San&i Paterii Liber I. tert. part. 45:1
fervatus verb contra proximum dolor occidit ;A bilia mcrcari ; qui fi fuperna quxrerent, jam cum
fruftu laborem exhibèrent. Quia cùm mens in
prècibus adjucoris fui fpcciem anhclat, divinis* de-
fideriis inflammata,fupernis conjungitur, ab infc-
rioribus feparatur. Amore fervoris fui fe apcric ut
capiat, & capiens inflammat: 6c fuperiora amare,
jam furfum ire cft ; dumque magno defiderio ad
cxlcftia inhiat, miro modo hoc ipfum quod acci-
.*.w.iti namque ut gladius figitur, 6c mucrone il-
lius ipfa vifeerum occulta perforantur. Qui fcili-
cec a transfixo corde fi prius non educitur, nihil
in prccibus divinx opis obtinetur : quia & vul-
ncratis membris imponi falutis medicamina ne-
queunt, nifi ferrum a vulncre ante fubtrahatur.
Hinc eft enim quod per femetipfam Veritas di*
c it : N ifi remiferitis hominibus, nec Pater vefier qui perc quxrit deguftat.
in exits efi, remittet vobis feccata vefira. Hinc ad-
monet, dicens: Cum fiabitis ad orandum, dimitti-
C a p u T X X I X .
te f i quid habetis adversus alterum. Hinc rurfum
In expofit. B. Job, lib. y. num. 10j .
a it : Bate & dabitur vobis, dimittite & dimittetur
vobis. Hinc in conftitutione poftulationis condi- -rv
tionem pofuic pictatis, dicens : Bimitte nobis de- g X L e r u m q m e feadviam re&itudinis animus
bitanofira, ficut & nos dimittimus debitoribus no- accin git, torpor cm decutit; tantoque in carlefti-
firis . Ut profe&o bonum quod a Deo compun- bus defidcrio rapitur ,ut pene nil ex eo inferius
di petimus, hoc primum cum proximo convcrfi remanfifle videatur: & tamen cum ad carnis cu-
- ■ ram reducirur, fine qua prxfentis vitx via nullomodo
cxpletur, ita hunc inferius depreflum tenet,
ac fi adhuc de fummis nulla contigiffet. Au-
ditis verbis cxleftis oraculi in amorem patrix cx-
leftis crigitur, fed refurgentc prxfentis vita: ftudio.
Tub terrenx curac aggere fepelitur. Atque in terra
cordis nequaquam fuperna: fpei femcn proficit,
faciamus.
C a p u t X X V I .
In expofit. B. Job, lib. jo . num. qi. Q U o D oculorum nomine vis intentionis ex-
primitur, per Evangelium Veritas atteftatur, dicens
: Si oculns tuns fuerit fim flex , totum corpus quia cogitarionis infima: fpina denfefeit. Quam
tuum lucidum erit. Quia videlicet16 Operationen^ videlicet fpinam per remetipfam Veritas manu
noftram intentio munda pratvencrit, quatlibet ali- fandac exhojtationis eradicat, dicens : Nolite fo l- m
ter hominibus videatur, interni tamen judicis o- Q liciti ejfc in craßinum. Contra hanc quoque per
culis mundum fublequcntis aftionis corpus often- Paulum dicitur : Carnis ne fccerilis curant in concu- R,
ditur. tifientiis. Sed in his nimirum ducis ac militis vej>
bis agnofeimus, quia tunc ab ea mortifero vul-
nere animus pungitur, cùm in eo menfurat atqui-
C A r u T X X V I I .
Ho rn . 7. in E 7 .u k . mm. 2.
Q U i d d ergo agitur,in radice inrentionis
penfandum eft quo merito apud judicium Crea-
toris habeatur. Unde & idem Creator dicit: Si
oculus tuus fimplex fu erit, totum corpus tuum lucidum
erit. Oculum videlicet intentioncm, ebrpus
tas non tenetur. *Neque enim mortali adhuc in »1»
carne viventibus fùnditus cura carnis abfeiditur,'
fed ut difcretè animo ferviat, temperatur. Nam
quia follicitos nos effe veritas in craftinum prohiber,
habere utcumque curam in prarfentibus non
negat, quam tendi ad tempus qüod fequitur, ve-
tat. Et nimirum Paulus cùm curam carnis fieri in
vero aiftionem nominans ; quia fi noftra intentio concupifeentia non finit , proculdubio in necef-
apud Deum fimplex fuerit, in ejus judicio noftra fitate concedit -, diferetione ergo magni mode-
aftio tenebrofa non erit. D raminis carnis cura frenanda eft ut ferviat,&.minimè
principetur. Nec quafi domina ammumvin-
C a p u t X X V I I I . ‘ c a t , fed fubafta mentis dominio, quafi ançilla
# famuletur: .Utjufla adfit* atque ad nutum cordis
In exfojtt. B . jo b , lib . ip . num. f j . repulfa diffiliat : ut vix à tergo famftx cogitarionis
appareat, &: numquam contra faciem reâa cogi-
L TJm Deus in oratione non quatritur.cirius ani- tantis obfiftar.
mus in oratione laflaturiquia cum ilia quifque poftulat,
quar fortalTe juxta occultum judicium Deus
cribuere recufat, ipfe quoque venic in faftidium
qui non vult dare quod amatur. Sed fc magis Do-
. minus quàm ca qua: condidit, vult amari, xterna
potius quarn terrena poftuiari, ficut feriptum eft :
C A P U T X X X .
Regul. Paßoral, admonit. 10. Q pOllU) quam icircild nuuuwtij ivwjacurti . U iBUSDAM. 1p atientibiis nec ta\ mern n d iligen- ./.till
p a rite primum rernum B ei,.& juftitiam ejus,& bac v tibus Veritas dicit: Jÿu.dautem videsfeßueam tn M
omnia adjicicntur vobis. Qui enim non ait, dabun- E oculo fratns tut, & trabem in oculo tuo non conß-
tur, lre.dj.- aî dVji ci• entur : p...r.o-rfrec£LlX6 :indie.at al-iud efTj e dtrasi Perturbatioquippe lmpaticntia* rettuca ett,
quod principaliter datur, aliud quod fuperadditur. .
Quia enim nobis in intentionc a:ternitas,in ufu verb
tcmporalitas efle debet: &c illud datur, & hoc
nimirum ex abundanti fuperadditur j &: tamen fa:-
pe homines, dum bona temporalia poftulant, sterna
verb pra:mia non requirunt,. petunt quod ad-
jicitur, & illud non defiderant ubi adjiciatur : nec
lucrum fua: efTe petitionis deputant, fi hie fint
temporalitcr paupcrcs, & illic bcatitudine divites
in a:ternum vivant, fed folis, ut dictum eft, vifibi-
libus intend, labore poftulationis renuunt invifimalitia
verb in corde trabes in oculo. Illam nam-
que aura tentationis agitat, hanc autem confum-
mata nequitia pene immobiliter portât. R eûè vc-
ro illic fubjungitur : Hyfocrita, ejice primum tra- M
hem de oculo tuo s & tune videbis ejicere fefiucam
de oculo fratris tui. Ac fi dicatur menti iniqua:
interiùs dolenti, &: fanâam fc exterius per patien-
tiam demonftranti : Priùs à te molcm malitiæ ex-
cute : & tune alios de impatientia: levitate repte-
hende ; ne dum non ftudes fimulationcm vincc-
re, pejus tibi fit aliéna prava tolerarc.
4«
fuper Hvangelium fecündurn Match. 4J4
t A P U T X X X I .
In expo fit B. Job3 lib. 6. num. jq.
A datum tuum nimis. De hac iterüni Pfalmifta ait
Statuifii in loco fipatiofb pedes meos. Sed cccc dum
loquor, animo occurrit quomodo lata eft caritas,
fi per caritatem attingitür ad Deum, & per femetipfam
Veritas dicit : Intrate per angufiam portam ?
Quid autem latius j Rurfum Pfalmiftam audio di-
centcm : Propter verba labiorum tuorum ego eufio-
d iv iv ia s duras. Atque in Evangelio Dominus di-
eit ijugum enim meum fit ave efi, & onus meum leve.
Quomodo ergo lata caritas fi angufta porta ?
quomodo jugum fuave eft, 6c onus leve, fi in pne-
ceptis Dei via: dura: funt qua: euftodiuntur ? Sed
hanc vobis qua:ftionem citius ipfa caritas folvit,
quia via Dei 6c inchoantibus angufta cft, 6c tarnen
P e c 1 e s quippe hominis eft alter homo. Rc-
£tc enim fpccics noftra dicitur proximus noftcr,
quia in illo ccrnimus quod ipfi fumus. Corpora-
li enim vifitatione ad proximum grefliium accef-
fu imus; fpirituali verb,non greffu, fed affebtu du-
cimur. Speciem ergo fuam vifitat, quifquis ad
cum , quem fibi fimilem per naturam confpicit,
paffibus amoris tendit: ut in altero fua confide-
rans , ex feipfo colligat qualitcr infirmanti alteri
condefcendat. Speciem fuam vifitat, qui ut in fe
pfiti. jo
Mali.
Pfat.ilS.
Matt, zi
alterum rcficiat, fe in altero penfat. Hinc nam- Bonus Dei leve eft, poftquam hoc ferre cceperimus:
itaut pro amorc ejus & perfecutio placeat,
6c omnis pro eo affli&io in mentis dulcedinem
veniat. Sicutfandi quoque Apoftoli gaudebant,
cum pro Domino flagella colerabant.Ipfa ergo angufta
porta amantibus lata fit : ipfa: vise dura: fpi-
ricualicer currentibus, molles 6c plana: fiunt. Dum
enim feit animus fe pro temporal)bus doloribus
gaudia xterna rcciperc, & hoc incipic quod afflU
gitur amare.
C A X X X V .
que per Moyfen Veritas cùm gefta defcribcrct
gerenda fignabat, dicens : Protulit terra herbam
virentem 0 “ ferentem Jemen, juxta genus fttum, li-
gnumque faciens fruftum, dr habens unumquodquc
Jementem fecundum Jpeciem fuam. Lignum quippe
fecundùm fuam fpccicm lemen producit, cum
mens noftra ex fc confiderationem in altero colligit,
6c rebti operis germen parit. Hinc quidam
Sapiens ait : jfiuod tibi non. vis fieri, a lii ne fecc-
ris. Hinc in Evangelio Dominus dicit : Jpua vu l-
tis ut faciant vobis homines bona, dp vos eadem
facite illis. Ac fi aperte diccrct : Speciem veftram
in altero vifitate, atque ex vobifmetipfis agnof-
cite quid vos oportcat aliis exhibere.
C a p u t X X X I I .
In expofit. B.Job3 lib. 10. num 8.
De I dilc&io per tria diftinguitur, quia ex toto
corde, ex tota anima, 6c ex tota fortitudine
diligi Conditor jubetur. Qua in re notandum eft
quod divinus fermo, cùm diligi prxeipit, non fo-
lum narrat ex quo, fed etiam format ex quanto
cùm fubjungit, ex toto. Ut videlicet qui pcrfe&c
Deo placere defiderat, fibi de fe nihil rclinquat.
Proximi autem dilccfcio ad duo praccepta deriva-
tur, cùm 6c per quemdam juftum dicitur : £)uod ab D obfeffis corporibus fpiritus pellunt, 6c per proalio
tibi odis fieri,-.vide ne alteri facias : 6c per femetipfam
Veritas dicit: Qua vultis ut faciant vobis
homines, ea dp vos facile illis . Qui bus duobus
fcilicct utriufquc Tcftamcnti mandatis per unum
malitia compefcitur, per aliud benignitas prxro-
gatur ; ut malum quod pati non vult quifque non
faciens,ceffet à nocendi opere; 6c rurfiim bonum
quod fibi fieri appétit impendens, erga utilitatcm
fc proximi cxcrccat ex benignitate.
C a p u t X X X I I I .
In expofit. B. Job, lib. 32. num. 17.
L a t e a quippe fermonis Grxci ratione pro
laititudinc dicitur. Quid verb eft humanx menti
anguftius quàm voluntates proprias frangerc ? De
qua fraâione Veritas dicit: Intrate per angufiam
portam. Quid autem latius quam nullis propriis
voluntatibus reluâari, 6C quaquaverfum impul-
fus arbitrii duxerit, fc fine rctradionc diffunderc >
C a p u t X X X I V .
In Egpcb. horn. j . num. 12. & 13.
E caritate quippe feriptum eft : Latum man-
Tom. IV*% ÿ D
In expofit. <B. Job, lib. ij. num. 66.
" T “* _ . . 1 U n c fpiritus hominis ignoratur ab altero,
cùm verbis vel operibus non demonftratur. Nam
cùm feriptum fit : Ex fruttibus eorum cognofcetis, A
per hoc qüod foras agitur, quidquid intus latet
aperitur. Undc re£tè quoque per Salomoncm dicitur
: Jpuomodo in aquis refplendent vultus perfpi- J
cientium, fie corda hominum manifefia funt pruden-
tibus.
C A P u f X X X V I .
In expofit. B. Job, lib. 8. mm. 66i
Æ p e iniqui mira fignorum opera faciunt, ab
phetix donum ventura quxque feiendo prxvo-
niunt, fed tamen à largitore tot munerum cogitations
intentione divifi funt, quia per ejus dona
non ejus gloriam, fed proprios favores quxrunc.
Cumque per accepta bona in fiia laude fe d e vant,
ipfis muncribus contra largitorem pugnant.
Inde quippe contra dantem fuperbiunt, undc ejus
Apoftoli humiles efle dcbucrunc. Sed co cos poft-
modum diftri&ior fententia percutit, quo nunc
fuperna bonitas 6c ingratos largiùs infundit ; fit-
que amplitudo muneris incrcmentum damnation
s, quia irrigati fruâum non ferunt, fed fiib vi-
riditatis colore vacui in altum crefcunt. Quos
Ebene per Evangelium Veritas exprimit, diccns:
M u lt i dicent mihi in illa d ie : B om in e , B om itte , *
nonne prophetavimus in nomine tuo, dp in nomine
tuo dxmonia ejecimus ? dp in tuo nomine virtutes
multas fecimu s ? E t tune confitebor i l l i s , quia numquam
n o v i vo s . B ifc ed ite à me operarii iniquita-
tum.
. C a p u t X X X V I I .
In expofit. B. Job, lib. 20. num. 17.
N O n n u m qu am hxrctici figna quoque ac
miracula faciunt fed ut hie prxmia afflidionis
F f ij i