52.
C A P I T U L A
L I B R I S E C U N D I I N E X O D U M .
/o J via timuerunt tiftttrius Deum, adiflca- A
t.;V domes.
D e Moyfe, qm d , eccifo B g y f t io dum in defertum 3 4
fe c e fe iffit , v ijim cm v id it .
Item m d c flu fra de flemm e, in rubo. 3 5 .
Item unde flufra.
g w d f le b i iflr a è lit iu c h am a n ten u p rem itti- 3 6 .
tttr.
Item undo flu fra . i l -
g u b d A n g é lu s , qui Moyflt a ffa ru iffe deferibitur, B 3 8 .
modo A n g e lu s , modo Dominus memoratur.
Q u id Moyfcs a d liberandum fopulum mijfus e fl, 3 9 .
cùm fh a ra o d u r it operibus a d opprimendum 4 0 .
fluerat e x citât us.
D cm rg a in c o lu b rum v e r fa . . . 4 1 -
Videa t Dominus & jtfd ic e t, quomodo f e t e r e f e - 4 1 .
ciflis odor cm ncftrttm, coram tharaon c, é - fle r - 4 3 .
v i s cita.
, Item unde fu p ra . ^ 4 4 *
Ecce conflitui te Deum Pharaonü.
j Abominationes JEgyptiôrum immolabimus Domi- 4 5 .
no Deo noßro.
. Item unde fu p ra .
, Jpu od Ægyptus mufearum p la g a p e r c u ff a f i t . 4 6 .
. Ventus urens le v a v i t locuflas.
, In d u ra v it Dominus cor Pharaonü.
. D e v aß s nur eu d r argenteü ex Ægypto fu b la tü .
. Su ment de f anguine A g n i, ac ponent fu p e r utrum-
que pofiem.
. I n primogenitum afini mutabù ovem.
. Cum emifit Pharao populum, non eos edux it Do- D
minus per v iam terra P h iliflh iim . 5 1
JpHod column a , qua in eremo populum p ra ib a t , 5 z
p e r diem in n ub em, & p e r nottem in ignem
apparuit. 53
Jp u id clamas a d m e ? 5 4
D e manna f i l i ü i f r a è l defuper data. 5 5 •
Manus Mo yß er ant g ra v es .
Jjpuod legem d am n s Dominus in igne fumoque j 6 .
defeendit.
<pupd I f r a i l v erb a Dei in monte audire non v a -
lens, pracepta in campeflribus accepit.
. Jp u o d Moyfes a fe en d it , & Dominus in monte
'defeendit. 5 8
Z 9. Stet i t populus de lon g e , Moyfes autem accefsit a d 5 9
caliginem , in qua er at Dominus. 60
3 0 . Altäre de terra fac ie tis .
3 1 . S i emeris fe r v um H ebraum, f e x annis f e r v ie t 6 1
t ib i , in feptim o egredietur liber.
3 2 , . S i quis aperuerit eißernam , d r non operuerit
earn.
3 3 . Cum debet tib i quidpiam fra t e r tu us, cum dbflulerü
p i gnus ab to , ante occafum pignus re-
ß itu e .
£>upd Moyfes accepturus L egem, in montem a feendit.
. .
Facies quatuor circulos aureos, quos pones per
quatuor partes anguli. ~
Duos quoque Cherubim aureos d r produftiles f a c
ie s, ex utraque parte oraculi.
Item unde fu p ra .
P a ra bü d r acetabula ac p h i a la s> thu ribu la , &
cyathos.
Item unde fu p ra .
Facies & candelabrum duftile ex auro m u n d if
fim o .
De decern cortinis tabtrnaculi,dr fa g is c ilicinü x i.
Item unde fu p ra .
Jp u o d cum Dominus tabernaculi tabulas erigi
pracepit y fu n d i ear urn bafes argente as ju b e t .
. Jjh fo d columnar urn quatuor eJJ'e bafes argenteas
pracepit.
, Jp u o d confiruttione tabernaculi,ut columna argen-
tea interims fla r e n t , pa xillo s e rig i p e r circui-
turn exterius ju f s i fu n t .
, Facies d r humer ale de au ro , & hyacintho, ac
purpura.
. Rationale ju d ic i i fa c ie s opere polymito.
. Jp u o d facerdo s, cum in tabernaculum in g re d i-
tur, duo de dm lapides in peftore portarejubetur.
. Facies etiam d r mala punica.
. Facies etiam tintinnabula aurea in fummitate
p a llii.
. Sume t ib i aromata,fla£le n , d r onycha.
. S e d it populus manducare & b ib e re , d r fu r r e x e -
runt ludere.
. Defcende : peccavit populus tuus.
. Dimitte me, ut irafeatur fu ro r meus contra eos.
S i quis e fl D om in i, ju n ga tur m ih i > ponat v ir
gladium fu p e r fem u r fu um .
Cum egrederetur Moyfes a d tabernaculum, fu r -
gebat u nive rfa p le b s , & f la b a t unufquifque
a d ofiium papilion ù fu i .
. N o n poterie v id e r e fa c iem me am : non enim v i-
d ebit me homo d r v iv e t .
. E f l locus apud m e , & fia b is fu p ra petram.
. Item unde fu p ra .
. <pui reddis iniquitatem patrum f l l i i s , ac nepo*
tibus.
• Jg u id q u id in cultum a d vefles fa n t ta s necejfarium
er a t , v i r i d r mulieres prabuere.
. Fecit & labrum aneum cum bafe fu a de fpeculu
mulierum, qua excubabant in ofiio tabernaculi?
in quo lavaremu r A a ro n , & f i l i i ejus. '
s s 5 +
L I B E R S E C V N D V S
D E t e s t i m o n i i s l i b r i E X O D l .
dis tcrrenariim cogicationum turba dam perftre-
pit j elaudic; atque in fccrecaiium mentis j quanto
minus curarum tumultuancium fonus compefci-
tur, tanto ampliüs vox prxfidentis judicis non auditor.
Ncque enim perrede homo fufficit ad utraque
divifus} fed dum fic interiüs erudiri appetit
ut tarnen exterius implicetur ,undc exterius audi-
tum aperit, inde intcrius obfiirdefcit.
C a p u t I I I .
C a p u t P r i m u m .
Quia timuere objletriccs D eum ,. adijica.'vit tllis
domosf -x '
C U m de cavendomcndacio tra&aretur, in ex-
pofit. B. Job, lib. 18. adjun&um eft: Jjhsia timuere
obftetrices Deum , &c. S u m m o p e r e ca-
vendum eft omne mendacium, quamvis nonnum-
quam fit aliquod mendacii genus culpa: levioris,
fiquifquam vitam pra:ftando mentiatur. Scd quia a ftem unde fupra. a
feriptum eft : Os quod mentitur, occidit animam. g -r-r
E t : perdes omnes, qui loquuntur mendacium: hoc T .X horn. 7 . i n Ezechielem. M o y s e s enim mm.i
quoque mendacii genus perfe&i viri fummopere cum de ardenti rubo vocatus fuiftet, acceftit pro-
fu^iunt ut nec vita cujuflibet per corum falla- pius ut vidcret vifum, 6c eccc rubus ardebat,
6c non confumebatur. Magnum eft hoc miracu-
lum. Si folam in co hiftoriam requiras, eft unde
legentis nutriatur animus, ut videas quod in ligno
ignis ardeat 6c non confumat. At verb fi typicam
• intelligentiam qua:ras,quid flamma nifi Legem, de
qua feriptum eft: In dexter a ejusignea lex ? 6c quid Deuu 3
rubus ille, nifi Judaicum populum defignavit, pec-
catorum fuorum fpinis obfitum ? Sed rubus ardens
ciam defendatur, ne fu* anima: noceant, dum
prarftare vitam carni nituntur aliens : quamquam
hoc ipfum peccati genus facillime crcdimus rela-
xari. Nam fi quailibct culpa fequenti folet pia opc-
ratione purgari, quanto magis hxc facile abfter-
gitur, quam mater boni operis pietas ipfa comita-
tur ? Nonnulli verb ex obftetricum fallacia co-
nantur afterere hoc mendacii genus non efte peccatum:
maxime quod illis mentientibus feriptumç confumi non potuit, quia Judaicus populus 6c
eft : guia adifeavit eis Dominus domos. In qua ma- ignem quidem Legis accepit, 6c tarnen peccatorum
gis rccompenfatione cognofcitur, quid mendacii fuorum fpinas non deferuit, nec ejus vitia divini
culpa mereatur. Nam benignitatis earum merces, fermonis flamma concremavit. Fortafle in hoc fa-
quæ eis in æterna potuit vita retribui, pro admifla ^o alius majora per typum contcmplari defide(rat.
culpa mendacii, in terrenam eft recompenfatio- . Hujus quiafenfus cxcrcfcit, elevantur pariter 6c
nem declinata : ut in vita fua, quam mentiendo rotæ. Inter homines enim pariter perfebius homo
tuerivoluerunt, ea, quae fccerunt bona recipercnt,
6c ulteriüs quod expe&arent, mercedis fua: pra:-
mium non haberent. Nam 6c fi fubtiliter perpen-
datur, amore vita: pra:fentis mentitz funt, non in-
tenrione mercedis. Parcendo quippe conatz funt
infantium vitam tegere; mentiendo, fuam.
C a p u t II.
fabtus eft unicus Dei filius, qui fua peccata non
habuit, fed fpinas noftrz nequitiz fufeepit; atque
ulque ad paflioncm pro nobis fe humiliare digna-
tus eft,& in femetipfum ignem tribulationis noftrz
fufeipere. Sed arfit, 6c non arfit: quia etfi ex hu-
manitateeft mortuus, tamcn immortalis ex divi-
nitate permanfit. Sufcepit a nobis unde facrificium
^ fieret pro nobis, 6c tamen impalfibilis atque in-
De Moy ft q !tod, occift JEgyptio dum in deftrtum
recejjijjety njifionem rvidit de flamma in rubo.
D Um de appetenda mentis quiete, 6c vitando
tumultu curarum fecularium tra&arctur, in expof.
B. Job, lib. 13. adjun&um eft : De Moyfe quod occi-
fo lEgyptio dum in dejertum recefsiflet, drc. M o y s e s
admixtus Ægyptiis quafi vigilabat : 6c idcirco vo-
cem Domini in Ægypto pofitus non audiebat.
commutabilis permanfit inpropriis, utnos com-
mutaret a noftris.
C a p u t IV .
De flamma in rubo. D Um de divinis myfteriis per fignificationetn
g e f t i s t r a d a r e t u r , i n e x p o f . B. j o b , 1.18 . a d ju m f t u m rjum. *<
e f t : De flam m a in rubo. S æ p e f im u l 6c t e r r e n i s
6c c z l e f t i b u s j u n & i s f u b f t a n t i i s p e r A n g e l o s l o q u i -
: i f 1 • r 1 • Mi HBM r._______ git, illic dum quadraginta annis degit, quafi ab in- I J : J ; ^ C— ■
quietis terrenorum defideriorum tumultibus ob-
dormivit, atque idcirco divinam vocem percipere
meruit ; quia per fupernam gratiam quanto magis
ab appetendis exterioribus torpuit, tanto verius
tad cognofcenda interiora vigilavit. * Cùm ab ex-
ternis a&ionibus mens fopitur, tunc plcniùs man-
datorum Dei pondus agnofeitur. Tunc verba Dei
mens vivaciùs pénétrât, cùm ad fe admittere curarum
Sed extindo Ægyptio poftquam in defertum fu- £ tur Deus, ficut ad Moyfcn in monte, cùm juftionis
fecularium tumultus reculât. Male autem
homo vigilat, quando eum fecularium negotiorum
zftus infolenter inquiétât. Aurem quippe corliiz
verba edidit, ignem rubumque fociavit, atque
aliud fuperiüs, aliud inferius junxit. Quod tamen
tunc folurn agitur, cum ex ipfa aliquid con-
jun&ione fignatur. Nam per fuccenfum rubum
Moyfcn alloqucns, quid aliud oftendit nifi quod
ejus populi duiftor fieret,qui 6c Legis flammam per-
cipcret : 6c tamen peccati Ipinam nequaquam vi-
taret ? Vel quod ex illo populo cxirct, qui in igne
deitatis, carnis noftrz dolores quafi rubi fpinas ac-
ciperet, 6c inconfumtam humanitatis noftrz fub-
ftantiam, etiam in ipfa diviniratis flamma fervai
l
1 In mff. noftris caput ho nè legiti