a,«= * « . f m * » a i
qui fe rebus habitis nudant, gloria honoris ex- j
fpolianc : qui inccrnorum defiderio fc per aflidui- >
tatSm amici mceroris afficiunt, habere de exte-
rioribus confolationem nolunt: qui gaudus intcr-
C a p u t V.
Colofj. tfi- Super omnia caritatem habentes.
De copula cst 1h A c i l e omne virtutum bonum tentatione cor- nuuuu> tuiuui4tw»iv.A»_ rr fnndims
litatis- r L irruente deftruitur, niß ab intimis fixa cari- nis dum mente appropiant| vitam inife h n t o
a te folidetur. Unde & Paulus in fuis prxdicacio- corpore* deleftatroms necant: H
Jlibus , dum quafdam virtutes tentatfombus op- tumultu curaram:mutrbum | | j | jH | D a f i_
poneret, illico eifdcm virtutibus quafiquoddam trficare non definunt & Talibus namque
robur caritatem adjunxic, dicens■. Super omnia a»- ciem in finu mentis abfeondunt. Tal.bus namque
JM caritatem h in t 's , quod. efi vinculum f 'r - per Paulum dicitur : — g
m io n is Perfeaionis enim vinculum cantas dl- fir a ahfcondita efi cum Chnfto m Dco. l .
(irnr ouia omne bonum quod agitur, nimirum T u e mundo moti non poffumus mfi rntra mentis
„er iliam ne pereac, ligatur. A tentatore namque B noftrx invifibilia a vifibilibus abfeondamur. Sicu
citiiis quodlibct opus evellitur, fi folutum a vin- autem fepulcrum, locus eft quo abfeonditur c o -
-culo caritatis invenitur. Si verb mens Dei ac pro- pus, ita divina contemplatio quoddam fepulcrum
H I dilcftione conftringitur, cum tentationum eft mentis, quo abfeonditur amma. Quafi ni
— injufta fuggefferinti obicem fe huic adhuc mundo vivimus, cum mente forls m
S Ä “ Sonic, & pravx fu’afionis un- eum vagamur : fed mortu. in fepulcro abfcondi-
dasI virtutis H § ac vefte intimi amoris fran- mur, cbm mortificati H B H H m W
g it, 8C per inlpirata: caritatis fortitudinem nafeen- platioms interna: ce amur. Hmceft ergo quöd
C a p u t V I . dicebat: Mortui enim eßis, & vita veftra abfeon-
M ortui eftis, & -vita veßra abfeondita efi. c d iu e fi c“m ,n J>e0-
Qalliter faafti i S U N t nonnulli juftorum, qui ad comprehen-
I N C I P I U N T C A P I T U L A
D E E P 1 S T O L A I. B. P A U L I A P O S T O L I
a d t h e s s a l o n i c e n s e s .
a. p r s q u e aliquandofuimus in fermone uduU- 4; 2 ^ “ ^
1 Faßi fim u ip a rvu lim medio veßrum. . 6. Nolnmus vos ig n o re de d‘ ™ “ ” , ‘ hus- .
3 .V o lu iL s venire ad vot ,■ fe d impedivit m s\fa- ; 7- Dies Bommi, ßmt fu r m rn lle , no vemet.
E X P O S I T I O
S U P E R E P I S T O L AM B. P A U L I A POS TOL I
A D T H E S S A L O N I C E N S E S .
C a p u t P r i m u m . E referont, ut venftatloni fint : veneratiappetunt,
1.7htp 1.1. NetVue aliquandofuimus in adulatione fermonis.
QrôiCmai / " \ U on IA M feriptum eft : Neqttt accendnnt
litUoonifi I I iHcer„m i & pomnt cam frb modio.fedfna^
itprumT per candelabrum, ut luceat omnibus, qui in domojùnt.
gloria Dei ho- £ t : Sic luccat lux vcjlra coram hominibus ,u t v i-
r f s ' deant opera vejhra bona, dr glorifcent Vairtm ve~
Jot, lit. if. Jh um , qui in calls efi. Aliquando fan£ti viri coram
num. so. hominibus compelluntur bona faccre, aut cadem
Maui.s.is. fua fafta narrare; fed ad eum finem
omnia referentes, ut non ip ft eifdcm operibus, fed
Pater eorum qui in catlis eft, debcat glorificati.
Dum enim fanfta predicant, & ipfa prxdicatio"
eorum fortaffc defpicitur, quorum vita nefeitur.
Compelluntur ergo vitam (ham difcere,utauditó-
rum {üorum valeant vitam mutare : 8c facia fua
ut reverenter audiantur. Scriptum quippe e ft:
Cum elevarentur animalia de terra, elevabanturpa. Eeukiat-
riter & rota : quia videlicet cum auditorum men-
tes pncdicantium vitam fuföipiunt, neceflario u-
tique ctiam vim przdicationis, admirantur. Hinc num.sh
eft ergo quod przdicatores boni & honorem propter
elacionem fugiunt, 8c tarnen honorari propter
imitationem volunt. Sic nimirum Paulus Apofto-
lus difeipulis loquens,& honorem fugit, & tarnen
quantum cflct honorandus, oftendit. Nam cum
Jhcflaloniccnfibus dicerec: Nequc enim aliquando
fuimus in fertnone adulationis,ßcut feitis: neaue in oc-
cafione avaritia,Deus teßis efi: fecutus adjnnxit: Ne-*
que requirentes ab hominibus gloriam, neque a vobis,
neque ab aliis,cum f o f emus oneri efe vobis,ut Chrifii
Apofioli ,fe d fafti fumus parvuli in medio veßrumjsThsft
2- 7’
Dc Immilivit
Doftorum.
Jncxpofit- B.
Job, lib. '23.
j.ThtJf. 2. rf.
J» CXpoßt. ß- job,m. z fi.
ln expoßt. B . I Job, lib. Z fi.
C A P. U T I L
Fa a i fumus parvuli in medio veßrum.
88 6
A valerct ; eis à quibus non poterat rcccdcre, apcius
prodefler, Sic ergo przdicatorcs fanûi, gubernan-
tis manu Dei, ad ea quæ non appecunt, ducuntur :
„ . atque ab impulfu fuo iterum gubernanris manu
a V E r i Doftorcshumilitatem, quzmagiftra eft retinencur, divinifque nutibus fubdici nequeune
omnium materque virtutum, 8c loquendo dice- cxplerc quod volunt:&: nifi quo voluntas guber-
re, & vivendo conantur oftenderc : ut ca apud nantis eos duxerit, ireRicquaquam polTunt.
difcipulos Veritatis, plus moribus quàm fermonibiis
eloquatur. Unde Paulqs loquens ThefFaloni- C a p u t IV.
cenfibus, cùm poteftatis fax celficudincm repreL
fiuet, dicens : Nec quarentes ab hominibus gloriam,
neque a vobis, neque ab a liis, cnm pofemus one-
r i efet, ut Chrifii Apofioli, quafi culminis proprii
Apoftolatus fubjunxit : Sed fa £fi fumus parvuli in
Jn expoßt. B.
Job, hb■ 23.
Gjufi efi enim jpes noftra,aut gaudium ,aut co- s-Tk.fi a. o
rontt gloria f nonne -vos ante Dominum ?
m m m A g n a eft gloria Saccrdotum,reditudo fiib- Qsod gloria
medio vefirum. Parvulus in medio eorum Fa&us dirorum. Sicut bene egregius Prædicator difeipu- ?accr<,omm
fuerac: quia rimebat ne fi inter difcipulos hono- ß lis dicic : eft enim fpes nofira, aut gaudium, îbb£um!
rem fua: celficudinis vendicaret, exemplum ela- aut corona gloria ? nonne vos ante Dominum ? Sed l* ex^ß‘-B-
tionis oftenderec. Timebat nimirum ne dum fibi cùm Sacerdotes dilcipulorum vitam negligunc, &;
nullum de profedibus corum fru&um ante Dominum
ferunt, quid aliud quàm inglorii dici po£
funt ? Quia ante diftri&um Judieem, nimirum gloriam
tune non inveniunt, quam modo in fubdi-
torum fuorum moribus przdicationis ftudio non
rcquirunr.
poteftatem paftoralis potentiz quzreree, grex {ub-
ditus per abrupta fcqueretur, & ad impietatem
fcquentes duccrcc,qui pictatis officium fufeepifler.
Petrus ctiam Apoftolus cum diceret : Parati fem-
per ad fatisfaclionem omni pofeenti vos rationcm,de
ea qua in vobis eft fp es in ipfa dö&rinz feientia,
docendi qualitatem afleruit efle fervandam, dicens
: Sed cum modeftia & timore confcientiam habentes
bonam. Hoc autem quod difeipulo Tito
Paulus aic: Pracipe hac, & doce cum omni impe-
rios non dominationem potentiz, fed autoritärem
fuadet vitz. Cum imperio quippe docctur , C
C a p u t V.
quod prius agitur quam dicatur. Nam do&rin;
fubtrahit fiduciam, quando confcientia przpedit
linguam. Non igicur ci poteftarem elatz locutio-
nis,fed bonz fiduciam infinuavit adionis. Necefie
eft ergo ut cis,qui prxcft, quz cxemplafubditis
przbeat folerter attendac ;& tantis fc feiat vi-
vere, quantis prxefle j ac vigilanter infpiciau ne
in co quod przlatus eft intumcfcat: jura debitx
poteftatis immoderatius cxigac, ne jus difeiplinz
mutetur in rigorem fuperbiz : & unde a perver-
fitate fubditos reftringere poterat, indc magis in-
tuentium corda pervertat, ne dux impietatis per
Nemo mo-véatur in tribulationibus ifiis : ibß *-Tb<fii
enim feitis quod in hoc pofiti fumus.
m
Quod, ad nu-
tum Dei prxdicatio
Do ib -
rum difpenfe*
V i deles fan&x Ecclefiz hoftis antiquus fern- ad hoo
per fuis i£tibus impetit, cofque fuispercuflionibus mundum ut
affiigit. Unde Paulus przdicator egregius, cùm xrumnasè/us
percuffionum mala toleraret, & fub perfccutioni- fcrrc dcbea-
bus adverfariorum gcmer.etiquia paflioncm fuam Tl'xpofit. b.
non fibi, fed difeipulis oficfTe formidabar, teneram Joi>> '3-
eorum mentem de fuis affliâionibus confolans, & num’ Ig‘
eis.fcribens, dicebat : Nemo move atur in tribnlatio-
nibus ifiis : ip fi enim feitis quod in hoc pofiti'fumus.
Ac fi eis apercé dicat : Nequaquam in hoc tempore
vulnera noftra miremini : quoniam fi zterna
gaudia quzrimus, hue ad hoc venimus ut feria-
officium cxiftat. Dux eft enim impius, qui per tu- mur. Si ad bona zterna tendimus, non mirum fi
morem à tramite veritatis exorbkat j 8c dum ipfep) temporalia fufferamus mala : hzc aurem bona fol-
in przeeps ruit, ad abrupta fequentes invitât qui licite infpexerat, quando illata zquanimiter mala
per excmpla tumoris fc fequentibus viam often- tolerabat, diccns} Non fun t condigna pafstones hu- Rtm- *■ "•
dit erroris. * ju s temporis ad fuperventuram gloriam, qua revelabitur
in nobis. Aliorum ergo cafus in propria paf- In e*P0fit- s.
fione metuebat, ne dum ipfum difcipuli pro fide ^ ml‘°03'■
verberibus afflidum agnofeerenr, fideles fe profi- 4°
teri recufarenr. O immenfz caritatis vifeera ! Def-
picit quöd ipfc patitur, 8c curat ne quid pravx per-
fuafionis difcipuli in corde patiantur. In fe con-
temnit vulnera corporis,& in aliis vulnera medetur
C a p u t I I I .
i-Thejf.2.1s. Voluimus venire ad vos3 fed impedivit nos
f it anas.
Job,liißt. B.
iJÆ - pe przdicatores fàndi quofdam exhórtari
volunt, fed nequeunt : fzpe dcclinare quofdam cordis. Quafi percuffus quidam magnus medicus
appetunr, fed tarnen internz inftigationis impulfu zgrotac, ipfe colerat feiffuras vulneris, & alii pro-
exhortari eos inftantiffime compelluntur. Certè fert medicamenta fanitatis. Habent quippe hoc
cùm veftimenta fua Paulus excutiens, à Corinthiis E proprium, ut in dolore pofiti tribulationis fuz
difcederc vellet, audivit : Noli timere ,fed loque- curam non déférant utilitatis alienz. Sic feiunt fore
& ne tace as, propt er quod ego tecum fur.
mo apponetur tibi, ut noceat te: quoniam multus efi:
tnihi populus in hac civitate. Rurfus cum ad Thefi-
falonicenfcs ire voluifTet, 8c rctentus eft, dicens;
Voluimus venire ad vos , ego quidem paulus, & femel
& iterum, fed impedivit nos fa t an as. Neque
enim per femetipfum fatan przpedire vias tanti
Apoftóli pocuit, fed occultz difpenfationis ufibus
dum advcrfabacur, nefciens deferviebat: ut nimirum
Paulus, dum ad alios vellet accederc, nee
Tom. IV .
ris adverfa tolerare, ut incus etiam noverinc ad-
verfa corrigerc.
C a p u t VI.
Nolumus vos ignorare 3 fratres 3 de dormiem- 4- /
tibus.
I n Scriptura facraper fomnum aliquando negli- Dc fignifici
gentiz torpor exprimitur, ficut ä beato Paulo dicitur:
Hora eft jam nos de fomno furgere. Et rurfus: jiielZJfs
KKk ij