Alulfi de expofitione novi Teftamenti 856
C a p u t X X V I I .
!?;6- Par co autem, ne quis me cxiflimct fufr
videt in me.
A ut ad cxlcftia rapiaris î Unde fic infirmus, ut homi-
: id quod
De fugicn.
gloria.
Jn expofit.
'job.lib. is.
( ^ U I vcracitcr fanfli funt, non folum gloriam
fupcr modum fuum omnino non appctunt, fed
cciam hoc ipfum vidcri refugiunt quod clfe mc-
rucrunc. Unde illc Prxdicator egregius vcricatis
contra pfeudoapoftolos loqucns,dum virtutes exi-
mias opeuationis fux pro difcipulorum crudicio-
ne narraretjdum tot fc pcricula tolcrafTe coacer-
vata perfecutione dcfcribcrct, Sc poft hxc ufque
nem in terra fugias, SC adhuc à fatanx Angelo
adverfa tolères ? quia eccc qui tc fublevat ^ riirfus
tc fubtiliflima menfura moderatur : ut Sc in mi-
raculis tuis prxdices nobis vircutcm D ei, Sc rur-
fum in timoré tuo reminifei nos facias inficrnica-
tis noftrx. Qu* tamen infirmitas, nc in defpera-
tioncm nos pertrahat, ciim pulfac, dum in infir-
mitatc tua Dominum rogares, quia audicus non
cs , nobis quoque locucus cs quod audifti : Suffi- 2
cit tibi gratia mea ; nam virttu in infir mit ate per*
Jicitur. Aperta ergo Dei voce oftenditur, quia cu-
ftos eft virtutis infirmitas. Tuncquippc bene in-
tcriùs cuftodimur, cum per difpenfationem Dei
ad tertium cxlum, rurfumquc in paradifum fc rÆ B tolcrabiliccr tcnta'mur cxceriùs Aliquando viciis~
ptum effe memoraret, ubi canna cognofccre po-
tuiffet, quanta loqui omnind|llh poffer : erat dc
fc fortaffc adhuc mirabiliora locuturus,fcd ab hu-
mana laude alta confidcrationc fe temperans fub-
didit : Parco autem, ne quis me exiftimet fupra id
quod videt in me, aut audit aliquid ex me. Habebat
ergo de fc diccndum aliquid adhuc, qui parcit
diccrc : led cgic utrumquc doflor egregius, ut Sc
Joqucndo qux egcrat, difcipulos inftruercc, Sc
taccndo fc intra humilitatis limitem cuftodircc.
Nimis namquc effet ingratus, fi dc fe difeipulis.
tota rcticcret ; Sc fortaffc nimis incautus, fi de fc
aliquando preffuris,& perfccutionum adverfita-
tibus. Qui vero mentem certamini vult anteten-
tationis ccrtamcn parare, adverfa neque longe
adhuc pofita debet cogitando prxnofcere, ne fortune
valcant improvifa fuperare. Unde Paulus
difcipulos admonebat, cum diccrct: Vofmetipfos
tent ate : f t eftis in fid e , ip fi vos probate. Ac fi aperte
prxeiperet, dicens : Ccrtamina pcrfccutio-
num ad mentem rcducite, Sc veftri cordis intima
atquc occulta penfantes, quales inter fupplicia
cxiftcrc valeatis, invcnitc. Paulus ergo prxdica-
tor egregius, qui raptus ad tertium cxlum fuerac,
In expofit. s.
job. lib. it.
tota vcl difeipulis prodcret. Scd mirabiliter, ut q arcana paradifi pcnctraverat,effc poft rcvelatiotnexpofi,
jo b . id . .
diclum eft, egic utrumque: ut loquendo vitam au-
dientium crudirct, tacendo verb fuam cuftodircc.
C a p u t X X V I I I .
*• 7. Dams e ji mibi flimulus carnis meet , Angelas
fatana, &c.
’cj5o. E L e c t i Dei quamdiu in hacvita funt,ne ali-
tatio- qua clationc luperbiant, quibufdam tencationi-
ig«- bus reprimuntur, ut nc tantum proficere valeanr,
’ s. quantum volunt : fed nc cxtollancur fuperbia ,
[p. non fit in eis ipfarum quxdam menfura virtutum.
nem tranquillus Sc intentatus volêbat. Sed quia
omnipotens Dcus terminos conftituic homini, qui
non potcrunt prxtcriri: Sc clcyavic hunc ad co-
gnofeenda fublimia, & reduxit iterum ad infirma
tolcranda, ut modi fui menfuras afpicicns, dum
Iccuritatem comprchcnderc conaretur Sc non
pofTcc, nc per clationem extra fc irct, per humi-
litatcm cogcrctur intra fuos femper terminos redire.
Nonnumquam itaque elefti Dei in virtuti-
bus proficere conantur, fie quxdam dona perci-
piunt. A quibufdam vero repulfi in imis jaccnr.
Nemo eft cnim qui tantum virtutis appréhendât,
quantum defiderat : quia omnipotens Deus inte-
Sic Paulum video fluminu.n& latronum, civita-D tcriora difeernens, ipfis fpiritualibus profeftibus
tis &: fblitudinis, maris ac falforum fratrum pcricula
fuftinentem, frenantem jejuniis ac vigiliis corpus,
fuftinentem frigoris & nuditatis xrumnam, ad
Ecclcfiarum cuftodiam vigilantcr fc &, paftoraliter
excrcentem,ad tertium cxlum raptum , rurfum-
que cum in paradifum raptum, Sc audiftc arcana
verba, qu* non licet homini loqui: Sc cùmfatar-
nx Angelo ad tentandum concedicur orat ut
eximi dcbcat,&: non exauditur, ficut ipfc dicit:
E t ne magnitudo revelationum extollat me, datus efi
mi hi fiimulus carnis mea, Ange lu* fa t ana, ut me co-
laphiT^et : propter quod ter Dominum rogavi , ut d if-
cederct à me. Hujus ciim initia converfationis af.
modum ponit: ut ex hoc homo quod apprehen-
dere conatur, Sc non valet, in illis fc non clevet
qux valet.
C a p u t X X IX .
Fatlas J'um tnfipiens. x
j f u s t 1 perfect numquam bona fua detegunt:
nifi cos aut proximorum utilitas, aut ccrtc nimia
neccfiitas cogac. Unde Paulus quoque Apofto-
lus multa dc fe fortia pro difcipulorum fuorum
xdificatione narravit, fed hxc narrando minime
dcliquic: quoniam ä vcricatis tramite. Sc attefta-
Qua dc cauf»
viri jufti &
lanfti bona fill
deteganr
Ezech. fowl
çioio^^erpendo quod «/uperna pictas coelos ape- E done cerca' & corde humili'non'rceë/hr Qui vêric,
fefequc illi Jcfus dc lublimi oftendic. Qui Ju-
men corporis ad tempus perdidic, lumen cordis
in perpetuum accepit : ad Ananiam mitcitur, vas
eledtionis vocatur, tamen dc civirate eadem,
quam poft vifioncm Jcfu ingreffiis fuerat, fugiens
n. ii. recedit; ficut ipfe teftatur, dicens: Eamafci Trt-
fofms gent is Areu Regis cufiodiebat civitatem Dd-
mafccnorum ,u t me comprehenderen & per fcnejtram
in fporta dimijfut fum per mttrum, dr fic ejfiugi rns-
nus ejut. Cui licenser dicam: O Paule, in ad o jam
Jefiim cqnfpicis, 5r hominem in terra fugis: in paradifum
duccris, fecreta Dei verba cognofeis, &
adhup a facan* Angelo cencaris > Unde fic fortis,
ro neceflitate cogente vera de fc bona loquitur:
tanto magis humilitati jungicur, quanto Sc veri-
taci^ fociatur. An idem Paulus non fair, quando
veritatis rmulationc contra falfos Apoftolos tot
de fe difeipulis fortia gefta narravit! Cui nimirum
vericati inimicus exilieret, fi abfeondendo virtutes
proprias, prxdicatores errorum pracvalere per-
mifilfcr. Unde etiam edm virtutes liias Corinthiis
enumetaflec, adjunxit : VaClm fum infipiens : vos
me coegifiis. Fic autem aliquando , ut neceflitate
compulfi, in bonis qua: de fe referunt, non alio-
rum utilitatem, fed fuam tequirant; ficut beacus
Job fafla fua enumcrat, dicens: Oculm fai uco, Job i f - 1
&pes claudo. Pater er am pauperum, & caufam quam A fua bene a&a rcvocaffec 5 ut ad fpem animi re-'
nefeiebam, diligentifsime invefiigabam : Sc multa ducerctur, ne opprelfas verbis Sc vulneribus in
alia qux fxpc egiffe fc commémorât. Scd <juia defperatione periret. Quöd ergo füa bona enu-
in vulncre dolor is pofitus, ab amicis incrcpaiiti- merac,non innoccfcerc aliis quafi ex laude defi-
bus impie egifle, Sc violcntus proximis atquc op- dcrat, fed ad fpem animum reformat. Jufti ira-
preffor pauperum fuifie dicebatur: vir fanftus in- que cum virtutes fuas, quas habent infirmis lo-
ter flagella Dci,&: humanx incrcpationis verba quuntur, reprehenfibiles non funt : quia per vi-
deprehenfus, mentem fuam graviter concutii at- tarn fuam quam referunt, aliorum animas ad vi-
que ad defperationis foveam confpcxit impelli; tarn quxrunr.
qui jamjamque cadere potcrat, nifi ad memoriam
B
I N C I P I U N T C A P I T U L A
DE E P I S T O L A B. P A U L I A P O S T O L I
A D G A L A T A S .
i* ÇU adhuc hominibus placerem, Chrifti fervus 5. F ilio li met, quos iterum parturio.
O non ejfem. ^ C 6. fipui autem Junt Chrifti, carnem fuam crucifixes
z. Notum vobfs facto Evangelium, quod evangeli- runt.
fiatüm eft a me. 7. S i praoccupatu* fu erit homo in aliquo dclitfç.
3. 0 infenfati Galata , quis vos fa ftin avit? 8. Invicem onera v 'cftra portate.
4. Vivo autem, jam non ego : v iv it verb in me 9. Mihimundus crucifixus eft, & ego mundo.
Chriftm.
. Quomodo Re-
I ôores boni
[ Rudere non de- I kam,utho-
E X P O S I T I O
S U P E R E P I S T O L A M B. P A U L I A PO S TO L I
A D G A L A T A S .
C a p u T P r im u m . D Notum vobis facto Evangelium quo d evangeli^atum
Si adhuc hominibus placerem I Chrifti fervus {Ji À T i Wk vÊm fêM . hon’i" em W m cn,m 1 A* J J ego ab homtne accept tllud, neque didici ,fed p er revenon
ejjcm. lattonem Jcfu Chrifti. Undc aliis quoque difeipulis
SC ie n d u m eft quöd non oportet ut Re- dicit : Secundum revelationem notum faftum mthi j
flores boni placerc hominibus appetant, fed facramentum. Qui tamen hoc ipfum Evangelium,
ut xftimationis fux dulccdine proximos in affe- quodper revelationem cognoverat, cùm Jcrofoly-
fhim veritatis trahant : non ut fc amari defiderent, mam prxdicaturùs afcendcrct,ait : Eccc ego aUigatu* .
fed ut dilc&ioncm fuam, quafi quamdam viam fa- fp iritu , vado in Jerufalem : qua in ea ventura fin t
ciant, per quam corda audiencium ad amorem mihi ignorans Wdc quippc Evangclii.facramencum
Conditoris introducanr. Difficile quippe eft ut eft : quia Unigenitus Parris incarnatus.eft, atque
quantumlibct refia denuntians prxdicacor, qui perfeflus homo-faflus eft: qui crucifixus, mor-
non diligitur, libenter audiatur. Debet ergo qui tuus, Sc fepultus , die tertia refurrexit : die quo-
prxeft, ftudere fc diligi, quatenus poffit audiri ; que quadragefima afeendit in cxlum , atque in
SC tarnen corum amorem pro femedpfo non qux- dextera Patris fedet. Qui ergo per revelationem
rere, nc inveniatur ei, cui fervire per officium cer- E Evangelium agnovit, prophetix fpiritu de prx-
nitur, occulta cogitationis tyrannidc rcfulcarc. terito tafhis eft : fed quia quid pro eodem Evan-
Quod bene Paulus infinuat,cùm fui nobis ftudii gelio paflurus erar, ignoravit, de fucuro procul-
occulta manifeftat, dicens : Sicat dr ego per omnia dubio taflus non eft. Nam fic dicit : N ifi quod t
omnibus placeo. Qui tamen rurfus dicit : Si adhuc Spiritus fanttus per omnes civitates proteftatur, di-
hominibusJflacerem, Chrifti Jervu* non ejfem. Pla- cens : Jjpuoniam vincula & tribulationes Jerofoly,
ect ergo Paulus, Sc non placet; quoniam in eo
quod placerc appecit, non fe, fed per fc hominibus
placerc vcritaccm quxrit.
C a p u t II.
Notum 'vobis facio Evangelism, dSVc.
? manent. Hinc aperte oftenditur , quia ca qux
ipfi ventura client, aliis dc ipfo rcvclatum eft,
non autem ipfi dc fc , ficut dc illo per Agabum
dicitur : virum cujus hac zona eft, it a alligari oportet .
in Jerufalem.
C a p u t I II.
A _ O infenfati Galata. CaUt.s
L iquando prophetix fpiritus ex prxtetito \ r J J
-UI?>nec tangic futuro, ficut aperce j M E ntes afperx Sc impudentes,!! leniter fue- ouaiitcr adoltcnditur
mPaulo Apoftolo, qui difeipulis dicit: tint increpatx^ ad majores culpas ipfa lenitatç «nooçhdi fine
H H h i i j