. ï ■ . „ ■ »• J taCare Aliquando nomi- Anis infinuans : quia ficut citiùs homo à fomno evil
l f f l a l i M M l gilat, ita concitc ad Conduons nutum a moste
ßcut i^em Paulus adraonens, dicit : Nolumtis vos corporis lurgic.
jn expofit. B . imorare ,fratres, de dormientibus : ut non contrifte-
job,ub.i2. ficut & uteri j qui fpem non habent. Si emm
mm'12' credims quod Jefus mortuuL. eji, & refurrexit i ita
& Deus eos qui dormieruntper Jefum, adducetcum
eo. De morte quippe carnis loquens, non hanc
mortem fed fomnum vocare maluit, Sc dormi-
tioncm : vehementer enim ab infirmis mentibus
nomen mortis pertimefeitur, fomni verb vocabu-
lum non timetur. Quid eft autem quod Prxdica-
tor egregius mortem Domini, mortem vocat > mortem
fervorum Domini, non mortem fed fomnum
nominat ? nifi quia infirma corda audientium rel-
piciens medicamentum prxdicationis fua: mira
arte componit>&: ilium quern jam reforrexifte no-
verat, eis mortuum infinuarc non dubitat: cos
verb qui necdum refurrexerant, ut fpcm refurre-
âionis infinuct, non mortuos, fed dormientes vo-
cat. Non enim verebatur dicere mortuum, quern
auditores jam refurrexiftc cognoverant: & verebatur
dicere mortuos, quos refurgere vix crcde-
bant. Quia verb carne mortuos ad vitam rurlus
evigilare non dubitat, cos dormientes potius quam
mortuos appellat| fpcm proculdubio rcfurrc&io- '
C a p u t VII.
D ies D om in i, ficut fu r in notfe, ita mmet. Th‘l '•2-
1^ E p RO b i dum diu fc vifibilibus immorati ere- Dc mem re-
dunt, fpcm invifibilium derelinquunc : cumque t?“'“ “”-
mens in prxfcntibus figitur, vita terminatur. Et re- ln expofit. s .
pentè ad improvifa fupplicia perveniunt, qua: dc- '
cepti fuis prxfomtionibus, aut numquam fc con-
tingere, aut tardé crcdidcrunt. Hinc Paulus ait :
Dies Domini, ßcut fu r in no fie > ita veniet. Quia
\ enim ad rapiendam animam propinquans mimmè
confpicitur, furi in node comparatur. Unde bene
difeipulis futura cogitantibus idem Paulus di-
cit : Vos autemftratres, non eßis in tenebris, utvos
dies ilia tamquamfur comprehends. Dies enim cxi-
tus tamquam for in noÉfce compréhendit, quan-
do ftultorum animas futura non prxvidcntes eji—
cit. Tanto igitur debet ab omnibus quafi femper
veniens metui, quanto non valet a nobis ventura
prxfciri. Vcl etiam per diem Domini, dies judicii
poteft intclligi, qui fie fubrepit, ut prævideri hon
Z valcat quando venit.
I N C I P I U N T C A P I T U L A
DE E P ISTO LA S E C IJN D A B. P A U L I APOSTOL I
AD T H E S S A L O N I C E N S E S .
_ Ü £ », R M a. u t reveletur in fuo tempore.
I'. in exemflum jttftiju dicii D ei. y Nelite ut inimicum ilium cxifimere.
3.1 taut in templo Dei fedeat. D
E X P O
S I T I O
I. B. PAUL I APOS TOL I
l o n i c e n s e s .
invicem : itaut & nos ip fi in vobis gloricmur in Ec-
cleftis Dei pro patientia veftra & fid e. Qui cum blan-
da ha:c vitje pra:conia pra:mifoTct, paulo poft fub-
didit,dicens: Rogamus autem vosfratres,per adven- ibid«m. v. '•
” turn Domini noftrijefu chrifti, & noftn congregation
nis in idipfum, ut non cito moveamini a veftro fenfu,
neque terreamini,nequeperfpiritum, neque perfermo-
nem, neque per epiftolam tamquam per nos m iff am,
quafiinftet dies Domini. Egit enim verus doaor, ut
prius audirent laudati, quod recognofcerent, Sc
poftmodum quod exhorcati. fcqucrenturj quatenus
corum mentem ne commotio fobjun£la concutcret,
laus pra:mifl*a folidarct: Sc qui commotos cos vi-
cini finis fofpicionc cognoverat, non jam redar-
guebat motos, fed quafi tranfa£fca nefoiens, adhuc
commoveri prohibcoat: ut dum dc ipfa levitate
motionis pra:dicatori fuo fc incognitos crederent,
tanto reprehenfibiliores fieri, quanto Sc cognofci
ab illo rormidarent.
S U P E R E P I S TOL AM I
A D T H E S S A !
C a p u t P r i m u m .
i.Ttyjr.r.j. Supercrefeit fides le fira .
Qnomodo de- T") L e ru M Qins pufillanimes aptiùs ad iter be-
Leant commo- nc agendi reducimus, fi comm bene gefta
nen pufillam- mcmoramus. & fi qua ab eis inordinate gefta font,
jregul. paftor. non jam tamquam perpetrata corripimus, fed qua-
fart. 3-cap. s. fi adhuc ne perpetrari debeant, prohibemus : ut
ilia quae approbamus,illatus favor augeat: Sc contra
ea qua: reprehendimus, magis apud pufillanimcs
exhortatio verccunda convalcfoat. Unde Paulus,
cùm Theflalonicenfes in accepta prxdicationc
perdurantes, quafi dc vicino mundi termino qua-
dam cognofceret pufillanimitate turbatos, prius
in eis qua: fortia profpiçit laudat, & cautè mo-
nendo poftmodum,qua: font infirmata, roborat.
—■ Theff. 1.3. Ait enim : G ratis agere debemus Deo femper pro vo-
bis yfratres, ita ut dignum eft : quoniam fupercrefiit
ft des veftra, & abundat caritas uniufcujufque veftrum
C a p u t I I.
A ter accendct. Supcrba itaque Antichrifti celfitu-
do foper reprobas mentes hominum faftu gloria:
fecularis erigetur: itaut homo peccator, Sc tamcn
homo dcfpicicns xftimari, Dcum fc foper homines
mentiatur ? Unde Paulus Apoftolus dic it: Itaut in
templo Deifedeat roften dens fe , tamquamfit Deus. Cu-
jus ut timorem plcnius oftcndcrct, prxmifit: Jpui
advcrfatur,& cxtollitur fuper omne quod dicitur Deus^
2. Tbtffi.v-4- Sttfiinetis in exemplttm jufti judicii Dei.
&S‘ .
Dcjudicio NusquiSQUE debetconfiderarequæpecjn
expo/: s. cantes poftmodum fupplicia mancanc, fi etiam ju-
1obM- s. ftos tarn valida hîc flagella caftigant. Hinc eft cnim
quod Petrus ait : Tempus eft ut judicium inci- aut quod colitur. Deus enim aliquando dici Sc ho.
piat d domo D ei: & f i juftus v ix falvabitur, impius
dr peccator ubi pare bunt ? Hinc Paulus, cum multa
in Theflulonicenfium Iaudem dixiffet, protinus ad-
junxit : Itaut & ip fi in vobis gloriemur in Eccle-
ftis D ei, pro patientia veftra dr fid e, in omnibus per•
mo poreft, juxta quod Sc ad Moyfen dicitur: Ec- .
ce conftitui te deum Pharaonts. Deus verb coli pu-
rus homo non poteft. Quia verb Antichriftus Sc
foper fan&os quofque homines, Sc foper ipfius po-
tentiam divinitacis extollitur,per exaftum fibi nofccutionibus
drtribulationibus veftris3quas fuftinetis B men gloria:, Sc hoc quod Deus dicicur, Sc hoc
in exemplum ju fti ju d icii Dei. Ac fi diceret: Dum
tot dura tolcratis, qui tarn re&a agitis, quid aliud
quam jufti judicii Dei exempla^ datis ? Quia ex
veftra pcena colligendum eft quomodo feriac, qui-
bus irafeitur, fi fic vos affligi pacitur, in quibus i*e-
ratur. Mulco magis quippe pcrcuflurus eft, quibus
juftum judicium exhiber, fi etiam vos fic cru-
ciat, quos pie redarguens fovet.
C a p u t I I I .
2. Thejf.s. 4. j n templo Dei fc debit ojlendens fe 3 tamejuam
fit Deus.
Dc plena dif- f V ' , _ . , . c patationcaq- x Erribili ordine diipoiitioms occulta:, pnul-
tichrifti. quam hoftis antiquus in illo damnato hominc, vi-
’ delieet Antichrifto, quern alfumet, appareat, vir-
n*m. 7. tutum figna a fanda fobtrahentur Ecclcfia. Nam
prophetia abfeondetur, curationum gratia aufe-
rctur, prolixioris abftinentia: virtus imminuctur,
doftrina: conticefcent verba , miraculorum tol-
lcntur prodigia. Qua: quidem nequaquam foquod
Deus colitur, tranfirc conatur. Notandum
verb eft in quantam fuperbia: foveam cccidit, qui
in menforam ruina:, qua lapfus eft, non permanfit.
Diabolus quippe &: homo ab ftatu propria: con-
ditionis data mente corruerunt, ut vcl ille dice-
rct : Afcendam fuper altitudinem nubium yftmilis ero
Altifsimo s vel ifte audiens crederet : Aperientur
oculi veftri, dr eritis ficut dit. Idcirco ergo uter-
que cecidit : quia Deo fimilis efle non per jufti-
tiam, fed per potentiam concupivit. Sed homo
per gratiam liberatus, qui Dei fimilitudinem ap-
petendo perverse ceciderat, in rcatum foi crimi-
nis longe Deo fe imparem cife cognofcens, cla-
mat : Domine, quit fim ilis tibi ? Diabolus verb in
lapfos foi crimine juftè dimiffos, in menforam
ruina: foa: minime permanfit, fed quantum ab om-
nipotentis gratia diu defoit, Sc tanto magis rea-
tum criminis cumulavit. Nam qui idco cecidit,
quia perverfo ordine Deo fimilis efle voluit, co-
ufque perdu&us eft, ut in Antichriftum veniens ,
videri Deo fimilis dedignetur, Sc cum quern habere
non potuic foperbus a:qualem, damnatus pu-
Jfa. Z4-
Gen. j- :
perna difpenfatio fonditus fobtrahcrct, fed non tat inferiorem. Nam cùm de illo hoc quod jam
nx c ficut prioribus temporibus apercé ac multi- pra:mifimus, dicitur : Extollens fe fiip e r omne quod .
pliciter oftendec. Quod tamcn mira difpenfatio- dicitur Deus, aut quod colitur ; apercé monftratur,
ne agecur, ut ex una re divina fimul pietas Sc ju- quoniam appetendo dudum Dei fimilitudinem ,
ftitia complcatur. Dum enim fubtra&is fignorum quafi juxta Deum erigere fe voluit, fed in fopervirtutibus,
Ecclefia fanfta velut abjeebtor appa- b ix culpa crefcendo, jam fe fopra omne quod
r e t, Sc bonorum pra:mium crefcit, qui illam pro Deus dicitur Sc colitur, cxtollit. Sed hxc cjus
fpc cxlcftium, non propter prxfentia figna vcnc- fuperbia diftriâi Judicis eritadventu ferienda, firantur,
Sc malorum mens contra illam citiùs o- cut foriptum eft : Jpuem Dominus Jefu s interficiet
ftenditur, qui fequi qua: promictit invifibilia nc- fipiritu oris fit i, & deftruet illufiratione adventus fu i. '
gligunt, dum fignis vifibilibus non tenentur. Dum Dc hoc perdito hominc per Danielcm dicitur : ,
igitur humilitas fidelium multitudine Sc manife- Contra principcm principum confiurget, dr fine mdnu \
ftatione fignorum quafi deftitui cur, terribili occul- contcretur. Quod ergo per Danielcm di&um eft:
tx difpoucionis examine indc bonis mifcricordia Contra principcm principum confiurget > hoc per Paulargitur,
unde malis ira jufta cumulatur. Ante igi- lum dicitur -.Itaut in templo Dei fedeat, ojlendens fe t
tur ex magna parte figna virtutum Sc miraculo- tamquam fit Deus. Et quod per Danielem fubjungirum
à fidelibus in fan£la Ecclcfia fobtrahuntur, tur :Sine mam contcretur, hoc per Paulum express
tunc contra eos antiquus hoftis in illo damna- mitur :fi>uem Dominus Jefus interficiet fpiritu oris fu i,
to hominc, fcilicet Antichrifto, per aperça prodi- £ dr deftruet illufiratione adventus fu i. &ne manu feigia
confpicuus Sc manifcftus oftendetur : ucquo licet conterctur : quia non Angelorum bello,
i.TheJf. 2
ipfo per figna extollitur, co à fidelibus fine fignis
robuftiùs laudabiliufque vincatur. Quamvis etiam
fidelibus in cjus ccrraminc figna non deerunt, fed
tanta crunt illius, ut noftrorum pauca aut nulla
videantur. Quorum nimirum virtus omnibus fignis
fit potior, cum omne quod ab illo fieri terribili-
ter confpicitur, per internx conftantix ealeem
premit.Sedmalignus hoftis tanto contra eos acrio-
JC© immanitate fe exhibebit, quanto fe defpici c-
tiam clarcfcentibus miraculis dolebit. Totum igitur
fe in eorum intcricum colliget, cunélofqiie re-
probos in ncccm fidelium unanimiter Sc crudelinon
San&orum certamine, fod per adventum Judicis
folo oris fpiritu, xterna morte ferietur.
C a p u t I V .
V t reveletur in fuo tempore : nam myfterium •
jam operatur imcpiitatis.
S :
U n t nonnulli qui xterna,quxaudiunt,vera-
citer credunt, fed tamcn juxta prxdicationem fi-
dei vivere negligunt, Sc eidem fidei ,quam fpe-
cietenus venerantes tenent, male vivendo contra-
K K ki i j
’ -T h e f t :
Dc miniftris Antichrifti, &
membris dia-
boli.
In exp. B. Job,
l. *9. nam. is .