Alulfi de expofidone novi Teftartienti
C a p u t X X V I I . A C a p u t X X IX ;
E x ip p j& fer ijifumj & in ipfo funt omnia. Non plus fdpere, quàm oportet fapere.
J/a S3. 7- tfehan.i.z
J J Æ r e t i c i plerumque audatter de naturâ 1
divinitatis tradant, cûm femetipfos miferi nef- 1
ciant : ncc ca quærunt, ex quibus femetipfos ad j
humilitatem crudianc, mores in tranquillitate dif- ]
ponant, patientiam fervent, longanimitatem exhi- ?
béant : fed quæ ultra fe funt, perferutari defide-
rant. Dumquc ad hoc tendunt, quod comprehen-
dere nequeunt, ea cognofcere ncgligunt, ex qui-
bus erudiri potuerant. Quam bene eörum auda-
ciam prædicator egregius réfrénât, dicens : Non
plus f apere, quam oportet fapere } f e d fapere adfobrie-
tatem. Hinc Salomon ait : Prudentia tua pone mo- .
dum.
P/4. 6 6 . t.
C a p u t X X X .
N o life elje prudentes apud 'vojmetipjos.
D veram fapientiam non pofliint venire, qui
fiducia decipiuntur falfacfua: fapientise, de quibus
feriptum eft; Va, qui fapientes e fts in oculis vefiris,
& coram vobifmetipfisprudtntes. Unde Sc prsedica-
tor egregius,nos quos carnaliter fapientes invend-
rat, ut fapientiam veram perciperent, prius fieri
ftulcos qujerebat, dicens: S i quis inter vos videtur
De concordia D I v e r s 1 s temporibus Abel, Ifaias, Sc Johan-
•duorum Telia- nfS apparucrunt : divifi quidem fuerunt tempore,
ûiidix Trini- fed non prædicatione. Nam Abel Rcdemtoris no-
tacis confeffio- ftrj paflionem fignificans, agnum in facrificio ob-
Tjnex(ofit. b . tulic ; de cujus paffione Ifaias ait : Sicut agnus coram
tondente fe obmutefeet, non aperient os fuum. De quo
Johannes quoque ait : Ecce Agnus Dei, eccc qui toi-
litpeccata mundi. Ecce quidem diverfis temporibus
mifli, Sc tamcn concorditer de noftri Rcdemtoris
innocentia fentientes, eumdem agnum Johannes
■oftendendo, Ifaias prævidendo, Abel offerendo
locutus eft. Et quern Johannes in oftenfione, quern
Ifaias in locutione, hunc Abel fignificando in ma-
nibus tenuit. Diverfis quo'que temporibus huic
mundo David, Ifaias, Sc Paulus apparucrunt > fed
tamcn nul lus eorum alteri diverfum fenfit : quia
etfi femetipfos non noverant facie, unum tamcn
didicerunt ex divina cognitione. David quippe ut
audorem omnium Deum inTrinitate oftenderet,
dixit : Bene dicat nos Deus, Deus nofter, bene dicat nos
Deus : ac ne tertio Deum nominans, très deos di-
xiffe putaretur, illico unitatem ejufdem Trinita-
tis infinuans, addidit : E t metuant cum omnes fines
terra. Qui enim non eos, fed cum fubdidit, unum
tria quæ dixerat, intimavit. Ifaias quoque cum C ejfe fapiensin hocfeculo,fiultus fia t ut fit fapiens. Ac
laudem de unitate Trinitatis aperiret, Seraphim fi eis apercé dicat : Stulti effe apud vofmetipfos
voces exprimens, ait : Santtus, Santtus, Santtus, difeite., ut in Deo verè fapientes cfTe valeatis.
ac ne tertio Sandum nominans, unitatem divinæ Hinc rurfum ait : Nolite ejfe prudentes apud vofmet-
fubftantiæ feindere videretur, adjunxit : Dominus ipfos. Ac fi dicat : Qui apud femetipfos fapientes
Deus Sabaoth. Qui ergo non Domini dii, fed Do- funt, ad veram fapientiam pervenire non poffunt.
minus Deus addidit, unum exiftere quod tertio Et per fèmetipfàm Veritas dicit : Confiteor tibi, Pa-
Sandum vocavcrat indicavit. Paulus quoque ut ter, Domine cali & terra : quia abfcondifii hac à fa -
operationem fandæ Trinitatis oftenderet, ait : E x pientibus & prudentibus, dr revelafii ea parvulis.
tpfo,&per ipfum,dr in ipfo funt omnia. Atque ut unitatem
ejufdem Trinitatis intimarct, addidit : Ip fi C a p u t X X X I .
gloria in fecula feculorum. Amen. Qui igitur non . . _ . ,. n . . .
ipfis, fed ipfi, fubdidit, unum naturaliter, tria fe- St fieri poteft, quod ex 'vobis t ft , cum omnibus
cundùm perfonas innotuit : quod fuperiùs tertio— hominibus pacem babentes,
idipfum dixit. pO
I pacem diligentes ad increpationis verba pro-
filiant, non debent formidare temporalem pacem
fibi turbare : &: tamen eamdem pacem integra di-
ledione debent intrinfecùs tenere, quam per in-
vedionem vocis videntur extrinfecùs fibi turbare.
M Hinc Paulus ait ; S i fieri potefi, quod ex vobis e fi,
U l t 1 furit in Ecclefia fan da pofîti, qui pec- cum omnibus hominibus pacem habentes. Hortaturus
fffx fffu b . catorum fuorum memores , lacrymis fe lavant, enim difcipulos, ut pacem cum omnibus habc-
homil.if. n.19. carnem per abftinentiam macérant, nullis fe hujus rent, præmifit, diccns : S ifieri potefi > atque fubjun-
mundi adionibus mifeent ; quæ habent, indigenti- xit : J?uodex vobis efi. Difficile quippe erat, ut ft
bus tribuunt, & habere quæ non habent non con- male a&a corripcrent, habere pacem cum omni-
cupifcunt : qui memores æterni judicii femetipfos bus poffent : fed cùm temporalis pax in pravorum
quotidie Deo facrificium per lamentum compun- E coraibus ex increpatione noftra confiinditur, in-
dionis madant. Qui idcirco corpora caftigant,qua- violata neccfTe eft ut in noftro corde fervetut. Retenus
hoc quod per Magiftrum Gentium dicitur, dè itaque ait : 'uodex vobis efi} ac fi nimirum di-
impleant : Ut exhibeatis corpora vefira, hofitam v i- cat : Quia pax ex duarum partium confenfu fub-
ventem,fan£lam, Deo placentem. Hoftia quippe oc- fiftit, fi ab eis qui corripiuntur, expellitur, integra
ciditur, ut offeratur. Scd hoftia vivens eft corpus tamen in veftraqui corripitis mente,tencatur. Un-
pro Domino afflidum ; quod hoftia dicitur, & vi- de cofclcm difcipulos rurfum admonet, dicens:
vens : quia vivit in virtutibus, id eft à vitiis occi- S i quis non obedit verbo nofiro per epifiolam, hunc ■
fum. Hoftia videlicet, quia jam huic mundo eft à notate, & non commifceamini cum illo, ut confunda-
pravis adibus mortuum i vivens autem, quia cun- tur. Atque illico adjunxit : Et nolite ut inimicum t
d a quæ prævalet ? bona operatur. exifiimare ilium, fe d corripite ut fratrem. Ac fi diceret
: Pacem cum co exteriorem fol vite, fed inter io-
rem circa ilium mcdullitus cuftodite : ut peccantiam
liabcse
poflumus.
Jnexpofiu
Job, U. n.
C a p u t X X V I I I .
Obficro 'vos, per mifiricordiam D e i, ut exhibeatis
corpora 'vefira hofiiam 'viventem.
De pacis &
Bcoul,
8oy fuper Epiftolatn B. Pauli Apoftoli ad Rom. 800
tis mentem fie vefira difeordia fèriat, quatenus Atem memoriam tolcrans, omnes à fe tenebrarum
pax à cordibus veftris nec abnegata difeedar. edam rcliquias abfeonder.
. C a p u t X X X IV .
Carnis cur am ne fieccritis in defideriis. J
I s c R e t u s vit ac contincns, ufque ad tem-
perandam ncceffitatcm ventrem reheit, & à volu-
ptatereftringir. Sciendum verb eft, quiafic volu-
ptas fub neceffitate fe palliar, ut vix earn perfedus
quifque difeernat. Nam dum folvi debitum ne-
ceftitas petit, voluptas cxplerc defidcrium fuppe-
tit : Sc tanto gulam fecuriiis in præceps rapit,quanto
fub honefto nomine necefficatis explendæ fe
C a p u t X X X I I .
Rom. ij. 3. Vis non timtre..Potefiatem f Bonum fine, & habebis
laudem ex ilia,
m — D E duobus vitiis quorum unum nullatenus ex-
;SS.CXPU tinguitur, nifi aliud nutriatur, illud infequenduin
p«fior. eft ardentiüs, quod premit periculofius. Sarpc enim
ca{. 3s. ^ ciborum (e ingluvic minime temperansjamjamque
pene fuperantis luxuria: ftimulis premitur,
qui hujus pugn^ metu territus, dum fe per abftl
nentiam reftringere nitjtur, inanis glorix tenta-
Dc reftringca
In expofit, B.
Job,lib. 30.
num. 6».
tione fatigatur. Tolerandum itaque eft, ut per B contegit. Sæpc autem in ipfa edendi via furtive
virtutemabftinentiæ interim arrogantia contra vi- adjunda fubfequitur, nonnumquam vero impuventem
crefcat, ne cum per ingluviem ä vita luxuria
fundicus extinguat. Hinc eft quod Paulus
cum infirmum auditorem fuum perpenderet aut
prava adhuc veile agere, aiit de adionc reda hu-
mante laudis rctributionc gaudere, ait: Vis non tidentcr
libera ctiam prarire conatur. Facile , eft autem
d’eprehendcre,cum voluptas ejus needfitatem
przvcnit: fed valde eft difficile difeernere cbm
in ipfo efu necelTaiio fc occulta fubjungit. Nam
quia praxuntem natura: appetitum fequitur, quaire
Potefiatem ? Bonum fa c ,& habebis laudem ex fi à tergo vcniens tardius videtur. Eo enimtem-
HI4. Ncque enimidco bona agenda funt ut Pote- pore quo necefficati debitum fblvitur ; quia per
ftas hujus mundi nulla timeatur, aut per hæc glo- efum voluptas ncccffitati mifeetur, quid neccffi-
ria tranfitoriæ laudis fiimatur : fed cùminfirrnam tas petat, Sc quid, ficuc didum eft, voluptas fup-
mentem ad tantum robur afeendere non pofle pen- petat, ignoratur. Sæpe verb & difeernimus, & quia
farcr j fit & pravitatem fimul vitaret Sc. laudem, utramque per experientiamfibi conjundam novi-
Prædicator egregius Sc admonendo aliquid obm- mus, in hoc quod extra metas rapimur, libet ut
lit, Sc aliquid tulic. Concedendo enim le via, fiib-— feiendo fallamur. Et dum fibi mens ex neceffitate
traxit acriora : ut quia ad deferenda cunda fimul ^ blanditur,cx voluptatc decipitur,ficut feriptum eft:
non affurgeret, dum in quodam fuo vitio animus Carnis curam ne fieceritis in defideriis. Quæ igitur i
ramiliaricer relinquitur, à quodam fuo fine dolo- in defiderio fieri prohibetur, in neceffitate conceditur.
Scd fæpe dum incautè ncccffitati condef-
cendimus /defideriis defervimus, : nonnumquam .
verb, dum defideriis immodcratiùs obviare nici-
mur, necefficatis miferias augemus. Sic enim ne-
ceffc eft ut arcem quifque contincnriæ teneat:
quatenus non carnem, fed vicia carnis occidat.
Nam plerumque dum plus jufto caro reftringitur,
re çollcrctur.
X X X I I I .
N o x pracejfit, dies autem appropinqua'vit.
m ^ z .2
N o s omnes qui veritatem in hac vita fequi ... ____________________
Kur/m Lac mur’ <Jua^ aurora vel diluculum vocari poflumus. etiam ab exercitationc boni operis cncrvatur : ut
Aurora namque vel diluculum nodem quidem in- ad orationem quoque vel prædicationem non fuf-
teriiffe nunciant, nec tamcn claritatem diei intc-^ ficiat, dum incentiva vitiorum in fe funditus fuf-
gramoftentanti fed dum illam pellunt,hanc fû t focare fcftinac. Adjutorem quippe habemu&in-
cipiuptiluccmpermixtamtenebris/tenent. Nosfi- tentionîs incernæ hunc hominem quern exceriiis
militer quædam jam quæ lucis funt agimus : & ta- geftamus, Sc ipfi infimt motus lafciviæ, ipfi cfFe-
men quibufdam adhuc tenebrarum reliquiis non dus fuppecunc operationis bonæ. Sæpe verb dum
carcmus. Per Prophetam quippe Deo dicitur : Non in illo hoftem infequimur, etiam civem quern dijufiificabitur
in confpcfiu tuo omnis vivens. Rurfum- ligimus , trucidamus : Sc farpe dum quafi concivi
que feriptum eft : in multis enim ojftndimus omnes. parcimus, ad prælium hoftem nutrimus. Eifdem
Paulus quoque ait : Video aliam legem in membris namque alimentis vicia fuperbiunr, quibus nutri-
meis repugnantem legimentis me a , & captivum me tæ virmtes vivunt. Et cùm virtus alicur, plerumducentem
in lege peccati, qua efi in membris meis. que vires quoque vitiis augentur : cùm verb im-
U bi ergo lex peccati cum lege mentis contendit, menfa continentia viciorum vires extcnuac, etiam
profedb adhuc aurora eft : quia lux quæ jam emi- virtus deficiens anhelat. Unde necefte eft ut in-
cuit, necdum prætereuntes tenebras funditus preft- E terior homp'nofter, æquus quidem arbiter prarfi-
fit : adhuc aurora eft, quia dum lex carnis legem dear inter fe, Sc eum quern cxteriùs geftat ; quarementis,
Sc lex mentis legem carnis pcrcutit, inter — r—~ ---- - - • - /* . . . .
fe viciffim lux Sc umbra confligit. Unde rurfum
-Paulus cum diceret : Nox pracefsit > nequaquam
fubdidit : Dies venir, fed,, dies autem appropinqua-
vit. Qin enim poft difeeflum nodis non jam vc-
nifle, fed appropinquaffc diem infinuat, eflfe fe pror
culdubio ante folem poft tenebras adhuc in aurora
demonftrar. Tunc verb plcnc fanda eledorum
Ecclefia dies crit, cùm ci admixta peccati umbra
jam non eric : rune plenè dies erit, quando lumi-
nis interni perfedo fervore clarueric : tunc plenè
dies erit, quando nullam malorum fuorum tentannus
ei fuus homo exterior, Sc femper ad debitum
minifterium fervire fufficiat, & numquam
fuperbe libera cervice contradicat. Nec moveac
fi quid fuggerendo fubmurmurat, dumir.odo eum
femjier fuperpofita calce dominationis premat.
C a p u t X X X V .
Item unde fitpra.
P L e r u m q ^ e fcad viam reditudinis animus Ds,
accendir, torporem difcucic, cantoqne in cælefti- In 1
EEcij