E X P O S I T I O
S U P E R E P I S T O L A M IL B. P A U L I A P O S T O L I
A D T I M O T H E U M .
De contempla-
tionc iiabenda.
Jn expofit. B.
Joù, lib. s.
C a p u t P r im u m .
Nemo militans Deo 3 imp lie at fe negotiis flccu-
larïbus.
S A n C T i v i r i a b h u j u s m u n d i i n q u i é t a c o n ç u -
p i f e e n t i a f c p e n i t u s f u b t r a h u n r , a c t e r r e n a -
r u m a d i o n u m f t r e p i t u m d e f e r u n t j Sc p e r q u i e t i s
f t u d i u m a b c x c e r i o r i b u s o p e r i b u s c e f T a n t e s , i n t e r n a
A tientia d r dotfeina. Titum quoque admônet, di-
cens : H a c loquere, d r exhort are : d r argue cmn omni fit.
imperio. Quid eft quod dodrinara fuam arte tanta
dilpenfiit , ut in exhibenda hac, alteri imperium,
Sc alteri patientiam proponat, nifi quod manfuc-
tioris fpiricus Ticum , & ferventioris vidit efle Ti-
motheum ? Ilium itaque per æmulatibnis ftudium
inflammat, hunc per lenitatem patientiæ tempepcnctrarc
fatagunt. Neque enim ad interna con- rat. Uli quod deeft | jungit: huic quod fupereft,
templanda pcrdticuntur, nifi ab his qua: exterius fubtrahit: ilium ftimulo implere nititur, hunc fre-
implicant , ftudiose fubtrahantur. Hinc eft enim no moderatur. Leni quippe per '-.audoritatem im-
quod per femetipfiun Veritas dicat; Nemo poteft perii injungenda erat feveritas verbi: is autemqui
duobus dominis fervire. Hinc Paulus a it: Nemo mi- g per fpiritum fervebat, per patientiam temperan-
UtansDco,implicatfe negotiisfecularibus,ut eiplaceat, dus fucrat; ne fi plus jufto fervefccrct, non ad facui
fefrobavit. Hinc per Prophctam Dominus ad- nandum vulncra fubjedorum reducerct, fedfana
monet, dicens: Vacate d r videte, quoniam ego fum vulnerar.ct. Nam fiepe verba qua: hunc ad fanan-
Deus. Nequaquam enim interna notitia confpici-
tur, nifi ab externa implicatione cclTetur : Sc mens
noftra nullomodo ad vim intimx contemplationis
rapitur, nifi ftudiosè priùs à terrenorum defiderio-
rum tumultu fopiatur.
C a p u t II.
dum rcvocant, alium vulncrant.
C a p u t IV.
D e relicjuo rep oft a, cfl mihi corona juflitioe. z.rim.+.a.
S An c t i viri quia fideliter Domini præceptis Defiduciare
inferviunt, adventum illius fpe certa præftolantur : tribucionis a
Doctores quo-
modo prxdi-
care debean r.
Rcgttl. pajlor.
Prxdicd verbum, infla opportune3importune. q triam, perfolvi premia juftis appetunt. Sciendum Job,hb.io.
enim eft quod beatorum mens, quo duriora pro niim' 37‘
veritate tolerat, co xternitatis prarmia certius fpe-
rat: 5c tanto fpes in Deum folidior furgit, quanto
J l R o v i d e n d u m eft intentione follicita Re-
doribus, ut ab cis non folùm prava nullo modo,
fed ne reda quidem nimiè Sc ordinate proferan-
tur : quia fiepe didorum virtus perditur, cum apud
audientium corda incauuæ loquacitatis importuni-
tatc levigatur. Unde Paulus, cum difcipulum de
inftantia prædicationis admoncret, diccbat : TeJH-
ficor coram Deo dr Chrifto Je fu , qui judicatures eft viv
o s dr mortuos,per adventum ejus, dr regnum ipftus : ardore fummo concupifcunt. Labores ergo fuos
Pradica verb um , infta opportune, importune. Didu- intuens Prædicator egregius dicit : E g o enim jam
rus, importune, præmifit, opportune : quia fcilicct D delibor, d r tempus me a rejoLutionis inftat. Bonum cer-
apud auditoris rr.cntem, ipta fiia utilitate fe de- tarnen certavi , curftim confummavi, fidem f e r v a v i .
ftruit, fi habere importunitas opportunitatem nef- D e reliquo repoftta eft mih i corona ju f t i t ia , quam red -
pro illo quifque graviora pertulerit. Labores
quippe fuos Sandi confiderantes, mcrccdem retri-
butionis quxrunt: 5c caufic fux meritum ficientcs,
prarfentiam Judicis expetunt : eumque ut veniat
in flamma ignis, dans vindidam impiis, Sc contemplationis
fua: fpeciem in retributionc deferens piis,
det mih i Dominus in ilia d ie ju f t us Ju d e x . Quia e-
De manfuctis
& iracundia.
jRegul. Pajlor
C a p u t I I I .
Argue 3 obßcra, increpa in omni patientia &
doôîrina.
1 jr
A N s u E T I Prîelati debent ftudere,ut etiam
nim contra mala tranfeuntia line defedu ccrtave-
ra t, de manfuris nimirum gaudiis, fine dubietate
præ fume bat j ubi Sc apcrtc mbjungit : N o n fo lùm
autem m ih i 3f e d d r b is qu i d ilig e n t adventum ejus.
Acfidicat : Sed Sc in omnibus, qui fibi de bona
operatione funt confcii. Adventum enim Judicis
îemuîationcm juftitia: habeant : iracundi verb ut non diligunt, nifi qui in caufa fua habere fe ju-
æmulationi, quam fe habere «ftimant, manfuctu- ftitix meritum fciunt. Nequaquam quippe gau- >
dinem fiibjungant. Idcirco namque Spiritus fan- -p dium, vel corona retributionis de a:ternitate col-
âus in columba nobis, Sc igné monftratus cft :
quia videlicet omnes quos implct, Sc columba:
fimplicitate manfiietos, Sc igné zeli ardentes exhiber.
Nequaquam ergo Spiritu fim&o plenus eft,
qui aut.in tranquiliitate manfuetudinis fervorem
æmulationis dcferit,aut rurfüm in æmulationis ar-
dorc virtutem manfuetudinis amittit. Quod for-
tafte meliùs oftendimus, fi in medium Pauli mi-
nifterium proferaraus : qui duobus difoipulis, Sc
n on diverfa caritate prarditis, diverfa tarnen adju-
toria prædicationis impéndit. Timotheum enim
admonens, ait- : Argue, obfecra , increpa in omni p a -
" ligitur, quod non hic. prius pia tribulatiöne, SC la-
bore leminatur. Hinc Paulus a it: m commorimur, 2. rim.:
dr convivemus : f i fuftinemsss , dr conregnabimus.
H i n c S a n & o r u m g l o r i a m A n g e l u s J o h a n n i i n d i -
c a n s , a i t : Sunt qui vm e ru n t de tribulatiöne ma- Apoc. 7.
gn a . H i n c d i f c i j p u lö s P a u l u s a d m o n e t , d i c e n s :
ferm u ltastribu lation cs oportet nos in tra r e in regnum a n. 1.
D e i. H i n c i t e n n r i a i t : N o n coronabitur, n i f i qui le~ 2. Tim. j
gitim ec e rtav erit. A d c o r o n a m e n i m , SC a d m a g n a Homil.
p r a :m i a p e r v e n i r i n o n p o t e f t ,n i f i p e r m a g n o s i a b o - Evan%-Ti
r e s . Q u e m c u m q u e e r g o e x i e f t i u m d c l e & a t m a g n i -
t u d o p r a :m i o r u m , n o n d e t c r r c a t c e r t a m e n l a b o r u r a .
I N C I P I U N T C A P I T U L A
D E E P I S T O L A B. P A U L I A P O S T O L I
AD H E B R Æ O S .
I . ~ \T V fq u am Angelo s appreben dit.
z. J V Adhuc erat in lumois pa tris .
A Ab e l.
8 . Movebo non fo lum te rram, f e d etiam calum.
3 . V ivu s eft ftrm o D e i d r ejficdx. . 9 . J e f u s extra portam pa jfus cft.
4 . Neceffe eft exemptaria caleftium his mundari. 1 0 . Invifibilem tamquam v id en s fuftinuit.
j. N on deferentes coUeliionem veftram. n * E f t autem f t des fpbftanti a rer um.
6. Patres carnis noftra habuimus eruditores. 1 z . Etenim perpaucis fe r ip f t vo bis.
7 . Sanguinis afperßonem, melius loquentem quam
Hehr. a. iS.
Quibus ex cau-
fis Deus homiporitis,
quam
Aaiam repara-
Jn expofit. B.
lob, lib, 4.
E X P O S I T I O
S U P E R E P I S T O L A M B. P A U L I A PO S TO L I
AD H E B R Æ O S .
C a p u t P r i m u m . B primitur, quia leminaria coitus viris' in lumbis, fc-
__ r . » j j. minis autem in umbilico inelfe perhibentur. Hinc
NußjUdm Angelos apprehenait. eß qUöd Veritas difeipulis dicic : sint lumbi veftri
^ M n i p o t e n s Deus, ficut ex nihilo bona pracinlfi. Hinc Petrus cum luxuriam à corde rcln
expofit. B.
Job, lib: 3 s.
ftringeret, admonebat, dicens : Succintli lumbos -
mentis veftra . Propter quod etiam Sc de Levi di- J
citur : quia adhuc in lumbis p a tris e r a t , cum M e l-
chifedech occurrit Abraha. Cum enim Paulus per
Abraha: ficrificium Melchifcdcch tempore Levi
facerdotium dicerct decimatum, ubi tune in Abraha:
corpore Levi lateret, oftendens, ait: Adhuc e-
n im in lumbis p a tris erat.
C a p u t I I I .
Vivus cfl fermo Dei, & eflieax.
N t e omnipotentis Dei oculos, vel qua: be- <
ne gefta, vel qua: feienter funt di£fca, depereunt. 1
Cum jam non amore Domini, fed intentione lau-
dis tranfitoria: fiunt. Sic etenim fiepe cogitationi
bona: cogitatio finiftra fubjungitur, ut vix ipfe,
potuir, ita,cum voluic,per incarna-
tionis fua; myfterium, etiam perdita bona repara-
vit. Duas autem ad intelligcndum fe crcaturas
fecerat, angelicam videlicet Sc humanam. Utram-
que verb fuperbia pcrculit, & ab ingenita: ftatu
re&itudinis dcjecit. Sed una tegmen carnis habuic,
alia verb nihil infirmum de carne geftavit. Angelus
namque fpiritus eft folummodo : homo verb
fpiritus eft Sc caro.Mifertus ergo Creator, ut redi- C
meret illam, ad fe debuit reducerc, quam in per-
petratione culpa: ex infirmitate conftat aliquid ha-
buifie. Et eo altiüs debuit apoftatam Angelum re-
pellere, quo cüra a perfiftendi fortitudine corruit,
nihil infirmum ex carne geftavit. Hinc enim feri-
ptum eft : Nufquam Angelos apprehendit , f e d fernen
Abraha apprehendit. Idcirco namque Redemtor
nofter non Angelus, fed homo fa&us eft: quoniam
h o cproculdubio fieri debuit, quod redemit: ut
_____________ ______ _______ qui eafdem cogitationes generat, animus agnof-
Sc perditum Angelum non apprehendendo defe- cat. Unde Pra:dicator egregius, cum loquens fub-
reret, Sc hominem in femetipfo apprehendendo r c “ _ tiliter, diceret: V ivu s eft ft rm o D e i , d r eflieax, d r
pararet. Eft adhuc aliud quo Sc perditus homo re-D penetrabilior omni g ladio a n c ip it i, & fe rt in g tn s uf-
parari debuit, Sc fuperbiens fpiritus reparari non que a d divifionem anima ac Jp ir itu s i lllico fubjunfacere
Lib. 2. in
Ezech. hom.
Be fîgnifica*
poflit: quia nimirum Angelus fua malitia cecidic,
hominem verb aliena proftravit. Humanum ergo
genus ad pcenitentiam Redemtoris adventu redu-
citur, apoftaca verb Angelus ad reftaurationcm
nulla fpe venix, nulla converfionis emendatione
revocatur. Sic quippe ilium perpetrata: fuperbix
cxcitas gravat, ut nequaquam ulterius ad lucem
peenitentix per divini refpedus memoriam refur-
gat : nec ad veniam cum eledis, nec ultra ad ilia
claritatis intimx agmina fuperna redeat.
C a p u t II.
Per Abraham Levi decimatus efl3 adhuc enim
in lumbis patris erat.
L u m b o r u m n o m i n e p r o p a g o m o r t a l i t a t i s e x -
Tom. IV .
git t compagum quoque & medulLarum , d r diferetor
cogjtationum & intentionum cordis. Diftinguit enim
fcrmo Dei compages, Sc medullas : quia difccrnic
cogitationcs, Sc intentioncs cordis. Per compages
quippe olfa oflibus junguntur, Sc fa:pe dum quid
rc&a cogitatione agimus, fed in laudis amore fu-
bitb declinamus; &: hoc pro laude facimus, quod
prius facere pro veritate ccepcramus : quia cogi-
^ tationes cogitationibus adjungunrur, quafi qux-
dam compages fiunc. Scd habent offa qua: in corn-
page junda fiinc, etiam medullas. Quod Przdica-
tor fandus apertius intulit, cum fubjungit: Diferetor
cogitationum d r intentionum cordis. CompagcS 1
enim noftra: cogitationcs funt, medulla: aurem intentioncs.
Etenim aliud cogitamus, Sc aliud eft
quod per cogitationcm intendimus. Nam fi quis
propofito nummorum prxmio, pupilli vel vidux
LLli j