agnovimus, fpiritualem gratiam vcndere, Sc dc^ quod dudum fieri fubjettus arguebat : Sc pro co
alicnis iniquitatibus cum pec'cati damno tempora-
lia lucra cumuJare. Cur ergo ad memoriam ve-
ftram non redit, quod vox dominica præcipicns,
dicit : Gratis accepifiis, gratis date ? C ar non ante
mentis oculos rcvocatis, quod templum Redcm-
tor ingreffus cathedras vendencium columbas e-
vertit, Sc nummularidtum efrudit æs? Qin nam-
•que funt in templo Dei hodie, qui columbas ven-
dunt, nifi qui in Ecclefia pretium de impofitione
manus accipiunt, per quam impofitionem Spiritus
fanttus cælitus datur ? Columba igitur venditur
quod ilia, qui judicaverat, perpétrât, faltem quia
judicavit, erubefer. ^Igitur fiait Prælatis curan-
dum eft, ne eorum corda æftimatione fingularis fa-
pientiæ locus fuperior extollat, ita fiibjettis pro-
videndum eft, ne fibi Rettorum facta difpliceant.
Et quoniam Restores habent judicem fummum,
magna cautela fubditorunreft, non temerè vitam
judicare regentium. Neque cnim, ficut fupra dixi,
fruftra per femetipfum Dominus æs nummulario-
rum fiidit, & cathedras vendentium columbas
g evertit : fignificans quia per magiftros quidem vi-
quia manus impofitio, per quam Spiritus fanttus tarn jiidicat plebium : fed per femetipfum fatta
accipitur, ad pretium præbetur. Scd Rcdcmtor examinât magiftrorum.
nofter cathedras vendentium columbas evertit :
quia talium negotiatorum faccrdotium deftruit.
Hinc eft quod facri Canones fimoniacam hære-
iim darpnant, &: eos facerdodo privari præcipiunt,
qui de largiendis ordinibus pretium quærunt. Cathedra
ergo vendentium columbas cvertitur,quan-
do hi qui fpiritualeih gratiam venumdant, vel ante
humanos, vel ante Dei oculos facerdotio privan-
tur.Et quidem multa funt alia Præpofitorum mala,
qua: humanos modo oculos latent, Sc pierum-
que fe Paftores fanctos hominibus exhibent, at-
que in occultis fuis videri turpes ante interni ar-
C a p u t X L V I I .
E r i t tunc tribulatio m a g n a , qualis non f u i t
ah initio m u n d i.
A N t i q u u s hoftis invfine feculi, vas pro* Dcaif
prium ilium perditum hominem, Antichriftum lei* c,ei'oni®1l
licet ingredietur, &: fuis viribus traditus pauco i\i AD
quidem in tempore, fed in multa contra nos vir- *at,1 -
tute laxabitur; quern quamvis fævitia ad cru deli- ^ 'f f ,
tatem diktat, fuperna tarnen mifericordia dierum
bicri oculos non erubefeunt. Ecce modo negari C brevitate anguftat. Hinc enimper fèmetipfam Ve
hominibus poteft quod latenter agitur : illc certè
judex venturus eft, cui taccndo quifquc fe-non
poteft cekre, quern negando non poteft fallere.
Vcniet, veniet profettô dies ille, nec longé eft,
in quo paftorum Paftor appareat, Sc uniufcujufque
fatta in publicum dcducat. Et qui modo fubdito-
rum culpas per Præpofitos ulcifcitur ; tunc Præpo-
fitorum mala per femetipfum fævicns damnabit.
Unde Sc ingreffus templum per femetipfum, qua-
fi flagellum de funiculis fecit, Sc de domo Dei
pravos negotiators ejiciens, cathedras venden-
tiurn columbas evertit : quia fubditorum quidem
ritas dicit: Erit tutte tribulatio magna, qualis non
fuit ab initio mundi ufque mode, neque fiet. Hinc
rurfiis ait : N ifi breviati fuijfent dies illi, non fierct
falva omnis car0. Quia cnim Sc fuperbos nos Sc in-
firmos Dominus confpicit, dies, quos fingulariter
malos intulir, mifericordirer breviatos dicit, profettô
u t& fuperbiam terreat de temporis adver-
fitate , Sc infirmitacem refoveat de brevitate. Sed
confiderandum valde eft, in quo tunc atrocior ,
quàm nunc fe crexerit, antiquus hoftis furgat,
Quæ enim pcenarum genera non novimus , qua:
non jam vires martyrum excrcuiffe gaudemus?
culpas per Paftores percutit, fed Paftorum vitia ~ Alios namquc improvifoittuimmerfus jugulo gla-
per fcmetipfiim ferit. Quamvis etiam fubditorum ^dius ftravit: alios crucis patibulum affligit, in quo
vitia,quæ à magiftris modo vel dilfimulantur judi-
& provocata repellitur, & repulfa provoca-
cari, vel ncqueunt, ejus proculdubio judicio re-
fervantur. Igitur dum falva fide res agitur, virtu-
tis eft meritum,fi à difeipulis, quidquid Prioris eft
damnabile, modo toleratur. Debet tarnen humili-
ter fuggeri, fi fortafte valeat quod difplicet emen-
dari. Sed curandum fummopere eft, ne in fuper-
biam tranfeat juftitiæ inor dinar a defenfio, ne dum
rettitudo incarne diligitur, ipfa magiftra rettitudi-
nii humilitas amittatur, ne cum fibi præeffe quif-
que defpiciat, quern fortafte contingn, ut in ali-
qua attione reprehendat. Contra hunc tumorem
(uperbia:, fubditorum mens ad cuftodiam humilimors
tur: alios hirflitis ferra dentibus attirivit: alios ar-
mato ferro infultans ungula carpfic : alios belluina
rabies morfibus detruncando comminuit: alios ab
intimis vifeerum per cutem prefla vis verberum
rupit: alios effofla terra viventes operuit: alios in
altum demerfos'in mortem priecipitium fregit:
alios in fe proje&os aqua rcplendo abforbuit: alios
edax flamma ufque ad cineres depafta confum-
fit. Cum igitur antiquus hoftis in fine mundi per
Antichriftum ncquius infurrexit, quid eft quod
in his tormentis tunc atrocius crcfcat: nifi hoc,
quod in Evangelio per femetipfam Veritas dicit:
tatis cdomatur, fi infirmitas propria inceflanter at- ^ Sur gent Pfeudochrifli, & Pfeudopropheu, & dabunt
tenditur. Nam vires noftras veraciter jexaminare
negligimus ; & quia de nobis fortiora credimus ,
idcirco cos, qui nobis prælati funt, diftridè judi-
camus. Communia hæc mala funt, qua: fxpe à
fubditis in Pradatos, fæpe à Prælatis in fubditqs
committuntur : quia& omnes fübditos hi,qui præ-
funt, minus quàm ipfi funt, fapientes arbitrantur :
& rurfum qui fubjc&i funt Re&orum fuorum
a£tiones judicant, Sc fi ipfos regimen tencre con-
tingeret, fepofle agere meliùs putant. Unde ple-
rumque fit, ut & Redores minus prudenter ea quæ
fimt agenda, videant : quia corum oculos ipfa nebula
elationis obfeurat, Sc nonnumquam is, qui
fubjc&us eft, hoc, cùm Prælatus fuerit, faciat,
figna magna ô* pro digi a, itaut in error em inducqn-
tur, fifieri potefi, etiam elefii ? Nunc enim fidèles
noftri mira faciunc, çùm perverfa patiuntur :
tune autem hujus hoftis fatellites, etiam cùm perverfa
inférant, mira facturi funt. Penfemus ergo,
quæ erit humanæ mentis ilia tentatio, quando pius
martyr Sc corpus tormentis fubjicit, Sc tarnen ante
ejus oculos miracula tortor facit ? Cujus tune
virtus non ab ipfo cogitationum fundo quatiatur,
quando is qui flagris cruciat, fignis corufcat? Ni-
mirum cnim hoftis ille antiquus Sc altus tune erit
vcnerationepródigii,& duras crudelitatc tormen-
ti : quoniam non fola tune poteftate erigitur, fèd
ctiam fignorum oftenfione fulcietur.
C a p u t X L V I I ! .
. E t d a b u n t fig n a m a g n a , ita u t in errorem indu-
c a n tu r , fit fie r i p o te fi, etiam elecli. cU u ele&i confpexerint figna Sc miracula,
A difeipulorum corda turbata funt, Sc cùm ad crucis
aram ventum eflet, eofque gravis ex perfecu-
tione Judæorum timor invalider, finguli fuge-
runt : mulicres verb quæ ad præparanda fubfidia
corporis exterioribus Domino myfteriis fervierant^
adhæferunt. Stetit quidem' aliquamdiu Petrus,
— . . w . v fed tamen poll territus, negavit. Stetit etiam Joquæ
facient miniftri & prxdicatores Antichrifti, hannes, cui ipfo crucis tempore di&um eft : Ecce fytn. 1.
- quoddam dubietatis nubilum in corde patientur : mater tua. Scd perfeverare minime potuit : quia
■ SC ex eorum prodigiis mendacibus çaligo trepi- dc ipfo quoque feriptum eft : Adolefcens quidam
I dationis ad momentum in eorum cordibus gene- fequebatur ilium, amittusfindone fupernudo, & te-
rabitur. Unde Veritatis ore per Evangelium dici- nuerunt eum : at illey rejeûa findone, nudus profu-
tur : Surgent Pfieudochrifii,& Pfeudopropheu, & da- git ab eis. Quietfi poft, ut verba fui Rcdcmto-
bunt figna magnay & prodigia, itaut in errorem in- ris audiret, ad aram crucis rediit, priùs tamen ter-
ducantur y f i fieri potefi\ etiam eletti : quod videli- fi ritus fugit. Mulierês autem non folùm non timuif-
cet Dei elc<fti cafuri non funt, fed magnis terro- e, neque fugifle, fed etiam ufque ad fepulcrum
ribus trepidaturi: quoniam tanta tunc circa juftos memorantur ftetifle.
iniquitate effrenabuntur, ut etiam eleftorum corda,
non parvo terrore fcriantur.'Qua in re valde , C a p u t L.
quærcndum eft,quomodo aut hi, qui funt eletti,
pofliint in errorem induci : aut cur, fi fieri poteft,
quafi ex dubietate fubditur, cùm quid faciendum
fie, Dominus omnia præfciens præftolatur. Unum
cnim ex duobus eft, quia fi eletti funt, fieri non poteft
: fi autem fieri poteft, eletti non funt.5ed quia
elettorum corda Sc trépida cogitatione concutien-
tur, Sc tamen corum conftantia non movebitur,
una hac fentçntia Dominus utrumquc complexus
Invenerunt hominem Cyreneeum. Märe, is
P L e r um q ^ e fe hypocritæ mira abftinentiâ DeabiHi
afiligunt, omne robur corporis atterunt, Sc quafi
carnis vitam funditus in carne viventes extin- }ob, lit.
guunt : ficque per abftinentiam mortLappropiant : num•
ut pene quotidie morientes vivant : fèd ad hæc
humanos oculos quærunt,admirationis gloriam cxcft,
dicens: Itaut in errorem inducantury fifieri po- Cpetunt, atteftante Veritatc,quæ ait : Exterminant Matth.etefi,
etiam eletti. Quafi enim jam errare eft, in
cogitatione titubare : fed protinus, fi fieri poteft ]
fubjungitur, quia proculdubio fieri non poteft ut
in errore eletti plene capiantur. Iftaergo dominici
fermonis dubitatio, ex elettorum cordibus defi-
gnatio tentationis fu it: quia qui eletti funt adper-
fiftendum, per figna prsedicatorum Antichrifti ten-
tabuntur ad cadendum. Per hoc ergo quod dici-
tur, fi fieri poteft, hoc exprimitur , quod eletti in
corde tentabuntur. Nutant enim, fed non cadunt.
Dicitur ergo, fi fieri poteft, quia trepidabunt, Sc
tamen dicuntiir eletti, quia non cadunt. Dubitatio
ergo fermonis a Domino in elettis exprimit
facies funs ut appareant hominibus jejunantes. Nam
ora pallefcunt,corpus debilitate quatitur,& pettus
interrumpentibus fufpiriis urgetur. Sed inter hæc
ab ore proximorum admirationis fermo quæritur,
-nihilque tanto labore aliud nifi æftimatio huma-
na cogitamr. Quos nimirum bene Simon ille fi-
gnificat, qui dominicæ paflionis tempore in angaria
crucem Domini portabat, de quo feriptum
eft : Invenerunt hominem Cyrenaum venientem obviant
fib i, nomine Simonem: hunc angariaverunt, ut
tollerct crucem Jefit. Quod enim per angariam agi-
mus,non hoc ex ftudio amoris operamur. Gfuccm
ergo Domini Jefu in angaria portare, eft affiittiotrepidatibnem
mentis ; quos elettos noniinat, quiaD nem abftincntiæ pro alia, quàm ncceffe eft, intencernit
quod in fide Sc bono operc perfiftunt.
C a p u t X L I X .
Adolefcens fequebatur eumy amiElus findoney& c .
O v U m Judæorum plebs miracula noftri Rc-
demcoris cerneret, hunc ex fignis honorabat, dicens
: Hic efi Chrifius. Cùm vcro humanitatis ejus
tionc tolerare. An non Jefu crucem in angaria
portat, qui quafi ad pra:ceprum Domini carnem
domat,fed tamen fpiritualem patriam nonamat?
Unde Sc Simon idem crucem portat, fednequa-
quam moritur: quia omnis hypocrita corpus quidem
per abftinentiam afficit, fed tamen per amo-
rem gloria: mundo pejus vivit; quia Sc fxpe per
fanttitatis imaginem, locum regiminis indignus
aflequitur, qui nifi aliquid in fe virtutis often derer
infirma confpiccret, eum Creatorem credere dc-
dignabatur, aiceris : Non yfed feducit turbos. Sed
quid mirum cum perpeti ifta à plebibus, cùm
ipfi quoque qui legis dottorcs efle videbantur,
qui eum verbis propheticis -incarnändum effe E fecreta cordis examinât, cxtcriùs vitæ tcftcs quæ-
perhibebant, Sc incarnatum viderunt, ab eo ta- rit.
men , fuadente perfidia , divifi, &: à fide veritatis
averfi funt. Scribæ itaque Sc legis dottores, qui
crudire populos ad vitam confueverant, dum in-
carnatüm Deum confpicerent, confiliis fuis multos
ab ejus fide diviferunt, quamvis priùs ad credcn-
dum incarnationis ejus myftcrium per Prophe-
tarum verba multos docuifle viderentur. Quos e-
tiam non folùm ad non credendum, fed ufque ad
perfequendum quoque Dominum turba populo-
rum cft fecuta, Sc ufque ad paflionem illius fæ-
vitiæ facibus acccnfa.* In qua videlicet paflionc
, nullum percipere honorem mereretur: fed
tranfit quod delcttabilitcr obdnet, Sc pcenalitcr
quod fcquitur, manet. Santtitatis fiducia nunc
in ore hominum-ponitur, fed cum internus judex
E t perd u cu n t eum in Golgotha lo cum : er a t au- Mare. is.
tern hora te r tia , & crucifixerunt eum.
O M n i a qua: Dominus incarnatus verbis do- De pa^on
cuit, priüs fittis oftendit, ficut feriptum eft : £)uo Domin .
ccepit Je fits facere dr docere. Quia enim vocare nos f f j f 1
ad ca:leftem patriam venir, nimirum bona tranfi- au. i. i.
toria dcfpiccrc, Sc mala temporal i a non timere
T t iij