EZtth. ». i .
fJomil. 30. in
Evang.n. S.
& 0.
Marc. I . h .
In expofit. B.
Job, lib. zS.
Genef. g. g.
Pf*l. lop. 4.
In expofit. B.
Job, lib. zs.
js'um. zs.
luit: quia omnes quos replcverit, fimpliccs pu-A
ritate, 8c manfuetudinis lenitacc tranquillos facir.
Ideo ctiam in Redemtore noftro, Mediatore Dei
&: hominum, per columbam apparuic : quoniam
unigenitus filius judex eft generis humani. Sed
quis ejus juftitiam ferret, fi priufquam nos per
manfuetudinem colligeret, culpas noftras per ze-
lum reditudinis examinare voluiflet ? Homo ergo
pro hominibus fa&us, mitcm fè hominibus prx-
buit, judcx noftcr (èveritatem fuam tempcravit.
Noluit peccatores fcrire, fed colligere : .priùs vo-
luit manfuetè corrigere, ut haberet quos poftmo-
dum in judicio falvarct. In columba ergo fuper
tum apparere Spiritus debuit, qui non veniebat
ut peccata jam per zelum percuteret, fèd adhuc .
per manfuetudinem pareendo toleraret. In cun-
dis fidelibus Spiritus fandus vcnit, {cd in folo
Jcfu fingularitcr pörmanet ; quia Mediator Dei 8c
hominum, homo Chriftus Jefùs, in cundis eum 8c
Temper 8C continue prxfentcm habet : quoniam
idem Spiritus ex illo per fubftantiam profertur.
In illo igitur manet, qui folus 8c omnia 8c fem-
per poteft : 8c ejus humanitärem numquam defc-
r it , ex cujus divinitatc proccdir, à quo per natu-
ram numquam recedit.
C a p u t IV .
E t v o x f a f l a e fi de cA is : T u es filiu s meus di~
leflu s j in te complacui. (
A L 1 q^ a n d o cxlcftibus fubftantiis per Angelos
loquicur Dcus,ficut baptizato Domino feri-
ptum eft ; quia vox de calo fortuit, diccns : Tu es
flïu s meus dïlecius, in te complacui. Quod per alium
Evangeliftam fie dicitur : Hic e ffliu s meus dile-
Bus : in quo mihi bene complacui. Quid eft quöd
Pater de filio loquitur, diccns : In quo mihi complacui?
Omnis enim qui pccnitendo corrigit ali-
qua qua: fecit, co ipfo quo pcenitet, fe fibi dif-
plicuifle indicat, qui cmendat quod fecit. Et quia
omnipotens pater, ficut intclligi ab omnibus po-
terat, humano modo locutus eft, dc pcccatoribus.
dicens : Poe nit et me fecijfe hominem Juper terram,
quafi fibimetipfi difplicuit in peccatoribus, quos
creavit. In folo autem fibi unigenito Domino noftro
Jcfu Chrifto comblacuit : quia hunc inter homines
hominem creafie non poenituir, in quo pec-
catum nullum omnimodo invenit, ficut de illo per
Pfalmiftam dicitur : Juravit Dominus, dr non poe-
nitebit eum : tu es Sacerdos in aternum fecundhm
ordinem Melch fcdech. In folo ergo fibi Redemto-
re noftro complacuit Pater : quia in eo folo non
invenit culpam, in qua fe reprehendat quafi per
pcenitentiam.
C a p u t V.
E r a tje fiu s docens 3 f ic u t potefiatem habens.
" ß E n e à dodoribus docetur, quod prius agitur
quàm dicatur. Nam dodrinx fubtrahit fiduciam,
quando confcicntia prxpedit linguam.Unde etiam
de Domino feriptum eft : E r at enim docens, ficut
potefiatem habens : non ficut Scriba & phartfti. Sin-
gulariter namque, 8c principaliter folus ex pote-
ftate bona locutus eft : quia ex infirmitatc, mala
nulla commifir. Ex divinitatis quippe potentia ha-
buit id quod nobis per humanitatis fux innocentiam
miniftravit. Nos enim quia infirmi homines
fumus, i f dc Deo hominibus loquimur,debemus
primum meminifTe quod fumus: ut ex propria in-
firmiratc penfemus, quo docendi ordine infirmis
fratribus confulamus. Confideremus igitur, quia
aut tales fumus, quales nonnullos corrigimus: aut
tales aliquando fiiimus, ctfi jam divina gratia opc-
rante non fumus :ut tanto temperantius corde nu-
mili corrigamus, quanto nofinetipfos verius in his,
quos cmendamus, agnofeimus. Si autem tales nec
fumus nec fuimus, quales adhuc illi funt quos
cmendare curamus:ne cor noftrum fortè fuper-
biat, 8c de ipfa innocentia pejus ruaf; quorum mala
corrigimus, alia corum bona nobis ante oculos
I rcvocemus. Qux fi omnino nulla funt, ad occul-
1 ta Dei judicia rccurramus: quia ficut nos nullis
meritis hoc ipfiim bonum, quod habemus, acccpi-
mus : ita illos quoque poteft gratia fupernx vir-
tutis infundere, ut cxcitati pofterius etiam ipfa
poflint bona, qux nos ante accepimus, prxvenire.
Quis enim crcdcret, quod per Apoftolatiis meri- a s .
tum Saulus lapidatum Stephanum prxeeffurus e-
rat, qui inmorteejus lapidantium veftimenta fer-
vabat?His ergo primum cogitationibus humilia-
re cor debet, &: tunc demum incrcpare delin-
quentium iniquitates.
C a p u t VI.
; Quid nobis3 d ? tibi, fili Dei fficimus qui fis 3 um.\
San flits Dei.
A n t I qu^u s hoftis filium Dei incarnatum no- De
verat, fed noftrx redemtionis ordinem nefeiebat, ”necJ,
Scicbat enim quod pro redemtione noftra incar- doim
natus Dei filius fuerat, fed omnino quod idem Rc-
demtor ilium moriendo transfigeret, nefeiebat. II- „u'a |
lum etiam ante fe pofitum vidit, quern cognof-
cendo confefTus, confitendo pertimuit, diccns:
Jpuid nobis3 dr tibi, fili Dei ? venifii ante tempus torquere
nos ? Cognovit ergo prius quern pertimef-
ceret, 8c tarnen poft non timuir, cum in illo qua-*
fi efcam propriam mortem carnis efuriret. Dominus
quippe noftcr ad humlni generis redemtio-
ncm veniens, afTumfit corpus, ut antiquus hoftis in
eo quafi fuam efcam mortem carnis appctcret.
Quam mortem dum in illo injuftè appetiit, nos, Mk
quos quafi jutte tenebat, amifit. Antcquam autem
malignus fpiritus Redemtorem noftrum per mortem
appeteret, cum eum miraculis corufcäre con-
fpiceret, clamabat, diccns : Scimus qui f is , SanBus
Dei. Qui^hxc dicens,cognofcendo Dei filium, per-
timefeit 8c formidat: fed tarnen vim fupernx pie-
tatis ignorans, nonnumquam dum paflibilem con-
fiderat, hominem purum putat.
C a p u t V I I .
Et commimtus efijefius immundo fipintui 3 di-m '
eens: Obmutefice, & exi de homine. Et difi i
cerpens eum fpiritus immundus, & excla-
mans voce magnet 3 exiit ab eo.
C u M aliquis terrena contemnere, 8c cxleftia d--'^
cocpcrit amarc, antiquus adverfarius acriores ei
quam confueverat tcntationcs admovet, itaut £ilA<
plerumquc lie refiftentem animam tentet, ficut
ante numquam tentaverat quando poffidebat. Un-
6 4 6
^ djc_monîacjus> Clu| * Domino fanatur, ab ex-A tutum quatuor, id eft prudentix, temperamix, forcunté
dxmonedifeerpitur, ficut feriptum eft: Et
clam ans, dr mulium difeerpens eum, exiit ab eo.
Quid eft enim quod obfeflum hominem antiquus
hoftis, quern poffcfTum non difeerpferar, deferens
difeerpfit ? nifi quod plerumque dum dc corde ex-
pcllitur, acriores in eo tentationes générât, quàm
titudinis, 8c juftitix operationem prxbet. Qm in
lpfis quoque quos ingreditur, fuis quodammodo
partibus augetur, dum 8c per Trinitatis notitiam
quatuor virtutum a&io accipitur, 8c per a&ionem
virtutum quatuor ufque ad manifeftam Trinitatis
fpccicm pervenitur. Etapud nos ergo fèptenarius
priùs excicavcrat, quando hoc quietus poflidebaC: perfeauseft, fed longé diflimilitcr, quia'plenè &
Unde lcriptum clt : F i l l , accedens ad fervitutem non inanitcr in duodenarium furgit, dum 8c per fi-
Deiyfia in jufiitia, & timoré : dr prapara animam dem opera,& rurfum per opera perficit fidcm.Sanad
tentationem. a i quoque Apoftoli gratix feptiformis fpirini imc
v T T t plendijduodecim funt cle£Ii: quia in quatuor mun-
^ a p u t V i l l . di partibus Trinitatem, qux Deus cft,innotefl
g cere mittebantur. Duodecim ergo eledi funt ; ut
ctiam ex ipfius numcri ratione caufa clarcfcerct,
quod per quatuor infîma, tria fumma prxdica-
renr.
Surge 3 tolle gra b a tum tu um .
■ I N Scriptura facra lc&us, five grabatus, aliquando
voluptas carnis, aliquando repaufatio in bonis
operibus, aliquando requies temporalis accipitur.
Quid eft enim quod in Evangclio, fanato cuidam
Dominus dicit : Surge, toile grabatum tuum, dr trade
in domum tuam, nifi quod per grabatum voluptas
carnis defignatur ? Et jubetur utique, ut
hoc fanus portet, ubi infirmus jacuerat : quia ni-
mirum omnis, qui adhuc vitiis dele&atur, ipfir-
mus jacct in voluptatibus carnis. Scd fanatus hoc
portât, ubi jacuerat : quia divino adjutorio crc-
ptus, à vitiis ejufdem carnis contumelias poftmo- C
dum tolerat, in cujus priùs defideriis requiefee-
cebat. Per grabatum itaque in quo carnis eft requies,
ipfa caro defignatur : per domum verb con-
fciencia figuratur. Et quia cùm mente mortui in vitiis
jacemus, in carnis dcledacione quiefeimusj infirmi
portamur in lc&o. Cum verb fanati fuerimus
mente, ut jam pulfantibus vitiis carnis refiftamus,
neceflc eft ut tcntacionum contumelias dc noftra
carne toleremus. Ægro itaque ad falutem redu-
&o prxeipitur : Toile grabatum tuum, id eft porta
le&um, in quo portants es, quia necefic eft
ut fanatus quifquc portet contumcliam carnis, in
qua priùs jaccbat xgrotus. Quid eft ergo dicere :
Toile grabatum tuum, dr vade in domum tuam, ni- D
fi porta tencationes cirnis, in quibus haftenus ja- ' _
cuifti : 8c rcvertcre ad confcicntiam tuam, ut vi- Exiit Jeminans ad Jemmandum. Et dum fie- Mare. 4,3,
deas qux fecifti? Ac fi dicerct: Port exterius mi- minat, aliud cecidit fiecus viam3 & volu-
raculum ad mentem tuam revertere, 8c qualcm cres comederunt illud.
te intrinfecùs Deo debeas cxhibcrc, perpende : 8c -y
vcn^am>nc mr^us 4uod J . N Scriptura facra volucres aliquando in malis, volucres quid
aliquando in bono dantur intelligi : quia per cas, j? ScriPtuia
poteftaces defignantur aërex, nonnumquam bono- cent! lgmfr*
rum ftudiis adverfx. Unde Vericatis ore dicitur: In exP0fil-s -
quoniam granum quod fecus viarn cecidit, vene- ntm^z *9'
runt volucres, & comederunt illud : quia nimirum *’
maligni fpiritus humanas mentes obfidentes, dum Sc , cogitationes noxias ingérant, verbum vitx à meü
P T EN A R iu s apudfapientes Emoria cvcllunt.
C a p u t X.
E t im p o fu it D om in u s Simo n i nomen P e tru s ; m r e - 3%lu
& Jacobum Z e b e d A 3 & J o h a n n em firatrem
Ja c o b i v o c a v i t BoanergeSj quod efi filii toni-
t r u i : d T A n d r e am , & Philippum3 & B a r -
. tholomceum} dir M a t th ä u m , d r T homam, &
Jacobum AlphAi, dT Thadceum, dir Simo-
nem Chananaum, & Judam Ifcarioiem3 qui
tradidit ilium.
j A .E i qu^a N d o in tonitruo ipfe incarnatus Do- De nominibus
minus figuratur, qui ex antiquorum Patrum con- APofto,°rum-
veniente prophetia ad notitiam noftram, quafi ex job, Ub zf!*’
nubium concurfione prolatus eft. Qui inter nos 4P.
vifibiliter apparens, ea qux fuper nos eranr, terri-
biliter fbnuit: unde 8c ipfi famfti Apoftoli dc ejus
graria generati, Boanerges, id eft filii conicrui funt
vocati. Aliquando autem tonitruus, ipfa ejus prx-
dicatio accipitur, per quam fupernorum judicio-
rum terror auditur.
C a p u t XI.
riatur admittas, cave.
C a p u IX .
F e c it D om in u s J e fiis ^ u t ejfient duodecim
cum illo.
J E p t e n a r i u numerus apud fapientes hu-
jus fcculi quadam fua habetur ratione perfe&us:
quia ex primo pari, 8c çx primo impart confum-
matur. Primus enim impar cernarius eft, primuf.
que par quaternarius. Ex quibus duobus feptena-
rius conftar, qui cifdem partibus fuis multiplica-
tus^in duodenarium furgir. Nam five très per quatuor,
feu quatuor per très ducimus, ad duodenarium
pervenimus. Sed nos quia fuperno muncre
Veritatis prxdicamenta pcrcepimus,hxc fixa feien-
tix altitudine defpiciendo calcamus: hoc procul-
dubio inconcuffa fide retinentes, quia quos Spi-
ritus graeix feptiformis repleverit, perficit : cif-
quenon folùm Trinitatis notitiam, fed etiam vir-
Tom. IV .
C a p u t X I I .
A l iu d cecidit fu p e r te r r am , d ? f la tim orto f o - Mm. 4.3.
le exaruit.
J n Scriptura facra, cum fol figuratc ponitur, ali- Jnexp0fit, s,
quando per cum perfccutio defignatur, ficut Ve- Job, Ub. 4 *
ritas in Evangclio dicit, quod nata fine radicibus ”£7 4 «/; ■
femina, orto foie, arucrunt: quia videlicet verba terpofitu, *
vitx in corde terrenorum hominum temporal! mo-
mento virentia, fupervenientc perfecutionis ar-.
dore, ficcamur. Aliquando etiam per folem, in-
S f i j