîtam, five anim*, five corporis
forent neccfTaria fuppeditarcnc, eos ab Ecclefiis fuis abefle, aut vagari non finebat. Quapropter cùm
audiffet Pimenium Amalphicanum Epifcopum, in Ecclefia fua non re fid e r e .A c ipfo minacibus litteris
ad Anthemium fcripfic,ut eum ad refidendum facerdotali more cogérer : fi verb non emendarctur
cum in monafterium detruderec. Epifcopalis refidenti* gratia, Sicili* Epifcopis indulfit ut unoquo-
que quinquennio tantùm fèmei Romam convenircnt, cùm priùs fingnlis trienniis fiftere fe cogcren-
turj qua in re ipforum ctiam labori minuendo confulebat. Felix Meffancnfis Epifcopus magno viden-
4 i Gregorii defiderio flagrabar : fed quia ex diucurna forfitan abfentia paftoris, grex ipfius aliquid dàm-
ni pari potuiffet, rogavic amicum ne canti itineris laborem afTumcrct : S e d or a , inqui t y pro n ob is, ut
quanto nos itineris intervaüa dijfo cian t, tanto animis noftris a d in v ic em Chrifto adju van te yfimt*s in c a n tate
conjun f t i ..
Non foiùm Epifcopos, fcd etiam Presbytetos fe alios Clericos iixos in luis Ecclefiis permanece,
non deparochia in parochiam migrare, ac vagati volebat, quod etiam Ecclefia: canonibus cautum
erat. Si qui. verb Epifcopi exttaneorum Çlericorum nonnullos, in luo clero promovendos, & certis
miniftêriis addicendos poftulaccnt, eos priùs c dimittere debebat proprius Epifi:opus , fa&a ceffione i
nec citra ipfius conftnfum poterat incatdinari. Ipfi etiam qui in Epifcopos eledli fuetant, hujufmodi
litteris ; ur aiunt, dimiiforiis Epifcopi fui indigebant ut ordinarentur. Eadem quoque ratione Mo-
nachos abfque Abbatis fui confenfu ab Epifcopis aifumi ad presbytetatum, aut alia ecclefiafiica mu-
nia obeunda prohibitum erat. Ubi adverte quantus hac in parte fit hodiern* difciplin* cum veteri
confènfus.
Hanc ipfam confenfionem juvat oftendere in Miflis privatis,& in altarium multitudine intra eamdem
Ecclefiam, ut refcllantur heterodoxi de novitate litem importune nobis moventes. Johannes
Epifcopus Syracufanus Venantii Patricii oblationes repulerat, quod ille indigné ferens hoftiliter in
epifeopium armatos immific fatellites. Hæc ubi accepit Papa, fcripfit ad Vcnantium de injuria Epifcopo
illata expoftulans ; cùm ob notam gravitatem, fanditatem & manfuetudinem, à vi fe infulta-
tione tanta tutus eiTc debuiifet. CInde ntcejje eß, inquit,#r & vos facèrdotalem iUi reverentiam c x b i-
h m .ß c u t dccet fi l io s , debeatis : «ce e jm a d irdcundium animos frovocetts. N am cum quoß d am eßis grat
ta s » h a b itu r i, f i v o b is , quod ab fit, cum Saccrdote fu e r it d ifio rd ia ? Alia Epiftola Johanncm ad con-
cordiam & pacem cum Venantio habendam hortatus efts cujus gratia placuit Gregorio non fo-
lum ut Patricii oblationes fufeiperet, fed etiam ut in domo ipfius Miflarum peragi myfteria permit-
reret! imo etiam ipfe, fi voluerit Venantius, celebraret. Quippe ob ha:c duo denegata ortum prz-
iertim hoc jurgium, Quis nifi lippus hîc non videat clarè ufitatas & approbatas Miifas privatas, fe in
prtvatis aîdibus î r
Quod fpcélac ad. altarium pluralicatem intra ejufdem Ecclefix fepta, eruitur ex Epiftola hoc anno
quoque feripta ad Palladium Santoncnfem in Galliis Epifcopum. Confttuxerat ille Ecclefiam in honorem
beacorum Apoftolorum Pecri & Pauli, fan&orum Laurentii te Pancratii marryrum; in qua
tredecim alcaria collocarat, miferatque Romain Leuparicum Presbyterum, ad perendas facras reli-
^mas, in quatuor altaribus nondum dedicatis ponendas. Annuic pius Pontifex, mifitque Palladio lau-
atorum Apoftolorum ac Martyrum reliquias, quas fumma cum reverentia fufeipi te collocari po-
itulavit. Confulat ftudiofus Ieaor noras ad hanc Epiftolam, ex quibus difeet longé ante Gregorium
plurima créera elfe altaria. Ecfi vero Grxcorum hodiernus mos hanc altarium multitudinem non ad-
nuttat, olim tarnen ab ipfis minime reprobatam elfe oftenditur ex Theodoro Studita Epiftola zi^. d in- ,
c.rogat.ij. Ex altaris voce, fi cum heterodoxis digladiandi effet animus, facile urgeri poflent} quip-
Vide lib. ix. Ep. 69. ubi arguit Maurcntium magiftrum r
Famem non cohiberct; non alia, in opinamur , ratione ,quàn
‘ qui dicitur hîc Patronin
Quibus Gregorius
addidift
Lib. X. :Ep. agi
VIII.
Clerici extra-
nei fine dimif-
fbriis Ep:fcqcipieadi.
Lib .vi. Ep.zoi
Lib. v.Ep. t 7.
L . v i . Ep. 28.
DeMiflîs pris
vatis & altarium
pluraliÜ
ii. Ep. 4
c/ufder
/î»
Vide quoque Epift.
S. Leo Epift. xi. c. 9. Aliéna
ompellat. Bt Ep. xj. 1
quod Epifcopum Neapolitanum ea qua: patroni erant hujus urbis ufur-
aminium temporale Ncapolis ad Rom. Sedetn pertiaebat. In Epift* 104»
id Dionyfium Papa
Clericum , invito Eprfiopo ipfius
P P R ., . - -- 4- "V* nullue Epifcopus, ah er it
hone, ejuartt tarnen ividtntiafeKipta corttineant
{« 3“‘ iMsm
, nemo fufeiput. Ibid. Transfugam Clericum d J fiu
Epifcopi Clericum fibi nude at ven dicare , fine illius
habeant tdieulas. ( græcè n iy ^ t. ) E x his autem una qu*m
1 Ecclefiam Metropolis
ad quern pertinet cep-
Y ü j