Utrùm id Theodores prxftiterit ignoramus. Docere tamen vidctur fanftus Pontifex Mauticium à le»
ge fancita poftea refiliiffe. Scribcns enim ad plurimos Metropolitas do militibus poft tricnnii proba-
-tionejn ad monaftiçum habitum fufcipiendis, fubdit : Jihta de re etiam ferenifsimus dr Chriftianifsimus
. Imperator, mibi crédité, emni modo placatur, & libenter corum converfionem fufcipit, quos in rationibus
pnblicis implicates non e p cognofiit. ■
Center etiam E. C. Baronius legem hanc Imperatoriam à Gregorio emendatam Sc temperatam
priùs fuiffe, quam cam promulgari curaret, tranfmitterctque ad Metropolitas. Eadem eft ferè Illuf-
n.m ari. “ i ® 1™ viri D. de Marca fentencia i addirque S. Gregorium hanc legem emolliendo eadem auftoriu.
z.c. tatereturn qua Prxfeffi prxrorio , penes quos erat civiles leges ad fe ab Imperatoribus direftas ut
publicarentur, aut tantifper immutare, aut ab earum publicatione abftinere, donee de iis emendandis
adAuguftum feripfiffent vel ipfumadiiltent. Alii verb exiftimant hanc legem nulla mutarione facia
fuiffe miffam à 5. Gregorio qualem acceperat ab Imperatore -, idque his Gregorii verbis fignificari
eontendunt, eamiem legem per diverfas terrarum partes tranjmitti feci, dr quia lexipfa omnipotenti Deo
minimi concordat, ecce.......ntintiavi, Ergo, inquiunr, lex qualisà Papa tranfmifla eft nondum fuerat
caffiigata Sc emendata, quandoquidem voluntati legique Dei poft emendacionem confentanea
n j erat. Utramlibet fententiam eligat lector.
Qua occafione Ceterùm logis hujus ferendx occafionem Imperatori prxbuerat frequens poenitentiam tunc am-
kihxciau. bientium concutfus ad monafteria, itaut plerique feculo Sc curia: variis officiis minifteriifque alli-
gati, intentatis tot ira: divinx flagellis petterriti, rei turn public* turn privatx nuntium remitterent,
publicani telonia defererent; milicares viri, five ii gregarii Sc manipulates, five centuriones aut tri-
bujii aliique duces, militia: infignia projicerent, ad converfioncm feftinantes.
Ottfasiaiio. Porro non deerant rationes qux perfuaderent milites nonnifiemeritos Sc dimiltos, in monafteriis
lùtus uiicre- elle fufeipiendos. Quippe can. 4. Concilii Chalecd. cautum e ft, nc quis in monafteriis tervus obten-
tû monafticx profeffionis tecipiatur, prxter Domini fui confeientiam : tranfgredientes autem hanc
definitionem excommunicantur. Et in Concilie Gangrenfi can. 3. legimus : s i quis firvum pmexttt
d ivin i cultus doceat Dominum contemnçre proprium, ut difiedat ab ejus obfequio. . . . . anathema Jit. Ac
milites tore militia: tempore non fccus ac fervi, ad Reipublicx obicquium adftringebantur ; unde
etiam in manu fignati tunc erant tamquam mancipia quibus nota: quxdam inurebancur. De his le-
gendus Vegetius lib. 11. c. if. Ip{p Gregorius in prxfeta ad Mauricium Ep. milites appellat manu fir
gnatos. Juxca morem hodiernum etfi militibus nulla inurantur ftigmata, ftatim tamen ac facramen-
todato militiam profefti funt, earn defercre, etiam fandioris militix ampledendx caufa, impuni
non poffunt. Hxc difta lint ut earn legem oftendamus nec impie ab Augufto lacam, nee h Gregorio
temerè promulgatam. Licet enim contra piecatem pugnare videretur, quod in facra Monacno-
rum acie mereri prohiberentur milites ( quapropter Gregorius Mauricium liberius incrcpavic ) re tamen
propiùs perfpeda, bonique publier habita ratione, ica ftatuendum elfe prudentia confultiffi-
morum forraffe fuadebat.
reregorius de C ® 11 confcribendis Chrifto militibus ita follicitus effet vir fandilfimus, ut inter eos difcipli-
dirdj,i;n*n.o- na vigeret magis acmagis allaborabat, prxfertitn vero ut fratrum fuorum faluti cuftodixque Abba-
■uirieâfciiid- tes invigilarent admonere fatagebat. Unde ftatim ac audivit » Johannem Abbatem fua focordia
S .re i. E(. ‘ opinionemfiti monafierii inquinafie ac labefadaffe, ad cum feripfit in hxc verba : De fratrum animabus
3 . omnino efio follicitus. Safficiat jam quid opinio monajlcrii per ose fir am negligentiam inquinata eft. Non
frequenter foras egrediaris. In caufis iftis prdcuratorem infiitue, dr tu ad leSionem atque orationem va - ■
c a .... In ipfisautemfratribus monafterii tui quos video, noninvenio eos ad leliionem vacate. Unde con»
fiderare necejfe eft quantum peccatum eft, ut ex aliéna oblatione Deus vobis alimoniam tranfintferit, dr vos
mandata Dei diftere negligatis. Non folum autem Clericis Sc Monachis ledionem facram imperabac
peritilfimus animarum redor, fed etiam la'icis Sc militix addidis, ut liquet ex Epiftola ad Mauren-
p P B f s liunl Magiftrum militum feripta, quern ob id laudat qubd bumana conyenticula cavens facris libris
if! 7». *' evolvendis incumbat : dolec verb qubd in hoc pio ledionis Audio nullum focium habeat.
3 V. s Ceterum ex his verbis Gregorii ad Johannem, non frequenter egrediaris, immerirb afferit novx
bùs&lu^- bibliothecx Ecclef. Gallicè confcriptxb parens prohibitum efle turn Abbatibus turn Monachis fb-
chiscgtcdiii- ras progredi : cùm Gregorius frequentes tantum egreffus in publicum vitupérée. Sanè qui fuos alum-
dmm. nos yitx folitatix addidos effe voluit S. Benedidus, in duobus Regulx fux capitibus clarc fignificat»
c«ff.s..^. non eis interdidum extra monafterium exire, Sc negotiis vacare. Ipfc verb Gregorius mulcts negoi
o?. tiis turn Ecclefiafticis, turn etiam policiers non folùm adhibuic Abbates Sc Monachos, ut infra fxpe
dicemus, fed etiam prxfccir. Anno fuperiori feripferat Johanni Ravcnnati, mittendum effe inur-
aA ™ .Eft, ' bemFanumcum aliquanta pecuniaClaudium monafterii Claflenfis Abbatem, ad captivos redimén-
3‘ V dos. Poftea cùm Theodelinda Regina fefe à communione Conftantii Mediolanenfis Epifcopi fiufpen-
d ip t , propter damnata ab eo tria capitula, mifit ad earn Johannem Abbatem Sc Hippolytum nota-
rium, qui damnatione hac minime pulfatam fitiffe ( quod fchifmatici voeiferabantur) Concilii Chal-
cedoncnfis audoritatem Reginx perfuaderent, eamque ad Conftantii communionem revocarent. Quin
etiam Secundini Monachi &-Probi Abbacis opera ufus eft, ad pacem cum Agilulfo Langobardorum
Eft. s &ss. Reg®^componendamj quod féliciter celfit. Commemorandos hqc loco non exiftimamus tot Monachos
à S. Gregorio Evangelii prxdicandi gratia miffos, de quibus poftea .Set mentio. Seceffum tamen
Sc ab omni negotio feriationem, quibus folitatia vita maxime commendacur, quamdiu his frui licet
ampledi debenc Monachi ac profequi, exemple S. Gtegotii potiflimùm id fuadente, qui à monafterii
quicce abftradus, Sc ad fummi Pontificatus faftigium evedus, tamquam abladatus à materno uberc
infanculus, totferè vagiras emifit,quot feripta edidit,
* Is eft fortafle cui iuferibitur Ep. 50. lib. v. «
fc Tom. jy . pag. 17 7 . & «77.
Ut dc tis etiam qui foris funt, Sc ad Ecclefiam non pertinent obiter agamus, Judxi non lemel vi
experti Gregorii clementiam , hoc anno ejufdem impigta follicitudinc zeloque indefeffo repreffi
funt, Nimirum cùm quidam a Nalàs inter eos ftelcratifsimus, fub honore beati Elix altare conftru- Chriftianisii-
| xiflet, multofquc Chriftianorum illuc orationis caufa percraxiffee ac feduxiffeti feripfit vigilantilfi-
mus Pontifex ad Libertinum Sicilix Prxfedum , ubi facinus admiffum (uerat, fuperftitioque vige- '
bat, ut difinclifsirrii & corporaliter in Judxum hune, fi de ream conftarct, animadvertercr nec fo- a
cordiam eaque pejorem avaritiam Juftini ejufdem infulx Prxtoris imitarecur. Is enim Judxorum de- Dcipfofn1'
linitus muneribus, Dei injurias vindicate non curabat, uti Gregorius feriptis ad fc licteris didice- ri^fcriSt8^
rat. Idem Judxus Chriftiana fibi mancipia comparaffe ferebatur, quod contra legem à Conftanti-
no Magno iatam ne Judxis famularentur Chriftiani, pugnabat. Quia verb eadem lege cautum erat zufil Ui ,v
ut fi quos Judxi Chriftianos in obfequio Sc famulitio haberenc, ii cxtemplo in libertarem affereren- ■‘ ‘‘‘■ cafi. <. ’
tur; id exccutioni mandari ftrenuè a c fine mora Papa poftulat. Idem fere eft argumentum altcrius 27j
Epiftolx ad VenantiumLuncnfem Epifcopum Ijripcx anno fequenti, . a
S. Gregorium hoc tertio fui Pontificatus anno de confcribendis Dialogis cogitaffe, teftatur Epif- VIL
tola ad Mpximianum Epifcopum Syracufanum, in qua etiam fubodoramur cum paulb poft iis elucu- Mbra?0” 1”'
brandis incubuiffe. Verùm de tempore quo feripti funt lege Prxfationem noftram Tom. ij. maximè
num. xv-ir. ac fequentibus. Ex eadem Prxfatione omnia repetenda funt qux ad hos libres pertinent.
Id unum hie obfervabo, egregium hoc opus fuiffe folicudinis fruâurn, ad quam frequenter anhe-
labat Gregorius, ut à Paftoralis vitxmoleftiis Sc follicitudiifibus levatetur. Sc amiffx quietis, cam
piis deflendo iacrymis, jafturam utcnmquc refarciret. Qualis autem effet in feceffu, quibqfve nie-
ditandis tunc animum intendcrct, difee ex ipfo Uîalogorum exordio,
•■Hoc nomine forfitan intelligendusPr*fes leu Princeps Synagog* qui à JudæisiVa/îidicitur.
C a p u t X L
I . I n Seekfia Salonitana tu rb * propter M a x im u m , in v ito Papa> ordinatum E p iß o p um. I I . Qre- An. 593 &
gorii hoc in negotio conßantia & patientia. I I /. M a x im i audacia in fa n t tu m Pontificem. S9+'
I V . M a x im i ordinationem ajjerit Imperator. V . M a x im i p a n iten tia & fa tis fa tlio . V I . Q u id
de Honorato Arcbidiacono definitum. V I I C o n ß a n tin a A u g u fia S . P a u li reliquias poßulans
f e r t repul Jam . M o s antiquus S a nB o rum corpora loco non mov endi. V I I I . A n tiq u it us tamen
f a l l # no n n u lU tranflaiiones.
V Ix in tranquiilo monafterii icceflii Gregorius otium & quietem tantifper deguftaverat, ciim ad L
confucta Pontificatus onera rcdcundum fu it, & Salonitana: Ecclefia: totique Dalmatije fub- fonftana^u?”
veniendum, atque confulendum. Provincia: hujus Epifcopi, Natalis olim fui Metropolitan! de quo b* propter
fupra diximus , pravis exemplis corrupt! a Sacerdotalis honoris tramite deflexcraht: fccularibus m_
cnim negotiis iimnerfi, abjecerant omnem Dei metum; neque quid Deo, fed quid fibi placeret ex- dinatum Epif-
quirere ac cxplcre jamdudum confueverant. Hinc mortuo Natali, cum Honoratus Archidiaconus C0Pum-
vir inculpata: vita:, incredibilifque conftantia:, quam non fcmcl oftcndcrat adversüs Natalcm bo-
na Ecclefia: dilapidantem, in Salonitanum Epifcopum ele&us fuiffet: illi plurimüm fibi a tarn fe-
vero ccnforc, morumque magiftro formidantes, Maximo qui a feculari poteftate fretus hanc Sedem »
invaferat, favere dicebantur. His acceptis, Gregorius ad univerfos Dalmatiz Epifcopos feribendum
duxit; ut nullum in Salonitanum Epifcopum, nifi confulta priüs Sc annuentc apoftolica Scde, ordinäre
pra:fumerent. Secus facientes, cxcommunicatos Sc a participationc corporis Sc fanguinis Domini
abftcntos denuntiavit; ordinationcmque futuram irritam declaravit. Prsefertim verb Maximo
nianus imponerc prohibuit. Attamenaut nondum accepta Pontificia juflione ("quod vtro propius vi-
detur) aut infuper habita,ut Papa: fignificatum e ft, Maximus ca:fis Prefbytcris, Diaconibus, omni - jliJ.Ep.20.
que clero, militari manu in Ecclefiam dedu&us eft , Sc tunc forfitan Epifcopus confccratus; fi tamen
confecratio dici poflit, qua: ab excommunicatis eelebrata, Sc excommunicato dirifque dcvo-
to collata fucrat. Adcrattunc Antoninus Subdiaconus Ecclefiaftici patrimonii in Dalmatia Rcftorj Lii %,.■ £$.
qui cum fummi Pontificis juffu adlaboraflct ut Salonitanus Epifcopus juxta canones eligeretur, ea 22-
ratione Maximo pra:varicacori exofus, & a b ejus fatellitibus ad mortem qua:fitus, fuga fibi confule- Lib-IV-£t-
re coa£bus eft. Pra:cipuus mali audor erat Marcellus Dalmatia: Proconful, ut habemus ex Ep. y. 47
lib. ix.
Gregorius ad tantam offenfionem ab Ecclefia Salonitana removendam, non minus prudentiam, Gregorii hoc
quam conftantiam neceflariam ratus, littcris monuit Maximum,’ ut ipfc ordinatorefque ipfius anre- innegotiocon-
ttare quidquam Sacerdotalis ojßcii non prafamerent, donee cxplorare poflet utrurn vera an fuppofiricia §'^0 ^&
Irriperacoris juflione fuiflec ordinatus, quidvc fibi vifiim forct referiberet. Si verb contra interdi&um Lib.iv.Ef,
aliquid agere non vercretur, ci anathema coinminatur^ Deo Sc a B. Pctro Apoftolorum Principe. Z0‘
Maximum jam ab anno fuperiori Salonitanam Sedem invafiffc , nimirum labente undecima In-
dictionc, docet quod legimus de ejus pcenitentia in fragmento nunc ad Epiftolarum ealeem rejefto,
prius vero prxmiflb Epiftolis Indift. prima:. Quocirca conftat nondum ad eum aut ad Epifcopos
Dalmatia: tunc pervenifle Epiftolas 10. Sc to. hoc anno quarto Pontificatus Gregorii, duodccima In*
- Militcs & liftotes Romani Pacricii condmerat. ex lib. iv. Ep. 47*