C a p u t X X I I I .
i. o>r. 7 . 3 3 . autem cum uxore eft, cogitatqua funtmundi,
quomodo placent uxor ’u
Dc conjugio. "Jn ufu vit* mortalis quxdam cx fcmctipfis funt
M j g B‘ noxia , quxdam verb ex his qux verfantur circa
nu'm, ipfa. Ex fcmctipfis quxdam funt noxia, ficut pcc-
cata funt atquc flagitia : quxdam verb nonnum-
quam nobis ex his noccnt, qua; circa ipfa funtjficut
temporalis potenda, vel conjugalis copula: bonum
namque eft conjugium, fed mala funt qua; circa
illud ex hujus mundi cura fuccrcfcunt. Unde eciam
Paulus quibufdam meliora perfuadens, cos à con-
lUA. v . 3S. jugio revocat, dicens : Hoc autem clico, non ut la- \
que urn nobis in jid am, fe d ad id quod honefium eft,
& quod facttltatem prxbeat fine impedimento Domino
fe rn ien d i. Dum ergo tenetur quod non nocet, cx
rebus juxta pofitis committitur plcrumquc quod
nocet: ficut; fxpc return mundi iter pergimus, fc
tarnen ortis juxta viarn vepribus, per veftimenta
retinemur. In via quidem munda non offendimus,
fed à latere nafeitur quo pungamur. Magna eft
ctiam temporalis potentia, qua: habet apud Deum
meritum fuum de bona miniftrationc regiminis,
nonnumquam tarnen prxter alia mala, eo ipfo quo
prxeminct ceteris,clatione cogitationis intumefeit.
C a p u t X X I V . '
r.cor. 7.3S’ Hoc ad ütilitatem veftram dico.
■cunfaft.ptr. JP Au l u s cùm quofdam ad cælibatus gratîam
3’ inftiucrct, non conjugium fprevit, fed curas mundi
nafeentes ex conjugio repulit, dicens: Hocaduti-
litatem neftram dico, non ut laqueum vobis injiciami
fe d ad id , quod honeßum eft, cr quod facttltatem p u -
beat fin e impedimento Dominum obfecrandi. Ex con-
jugiis quippe terrenx follicitudincs prodcunt, fc
idcirco Magiftcr Gentium auditores fuos ad meliora
perfuafit, ne terrena follicitudine-ligarentur.
Quern ergo cxlibem curarum fecularium impedi- !
mentum prxpcdit, fc conjugio nequaquam fc fub-
didit, tarnen onèra conjugii non evafit.
C a p u t X X V .
i-cor.s.i; Scicntia inflat, cant as adificat.
Dcfcientiahy- J \X .E ns hypocritarum concupifcentiis exterio-
jn exfofit.b. nous occupata, igne divtm amons non calct: fc
Job, lib. ». idcirco ad fupernum defiderium inflammare audi-
mm. ?». tores fuos nequeunt, quia verba de frigido corde
proferunt. Neque enim res, qua: in feipla non arfe-
rit, alios accendit. Unde fit plcrumque, uthypo-
critarum dida, fc audientes non erudiant, fc cot-
dem ip lbs, qui ca proferunt, elatos laudibus, détériorés
reddant. Attcftante enim Paulo : Scientia
inflat, caritas adifjeat. Cùm ergo caritas xdifican-
dononerigic, feientia inflando pervertit.
C a p u t X X V I .
I. cor. 8. ». G)ui fe exifeimat feire aliquid, nondum cognovit
quemadmodum oporteat cum feire.
De perfeöa "V~\
intSoßt b . i E r f e c t a feientia eft, in hoc quidem mundo
Job, lib .2 7 . vivere, fed de hujus mundi concupifcentia nihil
«am. *». habere, aliéna non appcterc, propria non tcncre,
laudes mundi dcfpicerc, fc pro Deo opprobria
amarc, gloriam mundi fugere, dcfpedum fequi,
adulantes defpicere, dcfpicientcs honorarc, mala
nocentium ex corde dimitterc, fc erga eos diledio-
nis gratiam immobilem in corde rednerc. Perfeda
quiaem feientia cft, hxc cunda follicitè agerc, fc
fe de fuis mentis feire nihil efle. Undc fc ipfi dif-
cipuli Domini de hac feientia perfeda docentur,
cùm eis voce Vcritatis dicitur : Cttm feceritis hac luc, i7.
omnia, qua precept a fu n t nobis, dielte: Semi inutiles
furntts. Perfeda feientia eft feire omnia, fc tarnen
juxta quemdam modum feientem fc efle nefeire,
dc qua bene per Paulum dicitur : Jipuj fe exiftimat
feire alt quid, nondum cognonit quemadmodum oporteat
cum feire. In hoc itaque mundo dum vivimus,
tunc perredè quæ feienda funt, feimus, cùm pro-
ficicntcs per intelligentiam nil nos perfedè feire
cognolcimus. Quia enim prima ftultida Angeli,
elatio cordis fuie, vera fapientia efficitur hominis, ’coi’
humi litas fu* æftimationis. Quam quifquis vel magna
fapiendo deferit, eo ipfo vehementer defipit,
quo femetipfum nefeit.
C a p u t X X V I I .
V id e tt ne ticentia v eß ra ojfeendiculum feat
infermis.
' V_j U m prava xftimatio inquantum fine peccato De fcandaio
valet, ab intuentium mente non tergitur, cundis
mala credentibus per exemplum culpa propinatur.
Unde plerumque contingit, ut qui ncgligenter de
fc mala opinari petmittunr, per femetipfos quidem
nulla iniqua faciant : fed tarnen per cos, qui fe fue-
rint imitati, multipliciùs délinquant. Hinc eft quod
Paulus non munda quædam fine pollutione come-
dentibus, fed imperfedis, tentationis fcandalum
fua hac comeflatione moventibus dicit : Videte ne
fortè h<ec licentia neftra, ojfendiculum flat inftrmis.
Et rurfum : Et peribit infirmas in ttta confeientia
frater, propter quern Chriftus rnortms eft. Sic autem
^ peccantes in fratres, & percutientes confcientiam
eorum infirmam, in Chriftum peceatis.
C a p u t X X V I I I .
S i nos vobis fp iritu alia feeminavimus 3 magnum i.
efl f e vefera carnalia metamus.
D ignum eft ut Prardicatores ab eis terrena
confcquantur ftipendia, quibus patriæ cæleftis offe- ?f m,i tl:»
runt præraiaj quia ficut dicit ipfa Dei ftpientia:
Dignus eft operarius mercede fua. Quia jam de mer- Çv
cede operis funt ipfa alimenta fuftentationis, ut Me
; merccs de laborc prædicationis inchoetur,qu* illic
dc veritatis vifione perficitur.Qua in re confideran-
dum eft quod uni noftro operi dux debentur mer-
cedes : una in via, altera in patria : una, qua: nos in
labore fuftentat, alia, qua: nos in refurredione rémunérât.
Merccs itaque, qua: in prxfenti rccipitur,
hoc in nobis débet agere, ut ad fcqucntcm mcrce-
dem robuftiùs tendatur. Verus itaque Pra:dicator
quifquc non ideo débet prxdicare, ut in hoc tempore
mercedem recipiat, fed ideo mercedem rcci-
pere, ut prædicare fubfiftat. Quifquis namque ideo
pra:dicat, ut hie vel laudis, vel muneris mercedem
recipiat, a:terna proculdubio mercede fe privat.
Quifquis ve^o velea quae dicit, ideo placcre ho-
minibus appétit, ut dum placet, quod dicitur, per
eadem dida, non ipfc, fed Dominus ametur: vel A gno, non quaft aèrem nerherans. Cùm enim carncm
"C Tcftringimus, ipfis continenti* noftræ idibus non
aërem, fed immundos fpiritus verber^mus. Et cùm
hoc, quod eft intra nos, fubjicimus, extra pofitis
adverfariis pugnos damus.
idcirco terrena ftipendia in prædicatione confeqùi-
tur, ne à prxdicationis voce per indigentiam laflfe-
tur,-huic proculdubio ad recipiendam mercedem
nihil obftat in patria, quod fumtus fumfit in via.
Hos itaque fumtus à Corinthiis, quibus prardi-
cabat Paulus, pro minimo fufeipiens, dicit : Si nos
nobis fpiritualia feminanimus, magnum eft f t neftra
carnalia metamus.
C a p u t X X I X.
Fattus fetmjudais tamquamjudaus, utjudaos
lucrifacerem.
R e c t o r debet elfe prx cundis contemplatione
fufpenfus, &: fingulis compalfiione proximus, ut
per fpeculationis altitudinem femetipfum quoque
invifibilia appetendo tranfeendat, & per pietatis
vifeera in fc infirmitatem ceterorum transférât.
Hinc eft qubd beatus Paulus compage caritatis
fummis fimul & infimis jundus, & in femetipfo
virtute fpiritus ad aka volante rapitur, &: in aiiis
picrate æquanimiter infirmatur, dicens: £)uis in-
■ frma tur, &ego non inftrmor? £>nis feandaliz,atur,
& ego non ttror ? Hinc rurfus ait : Fallus fam ju d ais
tamquam Judatts, utjudaos lucrarer : & his, qui fub
C A p ' X X X I .
Caftigo corpus meum, & fe rv itu t i fu b jicio .
JS^tûi-TOS videmus quotidie qui refplendcnt Deoccukii
luce juftitiæ, tamen ad fincm fuum obfeuritate
tenebrantur nequiti*; &:multoscernimus peccato- Job, lib zV. .
rum renebris obvolutos, & tamen juxta vit* fu* n,JZ-
D terminum, repente reddi luce juftitix libcros.Unde
quibufdam converfis à pcccatorum ncqukia dicitur:
Eratis aliquando tenebra, nunc autem lux in Domino. s> 9%
Lucis enim nomine juftitia accipitur : per tenebras
iniquitas defignatur. Mulros etiam novimus fcmel
inventanj viam juftitix illibat* ufque ad obitum
tcnuifTc, plcrofque confpeximus ufque adexi-
tum coepta lèmcl crimina fine cefiatione cumulaffc.
Quis auteminter ifta occultorum judiciorum nubila
mentis fu* radium mittac, ut aliquaconfidcratione
difeernat : vel quis perduret in malo, vel quis per-
feveret in bono, vel quis ab infimis convertatur ad
fumma, vel quis à fummis revertatur ad infima?
lege f iw t , quaft fu b lege ejfem, ( cum ipfe non ejfem C Latent hare feufus hominum,ncc quidquam dc cufu
b lege ) ut eos qui fub lege erant, lucrifacerem
& iis , qui fine legejunt, quaft fine lege ejfem, ( ciim
fine lege Dei non ejfem, f e d in lege ejfem ChriJB ) ut
lucrifacerem. eos, qui fine lege funt. Et paulb poft :
Omnibus omnia fa Hus fum , utomnes facerem falnos.
Quod videlicet exhibebat non amittendo fidem,fed
extendendo pietatem, ut in pcrlbnam fe infidclium
transfigurans, ex femetipfo difeeret, qualitcr aiiis
mifereri debuiflet : quatenushocillisimpenderet,
quod fibi ipfe, fi ita cflet, impendi rede voluiftet.
Neque enim egregius Prxdicator, ut quafi Judxus
fierct, ad perfidiam erupit : neque ut quafi fub lege
cflet, ad carnale facrificium rediit : neque ut omnijuftibet
fine cognofcitur: quia divinorum judiciorum
aby/fus, human* mentis oculo nullatcnus pe-
netratur. Videmus namque qubd ilia Deo adverfa
Gcntilitas juftitix eft luce perfufa, & Judxa du-
dum dile&a perfidixeft node cxcata.Seimus ctiam
quod latro 4c patibulo tranfivit ad regnum: Judas
de Apoftolatus gloria lapfus eft in tartarum. Rur-
fumquc, quia aliquando fortes, qux cceperunt,
non mutant, fc lacronem alium pervenifle novimus
ad fupplicium, fc Apoftolos feimus percepifle pro-
pofitum quod defideraverant regnum. Video prx-
tcrea Paulum ex ilia pcrfecurionis fxvicia ad gratiam
Apoftolatus vccatum, &: tamen fic inter oc- Aft, 9
bus omnia ficrct, fimplicitatem mentis inerrorisva-p cuka judicia formidat, ut reprobari fe etiam poftrictatcm
commutavit, fed condcfcendcndo appro-
pinquavit infidelibus, non cadendo; ut videlicet
fingulos in fc fufeipiens, fc fe in fingulos transfigurans,
compatiendo colligcrct, fi ita ipfe, ut illi,
elfet, quod impendi ab aiiis fibi redè voluiftet : fc
tanto veriùs unicuique errand conciirreret, quanto
faluti ejus modum ex propria confidcratione didi-
eiflet. Hinc iterum dicit : Sine mente excedimus Deo,
fin e fobrii fumus nobis : quia fc /cmedpfum nove-
rat contemplando tranfcendcrc,& eumdem fe au-
ditoribus condefcendendo temperare.
C a p u t X X X .
Sic curro, non quafi in incertum,
^ ^ O nnulli omne quod fortiter faciunt, dominante
gulx vitio, perdunt: fc dum venter non
reftringitur, per carnis concupifeentiam fimul cun-
da: virtutes obruuntur. Hinc eft qubd Paulus contra
Jerufalem moenia dccertanti coquorum prin-
cipi, id eft ventri, cui à coquentibus fcrvicur, virtutes
animx ad pacis vifionem tendentis deftruere
volenti, vires fubtrahebar, cùm diccrct : Caftigo
corpus meum, & fernituti fubjicio : ne forte aiiis
prxdicans, ipfe reprobus effeciar. Hinc etiam prxmi-
fit, dicens : Sic curro, non quafi iri incertum : Sic puquam
vocatus eft, timeat. Ait enim : Caftigo corpus
meum, & fernituti fubjicio : ne forte aiiis prxdicans,
ipfe reprobus ejftciar. Et cercè jam de illo Dominica
di&um fuerat voce': Vas eleCtionis mi hi eft, fc tarnen
adhuc caftigans corpus fuum, meruit ne
reprobaretur. V* miferis nobis qui de clecdonc
noftra nullam adhuc Dei vocem cognovimus, fc
jam in ocio quafi de fccuricate torpemus. Debet
profèdb, debet in fpe efte fccuricas, fic fc in con-
vcrfàtione timor: ut fc ilia certantcs foveat, &: iftc
torpentes pungat. De (pe incaffum prxfumit, qui
timere Deum in fuis operibus renuic.
ï C a p u t X X X I I .
’Bibebant de Jpirituali confequente eos petra, r. cor. it. fe
Petra autem erat Cbrifeus:
J N (âcro eloquio cùm fingulari numéro petra po- De fimaifici-
nitur, fc nominatur, quis alius, quàm Chriftus tioncP
accipitur ? Paulo atteftante, qui ait: Petra autem
erat Chriftus. Cùm verb peer* pluraliter appel- num- ?7.
lantur, membra ejus, vi4elicet fandi viri, qui ro- x‘Fttr' *’St
bore illius (olidati funt, exprimuntur. Quos ni-
mirum Petrus Apoftolus lapides vocac, dicens:
Vos tamquam lapides n in i coxdiftcamini domus f p i - r. put. ». s.
rituales.
F F f iii