■ 51. Leandro Btfpalenfi Epifiopo reff andere nolmt, A fafiepit.
i Cfiftolis ad f i tranjmfiis. 54. Inveßiganfuperna judicia, nullus homo fufifi.
'5 3. Cum magno angort animi fummum fitcerdotium cere potefi.
SANCTI GR EGOR I I PAPÆ VITA.
L I B E R B R I M V S.
Qua ratione 3 quibujve 'virtutibus ad Pontificatum aßenderit , cumulate dißeritur,
C a?, t. /''"Y R e g o r i u s , gencrc Romanus, arte Phi-
a v j lofophus, a Gordiani, viri clarilfimi, & beatx
bcatfGrccrorii. Silvix filius, prxfiiit b Romanæ Sedi annis trede-
Bid* nt. 2. cim, menfibus fex, diebus deeem, c ccmporibus
Tiberii Mauricii, Sc Phocx Augufiorum. Ific fe- ;
natoria ftirpe progenitus, tarn nobiliffimam, quam
I 1 H etiam religiolifiimam genealogiam duxit, icauc
10‘îijt. T *d dquartus Felix Scdis apofiolicx Pontifex, vir ma-
jLit.3.caf-37e gnx in Chrifii Ecclefia reverentix, qui bafilicam
Ÿi^Hom^s lân&orum Cofmx Sc Damiani martyrum via facra
in Eving, juxta templum Romuli, ficut ha&enus cèrnitur,
venufiiffimè fabricavit, ejus atavus fueric, Sc bea-
ç ta virgo Tharfilla, qux moritura c promiflionis cx-
leftis audivit harmoniam, Sc Jefum Chriftumad
fe rccipiendam videre meruit, amica nihilominus
ejus extiterit.
ix. Quam Gregorius geminx nobilicatis lineam piis
De nomine moribus extulit, probis adibus exornavit, adeo
convenonsbyi- uc praefogk quodam Græcè Tpvyleeoç, quod L a - ,
fæ fludiis. tinè vigilantius relbnat, vocarctur. Nam reda,
qux dodurus erat, dum vivis operibus adimplc-
vit, fibimet ipfi utique fe vigilaflc perdoeuit : dum
verb reda, qux faciebat, docendo quoque diffe-
f ruit, vigilafie dignofeitur, non folùm f (ui fed
etiam fururi temporis Chrifiianis.
g Siquidem inerant e i, S cum acerba xtate, ma*
De inftltutio' tlira jam I ^ auditurus incognita, religio-
ne eius. fis b fenibus indagacor folertillimus adhxrcbat :
b lumtaque dodrinx femina, tenaci memorix ru-
minanda, qux poft in populos mellito declamarec
i gutture , congcrebat. Dcnique 1 docilis adolef-
/ eens, cum tranfmiflo communiter fiilo furgentis
in fantix, ad bivium Pythagoricx litterxpervenif-j
fe t , incundanter finifirum ramum cum feculi vo-
luptate relinqucre, Sc ad dextrum ccepit cum cx-
lefii defiderio totis viribus anhelare.
i v. Scd, dum converfionis fux gratiam longtùs proprietor
urba- trahens, tutiùs fe Chrifio famulaturum putaret,
nus «pnmi ß Prxtoris urbani habitu mundo fpccietenus
k ferviret, cceperunt k multa contra cum ex ejuff
dem feculi cura fuccrefccre ; itaut non jam, ficut
propofucrat , Ipecic, fed in eo rctincretur Sc
mente.
v. Tandem patre orbatus, ubi liberam difponen-
Sex monafte- darum rerum fuarum nadus efi facultatem, fex
fecit.” C1 § monafieria in Skilia fabricans, fufficientibus fra-
• In Turoo. ïèmper Gorgiani.
b In eodem deeft Rom.Sedi, neenon in Reg. Utic. & Gemet. In Bigot,
eft additdm. In Andeg. & in Colb. legirur Rom. Ecclefit,.
c Itr cxcufis Tiberii, Mauricii. Certè Tiberii Augufti tempus ad Gre-
;goi;ii Pontificatum non pertinet ; quippe qui non incoeperit nifi Mau-
<icio imperante ; at Tiberius etiam vocabatur.
11 lmo Tertius Felix,ut diilum fupra , (ad vitam à Paulo Diaconc*
feriptam) dp ad ejus vitam zs. Februarii. Boiland, qui fequitur Baron,
in Martyrol. ad 15. Februar. & Tom. 7. Annal, ad ann. y8i. De bis in
Çommentario de Vita fan£ti Gregorii difleruimus.
* ln Bigot, fuperfetibitur procejfionis cd- baud dubiè quia Chriftus
ei obviam procelfit.
. f Editi non folutri fibi. Præfercnda noftra leftio qux eft mil*. Reg.
vTuron. Gemet. Bigot.
tribus cumulavit : quibus tantum prxdiorum con- Gregor. Tur.
tulit, quantum poffet ad vidum quotidianum Deo l,b-10• hifior‘
illic militantium fine indigentia fuffragari.
Septimum, intra Romanx urbis meenia, fub ho- v i.
nore fandi Andrex Apoftoli, juxta bafilicam fan- f^bfu^bdomus
dorum Johannis Pauli ad clivum Scauri, mona- ifionafterio
fterium in proprio domate fabricavit. In quo, re- mditans, poft-
vcy" r •• • r •/• lictis lericis , auro gemmifque radj-i anti*ib u^s tog•i s, modum Abbas eificitur.
fimulque fupelledilibus rcliquis. in ufum paupe-
rum J prærogatis, ex hujus mundi naufragio nu- I
dus evafit: diuque defideratum monachicum ca-
piens indumentum, primö ® fiib Hilarionis, dein- m
de fub Maximiani, venerabilium patrum, regimi-
n c , multis fibi fociatis fratribus regulari tramite
militavit. Pöft verb cùm fubefl’e mallet, fratrum
votiva concordia imminente, prxcffe non. renuit,
ficut in confequentibus apparebit.
Erat ei ab Amentia tanta ciborum, {edulitas ora- v it.
tionum &: jejuniorum, Audiofitas tarn defidcrata bato^ejunare
facrorum "librorum, ut infirmato Aomacholaccf- non valet,
finis vix fubfiAere proculdubio videretur. Nam Ltb. 3. Dialog.
cùm quodam tempore incifionem vitalium, quam „ 33‘
Grxci civJjMTztii', dicunt, patcretur, crebrifque an-
guAiis per horarum ° momenta ad exitum propin- .o
quarct, ac nifi eum fratres frequenter cibo refi-
cerent, vitalis ci fpiritus funditus intercipi videretur,
pafchalis fupervenit dies. Et dum facratif-
fimo Sabbato, in quo omnes, etiam parvuli pueri
jejunant, ipfe jejuna,re non poAet: coepicplusmoe-
rore, quàm infirmitate deficerc.
Mox accerfito viro fandiflimo Eleutherio, du- ^ -e
dum penes Spolctum multis Prxpofito, tunc verb junandTfoni-*
ejufdcm lui inonaAerii Monacho, à quo videlicet tudinem imPe-
audierat mortuum fuifie fufeitatum, oratorium trac*
petiit, fefeque cum lacrymis, ut làltem die illo ad
jejunandum fibi virtus daretur, in orationem de-
dit. E tpoApaululum, complétaorationc,digref-
fus, tantam virtutem fuum Aomachum percepiAe
cognovit, ut ei cibus, &c morbus de memoria Funditus
tolleretur. Ccepit fecum mirari, quis effet,
quis fucrit 5 & cùm .ad animum redibat infirmitas,
nihil in fe ex his, qux meminerat, recognofccrc
prxvalebat. Cumque in difpofitione monaAcrii oc-
cupata mens effet, oblivifeebatur funditus xgritu-
dinis fux. Si verb rediret xgritudo ad memoriam,
cum tarn fortem fe efie fentiret, mirabatur, fi non
t Editi, in tenera Hate t relu&antibus mfT. Hie acerba, idem eft ac
tmmatur*, ut Jercm. 3 1.19 .30 . Sc Ezech. 18. z. dicitur uva acerba.
h Turon. & Andeg. fenfibus.
* Utic. Big. Andeg. Gemet. & Reg. docibilis.
k I ta mlT. Sc Bolland. Alii edit, multi contra eum ejuf dem feculi
1 Hoc eft, priits erogatis.
m Baron, ad an. j8r. n. 8. contenditS.Gregorium, habuifle inftituto-
rem folum Valentium feu Valentinum , cui, expundo Hilarionc, fuo
ceficrunt Maximianus, Pretiofus, & Promus. HxC in'cjufdem vita rcfcl-
limus. Admonet Bollandus hie legi Laurionis, in duobus mff. cenfet-
que legendum Valentionis.
“ Ita in Reg. Colb. & in omnibus edicts.
® yulgati cum Colb. invitis cec. mff. momenta dificeret, & a d exitum.
comedilfct.Qui veniens ad vefperum, cognovit fibi A
tantam fortitu3inem permanere, ut ad diem alte-
a rumjejunium transferre potuilTeta.Verùm, quam-
quäm pene quotidiano languore tabefeeret, nul-
3am tarnen corpori fuo cupiebatcommodarequie-
ccm, quominùs aût orarec, aut legerer, aut feti-
beret, aut di&aret.
1 x. In hujus facri monaAerii penetralibus idem vir
Mater silvia OInnipotentis Dei Gregorius, à matre Silvia tune
i S S i tcmPol's juxta portam beati Pauli ApoAoli, loco
mina mandat, qui dicitur Cella nova,quo haftenus oratorium nomini
ejus dedicatum eA, Sc famofum fandi Sabx
b confeflforis ChriAi b monaAeriùm, cujus laus in
fexta Sc feptima Synodo conAitutum videtur, de-
gente, crudis leguminibus pafcebatur. „
' X . Ubi hunc de more quxdam feribenrem, Anbus^
bVn^elo §C'US ^ cl repcriens, mifereri fibi flebiliter fubha-
Deitentatur, hitu naufragi poAulabat. Cui Gregorius ex intimo
tercia vero li- corde compatiens, bis ternisc numifmatibus datis,
comPro£tur.C abiré prxcepit. Necmultb poA, eadem die idem
inf. nb.z.c.23- naufragus rediit, fequte multa perdidiA'c, pauca verb
fufccpifi'c perhibuit. Aquo, pari modo fenis
numifmatibus fumtis , lxtabundus abfcelfit. Sed
die tertia rediens, identidem adjutorium naufragus
irhportunis vocibus requirebat. Cui liberalifli-
mus pater, accerfito Vefiiario, alia lex numifiiia-
ta dari prxcipiens, cognovit in vefiiario nihil nu-
mifmatum unde pofi'et confolari naufragum, re-
manfiA'e. Quid faceret nefciebac. ÆAuabat Deo
devoti peäoris pietas, rion fufferens vacuam pro- Q
ximi reliquifie miferiam.Rurfus VcAiarium fuum,
fi fortè vas quodlibet aut vcfiimentum haberet,
interrogans , audivit nil'penitus remanfilfe prx-
ter matris argenteam, qux cum infufis leguminibus
mitti folita erat, fcutellain. Mox alacrior fa-
^fuSjErgo, inquit, frater,hanc defer; ne tri Ais
abeat, qui confolari quxrit, pauper. Itaque dela-
tam fcutellain , Gregorio fatis hilariter largiente,
pauper, qui putabatur, lxtus ample&itur, non jam
ad expetenda, fed ad conferenda fuffragia reditu-
rus. A quo videlicet angelicx vifitationis tempore
tantis miraculis, tantis eA virtutibus publicatus, ut
omnibus fecum viventibus, Sc exemplo fuerit, &:
terrori : quippe qui non folus, fed focialiter cum D
bcato Andrea ApoAolo, fuo monafierio, figuis evi-
dentibus, fit prxfuifle putatus.
X i. Nam ut pauca de multis loquar, quadam die
auos exinde fratres mifit, qui aliquid emere pro
monio vexacjnfdem monafierii utilitate debuiflent : unus ju-
tur.&i Gre- nior, qui prudentior videbatur : alter fenior, qui
gono libera- cufios junioris efiet. Perrexetunt utrique ; Sc de
d pretio, quod acceperunt, ipfe qui cufiosd milfus
fuerat, nefeiente altero, furtum fecit: Qui, mox
ut in monafierium funt reverfi, atque ante orato-
rii limen venerunt, arreptus à dxmonio is qui furtum
fecerac, cecidit. Dimifius aueem à dxmonio
is, concurrentibus Monachis, Abbatis jufiu requifi-
c tus efi e ne fortè de eo, quod aeceperat, furtum E
feciffet. Negavit, Sc iterum vexatus cA. Dimifius,
atque iterum requifitus, negavit, atque iterum vexatus
eA. 0«Ao itaque vicibus negavit, oélo vici-
bus vexatus eA. PoA oftavam verb negationem,
f Gregorio interrogante, confcffus cA f quod num-
mos furto abAulcrat : eique proAratus fc peccafife
teAatus eA, percepcaque pcenitentia , ulteriùs ad
eum dxmonium non accelfic.
Alio quoque tempore, dum in die natalitio ejuf
dem ApoAoli, jam meridianis horis fratres quiefi
cerent, fubitb quidam frater apertis oculis cxca-
tus, coepit tremcre, voces ingentes emittere, quibus
vocibus tefiabatur ferre fe non poffc quod pa-
tiebatur. Concurrcrunt fratres , vidcrunt cxcum
apertis oculis trementem Sc clamantem, Sc à prx*
fentibus alien urn, nihilque quod foris agi potcrat,
fentientem. Hunc in manibus levarunt, atque
ante altare fan£i Andrex ApoAoli, juAU Gregorii
projecerunt, ipfique pro co in orationem profirati
font. Qui fiatim ad le reverfus, confcffus eA quia
fencx quidam ei apparuit, Sc canem nigrum ad
eumdilaceranduriidimifit,dicens: Quate fugere
VoluiAi de monafierio ifio? Cumque evadere de
canis morfibus nullo modo potuiffem : venerunt
quidam Monachi, Sc eumdem fencm pro me ro-
gaverunt, qui Aatim juffit canem abfeedere : SC
ipfe ad me reverfus fum. Hie etiam fxpc confef-
fus eA pofiea, dicens quod eo die, quo ifia per-
tulerat, conlilium habucrit de monafierio fu-
giendi.
Alius quoque Monachus difccderc ex eodem
monafierio latenter voluit ; cumque hoc mente
tra&affet oratorium ingredi voluit, fed dxmone
corripiente nequivit. Relinquebatur à dxmone,
quamdiu extra oratorium Aabat ; fi ingredi cona-
batur, Aatim maligno Ipiritui traditus, vexabatur.
Hoc dum fxpiùs ficret , tandem, Gregorio inqui-
rente, fe de monafierio fugere voluiffe confeAus
eA : ejufque per triduum fimul cum fratrum pre-
cibus ita pietate divina curatus eA, ut ad eum pofi-
modum malignus Ipiritus numquam accedere ten-
tavifiet.
Alio quoque tempore duo fratres ex ejufdcm
patris monafierio fugerunt : qui aliqua priùs col-
loquendo fratribus ligna dederant,qubd S per Ap-
piam defeendentes, Jerofolymam tenderent. Hi
exeuntes divertcrunt de itinere, & ut à fequenti- j
bus inveniri minimè poAent,retrufas cryptas juxta
Flaminiam portam invenientes, in eis fe occulta-
verunt. Cùm verb vefpertinis horis juffu Gregorii
requifiti, minimè in congregatione inventi
fuiA’ent, afeenfis caballis, eos quidam fratres fe-
cutifunt, per b Metronii portam exeuntes, ut eos l
in Latinam vel Appiam viam fequerentur : fubi-
to eis conlilium ortumeA, uteosin Salariamviam
extra civitatem requirere debuiffent. Igitur per-
gentes deflexerunt iter : Sc in Salaria eos veteri non
invenientes, per portam Flaminiam decreverunc
redire. Cumque reverterentur, mox ut equi ante
cryptas illas venerunt in quibus fc Monachi ab-
fconderant, fixerunt gradum : puifati Sc compulfi,
paAum movere noluerunt.Confideraverunt équités
rem talem fine myfierio effe non poffc : atten-
derunt ad cryptas , viderunt earum aditus miA'a
maceria prxdamnatos : fe4 caballis fuis nufquam
ire volentibus, defeenderunt, & lapides qui in ora
cryptarum compofiti fuerant, deponenres, ingref-
fi funt, eofquc in eifdem tenebrofis latibulis con-
fternatos terrx invencrunt. Qui ad monaAeriùm
rcdu&i, tarn Aupore miraculi, quàm exhortatione
X I I.
Fugiturus m
ter cæcatur, &
X I I I *
Frater fug im
molitus, à
pitur,& à Gre-
XIV.
Fratrum iate-
brae imroobili-
tate caballoa
Additur in edit. f i voluijfet, quod ab omnibus mfll noftrisabeft.
b In quatuor mff. non legitur, Monafierium.
* Mff plerique hîc & infra ïèmper nomijmatibus, nomifmata.
* Bigot. Reg. Colb. & Gemet. cufios junioris.
e Editi, an forte, rcluftantibus omnibus mff. noftrit.
* Utic. & nor
* Ita fimplicit
inulli mff quoi nummos.
er mff. Addiderunc, viam1, editores j qua» vox fatis
fubintclligitur.
h Utic. Sc BigiDt. Metrovi, Andeg. Metro.ni. Boll, cum Reg. & Colb.'
Me trovii.
B iij