L V .
Pejora prio-
ribus futur»
M‘giß. lib.
X. E f. 36.
c\x debetis defolationc colligcrc. Itaque hortor, A qui interelfe poffimt, ut patrociriia Ecclefiaftica, «
Fratres cariffimi,ut omnihebdomada, quarta &
fexta feria litaniam incxcufabiliccr indicatis :
contra hos barbaric« crudelitatis incurfus fuper-
n« protedionis auxilitfm implorctis.
Tandem Siciliam fimoniaca hxrefl libidineque
fordentem Gregorius, ficut modo ccrnitur, peri-
turam prxdixit, Maximiano, Epifcopo Syracufano
feribens: Tanta nobis fubinde mala, qua: agun-
tur in ilia provincia, nuntiantur, ut peccatis fa-
cientibus , quod avertat omnipotens Deus, ce-
Ieriter earn perituram crcdamus.
.«■ -----~ five mca fufeipiatis feripta, five ctiam ea minimè «
fucrint direda, fiib tanto moderaminc debeatis «
impendcre, quatenus fi qui in furtis publicisim- «
plicati funt, a nobis non videantur injuftè defen- «
di : ne opinionem malè agentium ex indilcreta: ««
defenfionis aufu, in nos ullo modo transferamus: «
fed quantum decet, Ecclefiam admonendo & ver- «
bum intcrceffionis adhibendo, quibus valetis fuc- «
curritc, ut & illis opcm feratis, & opinionem fan- «
da: Ecclefia:non inquinetis. «
Item Januario, Epifcopo, poft aliqua: Si qui eo- «
_ rum, de quibus eft aliqua quxftio, in Ecclefiam «
Sed pejora prioribus efte futura, prxfago
cens : Ad Romanam urbem veniens communis fi-
lius Prelbyter Veteranus ita me podagra: dolori-
bus debilem reperit, ut Fratcrnitatis tuæ epiftolis
per me refpondcre nullatenus valuiflem. Et qui-
dem de Sclavorum gente, qua: vobis valde im-
minet, &: affiigor vehementer &: conturbor. Af-
fligor in his qua: jam in vobis patior ; conturbor
autem quia per Iftriæ aditum jam ad Italiam in-
trare coeperunt. De Juliano autem Scribone quid
dicam ? Quando ubique video, quia nobis peccaipfi
fpiritu, Maximo Salonitano Epifcopo feribit, di- " fortafle refugerint, ita debet caufa difponi, ut nec «
violentiam patiantur, nec hi qui dicuntur op-
preffi, damna luftincant. Curæ ergo veftræ fit
ut eis facramcntum ab his, quorum intereft, de
fervanda lege & juftitia promittatur, &c per omnia
commoneantur exirc, atquc fuorum aduum
reddere rationem. Quibus etiam Ecclcfia: veftra:
defenforem deputare vos convenit, cujus folli-
citudine ea , qua: illis fuerint promiffa, ferven-
tur.
Quanta: humilitatis Gregorius fuerit, cùm ex
« t-a noftra refpondeant : ut & foris à gentibus, & ^ multis , turn ex his manifeftiffime poterit depreintus
à pervertis Judicibus conturbemur ? Sed no-
lire de talibus omnimodo contriftari : quia qui
poft nos vixerint, détériora tempora videbunt :
itaut in comparatione fui temporis , felices nos
æftiment dies habuifte. In quantum verb Fratcr-
nitas tua prævalet, opponerc fe pro oppreftis debet
.-qua:, edamfi prodeffe minime valuerit, ipla
omnipotenti Deo mentis devotio fufficit, quam
dedit. Scriptum eft cnim : Eripe eos , qui ducun-
tur ad mortem : dr qui trahuntur ad interitum 3 libe-
rare ne cejfes. Quod fi dixeris : Vires non fuppe-
tunt : qui infpedor eft cordis ipfc intelligit. In
hendi, quod omnes quidem Sacerdotes, fratres
&: comminiftros: Clericos autem diverfi ordinis,
dilediffimos filios : at verb laicos viros, dominos :
& feminas, dominas in fuis litteris nominabat : ne-
que ab aliquo fe fummum Pontificcm, aut uni-
verfalem five dominum vocari æquanimiter per-
mittebat. Nam ut e a , qua: fuper hujuftnodi com-
prehenfa funt, præterniittam, Rulticianæ, Patri-'
ciæ, feribens, ait: ExcelIentiæ veftræ feripta fuf
cepi, qua: me in graviflima ægritudinc pofitum,
de fàlute, de devotione, ac de dulccdine fua om-
nino relevarunt. Unum vero ægrè fufeepi, quia
I V i r.
tibus ad Ec.
clefiam ft.
juffit defer-
1 Tandis fibi
, juftiti
Lib. X.
L V 11 I.'
Omnes Sacerdoces
, fiacres
& commi-
niftros : Clcriteros^
dlfeôif-
fimos filios ; 1
triufque vero
‘ JRegiß. lib.
, x1.Mp.44.
omni ergo quod agis, infpedorem cordis appete ® in eifdcm epiftolis ad me (quod°iemel eife ’pote.
habere placatum. Quidquideft, unde illiplaceas, rat) fzpiusdicebatur;AncilIa veftra, aneilla vc-
faccre hon omictas. -Nam humani cerrores 6c gra- ftra. Ego enim, qui per epifeopatus onera fervus
tia:, fumo funt fimiles, qui leni aura raptus eva- fum omnium fa£tus, qua ratione te mihi ancilnefeit.
Hoc certiilimè feito , quia placere Deo lam dicis, cujus ante fufeeptum epifeopatum proline
pravis hominibus nullus poteft. In tanto er- prius fui! Et ideo rogo per omnipotentem Deum,
go fe zftimet Fraternitas tua Omnipotenti Deo ne hoc verbum aliquando ad me in feriptis vc-
placuiffe , quanto fe perverfis hominibus difpli- ftris inveniam.
cuilfe cognoverit. Ipiä tarnen defeniio paupe- Hujus humilitatis manfuetudine Gregorius non
rum, moderata 6c gravis fit : ne fi quid nimis ri- folum Theudelind* reginre Langobardorum pro
gidè agitis, ex juventute vos arbitrentur homi- tribus capitulis, verum etiam inter alios Savino
nes fuperbire._£ed talis neceffe eft ut invenia- E quoque fuo Subdiacono fatisfacere non renuit,
Job. 30• 29.
PhA. 2. is.
iajulîè ab
Ecclcfia detur
pro oppreftis veftra defenfio, quatenus & hu-
miles prote&ionem fcntiant,& oppreflores non
facile inveniant quod ex malcvola mente repre-
hendant. Attende ergo quod ad Ezechielem dicitur:
F ill hominis-----increduli & fubverferes funt
tecum: dr cum fcorpionibus habitas. Et beatus Job
ait : Frater fu i draconum, dr focius firuihionum.
Et Paulus difeipulis dicit: In medio nationispra-
v a dr pernjerfe, inter quos Lucetis, ficut luminaria in
mundo. Tanto ergo debemus cautiüs ambularc,
quanto nos feimus inter Dei inimicos vivere.
Hujus cautcla: fua: confcius Romano defen-
fori Gregorius a it: Pervenit ad nos, quia quidam
homines minorem omnimodo diferetionem te-
nentes, in fuis nos periculis implicari defiderant:
atque ita volunt ab ecclefiafticis perfonis defen-
d i, ut ipfie quoque ccclefiaftica: perfona: ex co-
rum culpa teneantur. Idcirco prüfend te prarcc-
ptione admodeo, & per te fratrem & coepifeo-
pum noftrum domnum Johannem, vcl cctcros,
dicens : Exeuntes. maligni homines mrbaverunt'„
animos veftros, non intelligentes neque quæ Io- "
quuntur, nequé de quibus affirmant, adftruentes
quod aliquid de fanda Chalcedonenfi Synodo
pia: memoria: Juftiniani temporibus fit imminu- „
turn, quam nos omni fide omnique devotione
vencramur : & fic.quatuor Synodos fand« univer- „
falis Ecclcfia: ficut quatuor libros fandi Evangc- w
iii recipimus. De perfonis verb, de quibus poft «
terminum Synodi aliquid adum fuerat, ejufdem „
pia: memoria: Juftiniani temporibys eft ventila- „
F tum ; ita ramcn ut ncc fides in aliquo violaretur
nec de eifdem perfonis aliquid aliud agerctur „
quam apud eamdem fandam Chalccdonenfcm «
Synodum fuerat conftitutum. Anathematizamus
autem, fi quis ex definitione fidei qua: in eadem «
Synodo prolata eft, aliquid imminucre prjefumfit,
vel quafi corrigendo cjus fenfum mutare, fed fi- «
cut illic prolata e ft, per omnia cuftodimus. Te «
ergo, Fili cariflime, decet ad unitatem fidei re- »
irxv
Tam fidc/f
Theudelinfuo
Subdiacono
fatis-
: fecit.
: Xfgifi. lib.
, u t .E p . i',
meare, otfinem tuum valcas in pace conclude- A Hinceft quod patientiffimils Paftor Gregorius
re ; ne malignus fpiritus, qui contra te per alia penes Imperatorem Mauricium, fibi prorfiis inopera
pr«valerc non poteft, ex hac caufa inve- fenfum, dudum accufatus quod Malchum Epif-
niat unde tibi in die cxitus tui in aditu regni cat- copum fui patrimonii proviforem pro retentis
leftis obfiftat. penfionibus tamdiu in cuftodiis afHixiftet, quoitem
Grcgori«, Cubicularia: Augufta:, poft ce- ufque fpiritum exhalarct, Sabiniano fuo Diaco-
tera. Quod Dulccdo tua in fuis epiftolis fubjunxit, no Conftantinopolitano feribens, ait : Unum eft
importunam fc mihi exiftere, quoufque feribam quod breviter fuggeras fereniftimis Dominis no-
mihi efte rcvelatum quia peccata tua dimiffa fint : ftris, quia fi ego fervus corum in morte Langobarrem&
difficilcm&: inutilem poftulafti. Difficilem dorum me mifeere voluiftcm , hodie Langobar-
quidem, quia ego indignus fum, cui rcvclatio fie- dorum gens nec Rcgem, nec duces nec cornices
ri debeat : inutilem verb , quia fecura de pecca- haberet, atque in fumma confufione divifa eftfet.
tis this fieri non debes, nifi cum jam in die vit« B Sed quia Deum timeo, in morte cujuftibet homi-
tuæ ultimo plangere eadem peccata minimèva- nis me mifeere formido. Malchus autem idem E-
lebis; quæ dies quoufque veniat, femper fufpe&a, pifeopus neque in cuftodia fuit, neque in aliqua
femper trépida mecucre culpas debes, atque eas affli&ione; fed die qua caufam dixit &addi&us
quotidianis fletibus lavare,
Item Anaftafio , Prefbytero Ifauriæ , poft ali*
qua : Tua itaque Fraternitas quantum in caritate
perfc&a f i t , fcîo : &: qui omnipotentem Deum
multùm diligit, oportet ut de proximo multùm
præfumat. Non enim loca vel ordines Crcatori
noftro proximôs faciunt, fed ci nos aut mérita bona
conjungunt,aut mala disjungunt.Quia ergo ade
ft, nefeiente me, a Bonifacio notario in domum
ejus dudus eft ,*ibiquc prandidit, & honoratus eft
ab eo, & node fubito mortuus eft inventus. •
Igitur in omnibus fuis didis vel operibu 5, Gregorius
imminentem futur« retributionis diem ultimum
perpendebat j tanroque.cautiüs cunda cun-
dorum negotia pondcrabat, quanto propinquiüs
fincm mundi infiftere, minis ejus crcbrefccntibus,
hue incertum eft, quis interius qualis lit, cur nonC advertebat. Quapropter in homiliis Evangelicis
audeas feribere, cum inter me & te quis fit fupc-
rior, ignores ? Et quidem bene te vivere fcio, me
autem multis oneratum peccatis cognofco. Sed
etfi ipfe-peccator es, ramen me multb meliorcs,
quia tua tu tantummodo , ego verb &: eorum,
qui mihi commiffi hint, peccata porto. In hoc
perhibet diccns : Èxurget gens contra gentem* &C
regnum advcrsùs regnum : & erunt terræ motus
magni per loca, peftilentiæ, & fames ; & quibuf-
dam interpofitis adjunxir : Et erunt ligna in foie
& luna Sc ftellis, &:in terris preflura gentium præ
confufione fonitus maris &c fluduum. Ex quibus
ergo te altum, in hoc te magnum afpicio , quia profedo omnibus alia jam fada cernimus, alia
ante humanos oculos in magno atque in altolo- in proximo ventura formidamus. Nam gentem
co minime profccifti : in quo fæpe dum exteriùs contra gentem exurgere, earumquc prelfuram ter-
ab hominibus honor tribuitur, ad ima animus mer- ris infiftere, plus jam in noftris tribulationibus cer-
gitur , quia curis difeerpentibus gravatur. Tibi iiimus, quam in codicibus legimus. Quod terræ
autem omnipotens Deus juxta hoc quod feri- ^
''mocus urbes innumeras obruat , ex aliis mundi
ptum eft, Ajcenfus in corde difpofuit in valle la-
partibus, feitis, quam frequenter audivimus.Pefti-
crymarum. Multb autem mihi altior, multb fu-
lcntias fine ccflationc patinmr. Signa verb in foie,
blimior vidcri poteras, fi neque ducatum monaf-
terii, quod Neas dicitur,Xufcepiflcs.
& luna, & ftellis adhuc apercé minimè vidimus
: fed quia hæc non longé fint, ex ipfa jam
I* X I I I .
^pcidcnti ft in
"■ JpirHr
Item Stephano Epifcopo, inter alia : Multum âëds immutatione colligimus. Qüamvis priùs
mihi, & ultra quam indignus audirc dcbui,fa- quam Italia:gentili gladio ferienda craderetur,
vorem in epiftolis demonttratis. Et feriptum eft : igneas in cælo acies vidimus , ipfumque qui pof-
N e landes hominem , quamdiu v iv it. At tametfi tea humani generis fuliis eft, languinem coruf-
audire talia dignus non fui, orationibus veftris cantem. Confufio autem maris, & fluduum nec-
peto, ut dignus efficiar : ut fi bona;in me non ideo dum nova exörta eft : fed cum multa jam prænun-
dixiftis, quia funt j ideo fint, quia dixiftis. £ tiata lint compléta, dubium non eft quin Icquan-
Scd ne folis verbis tanti Præfulis humilitas in- tuf etiam pauca, quæ reliant : quia fcquentium reculcari
credatur, fupereft uc ex Gr«corum rela-
tionibus ad me nuper interpretatis eadem Pacris
humilitas vivis operibus demonftretur, in quibus
videlicet ita refertur : Enatravit nobis Abbas Johannes,
Perfa, fandus &c reverendus vir cxiftens,
de magno Gregorio bcatillimo Papa Romano, di-
eens. Olim ivi Romam äd adorandum loculos
fandorum Apoftolorum Petri & Pauli : & una
dicrum, cum Harem in medio civitatis, video Parum
ccrticudo eft, prasceritarum cxhibicio. Et pau-
lo poft: Ecce, Fratres mei, jam cernimus quod au-
diebamus. Novis quotidie & crebrefeentibus ma-
lis mundus urgetur. Ex ilia plcbe innumcra quan-
ti.remanferitis, afpicitis : & tarnen adhuc quoti-
dip flagella urgent , repentini cafus- ppprimunt,
nov« nos & improvifx clades aflligunt. Sicut e-
nim in juventute viget corpus, forte &: incolume
manet pedus,torofa cervix plena funt brachia:
pam Grcgorium per me tranfiturum : &C cogitavi in annis autem fenilibus ftatura curvatur, cervix
me mittcrc ante cum. Cum ergo appropinquaflet p exficcata deppnirur, frequentibus fufpiriis pedus
mihi Papa, videns quia pergerem ut mitterem
me ante cum, ficut coram Deo dico, fratres, primus
mißt fe ante me fuper terram : &c non ante
furrexit, quam ego prior furgerem * & amplexa-
tus me cum multa humilitatë , tribuit mihi per
manum numifmata tria : & juffit mihi dari cafu-
lam & neceffitates meas omnes. Glorificavi ergo
Deum , qui donavit ei talem humilitatem circa
omnes, &: eleemofynam &: caritatem.
Tom. IV .
urgetur, vircus deficit, loq'ucntis verba anhclitus
intercludit. ( nam fi languor défit, plerumque fe-
nibus ipfa falus ægritudo eft ) ita & mundus in
annis prioribus velut in juventute viguit,ad propa-
gandam humani generis prolem robuftus fuit, fa-
lute corporum viridis, opulentiâ rerum pinguis :
at nunc ipfa fua lenedute deprimitur, & quafi ad
vicinam mortem moleftiis crcbrefccntibus urgetur.
Et itcrum : Eantes predicate} dicentes quia ap~
L X V.
Quid de fine
feculi fcnfeiix.
omit I
in Evang.
1
g 1
«
-
- 1
1