fi
Stem. f. iS.
$67 San&i Paterii Liber V I I I . tert. part. 568
ad culpam, diftri&us in ultimis judex impenfa ar-A
gumenta mifericordia; convertit ad poenam. Hinc
namque per Paulum dicitur : An ignoras, quia patienta
Dei ad poenitentiam te adducit ? Tu autem fe -
cundism duritiam tuant, & cor impoenitens, thefau-
riTas tibi iram in die ira , & revelationis ju fii ju -
dicii Dei.
C a p u t I I .
In expoßt. B . Jo b 3 lib. zp. num. 60.
S e m e t i p s u m Dominus indurarc perhibet,
non quo pravorum mentes ipfcad culpam format, B
fed quo à culpa non libérât, ficut fcriptum eft :
Ego obdurabo cor Pharaonis. Quod quia mifericor-
ditcr emollire noluit, profe&b diftri&è fc obdu-
rare nuntiavit.
C a p u t I I I .
In expoßt. B . J o b , lib. 27. num. fS.
L O c u s autem mifericordix Dei cft ipfa Gen-
tiliias, cujus culpas diftriäus judex, fi juitè animadvcrteret
, ad reconciliatioiiem gratix num-
quam venirct. Qua: cum nulla apud Deum me-
rita habuit, reconciliationis tarnen gratiam ex lo-
la mifericordia accepit. Unde bene per Paulum
dicitur : Gentes autem fuper mifericordia honor are Rom.,,
Deum. Unde rurfum fcriptum cft : Et qua non con-
fecuta mifericordiam, nunc autem mifericordiam con-
fecuta.
C a p u t 1 IV.
I n expofit. B . Jo b , lib. zS . n um . z j .
B E ne itaquc David inter acceptas ex divina
largitatc menfuras pedcm cordis prcflerar, cùm
dicebat : Neque ambulavi in magnis, neque in mi- Pfil.
rabilibus fuper me. Super fc quippe in mirabilibus
ambularet, fi apparere magnus ultra quàm pote-
rat , quxrcret : fuper fc namque in mirabilibus
attollitur, qui Sc in his ad qux non fufficit, vi-
dcri idoncus conatur. Benc intra has'menfuras
etiam in ipfa Paulus prædicationis fux Ce latitu-
dine coar&abat, cùm aiccret : Non enim audeo ali- m
qu'td loqui eorum qua per me non effcit Chrifius.
Ex Epiftola ad Corinthios prima.
z. 2'■ T On enim judicavi fcire me aliquid, j. 1
z. 13. X V Jj>y.e & loquimur non indoftü huma-
WÊÊË
3. 7. Neque qui plantat eß aliquid, neque qui riËyf
S H I ■
3. 19. Sapientia hujus mundi ßultitia eß , îv.
6. 9. Neque forn icarii, neque adulter i , v.
8. z. £>uï f e exißimat aliquid fcire, vj.
idem , vij.
9. z j. Cafiigo corpus mturn, & in fervitutem re-
digo, viij.
10. i l . £Aù fe exißimat ßare, vid e at ne cadat, ix.
10. 13. £>tfi non patietur vos tentari fupra quàm
potefiis, X.
11 . 8. A lii datur per fpiritum fermofapientia, xj.
13 . 3. S i tradidero corpus meum ut ardeam, cant atem,
xij.
1 1 * O- non f um dignus vocari A po fo in s, xiij.
Jeb 30.30.
i.Ctr.z.2.
C a p u t P r i m u m.
In expoßt. B. Jo b , lib. 91. num. 104.
Ulli ejus lambunt fànguinem. Ac fi apertè dice-
ret: Ipfaquidem divinitatis contcmplationCj
pafciturjfcd quia auditores ejus divinitatis perci-
pcre arcana nequaquam poflunt, cognito crucifi-
xi Domini cruorc fatiantur. Sanguinem namque
lambere, eft paflïonis dominiez infirma vcncrari :
hinc eft quod idem Paulus qui, ficut paulo ante
jam diximus, ad tertii cæli fecreta volaverat, di£
cipulis dicebat : Non enim judicavi me fcire aliquid
inter vos, ni f i Chrifiumjefum , & hune crucifi-
xum. Ac fi apertè hxc aquila diceret : Ego quidem
efeam meam, divinitatis ejus potentiam, de longe
profpicio, fed vobis parvulis adhuc incarnationis
ejus tantummodo lambendum fànguinem trado.
ÎSJam qui per prxdicationern fuam,tacita divi-
nicatis celfitudine,infirmos auditores de folo cruorc
crucis edocuit, quid aliud quàm fànguinem
pullis prxbuit?
G À V U T I I.
tur tin&is Indix coloribus, quia dum fucata eloquentix
ornamenta non habet, quafi veftis fine ___
tin&ura placet. Quam fucâtionem tin&urx bene
Paulus defpexerat, cùm dicebat : ^ u a & loquimur i,c*
non in dottü humana fapientia verbü,fed in doltri-
na fpiritus. Malebat quippe hanc fapientiam fbla
puritate veritatis oftendcrc, non autem eloquii
tin&ionc fucarc.
C a p u t I I I .
In expoßt. B . Jo b , lib. 2 7. num. 64.
N E Q^a Q3 a m fibi do&ores tribuant quod j
per exhortationem fuam ad fumma proficere au-
aitorcs vident : quia nifi Spiritus fanchis eorum
corda repleat, ad aures corporum vox docentiura
incaflum fonat. Formare enim vocem magiftri ex-
; tcriùs poflunt, fed hanc imprimere interius non ,,c*
poflunt : Neque enim qui plantat eß aliquid, neque
qui rigat, fe d qui incrementum dat Deus.
C a p u t IV.
I n expoßt. B . Jo b. lib. iS . n um . 7 4 .
D O e T R I N a f a p i e n t i x & p r x d i c a t i o n e p u l -
c h r a c f t & p u r a v e r i c a t e c o n f p i c u a , n e c a l i u d
fe p e r f a l l a c i a m p r x t e n d i t e x t e r i u s , Sc a l i u d r e f e r -
v a t i n t e r i u s ; n e q u e i n d i & i s lu i s p u l c h r a v i d e r i
A p p e t i t r i i t ö r e f e r m o n i s , f e d i n t e g r i t a t e v e r i t a r i s .
I n m a n d a t i s i g i t u r f u i s D e i f a p i e n t i a n o n c o n f e r -
I n e xpoßt. B . Jo b , lib. i2 . n um . 67.
I ni qua mens dum efle fapiens carnaliter appétit,
ftultam fe ad fpiricalia oftendit.Nam quia
tefte Paulo Sapientia hujus mundi ßultitia eß apud ^
Deum , tanto quffque amplius intus ftultus fit, ''
quanto conatur extcriùs fapiens videti.
569 fuper EpJftolam ad Corinthios primani. 770
A fee, au dier at ; Sc tarnen adhuc timidus dicit : ca - i.cor.y.z
fiig o corpus meum, & in fervitutem redigo, ne forte
aliis pradicans , ipfe reprobus efficiar. Ecce arriden-
ti fibi divina: gratiæ, Sc jam per fpcm credit, Sc
needum tarnen credit per fecuritatem.
■ ■ ■ ■ ■
C A P U T V.
I n expofit. B .J o b , lib. zi. n um . iS .
C A P U I IX .
Ç j U am t i s nonnumquitn à reata adulrerii,
nequaquam diferepet culpa fornicaticnis,cùm Veritas
dicat : Jgui v id a it mulierem z i etmeufifeendam
earn, jam moechztut ejlcam in corde fie . (Quia enim
Grxco verbo moechus adulter dicimr, cùm non
aliéna conjux, fed mulier videri prohibetur, a-
pertè veritas oftendit quia ex folo vifu cùm turpiter
I n expofit. B . Jo b , lib.z f. num. zi.
O rmi de mus igitur in his quac accepimus,
vel innupta concupilcitur, adulterium per- nec eos qui ilia needum aflecucî 'funt™defperc-
petratur. ) Tamen plerumque ex loco vel ordi- mus. Quid enim fumus hodie novimus, quid au-
ne concupifccntis difccrnicur : quia fie hune in tem poft paululum pofliimus efle, nefeimus. Hi
facto ordine ftudiofa concupifeentia ficuc ilium g verb quos forcaife defpicimus, & tardé poflunt
adukerumquinat,culpa. In perforas tamen non incipcre, & tamen vitam noftram ferventiotibus
diflimilibus idem luxuria: diftinguitur reams: in
quibus fornicatiönis culpa quia ab adulrerii rea-
m difeernitur, prardicatoris egregii lingua tdla-
mr, qua: inter cetera aiTerit, dicens : Neque fo rfludiis
anteire. Timendum itaquc eft ne etiam
nobis cadentibus furgat, qui nobis ftantibus irri-
detur. Quamvis flare jam non novit, qui non
. - - - , . j -, ftantem novit irriderc. Hune autem fupernorura
nicarit, neque idolis firvientes, neque adulttri re- judiciorum metum Paulus Apoftolus difeipuio-
gmrn Dei pofeidebum. Qui, enim adjunfto ream rum cordibus incutiens ait : 3 m [e exiflimat fia- ’-en,.
fentenriam fubdidic, quàm valde à fc diflideat, re, vident ne cadat.
oftendit.
C A . P U T V I . c A P U T X .
7 r ry ' l l 11 , M j JBBtm b . Jo b , lib. ZJ/. num. 46.
I n expofit. B . j o b , lib. 27. n um . 6z. a
P . . -AjL E ta quippe arque incomprehenfibilis fan-
E r F e c t a feientia eft fcire omnia, Sc tamen q cli Spiritus gratia, cùm luce fua mentes, noftras ir-
juxta quemdam modum feientem fe efte nefeire : radiat, etiam tentaciones adverfarii difpenfando
quia ccfi jam Dei pra:ccpta novimus; etfi jam vir-
modificat ut fimul multx non veniant ; ut ipfte
tutem verborum illius follicica confidcratione pon-
tantummodo qua: ferri poflunt, illuftratam jam
.deramus, etfi jam qux intellcxifle nos credimus
Dco animam tangant ; ut cùm ta&us fui ardore
agimus, adhuc apertè eadem quali diftri&ione e-
nos cruciant, perfeûiouis incendio non exurant
xaminis fine difeutienda nefeimus; necdum Dei
Paulo atteftante, qui ait: Eide lis autem Dcus qui z.cor.i
faciem cernimus, necdum occulta ejus confilia
non patietur vos tentari, fupra quàm potéfiù,fedfa-
videmus. Quanta ergo cft noftra feientia, qua:
ciet cum tentatione etiam exitum,ut pofsitis fufiinere.
quoufque mortalitatis ponderc premitur,ipfo fux
inccrtitudinis nubilo excatur ? Dc qua bene per
C a p u t XI.
Paulum dicitur : J>ui fe exißimat fcire aliquid,
nondum cognovit quemadmodum oporteat eum fcire.
I n expofit. B . Jo b , lib. zS. m m .
In hoc itaque mundo dum vivimus, tunc perfe&è
quxTcienda funt, feimus, cum proficicntes ad in- ^ V j^U is pofuit menfuras ejus f i nofii, v e l quis te- jot 3t. u
telligentiam nihil nos perfe&c fcire cognofci- tendit fuper earn line am f Quis cnim nifi Condi-
mus- tor noftcr hujus terra: menfuras ponic,qui interni
judicii fecrcro moderamine, alii fermonem fa- cor. 12.
pientia:; alii fcrmoncin feientia:; alii plenam fi-
dem ; alii gratiam fanitatum; alii operationem vir-
A tutum; alii prophetiam; alii diferetionem fpiri-
I t Apoftolus :S i quis exißimat fcire aliquid, tuum; alii genera linguarum ; alii interpretationcm
fermonum tribuit ï Quatenus in uno eodem
fpiritu iftc verbo fapientia: polleat, nec tamen fer-
mone feientia:, id eft do&rina: fulciatunquia fenti-*
re,atque invenire fufficic etiam quod per difeendi
ftudium non apprehendit. Ille fermone feienti*
Eil gear, nec tamen in verbo fapientia: convalef-
£ cat; quia Sc fufficic cxplere quantum didicic, Sc
C A V I E
I n expoßt. B . Jo b , lib. z8 . n um . 11.
J t Apoftolus: S i quis exißimat fcire aliquid,
nondum cognovit quemadmodum oporteat eum fcire.
Quia enim prima ftultitia Angeli elatio cordis
fuic, vera fapientia efficitur hominis humiliras
fux xftimationis : quam quifquis vel magna fa-
jpiendo deferit, eo ipfo vehementer dcfipic quod
femetipfum nefeit.
C a p u t ^ 1 1 1 .
I n ex p o ß t. B . Jo b , lib. zo . n um . 9 .
y f I d e a m u s qualiter Paulo Sc arridetur jam
per fupernam gratiam, Sc ipfe adhuc quafi non credit
per fufpicionis metum. Jam e ca:lo illi Dominus
loquens, ejufque interius oculos aperiens, exterius
claudens,potentiam fua: majeftatis oftenderat: jam
dc eo Ananix dixerat, Vaselettionis eßmihi:)zm in
tertium ca:lum fuper fe rapeus fuerat: jam in pa-
tadifum dudus,arcana verba qua: diccrc nonpof-
" tamen ad fentiendum à femetipfo fubtile aliqiiid
non aflurgit. Ifte per fidem Sc dementis imperar,
nec tamen per fanitatum gratiam infirmitates corporum
curat. Ille orationis opere morbos fubrra-
hit, nec tarnen arenti terrx, verbo pluvias reddic.
Ifte operatione virtutum ad pra:fcntem vitam e-
tiam moreuos revocac, Sc tarnen prophecia: gratiam
non habens, qux fibi ventura funr ignorât,
Ule ventura qnarque velut pratfenria attendit,
Sc tarnen in nulla fignorum operatione fe exerir.
Ifte per diferetionem fpirituum in fi&is fubtili-
ter meates confpicit, led tarnen diverfi generis
N n iij