Alulfi de expofitione novi Teftamenti 8 jj.o
E X P O S I T I O
S U P E R II. E P IS T O L A M B. P A U L I À PO S TO L I
A D C O R I N T H I O S .
Quod ob cul-
pxmcxitum,
tio , homines
liominibus
prxfcxuntur.
Jn expofit. B.
Job, lib. 26.
nnm. +SC
a p u t P r i m u m .
A aliéna:. Quia enitn foris eft quod appetunt, quid
fit intus deliderabile (entire non polfunt : gloriam m expopt. |
verb fuam Paulus teftimonium confcicntia: me- *•
morat, quia favorcs oris alieni non appetens, vita:
fine gaudia extra femetipfum ponere ignorât.
Non quid dominamur fidei vefira.
CU n c t o s homines natura äquales genuit:
ut aucem alii ad regendum aliis committan-
tur, non cos natura, fed culpa poftponit. Bene
C a p u t I I I .
iffitur poteftatem resiminis cxercet, qui feit per » . r r I „
illam iuper culpas erigi, 8c feit cum ilia ceteris Numquid levitate ufus fitm ; aut tjux cogito, ’■ * l 'i
æqualitate componi. Humana enim mens plerum- feundum carnem cogito ?
que extollitur etiam cum nulla poteftatc Fulcitur, y
quanto magis fe in altum erigit, cum fe etiam e i ' I n c o n s t a n t e s mentem fuam gravitate ha- De motu b
poteftas adjungit, &: tafnen corrigendis aliorum B bent roborarc. Tunc enim genimina in fe muta- |||jfp^
vitiis apta executiope prxparatur. Unde &: per
Paulum dicitur : Minifier enim Dei e jt, vindex in
iram. Paulus bene agentibus Fratribus prxlatum
fe efle nefeiebat, cum diceret : Non quia, domi-
namurfidei v e fira ,fe d adjutores frmtis gattdii vefirh
atque illico adjunxit : Fide enim fiatis. Ac fi di-
cerct : Ideo non dominamur fidei veftra:, quia
Dcreprimenda
In expofit. B.
Job, lib. 26.
bilitatis arefiunt, cùm à corde priùs radicem le- 3. ,
vitatis abfcindunt: quia tune fabrica robufta con-
ftruitur, cùm priùs locus folidus, in quo poni fun-
damentum debeat,, providetur. Nifi ergo ante
mentis levitas caveatur, cogitationum inconftan-
tia minime vincitur ; à quibus alienum Paulus fe
fuiffe perhibuit, cùm dicit : Numquid levitate ufus
fide ftatis. Æquales enim vobis fumus, ubi vos fum,au t qua cogito ,fecundttm carnem cogito fifit f i t
flare coemofeimus. Quafi pratlatum fe fratribus apud me, cfi, & non l Ac û apertè dicat: Idcirco
effe nefaebat cùm diceret : Fatti fumus p a rvu li mutabilitatis aura non moveor, quia levitatis vitio
in medio vefirüm. Et rurfus : Nos autemfervosvefiros non fuccumbo.
perjefium. Sed cùm culpam, qua: corrigi debuiflet, C C a p u t IV .
invenit, illico fe magiftrum elle recoluit, dicens:
Jptûd vultis? In virga veniam ad vos ?' Summus C#i aliquid donafiis, ego. *■ car. z. f
itaque locus bene regitur, cùm is, qui præeft, vitiis
potiùs quàm fratribus dominatur : quia vitiis fe de- ^ Æ pe bonorum vias antiquùs hoftis cauta arte
bent Redores erigere, quorum &: caufa prarfe- circumvolat,ut per ea,quæ ab cis bene gefta co-
runtur. gnoverit, ad màlitiam aaitum quærat. Nam cùm per verte« «•
alium largiri quid cqnfpicit, inde alium in dif- B g ë g
fordiæ flamma fuccendit. Et-cùm hune refpicit J J y l
mifereri, illi perfuadet irafei : ut dum bonum quafi num. u.
non communiter fadum infinuat, concordes ani-
j. mos à borto gratiæ communis abfcindat. Quia enim
j ^ N t e fubtile veritatis examen omnino fecuri juftorum mentes ad mala fuadendo non valet fr^n-
non fumus, etiamfi humano judicio quod in noftris D gere, bonis fatagit adionibus inter eas mala femi-
adibus reprehendi debeat, non habemus. Nam nare. Sed fandi viri has ejus infidias tanto cele-
" ’ * ' ’ riùs vincunr, quanto &: fubtiliùs deprehenduht.
Quod meliùs oftendimus, fi unum è multis afler-
toribus veritatis in teftimonium Paulum vocemus.
Sub quo quidam Corinthius, dum incefti facinus
perpetraffet, eum Dcfdor egregius in carnis interi-
tum, ad fatisfidionem pcenitentiæ Satanæ tradi-
dit : & in diem Domini falvum ejus fpiritum refer-
vavit, Magna quippe arte magifterii ipfi traditus
eft, coadus in poenam, cui fponte fubftratus eft
in.culpa : ut qui audor fuerat ad vitium nequitia:,
C A P U T I I .
Gloria noflra h sec efl: tefiimonium confcientU
nojlree.
plerumque negligentiùs cogitantes, elatione pul-
famur, quam tarnen tacences premimus. Sed nifi
retradationc concita tumor occultus in ipfo cubili
cordis in quo oritur, fuffocetur, coram diftrido
Judice omne meritum noftræ adionis extinguitur.
Hinc ergo penfmdum eft, ilia cordis clatio quanta
animadverfione damnabitur, quæ ufque ad vocis
audaciam nutritur: fine qua hæc eft exeufabilis,
quæ in corde latenter oboritur. Confiderandum
quoque qualis intrinfccùs régnât, quæ eo ufque
fervata eft, ut etiam foras crumpcre non erubefeat. £ ipfi flagellum fierct difeiplinar. Qua tarnen bene
Xi h. 2 6. n. 42,
J'fil. 4+. »4.
Intus ergo, fratres cariflimi, férvanda funt bona.
qux agimus : fi ab interno arbitro vicem recipcrc
operis noftri expedamus. Hinc eft quod de ele-
dorum Ecclefia per Pfalmiftam dicitur : Omnis
gloria ejus f ilià Regis ab intus. Et fapientes- virgi-
ncs in vafis oleum ferre referuntur. Unde &: San-
dorum voce per Paulum dicitur: Gloria nofira hac
eft: tefiimonium confcientia nofira. Arrogantes quia
coram Deo confcicntiæ fua: teftimonium non ha-
bent, quxrunt coram hominibus teftimomum vocis
gefta poenitentia dum cognoviffct Corinthios fu-
per cum jam mifericorditer motos, ait : Cui aliquid
donafiis, & ego. Nam & ego quod donavi, f i quid
donavi, propter v o s , in perfona Chrifii. Commu-
nionis itaque gratiam cogitans ait : Cui aliquid donafiis,
& ego. Ac fi diceret : A bono vcftro non dif-
fentio. Mcum fit, quidquid ipfi feciftis. Atque mox
fubdidit : Et ego f i quid donavi, propter vos. Ac fi
diceret : Vcftris adibus bonum addidi, quidquid
propter vos mifericorditer fcci. Veftra igitur eft
difeipulis copulas ^Quare vel te^illorum ïÊÉÊÊl SIoriam Præd>cator egregius fugerat, cùm
mis adionibus, tam fSîïicita mente /îihinn,... - -v. • conformas II- erouqt uet, jed ex fincerttate, ficut eMx Dteeor acno~
ram T)/>n »» __ a i . .
•• r , . — r >conrormas ? illico
lubjunxit : Vt circumvenUmur i Satan*.
Qui videlicet folec de bonis mala generare : Sc
hoc quod per caritatem agitur, ad difeordiam
contrahere. Cujus etiam fagaces infidias quàm
acuto fenlu transfigat , infinuat, fubdens : Non
[ 7 •/ 1- j j/Lit/ cj. mslu CvramDeo
tn Chrifio loquimur. Aduiterari namque
verbum Dei, eft aut aliter fentire dc iflo quam
eft, aut ex eo non fpiritalcs frudus, fcdadulte-
rmos foetus quxrere laudis humanx. Adulter quippe
m carnah coïtu non prolem, fed voluptatem m I m a g m ru‘“rTr 1 coi rnonr lem’ fed
dicat: Acntos, auftore D o Z o fenfus h bemu v£n reft' P“ 7 fu,.Snif9n<= vamcglotia: fermittere,
unde confpicit alterum o S a T l 'lm” g'S ■qUam Sfn' ratIoni op'ra™ impenditP ,Ex fmm
m m M m a i i rum fe magiftcr evreeius fociat ut n«mr inf, 5 L ° j ' .oram D,e0 veri) loquitur, qui in omti*
oculo attendic quod plerumque dum alter do- quidem ex Deo fc^cerafferaiio ?d '
■ C loquitur Pf T Z K M M t e M M n i r JG rnM m i lW r r • .
' C a p u t V.
Aliis fumus odor mortis in mortem, aliis odor
vita in vit am.
i ----- -- mi oc ça j-vcu joquuntur,
&coram Deo : quia ab eo fe feiunt habere
quod dicunt, &: ipfumfuis fermonibus adcflc Ju-
diccm, adjurorcmquc confidcrant. Ex Deo &
coram Deo Joquuntur, qui prædicationis verbum,
& quia à Deo acceperunt intelligunt, & placcre
per iftud Deo non hominibus quoerunt. Unde fit
ut cum fe a proximis defpici cognofcunt, fuaque
dida vita: audientium non prodefle, abfeondant
In expopt.
Jot.Ua...
■ M b e M S S - - 7 ™ R 9 abfeondant
dentes, nonfalutis caufam, fed elationis gloriam D *
C a p u t V I I .
7 ----------- vittciuuu giuuam
quairunt. Exhortatione ergofanfta, qua boni ad
vicam redeunt, pravi deterius in culpa moriuncur.
Unde bene per Paulum dicitur: Chrijli bonus odor
Jumus Deo in hU, qui ftlu i fiunt, dr in his qui per-
tunt: aliis quidem odor mortis in mortem, aliis au-
tem odor vita in vitam. Verbum itaque fuum au-
dltoribus odorem vita: fimul Sc mortis effe vidit,
Fiduciamfalem hah emus ad Deum} non quia,
fujjicientes Jumus aliquid cogitare à nobis quafi
ex nobis, fed fujjkientia nojba ex Deo efi.
N Equaquam , ut divina nos gratia fubfequatur,
aliquid Nam fi bene
m S ab iniquitate fufeitari, Sc è con- ahquid Deo contulimus. Nam'fi nos Deum bené
occulus1 Denudidi1sqUirate COnfp.cx'c- C^ 5d I 11“ op^ando pravenimus, ubi eft quod Prophpta a it:
occultis Dei judicns agitur, quz in hac vita com- Mifericordia ejus pravenietme? Si quid nos bonz
daiidditf .t 'Et/t Kad hac qruts rtar nlW tTdon'eubsa ?l ’ Aacca rfi daliicc efruebt‘: °uPbei reaftti oqnuiso ad= Pdai”ul“us . duitc ietj:u Gs grartaitai adma lmvi eftaeCreiim cu/fris,
fiunrfedfdeouef,nonSf,ad hzc,c°nfidcranda S f t'rfidem:&hoc non envohis, Dei enim L u m e fl,
cuc'fiant. d f S ad hzC lnvedlSanda £ ex operihus ? Si uoftra dileftio Deum przveniq
ubi eft QUod Tnli-mm^c A rsnft-oluo ar.« -..i .
Quod grati
rira noitra p
Job, Lb.
1. 38.-
# m
a . , J 1 uiicutiu DCU111
ubi eft quod Johannes Apoftolus dicit: Non qui a*-Job*
nos dilexerimus Deum, fed quoniam ipfc priordi-
lexitnosl ubi eft quod Dominus per O fee dicit: °/«e *•
Diligam cos fpontanee ? Si fine ejusmunere noftra
virtuteDeum fcquimur^ubi eft quod perEvange-
lium Veritas proteftatur: Sine me nihil potefiis fa- Johan, i
cere? ubi eft quod ait: Nemo potefi venire ad me,nifi
Eater qui mi fit me, traxerit cum ? ubi eft quod ite-
rum dicit : Nonvos me elegiflis, fed ero eleri vos ƒ lbU.v.
W m 13 falccr? do«a bonorr,^ o|/ram vircuierroftra be- 1 J
mMk. culDa Oua-erar n n n nfT- A m r >& lllorum ne cogitando przvenimus , ubi eft quod rurfum
noiferat fiat. Dicat forrafiv'11!^ ’ “J“* per Paulum tarn (alubriter dicitur, ut omnis de {e
mus quo'corde auisaudian il5u,s,u" de novI" humanzmentisfiducia, abipfa cordis radicefuc-
mus quo corde quit audiat} Sedmulta funt, qua: cidatur, ciim ait: Non quia fufficientes fumus coS i-
GGgii'j-
C a p u t V I .
Non fumus ficut f>lurimi> adultérantes verbum
Dei.
tprxdi- O U o t I es auditorcs noftri volunt noftra qua-
vcita- fi laudanda cognofeere, non .autem fua perver-
ocjm fa mutare, debemus omnino tacere : nc fi often