Z W ÊÊM exteriùs Sc imperturbabilis durée Arc eft, quia dum f= deprehendere non poteft ai-
brtcriùs Et quod vanè conturbari poccft, de infir- titudine confideratioms, m reqmfmon.bus furs eo
minte carnis fit ; quamvis quod in imagine Dei ipfo quo latiùs extend.tur, anguftatur. Exclamare
^nbuleqde virtute mentis : quatenus Sc roboretur cogttur, id eft in admiracmne confurgere, ut co
intus divino adjutorio, Sc tarnen adhuc foris fatci-
na prematut humana. Unde bene Habacuc ite-
rum unamfententiam protulit ad imaque fervien-
■ tem. Ait enim : Et introivit trem en oJfA men, &
Jubtus me turb.it‘a ejl virtus mea. Ac fi diccrct: Non
mea virtus eft in qua fuperius raptus imperturba-
bilis maneo, 8c mea virtus eft in qua inferiüs tur-
bor. Ipfe ergo fuper fc imperturbabilis eft, ipfe
pcrlcrutari non audeat quod fuper ipfameft,quo
incomprehenfibilitatem fuam ipfa cogitans invenire
non valet quod eft. *Et ex comparatione foi *
divinx naturx potentiam quam comprehcndcrc
non fofficic.humilius laudat.
C a p u t VI.
fob fcPlpee rmr°bSsri D E afeenfionis dominicx gloria Habacuc dicit: 1
quantum rapiebatur ad fomma, 8c fob feipfoerat ElcvMus eft fe l, & lunu ft'tu m ordme fu o .Q w , I
in quantum ^dhuc reliquias trahebat_adjnfima i B — M ü l a
ipfe fuper fe imperturbabilis eft, quia in Dei con-
templatione jam tranfierat, ipfe fub fe perturbabi-
lis, quia fub feipfo adhuc infirmus homo rema-
nebac.
C a p u t I I .
• T i U t i nomine in facro eloquio terrenarum rerum
multiplieitas figuratur, ficut per Habacuc di-
citur : Vx e i qui multipliait non fu a : ufquequo ag-
g ra v a t contra f e denjum lutum ? Denfiim lutum
contra fc aggravare, eft terrena lucra cum pondère
peccati cumulare : denfo quippe luto fc aggranomine,
nifi Ecclefia defignatur ? Quoufque enim
Dominus ad cxlos afeendit ,* fan&a ejus Ecclefia
mundi adverfa omnimodo formidavit. At poft-
quam ejus afeenfione roborata eft, apertè prxdica-
vit quod occulte crcdidit. Elevatus eft ergo fol, 6c
luna ftetit in ordine fuo ; quia cùm Dominus cælos
petiit, fàn&a ejus Ecclefia in automate prxdi-
cationis roborata exerevit. |
C a p u t V I I . D E fan&is prædicatoribus Habacuc dicit : In
luThine ja cu la ma ibunt. Jacula Dei funt, verba San- Jjj
vâtr qui peravaritiam terrena multiplicans ,°pec-C <äorum quæ corda peccantium feriunt. Jacula ve-
? 1 . A r ____ , > n__ _ rX TT-; !n MMSgBfiSS cati fui fe oppreflione anguftat. Rurfum luti norfl
verba eius anerta verimine
do&rina fordidum fapiens defignatur. Sicut
per eumdem Prophctam Domino dicitur : Viam
fe c if ii in mari equis tu is , in luto aquarum multa-
rum. Ac fi dicerct : Aperuifti iter prædicatoribus
tuis, inter do&rinas hujus feculi fordida 6c terrena
fapicnces.
C a p u t I I I .
Mord. I. j f .
JJOOac. j. ). Ai
jtet.AlM.3s.
JS tbu. 3.6.
• AU. Ui. i t .
L iu b a s d o per montem, Teftamentum
Dei exprimitur, ficut Habacuc ait : Deus à Lib a -
»0 w n ie t , & SursCtus de monte umbrofo & condenfo.
Qui.enim venturum fe per Teftamenti foi paginas D
Ipopondit, quafi indc venit, unde velut fob pro-
mifoone fe icnuit. Quod videlicet Teftamentum
bene mons umbrofos Sc condenfus dicitur, quia
jpfis allegoriarum obfeuritatibus opacatur.
C a p u t IV .
U x a aliquando per Veritatis formidinem ta-
â a ab infenfibilitate fua mens peccatoris concu-
titur, bene per Habacuc dicitur : Pedes ejus Jletero
Dei in lumine ire, eft verba ejus aperta veri-
tate refonare. Sed quia fxpe homines verba vitx
etiam intellefta defpiciunt, adjunguntur miracu-
la. Unde fubditur: Its fflen d o re fu lgo ris etrmorum &
tuorum. Fulgor armorum eft claritas miraculorum.
Armis enim nos tuemur, jaculis adverfa deftrui-
mus. Arma cum jaculis, funt miracula cum prx-
dicamentis. Sanfti enim prxdicatores verbis fuis,
quafi quibufdam jaculis adverfarios feriunt; armis
verb, id eft miraculis feipfos tuentur, ut Sc
quantum fint audiendi fonent per impetum jacu-
lorum, Sc quantum fint reverendi clarcfcant pec
arma miraculorum.
C a p u t V I I I .
D E converfione Gentium Habacuc Domino
dicit: P rx cidifii in alicnatione capita potentium, m
movebuntur in ea Gentes: aperient ora fu a ficut pau-
p e r edens in occulto. Ommpotcns Dcus in aliena-
tione capita potentium prxeidit, quia Judxorum
fuperbiam a femetipfo alienando repulit. In qua
alicnatione Gentes mota: funt, quia dum Judxi a
fide caderent, ad cognitionem fidci corda * fide- «&
runt '& mota e fi terra. Stantc ergo Domino terra hum cucurrerunt. Qu* videlicet Gentes in fa-
proculdubio movetur; quia cum cordi noftro ti- era: leftionis pabulo os cordis aperiunt, & in oc-
moris fui veftigia imprimit, cun&a in nobis cogi- £Culto ficut pauper comedunt, quia cum rcftinatatio
terrena contremifeit ; * cum Veritas in corde
figitur, pectatricis mentis duritia ab immobilita-
tis lux obftinationc agitata permutatur.
C a p u t V.
1 J E d it abyjfus vocem fu am ab altitudine phanta-
Jix Jux.Q uid eft abyflus, nifi mens humana ? Abyf-
fus quippe phantafiæ altitudinem portât, cum humana
mens immenfa* cogitatione caligofa femet-
ipfam comprchendere, & difeutiendo penetrarc
non valet, tc fefe in omne quod eft velut abyflus
obfeura lacct.*Scd ab hac altitudine voeem da-
; tione, &c filentio verba legentes vitæ fumunt. Im- *
pletum eft enim in illis quod idem Habacuc de
illis Domino dicit : M ififii in mare equos tuos tur-
bantes aquas multas. Equorum nomine fan&i prxdicatores
accipiuntur : quietæ verb aquæ jacucrunr,
quia humanæ mentes Gentium diu fub vitiorum
fuorum torpore fopitæ funt. Sed equis Dei mare
turbatum eft, quia miflis prædicatoribus fanâis
omne cor quod peftifera fecuritatc torpuit, uo*
pulfu falutircri timoris expavit.
j U p r a impuros Sc dupliccs ProphetaSopho-
nias vim divinæ animadverfionis intentât, dicens :
Ecce dies Domini v en it ma gnu t, & horribilis. Dies
ir.e, dies ilia , dies tenebrarum & caliginis, dies nebula
& turbinisydies tuba & clangoris fu per omnes c iv i-
tates munitapy f i r fu per omnes angulos excelfos. Quid
enim per civitatcs munitas exprimitur, nififufpe-
fkx mentes & fallaci femper defenfione circumda-
tx ? Qux quotics earum culpa corrigitur, veritatis
ad fe jacula non admittunt. Et quid per excelfos
angulos ( duplex quippe femper eft in angulis pa- 1
ries) nifi impura corda figtianfur ? Qux dum veritatis
fimplicitatem fiigiunt, ad feipfa quodammo-
do duplicitatis perverfitate replicantur. Et quod
eft detenus, apud cogitationes fuas in faftu pru-
dentiæ,ex ipfa fe culpa impuritatis extollunt. Dies
igi.tur Domini vindiâæ & animadverfionis plena,
fuper civitates munitas, & fuper angulos excelfos
venit; quia extremi judicis ira humana corda &
defenfionibus contra veritatem claufa deftruit &:
duplicitatibus involuta diffolvit. Tunc enim civitatcs
munitx cadunt, quia mentes Deo impe-
netratx damnabuntur. Tunc cxcelfi anguli cor-
ruunt, quia corda qux per puritatis prudentiam
criguntur, per fententiam juftitix profternuntur.
L I B E R V N D E C 1 M V S.
E X C E P T IO NES EX OPUSCULIS B. GR EGOR 1 1 PAPÆ
in fubjedis capitulis Aggxi Prophets.
i - O Em ina fiis multiim.
z. Ü Jp u i mercedes congregavit.
C a p u t P r im u m . C
L9 IV R U l t i legunt, Sc ab ipfa leftione jejuni
I X.V X. funr. Multi vocem prxdicationis audiunt,
& poft vocem vacui rccedunt. Hinc eft quod
J per Aggxum Prophetam quofdam Dominus in-
L crcpat, dicens: Ponite corda vefira fu p e r v ia s v e -
I fir a s : Seminafiis multum & in tu lifiis parumy come-
difiis & non efiis fa tu ra t iy bibifiis d r non efiis in-
ebriati. Multum cordi fuo feminat, fed parumin-
j fert, qui de mandatis cxleftibus vel legendo, vcl
audiendo multa cognofcit, fed negligentcr ope-
rando pauca fru&ificat. Comedit & nonfatura-^
tur, qui verbum Dei audiens, lucra vcl gratiam
I feculi concupifcit. Bene verb non fatiari dicitur,
[ quia aliud mandit, 6c aliud efurit. Bibit & non
inebriatur, qui ad vocem prxdicationis aurem in-
clinatjfed mentem non mutat. Solet enim per
i ebrietatem bibentium fenfus mutari. Qui ergo ad
cognofeendum Dei verbum devotus eft | fed ca
I qux funt hujus feculi adipifei defidcrat, bibit&
debriatus non eft. Si enim debriatus eflet, mentem
mutaflet, ut jam terrena non quxrerct, jam vana
I & tranfitoria qux amaverat, non amarct. De cle- j
£tis enim per Pfalmiftam dicitur : Inebriabuntur ab
ubertate domus tux ; quia tanto omnipotentis Dei
amore rèplcti funt,ut mutata mente fibimetipfis
cxtranci efle vidcantur. Implcntcs quod feriptum
eft : Jp u i v u lt v en ire poft me abneget femetipjum. Matt. 16.24)
Seipfum abnegat qui mutatur ad meliora, 6c incipit
efle quod non erat, & definit efle quod erat;
C a p u t II .
P E r v e r s i indigentibus de propriis rebus nb.t.hom.A
multa donant : fed cùm occafionis tempus inve- h Ex,ech’
niunt, eofdcm quibus valent rapinis devaftant. ”Um‘ l°’
* Quanta verb tribuunt penfant, quanta rapiunt * p*/ior.
( confiderare dilfimulant, & qualiter bona opera ma- 3- t*rt-c- *zs
1 lis artibus perdant, pcrpcndcrc recufant. Sicut per
Aggxum feriptum eft : Jp u i mercedes c on g reg a v it, 2
mifit cm in facculum Pertufum. De facculo pertu- ' |
fo aliunde exit, quod aliunde mittitur : 6c in facculo
pertufo videtur, quando pecunia mittitur -
fed quando amittitur non videtur. Qui ergo quanta
largiuntur aipiciunt, fed quanta rapiunt non
perpendunt,in pertufo facculo mercedes mittunt^
quia profe&o has in fpem fiix fidueix intuentes
congerunt, fod non intuentes perdunt ; merces e-
nim qux ex bono opere acquiritur, ex malo
7 opere perditur.
L I B E R D V O D E C 1 M V S .
EXCE PTIONE S EX OPUSCUL I S B. G R EGOR I I PAPÆ
in fubje&is capitulis Zachariæ Prophet*.
1 • 7 ~ V f Angelus qui loquebattir in me.
x- - L J E t ofiendit m ib i Je fu m Sacerdotem magnum.
3 . Super lapidem unum feptem oculi fu n t.
C a p u t P r i m u m .
NO n n um cLu a m humanis cordibus per Angelos
Dcus, fccrcta corum prefentia, fux
,lut: * vircutis afpirationem infundit. Unde Zacharias
4 - Videp^olumen volans.
y . H xc ^jfiamphora egrediens.
6 . Devorabunt & fu b jic ie n t lapidibus fu n d a .
7 . I n ilia d ie e rit fo n s patens.
dixit : D ix it Angélus a d me y qui loquebattir in me. z ach.t.z4K
Dum ad fc quidem,fed tamen in fc loqui Ange-
lum dicit, liquidb oftendit quod is qui ad ipfura
verba faceret, per corpoream Ipeciem extra non
eflet. Unde&paulb poft fubdidit: E t ecce A n g e - itic lfife
D d jij