a i<7 Sanfti Paterii Liber X I I . fee, part. 428
Us Domini qui loquebatur in me, egreiiebm r. S x - Adiam declinavit. Satan ergo ilh à dextris {lent,
quia ilium ci populum rapuit,qui du du in dile-
dus fuit. Scd quia ipfe Juda'icus populus, modb
pcrdicuSjin fine eft quandoque crcditurus, Pro-
phcca teftc, qui air : Reliquix fa lv x fient : Satan e V*>
dextris fuis removet Dominus, diccns : Increpet
te Satan. Et ejufdcm populi liberatiolUd.
*. ti
&*•
pe eniïn non extcriùs apparent, fed ficut funt an-
gelici fpiricuSjVoluntatem Dei Prophetarum fen-
fibus innotefeunti Sc fubtilitas angelica: virtutis
menti corum apparens,intimis affl.itibus ad lubli-
mia elevat} Sc quxque in rebus futura funt, in
caufis originalibus prxfentia demonftrat. Scd nc
quis in prxdidis Zacharix verbis Angeli, dçfigna-
tum nomine vel Patrcm, vcl Filium vcl Spiritum
fandumputet: quia textus Scripturx fecrx num-
quam Patrem, numquam Spiritum fandum,& non-
nifi per incarnationis fux prxdicationem ^Filium
Angelum vocat. Unde in ejufdcm Zacharix verbis
apertè ollenditur quod in illo verè Angélus,
"Donums 1 , . _
nem indicans, fubdic : uia elegit Jerufalem. Qui
nimirum populus quia ad gehennx incendia per-
fidia duce defluebat, fed dum ad fidem rcducitur,
ab codem xrerni ignis incendio liberatur, ftatim
deeo illic fubditur : Numquid non ifte eji torris dt
igne erutus ?
C a p u t I I I .
id eft creatura loqueretur, cùm dicitur : Ecce An- g
eélus qui loquebatur in me, egrediebatur. Scatimque T }
fubjungitur : Et alius Ange lus egrediebatur in oc- X v E d em to r nofter m carne vemens, opera-
curfum eius, & d ixit ad eum : Curre, loquere ad tiones feptiformis fpiritus fimul |m fe cun das & |
puerum ijhm , diccns : Abfque muro habitabiiurferu- manentes hubuit; ficut Zachanas ait: Super • —
• Lib. 1. bom.
#4 «* Evang.
MotaI. lib.
4. 49.
falem . Non eft itaque Dcus Angelus qui mitti-
tur, cui verba ab Angelo qux dicerc debeat, jü-
bentur. Sed quia in confpedu Conditoris angelica
minifteria ordinata graduum difpofitione di-
ftinda funt, ut Sc pro communi felicitate bcati-
tudinis opificem fuum fimul videntes gaudeant,
Sc tàmen pro difpofitione dignitatis aliis alii fub-
miniftrent, ad Prophetam Angelum Angelus mit-
dt; Sc quern fecum de Deo gaudere communitcr
confpicit,& docet Sc dirigir: quia cum Sc per fupe- q
riorem feientiam virtute cognitionis,& per prxftan-
tiorem gnftiam culmine poteftatis cxccdir.*Certi£
fime cnim feimus, quia cundorum Conditor Do-
minus qui omnia per femetipfum tenet ad diftin-
guendum pulchrx univcrfitacis ordinem, alia aliis
difpenfantibus regie, Sc Angeli à fuperiorum An-
gelorum potellacibus difpenfantur, Sc ad cxplen-
dum de lupernis miuifterium alii fpiritus ab aliis
dem unum feptem oculi funt > Sc itcrum: Et in can- ^
delabro aureo lucernx feptem. Nullus quippe homi-
num operationes fandi Spiritus fimul omnes ha-
buit, nifi folus Mediator Dei Sc hominum, cujus
eft idem fpiritus qui de Patre ante fecula
dir. Huic itaque lapidi feptem oculos habere eft,
fimul omnem virtutem fpiritus feptiformis gra-
tix in operatione retincre.
C a p u t IV.
mandata Dei memoria retinet, led ne-
qu.iquam faciendo complet, hie in dodrinx verbis
fententias quibus damnetur tenet. Hinc in Zacharia
feriptum e ft: Jpuid tu vides Zacharia ? Et td
d ix i: Video volumen volans: longitudo ejus vigin-
ti cubitorum, & latitudo ejus decern cubitorum: &
dixit ad me : Hac eft maledicHo qux egreditur ft - M
mittuntur. Dum enim Angelus dicit ad Angelum: fo r fadorn univerfx terra. Quid namquc volumen
Curre, d° loquere, dubium non eft quia alius alium volans eft, nifi fecra Scriptura ? Qu* dum de cx-
mittit : Sc fi in ipfis ofHciis fandorum fpirituum leftibus loquitur, ad fuperiorem mentis noftrx in-
nequaquam poteftates fummx niinimas difponc- tentionem levât $ quia dum illam fiiper nos afpici-
rent, nullomodo hoc, quodhomini diceret,Ange- mus effc, ima attendere, id eft concupifcere de-
Jus ab Angelo cognovifiet. Sed hoc quoque dep> vitamus. Qux latitudincm cubitorum decern, Ion-
ipfis agminibus ccrtum tenemus: quia minora fiint gitudinem vero viginti. habere perhibetur: quia
qux mittuntur ; majora qux mittunt: Sc ea qux
mittuntur, cum ad nos veniunt, fic exterius im-
plent minifterium, ut numquam defint intcrius
per contemplationem.
C a p u t I I .
I n noftrx locutionis ufu pro dextro habere di-
cimus, quod pro magno penfamus; pro finiftro verb
id quod defpicimus. Quod Zacharias aperte
infinuat, dicens : Et ofiendit mihi Jcfum Sacerdotem
magnum flantem coram Angelo Domini} dr Satanft alatitudo
operationis noftrx fimpla eft, Sc longani-
mitas fpci in duplum tenditur jquoniam pro nottro
bono opere, Sc hie nobis mentis requies, Sc illic
gaudia xterna prxparantur jVeritate atteftante,
qux ait : S i quis reliquerit domos aut agros , See. Mt>
centuplum in hoc feculo recipiet, dr in futuro vitam id
xternam fofsidebit. Centenarius quippe numerus
dccemphcato denario fit perfc&us.Hic itaque centuplum
recipit, qui ctfi nihil habuerit, ipfa tamen
perfe^ione mentis jam in hoc feculo nil habere
quxrit. Quia ergo per hanc nobis duplum pro
fimplo redditur, rede hoc volumen per viginti
bat d dextris ejus ut adverfaretur ei. Qui, ut pa- £ cubitos in longum tenditur, quod per dccem di-
I— 1 n 1. _ r-±------ j latatur. Scd quia hxc ipfa facra cloquia ad xternam
damnationem funt cis qui ilia vcl feire no-
lunt, vel certè feiendo contcmnunt, rede dc hoc
volumine dicitur : Hxc eft malediciio qux egredic-
turfuperfaciem univerfx terra. Et cur maledidio di-
catur, adjungit : £)uia omnis fu r, ficut ibi feriptum
eft, judicabitur. Hypocrita igitur, quia fecundûm
verba Legis, qux novit, vivere contemnit, Sc de
dodrina favorem quxric,fur judicabitur : quia per
hoc quod jufta loquitur, laudem fibi vitx jufto-
rum rapic.
tentiùs hoc quod prxmifit oftenderet, fecutus ad-
junxit : Et Dominus d ix it ad Satan : Increpet Dominus
in te Satan, qui elegit Jerufalem. N umquid
non ifie torris erutus de igne ? Et Jefu^jfijftpttus er at
'veftihus fordidis. Sordidis enim veftibuT jefus in-
dutus eft, quia quamvis alienus ab omni pcccato,
tamen in fimilitudinem venit carnis peccati. Cui
advenienti Satan à dextris ftetit. Pro magno nam-
que Dominus Judaïcilm populum, Sc pro nihilo
Gentes habere videbatur. Sed poftquam incarna-
tus apparuit, Gentilitas qux pro finiftro habita
fucrat, credidit : Judaicus verb populus ad perfi-
4 2 9 fuper Zachariam Prophetam. 430
C a p u t V.
LJ P e r plumbum cujus natura gravis eft ponde^
h- ris, peccatum avaritix fpecialiter defignatur ; quod
mentem quam infecerit, ita gravem reddit, ut ad
appetenda fublimia attolli non poftit. Hinc in Za-
charia feriptum eft -.Leva oculos tuos, dr vide quid
eft quod egreditur. E t d ix i, quidnam eft ? E t d ixit :
hxc eft amphora egrediens. Volens Dcus Prophetx
oftendere genus humanum, ex qua ab eo maxime
culpa dilabatur, per imaginem amphorx
quafi patens os avaritix defignavit : avaritia quippe
velut amphora eft, qux os cordis in ambitu
apertum tenet, Sc dixit : Hxc eft oculus eorum in
univerfa terra. Multos obtufi fenfus homines ccr-
nimus, Sc tamen in malis a&ibus cos aftutos vidc-
L mus, propheta tefte, qui ait : Sapient es funtut fa -
ciant mala. Hi itaque fenfu torpent -, fed in his qux
appetunt, avaritix ftimulis cxcitantur. Et quia ad
bona videnda exer funt, excitantibus prxmiis ad
peragenda mal^ vigilantes fiunt. Unde rede de
6 hac cadcm avaritia dicitur : Hxc eft oculus eorum
h in univerfa terra. E t ecce talentum plumbi portaba-
tur. Quid eft talentum plumbi, nifi ex eadem avaritia
pondus peccati ? E t ecce mulier una fedens in
medio amphorx : qiiam mulierem ne fortafle qux
effet dubitaremus ; mox innotuit Angelus. Nam
fequitur, Sc dixit : Hxc eft impietas, & projecit earn,
in medio amphorx. Impietas in medio amphorx
projicitur, quia in avaritia femper impietas tene-
tur. Et mlftt majfam flumbi in os ejus. Mafia
plumbi in os mulieris mittitur, quia lcilicet impietas
avaritix peccati fui pondéré gravatur. Si
; enim ad ca qux deorfum funt non ambiret, er-
I ga Deum Sc proximos impia non exilieret. Quid
verb de hac vifione amphorx,& mulieris,& plumbi
cognovifiet, ut lathis oftenderet, fecutus ad-
[(4. junxit : * Et levavi oculos meos dr v id i s dr ecce dux
9, mulieres egredientes, & fpiritus in alis earum. Quid
aliud, in his duabus mulieribus accipimus, nifi
duo principalia vitia, fuperbiam videlicet Sc inanem
gloriam, qux impietati abfque dubitatione
conjunda funt ? Qux Sc in alis fuis fpiritum habere
narrantur, quia Sc in adionibus fuis Sata-
nx voluntati deferviunt. Ipfum quippe fpiritum
[ Propheta appellat dc quo in Evangelio Domi-
bus dicit : Cum immundus fpiritus exierit ab ho-
mine. Spiritus in alis earum eft, quia fuperbia Sc
inanis gloria per omne quod agunt, Satanx voluntati
famulantur. E t habebant alas, quafi alas
m ilvi; Milvus femper naturx ftudet infidiari pul-
lorum. Iftx ergo mulieres alas habent, quafi alas
milvi : quia adiones earum diabolo funt fimiles,
qui infidiatur femper vitx parvulorum. E t leva-
verunt ajnphoram inter cxlum dr terram. Superbia
Sc vana gloria habent hoc proprium, ut cum
quern infecerunt, in cogitatione fua fuper cete-
ros homines extollantj Sc modb per ambitum
rerum, modb per dcfidcrium dignitatum, quern
femel captum tenuerint, quafi in honoris altitu-
dinem elevent. Qui verb inter cxlum Sc terram
eft, ima deferit, Sc fiiperiora minime tangit.*Levant
ïgitur iftx mulieres amphoram inter cxlum Sc terram
: quia fuperbia Sc inanis gloria mentem per
avaritiarn honoris captam ita devant, ut quofii-
bet proximos delpicicntes, quafi ima deferant, Sc
alta gloriantes petant. Sed tales quique, dum fu-
pcrbiunt,& eos mente tranfeunt cum quibus funt,
Sc fuperioribus civibus minimè jungunttir. Amphora
ergo levata inter cxlum Sc terram dicitur:
quia avari quique per fuperbiam Sc inanerti gloriam
proximos juxta fe delpiciunt, Sc fuperiora
qux ultra ipfos funt non apprehendunt. Inter cxlum
Sc terram itaque feruntur : quia nec xqualita-
tem fraternitatis in infimis per caritatcnT tenent,
nec tamen fumma pertingere fe cxtollendo prx-
valent. E t d ix i a d Angelum qui loquebatur in m e t Vsrf.to.^n.
quo iftx deferunt amphoram ? E t d ix it a d me : Ut
xdificetur ei domus in terra Sennaar. Sennaar quippe
foetor eorum dicitur. Sicut bonus odor ex virtti-
te eft, ita econtrario foetor ex vitio. Ra d ix cnim z ,Tm .s .i».
omnium malorum cupiditas. Et quia quodlibet malum
per avaritiarn gignitur, dignum eft ut domus
avaritix in foetorc conftruatur. Sciendum quoque
eft quod Sennaar latifiima vallis eft, in qua turns
à fuperbientibus xdificari coeperat, qux lin-
guarum fada diverfitate deftruda eft ; qux fcili-
licet turris Babylon dida eft, pro ipfa fcilicet con-
fufione mentium, Sc linguarum : nec immerito ibi
amphora avaritix ponitur,ubi Babylon,id eft con-
fufio xdificatur ; quia dum per avaritiarn Sc im-
pietatem ccrtum eft omnia mala exurgere, rede
hxc ipfa avaritia Sc impietas in confufione perht-
bencur habitare.
C a p u t V I . D E bonis dodoribus per Zachariam Dominus Moral j4,
dicit : Devorabunt d r fu b jic ien t lapidibus fu n d x . ,
Quid per fundam, nifi fanda Ecclefia defignatur ?
Funda enim dum in gyrum mittitur, *d e ilia la- *fic.
pides exeunt quibus adverfariorum pedora fe-
riantur. Ita fanda Ecclefia, dum volubilitate tem-
porum, per tribulationum circuitum ducitur, fortes
ex ilia viri prodeunt, quibus quafi lapideis idi-
bus iniquorum corda tundanrur. Sandi itaque do-
dores qui ad virtutem alios inftruunt, hoftes dévorant,
dum eos intra corpus fuum per vim côn-
verfationis immutant : quos lapidibus fundx fub-
jiciunt, quia dum fortes quoique in fen da Eccle-
1 fia viros inftituunt, per eos adverfariorum fuper-
bientium pedora dura confringunt.Un,de Sc Go-
lias immaniflimus faxo fundx moritur, quia fin-
gulari fandx Ecclefix lapide diabolica cclfitudo
fiiperatur.
C a p u t V I I .
JpE- a t r e s cariflimi,ad vitam prxteritam men- Lih.z hem. s.
tis oculos reducamus ; Sc quia nos pfcccaflc me- fk £zech■
minimus, defleamus. Magnus enim Creatoris no- num‘ 1 ° '19'
ftri ad recipiendos fletus humilium mifericordix
finus. Übi enim innumerabilium hominum fletus
fufeepti funt, ibi locum fuum inventurx funt Sc
lacrymx noftrx. Penfemus quid per Zachariam dicitur
: E t e rit qui ojfenderit ex eis in d ie ilia , qu afi Zach l2 g
D a v id , & domus D a v id qu afi D e i. Reverfiis nam-
que ad juftitiam quifque habitatio efficitur Créa- *
toris fiii, ut fit ficut Angelus in confpedu ejus :
quia mifericordix vifeera qux in fe Cxpertus eft,
annuntiando Sc aliis propinat. Hinc etiam paulo
poft dicitur: I n d ie ilia erit fonsp atens domus D a v id ibid. 13.1.
habitantibus Je ru fa lem , in ablutionem peccatoris d r
menftruatx. *Fons occultus eft unigenitusPatris in- * jyk/». .0.
vifibilis Deus ; fons verb patens eft idem Deus in-
carnatus. Qui fons patens rede domus David
dicitur : quia ex David generc Rcdemtor nofter