ly* Sandi Grego
•> fugcrc ad Ecclefiam forte contigerit : Sc velle fe
« fieri dixerint Chriftianos, vel criam extra Ec-
-•» elefiam hanc talem voluntatem prodidcrint, pre-
« tium corum à Chriftiano fcilicet emtore perei-
« plant. Si autem poft prxfinitos tres menfes quif-
» quam lvujufmodi fervorum Judaicorum velle
» fuum edixeric, Sc fieri voluerit Chriftianus, nec
« aliquis cum poftmodum emere, nec dominus qua-
» libet occafionis fpecic audeat venumdare, fed ad
I libertatis proculdubio prxmia perducatur : quia
» hunc non ad vendendum, fed ad ferviendum fibi
" intclligitur refervafie.
XLvir. Pagana mancipia Judxos videlicet dominos
judæorum fuos ad fidem prxeedentia , in corum fervitium,
Sosdomi- ctiamfi ipfi cos ad Chriftianitatem fubfequeban-
nosad fi- tur, nullo modo rcvocabat. Unde Johanni, Syra-
dem proeec- || cufano Epifcopo : Felix, ihquit, prxfentium por-
ramfervi- ' » titor queftus nobis eft, cum fit de Chriftianis pa-
tium nulla- | rentibus natus, à quodam Chriftiano Samarxo,
gfndos^di-1 <luod dici fcelus eft, fe elfe donatum : Sc dum hu-
xit : cciamfi » jufccmodi fiiperftitionis homines Chriftiana quoli-
ba^tifinad. ” bet modo mancipia poffidcre, nec ratio legis, nec
gratiamfe- » reverentia religionis admittat, fe tarnen per de-
quercniur. „ cem Sc o£to annos in ejus aflerit fervitio perman-
vJifsp t'j " ^ e* cognofeente hoc deceflbre veftro fan-
« &x memorix Maximiano, ab eo fe zelo, ficut
w decuit, fàcerdotali commoto, de Samarxi nefario
» fervitio liberavit. Sed quia ejufdem Samarxi fi-
•»» lius poft quinque annos faftus dicitur Chriftianus,
» Sc fupradi&um Felicem in ejus fervitium, quan-
« tùm ipfe dicit, quidam nituntur redigere, Sandi-
» tas veftra hxc qux edo&ifumus, diligenter inqui-
» rat : & fi ita ei effe conftiterit, eum tueri ftudeat,
» & à nullo fub qualibet oceafione gravari permit-
»» tat : quia dum fuperftitiofx fe£tx mancipia domi-
^ nos jfuos ad fidem prxeedentia, lervitio corum
« apertc redigi jura prohibeant, quanto magis hie
” dc Chriftianis parentibus natus, Sc fa&us à par-
« vulo Chriftianus, hanc non debet quxftionem ali-
■ v quo modo fuftinere ? Maxime quia nec patris ef-
« fe fervus potuit, quern liquecex prava potiùs prx-
fiimtionc pcenam pofle venientem de legibus fuf-
« tinere.
XL vin Circumcidi faltem paganorum neminem Gre-
Ncmincm * gorius permittebat. Quamobrem Leoni, Gatanen-
« rcumcidi J} fi Epifcopo : Res , inquit, ad nos omnino detefta-
pSficUm » & legibus inimica pervenit : quæ fi vera eft,
xegift* lib. „ Fraternitatem tuam vehementer aceufat , quia
**■ £]>■ 33. |; earn de minori follicitudine probat efle culpabi-
„ lem. Comperimus autem quod Samarxi degentes
„ Catanx, pagana mancipia emerint, atque ea cir-
„ cumcidere aufu temerario prxfumfcrint. Atque
„ idcirco necefle eft ut omni modo zelum in hac
„ caufa facerdotalem exerceas,& cum omni hoc
» vivaertate ac follicitudine ftudeas perferutari : Sc
» fi ita repercris, mancipia ipfa fine mora in liber—
tatem modis omnibus vindica, Sc ecclefiafticam
cis tuitionem impende, nec quidquam dominos
»* eorum de precio quolibet modo rccipcrc patiaris,
I qui non folûm hoc damno multandi, fed ctiam
« alia crunt peena de legibus feriendi.
XLix. Sanè quia Judæorum perfidia zelum Chriftia-
A judseis norum datis contra fe muneribus ludificare folc-
Sfclplenda1 ^at : non nil penitus ab cis capiebat, quindccrevic.
immo eorum muncra Gregorius exccrabilia judi-
Ç^oat. Unde Recaredo Régi Wifigo thorum poft
* t> cetera feribit, diccns : Prxterca indico, quia cre-
I vit de veftro opere in laudibus Dei hoc, quod di-
t, le&iflimo filio meo Probino, Prefbÿteronarran-
:ii Papæ Vita ij6
te , cognovi, quia cum veftra Excellentia confti- „
tutionem quamdam contra Judxorum perfidiam «
dediflet, ii de quibus prolata fuerat, rc&itudinem ««
veftrx mentis inflefterc , pecuniarum fummam «
offerendo, moliti funt ; quam Excellentia veftra «
contemfit : Sc omnipotentis Dei placerc judicio re- «
quirens, auro innocentiam prxtulit. Qua in re mi- «
hi David régis fa«ftum ad memoriam venit, cui «*
dum concupita aqua de cifternaBethlchemitica, «
quae inter hoftilcs cuneos habebatur , ab obfe- «
quentibus militibus fuilfct oblata, protinus dixit : «
K^ibßt a me, ut fanguinem iß or um hominum bib am, « P a u l.,,,
Quam quia fudit SC biberc noluit, feriptum eft : « ‘9•
Libuvit earn Domino. Si igitur ab armato Rege in » Hid.v.n,
facrificium Dei verfa eft aqua contemta : pcnle- «
mus quale facrificium omnipotenti Deo Rex ob- «
tulit, qui pro amore ipfius non aquam , fed au- «
rum accipere contemfit ? Itaque, Fili excellentif- «
finie, fidenter dicam, quia libafti aurum Domi- «
no, quod contra eum habere nullo modo voluif ~
ti. Et cetera. «
g Hinc eft quod ficut à majoribus traditur, Sc l.
nos ufque ad tempora noftra, dum adhuc pubcf-
ceremus, oculis noftris confpeximus, confuctudo manis Pomii
vetus obtinuit ut omnes illius fiiperftitionis ho- ci^us
mines quantumcumque pulcherrima mercimonia
detuliflent , nuraquam pontificalibus alloquiis
fruerentur, numquam obtùtibus apoftolicis poti-
rentur, fed extra velum longiflimx porticus, non
quidem in fcamnis, fed in marmoreo pavimento
fedentes, fufeepta pretia numerabant : ne videlic
e t viderentur aliquid de manu Pontificis acce-
pifife. Nam 'revcrcndx memorix Nicolaus Pontifex,
Arfenium quondam Hörtanx civitatis Epifi
çopum, Juda’icas tunc primum pellicias introduc
e s molientem , adco averfatus eft, ut ei palati-
nam proceflionem vellct adimere, nifi fuperfti-
tiofx gentis veftes abjurando, cum fafcerdotali-
bus infulis confuetudinaliter procedere ftuduif-
fct.
Antichrifti prxeurfores obfervari debere Sab- g l l L.
batum prxdicantcs, Gregorius tali ter réfuta vit : « nonobfer-
Pervenit ad me quofdam perverfi fpiritus homi- varisabbi>
nes, prava inter vos aliqua ,Sc fanftæ fidei adver- «
fa feminaffe , itaut die Sabbati aliquid operari « Domini«!
prohibèrent. Quos quid aliud nifi Antichrifti « Pe™ifir^
prxdicatores dixerim ?Qui veniens, diemSabba- « x iîf jî.r.
tum atque Dominicum , ab omni faciet opere «
cuftodiri. Quia enim mori fe fimul Sc refurgere «
fimulat, haberi in venerationc vult diem Domi- «
nicum. Et quia Judaïzare populum compcllit, ut «
exteriorem ritum Legis revocet, Sc fibi Judxorum «
perfidiam fubdat, coli vult Sabbatum. Hoc enim «
quod per Prophetam dicitur: Ne inferatis onera « J e r .n .
fer portas vefiras die Sabbati : tamdiu teneri po- «
tuit, quamdiu Legem licuit juxta litteram cufto- « ^
diri. At poftquam gratia omnipotentis Domini « -
noftri Jefu Chrifti apparuit', prxeepta Legis, qux «
per figuram difta funt, juxta litteram fervari non «•
pofiunt. Nam fi quis dicit hoc de Sabbato efle «
fervandum, dicat necefle eft etiam carnalia facri- «
ficia pcrfolvcnda : dicat prxeeptum quoque de «
circumcifione corporis adhuc ufque rctinendum. «
Sed contra fe Paulum Apoftolum audiat dicen- «
tern : Si circumcidamini , Chriflas njobis nihil pro- « s.
défi. Nos itaque hoc, quod de Sabbato feriptum. «
eft, fpiritaliter accipimus , fpiritaliter retinemus. *c
Sabbatum autem requics dicitur. Verum autem ft
Sabbati m ipfum Rcdcmtorcm noftrum Jefum
*57 Audore Johanne Diacono. Lib. IV. 158
- Chnftum Dominum habemus: & q_ui lucem fi- A eo nihil de his, qua: nobis funt feripta, cognovi-
" del cognofcit, fi peccata concupifcentia: ad men- mus, fed folam ineffe debilitatem vidimui pro
" tem per oculos trahtc; m die Sabbati onera per qua cum hre rctinere curavimus.
•• portas mtroducit. Non ergo in die Sabbati onera Item Eulogio Patriatcha: Alexandtino . Ante
- per portas mtroducimus, fi in Redemtoris noftti hoc temporis Bonifacii chartulatii Rcfponfalis
- gtatia conftituti, pondeta peccati ad ammam per mei, qui in urbe regia demoratur, vehementer
• fenfus corporeos non trahamus. Nam idem Do- mefcnptaturbavcrunt.qu* dicebant dulciffimam
• minus ac Redemtor nofter multa in die Sabbati mihi atque fuaviffimam Sanftitatem veftram defe
' Ü H ° r ramSA. ■ JudlE0S M B i Sum corporei luminis pertuliffe.Ex quibus feriptis .
> diccns . g u ts vejtrum bovem, aut aftnum fuum non gravi mcerore pcrculfus fum: fed fubitö Creatoris .
’ l ° f lt tn > & <hcit adaquare ? Si ergo ac Redemtoris noftri gratia profperantc Beatitu- <
y p f a per fe Veritas non cuftodiri. juxta litteram dinis veftra: fufeepi epiftolam, &fanum de ea cor- .
. Sabbatum piaicepit, quifquis otium Sabbati fe- ß ponsmoleftia, quam audieram, agnofeens exul- .
. cundum Legis litteram cuftodit, cui alteri nifi ipfi tavi vehementer: quia tanta cordis lztitia fecuta ,
. Veritati contradicit > Ahud quoque ad me perla- eft, quanta prius triftiti« amaritudo przeefferat.
> turn eft, vobis a perverfis homimbus efle pradi- Scimus enim, quia in omnipotentis Dei adiutorio
’ Catlim . tit DominirnAu* niilinc 1 <itmn F i* r.i__n •. n -
W‘d. Ef.2
catum ,ut Dominico die nullus debeat lavari. Et
quidem fi pro luxu animi atque voluptate quis
lavari appetit, hoc fieri nec reliquo quolibet die
concedimus.Si autem pro neceflitate corporis,hoc
nec Dominico die prohibemus. Scriptum quippe
eft : Nemo um quam carnem fuam odio habet, fed
multorum falus eft vita veftra.
^ Item Rufticianx Patricix: Quotics de urbe regia
ad nos aliquis venit, curx nobis eft de corporis
veftri fofpitate requirere. Sed peccatis mcis
facientibus, Sc femper audio qux me txdet au-
dire : quia in tanta tenuitatc atque debilitate ad-
: ibid.Ep. 1
m trit, & fiv ite a rn . Et rurfum feriptum eft ’car- hue in vobis referun’t podagrxAoîor«e'xcrèÆc-
ms ettram ne feceritis in anm fifitn riis. Qui. igi- re. Sed oro omnipotentem Dominum ut omnia
tut carms curam in concupifccnciis fieri pnÆibet, q qux in veftro corpore aguntur, ad falutem
profeftö Rl-Al-o>KA ,in n neceflicatibus ». concedit.s-o NNTa«—m Cfi. DomiAirtCTOrtttlf
fl 11 1’
nico die corpus Iavare peccatum eft, lavari ergo
die eodem nec facies debet. Si autem hoc in corporis
parte conccditur, cur hoc, exigente neccf-
fitate toti corpori denegetur ? Dominico verb die
ä labore terreno ceflandum eft, atque omni modo
dirigantur , flagella tçmporalia xternam vobis <
quietem prxparent : Sc per cos dolores, qui cum <
fine funt, gaudia vobis fine fine concédât. t
Item Mariniano, Ravcnnati Epifcopo : Venien- ,
tes quidam Ravennates homines graviflimo me «
. * 1 ----- | ^ H B mccrore invencrunt pcrcuflum,quia Fraternitatem «
oratiombus infiftendum : ut fi quid negligentix tuam retulerunt de vomitu fanguinis xgrotare. (
per fex dies agitur, per diem refurredlionis Do- Ex qua re follicitè, Sc fingulatim eo s , quos hîc ,
mimcx precibus expietur. doftosleaione novimus, medicos fecimusrequiri: f
^ Tanta compaflioms gratia circa omnes Grego- Sc quid finguli fenferint, quidve didaverint San-
rius redundabat , ut alterius infirmitatem in fuo ditati veftrx feriptum mifimus : qui ramen quie-
corpore hunc fuftinuifle fi velis, afpicias. Unde n tem Sc filentium prx omnibus didant.Quam fi tua 5
Johanni, Ravcnnati Epifcopo, feribens, ait : Do- ^Fraternitas in fua Ecclefia poffit habere valde
mimcis mandatis prxcipimur proximos ficut nofi fum dubius : Sc ideo videtur mihi ut ordinata illic
mctipfos diligere , eorumque languoribus tarn- Ecclefia, vel qui MiftTarum folemnia celebrent
quam proprns infirmitatibus condolere. Quorum vel qui epifcopii curam gerere, hofpitalitatem & *
memor veftra Fraternitas competenti fibi more fufeeptionem poflit exhibere , quive monafteriis
Caftorium fratrem Sc coëpifcopum noftrum, Sc cuftodicndis prxefle, tua Fraternitas ad me ante
priüs per compaflionem ftuduit vifitare, Sc eum xftivumtempus debcat venire, utxgritudinis tux
poftmodum exerefeente moleftia corporis, in Ra- ego fpecialiter, inquantum valco, curam geram
vennati urbe fufqpere. Unde non folùm nos im- quietemque tuam cuftodiam : quia huic xgritu-
penfx caritatis , fed Sc Deum vobis feciftis pro- dini xftivum tempus medici vehementer dicunt
culdubio debitorem, cui in fratris infirmitate con- efle periculofum. Et valde pertimefco, ncficu-
doluiflc probamini, ipfumque xgrum in fui mem- ras aliquas cum adverfiratc temporis ceperis am- *
b.rLmoi eftia no1? fi^^^vifitafle, led etiam fufee- ^ pliùs ex eadem moleftia pericliteris. Ego enim I
Rig ’fl. l b:
x u Mi- } 3.
pifle. Quem quidem ipfe pro fua fimplicitate illic
ordinäre omnino renuebam : fed petentium im-
portunitas fccit, ut contradicere nullatenus po-
tuiflem. Si autem fieri poteft, multüm mihi Sc
ipfi confulitis, fi eum ad me vel per Siciliam
tranfmittatis.
Item Leontio,EpifcopoUrbinati: Caftorium
ipfc valde fum debilis, Sc omnino eft utile ut cum
Dei gratia fanus ad tuam Ecclefiam redeas : aut
certè fi vocandus e s, inter manus tuorum voce-
ris : Sc ego, qui me morti proximum video, fi me
omnipotens Deus ante vocare voluerit, inter tuas
manus debcam tranfire.
Pro barbarorum incurfionibus bis in hebdomafratrem
coepifcopumquc noftrum Romx pro cor- da fieri litanias Gregorius dccernebar. Quapro-
poris fui moleftia retinemus : Sc quia nunc ad pter univerfis Epifcopis Sicilix feribens, aiT7 Su-
fuam non valet Ecclefiam remearc, proptcrea, per afflidiones Sc gemitus, quos annofa hie con- .
eo abfente, Ecclefix ipfius Fratcrnitati tux vifita- F tinuationede hoftibus fuftinemus, major nos me- .
„ tionis operam providemus delegandam.
» Item univerfis habitatoribus Arimini : Si cul-
« pam veftram, Filii dilediflimi, intentius velitis at-
»» tenderc, aflidua vos apud Deum debetis oratio^
» ne purgare, quöd Epifcopum veftrum non devota
»> mente, nec, ut filii, fulcepiftis : quem inquietudo
» Sc tribulatio a vobis illataad hoc ufque perduxit,
« ut molcftiam corporalem incurreret : quamvis in
tus excruciat, quod inimicos noftros omni anni-
fii ad Sicilix invafionem cognofeimus feftinarc,
Sed nc, hoc illis molientibus, prolperitatem mul- .
titudo noftrorum prxbeat peccatorum, toto nos
corde ad Redemtoris noftri remedia conferamus,
Sc quibus refiftere virtute non pofliiqjus, lacrymis
obviemus. Nam quid vobis cavendum, quidve
fit vehementius formidandum, ex iftius provin- <
Regiß.lib.
XU E i. S i.