V IM .
Sc.ind tlum
■ tollere debcpofiiuuus.
ÎX.
ïmpa&æ The-
ofliftæ b.x-rd-s
capita refellun-
X .
Calumoiatores
aa Eib. i x. Ep.
X I.
Fallàrium pu-
ù b .x i . Ep.
X I I .
De rebus Ec-
clcfiafticis.
Ibid. Ep. &7.
Ibid. Ep, 67.
Ibid. Ep. s+.
Ibid- Ep. 77.
& 37.
Ibid. Ep. 3 9.
Ibid. Ep. iS .
X III..
Et monafticis.
Ibid. Ep. s t.
Vide in Ap-
pend.eol.12g7.
quentium lmgujs ftimulabatur; ubi h«c inter cetera notatu digna dicit: Inter verb* Uudammm h e
vituferanssum ad mensem fem fer recur,endum aft, & f i in ea nan invent,u, he,mm quod da nobis diaitur
magna trtfittia generart dabtt. E , rnrfnm f i in ea non invenim, malum quod da notis homines lomuntur ’
in magnam debemus Utmam frofilire. g u id an,m f i homines Undent, & confcientia accuftt ? Aut qua de-
bet efie trtjhtta, f i omnes accufent, & Jo la confcientia nos liberos demonpet? Ac infra 1 3 u id aliud de-
trahentes factum, n ifi in fulverem fiffia n t, atque in oculos fitos terram excitant, ut unde plus detraCtio.
ms perflant, tnde tnagts mhtl veritatis videant ? r
Attamen in utraque Epiftoia docet qua ratione tolli poffit fcandalum, quod negligere citra pecca-
rum non poffumus. Propomtque S. Petri Apoftolorum Principis cxonplum , qui fidelium quereli
arguencium quodmtraffctad gentiles & manducaffet cum eis, eofque ad baptifmum recepiffet, nonex
potettate, fed ex ratione refpondit, caufamque per ordincm expofuit: s i enim, inquit, e lm d fd e lib u s
culpantur.suClorttatemquam tn fa n ß a Ecclefia acceferat, attendijfet, refponder, tote,a , ut palter,m fiium
oves . . . .reprehend,re non anderem. S e d f i in querela fid e lium a liqu id de fu a p o t,ft ate d ie ,r e t , prefect),
doctor man fr em d ,m s non fu t fe t . H um tl, ergo eos ratione p la c a v i , . - . . . S i ergo f after Ecclefia Apoftolorum
E r ,neaps, fig n a & miracula fimgularuer fa c ie n s , non dedignatus eft in caufa reprehenfionis fu a ra t io n ,«
hum,h ie r r ed d e r ,, quanto magts nos peccatores1 cbm de re aliqua reprehend,mur, reprehenfires noftros hu.
m ilt r.itione placare debemus f 1 J J
Non poterat efficaciori exemplo humilitatem illuftri feminar perfuadere fan&iffimus Doaor Pof-
tea harrefis ipfi impa^x capita omnia recenfct, ac confutat Sc contcrit. Primo oftendit religionis cau-
iaconjugia non diffolvenda. Secundo peccata omnia in baptifmate penitus dilui &■ dimitti. Tertiö poft
aaam per tnennmm pcemtentiam, licentiam peccandi minime conceffam. Quarto ctiam ilium ana-
thematis vinculo teneri qui etfi ncceflitate compulfüs , id de quo reprehenditur anathematizaverit.
Ad ulnmum teftatur plerofque falso de quatuor illis capitulis imperito zelo accufatos; placandos ta-
men eile lllos accufatores turn ratiope, turn manfuetudine r
Etfi verb calumnias patienter tolerandas doceret fummus' ille morum mag,Her, calumniatores tarnen
gravibus poems coetcen jubebat. Unde efim accepiffet Hilarum Subdiaconum qui Johanni Diacono
enrnen mgefferat, ajudicibus nulla fmffe poena caftigatum, prxeepit ut virgis publice cxderecur
& in exilmm deporcatetur. Jam fupra obfervavimus hanc cxiiii pocnam judicio Ecclefiaftico decre!
cam in dcrenlorem Epifcopo non obedtentem.
Non minus in falfanos, qui calumniatoribus affines funt, indignabatur Gregorius veritatis Audio-
fiffimus cultor. Hinc gravuer exarfit in Andream Monachum, ut conjicere licet, Grarcum i qui non
folum Epiftolam Eufebn Theflalomccnfis Epifcopi ipfius fidei commcndatam, ut latinam cam fa-
fivera’r Cp rlUpCrÄI:’& ! fc<? etiam fc™ones aliquos Graici evulgarat, quibus pr*.
faxerat Papz nomen. Eos diligentiffime requiri juffit Gregorius & aboleri. Prxtcrea Concilium ha.
buitmquodepotna falfano aimnde flagitioliffimo infligenda deliberaretur j at verb qu* decreta fiie-
rit nos latet. Epiftoia ex qua hate habemus , humilitatis & modeftix Gregorii argumentum eft. In
cacnim fimpliciter proficctur Grascarum fc litterarum nefeium.
, f flrCS ad hunc annum rpcdanccs abfolvamus, nocanda funt fummatim qu* ad illuftrandam Ec-
VI&M’m S iaut f i jm j o conferre poffimt nondurn a nobis delibata. Imperatori Johannem
primas Jultmiana: Epifcopum pro argritudine capms ab epifeopatu amovere cupienti, confentire no-
m Pa“ r, nifi aigrotusipfc, dato libeilo fupplici, hoc peteret. Sed fuafic ut quiercretur
dijpenjator, qui munus epifeopale obire poflet. , ^
_ qmricus & alii Iberiz Epifcopi fummum Pontificem confuluerant de diverforum hzreticorum
b ptilmo & ordinatiombus. Quibus refpondit baptizatos in hairefi cum Trinitatis invocatione non
rum baptizandos quando ad Ecclefiam revertuntur, fed aut impofitione manuum, aut chrifmatis
snr iS ni|i al'C Pr° t c® one reconciliandos. Redeuntesvero Neftorianosde incai^tione edocendos •
« ffiffib u s °S it t^ d ho T atlZaVer‘nt’ rCCfptaf<3ue ab Ecckfia Synodos recipere profiteantur, in proptiis
Cum audiflet Dcfiderium Viennenfem Epifcopum grammaticam Sc litteras humaniores quibufdam
exponere ,d graviffime tuht quia, inquit, in uno fe ore cum Jo v is Uudibus Chrifii laudes non ca-
pwnt. Poltea tarnen Candidus Presbyter ex Galliis rediens, Dcfiderium apud Papam excufavit neea.
vicque iplum in his nugis tempus tercre. r r > b
M P m M EPifcoPos Clcricorum caufas faipe docet, ne epifcopalis jurifdiaio peffiimdetur.
V1. , / ab Epifcopo, exigence culpa, in pcemtentiam miffos Romanus defenfor, Epifcopo inconp
^ ° . cie" te ’ auSoritare propria eficerat e loco ubi ad pcemtentiam traditi fuerant. At iuffit
1 PJ J-lerlc°s Epifcopo fine mora reftitui, 5c Romano priüs increpato, gravia comminatus eft fi ta.
iia aeinccps committcrec. 5
Qu« ad obtinendum defenforis officium conditioner requirerentur, qualia forent eorummunia
■ r n rmU 3 pon« ltuerentur, habemus in Epiftoia ad Vitum.
mos rw T el vrriptaj S’ Irf nzi B *„fe J 11* 1’« , frd ex eis aliquid invenire non valuijfc teftatur maxi-
mus 1 doctor. Nunc de rebus monafticis pauca attingenda.
n,,. R ?k f? au^fa'<JUCftaeffet maritum <“ um. ' " v i t a Monachum faftum, quod ad culpaminvidiam-
qu yrbici Abbaus in cujus monafteno converfus fuerat, pertinebat : edixit Papa reddendum eum
J, 1.“ ' j™. ..“ J ) , ™fi conftaret ipfam prius mariti converfioni confcnfiffe, fuamque pro-
miuue, aut lplam adultcni cfTc ream. * *
n j L CLdT k k '0nCa 0^ lr0da,mna^ S eft Andreas falforum feriptorum artifex, conccffaeft ProboMo-
acho 1Sc Abbati teftandi facultas de boms ante fufeeptum habitum monafticuin ad ipfum perrinenti-
dlcaverfr^f *imm.5.rac m° nKn.tl acultatem hanc dare, ut Synodi totius confenfum requirendum iu-
dicaverit fapienuffimus Pontifex. Neque verb fafta fhiflet Probo teftamenti condendi licentia, nifi Iiquido
conftitiffet ipfum. juiTum fuifle & quafi coaäuma S. Gregorio monaftcrium fubico introire, non
! indulto ad deliberandum v e l trattandum /patio. Unde non integrum ipfi fuerat de rebus fuis difpo-
I ncrc# Pcricuium autem erat ne bonis ipfius-monaftcrio ccdcntibus, filius cjus fumma egeftate laborarer.
I Laudavit Januarium Caralitanum, quod monaftcrium virorum in domo ancillarum Dei monafterio
l cohxrente conftruinolucrit. Voluiflitamcn alium quxri locum, ubi conftituerctur.
O m i t t o b e n c f i c i a q u s e i n m o n a f t c r i a , e t i a m r e m o t i f l im a , c o n t u l i t h o e a n n o o p t im u s p a t e r , p r a r f e r -
I t im i n c c e n o b iu m m o n t i s S i n a ; f e d q u i b u f l i b e t m u n e r i b u s & b e n c f i c i i s p r a t f t a n t io r a m i h i v i d e n t u r m o -
n i t a C o n o n i L i r i n e n f i A b b a t i d a t a , q u i b u s e u m d o c e t q u a n t a c u r a , q u a f o l c r t i a m o n a f t e r i u m f i b i c o m -
m i f t u m r e g e r e d e b e a t ; m a x im e o b e j u s d c c e fT o r i s i n c a u t a m r e m i f f i o n e m : Dilcftionis t u x , i n q u i t ,
[ *vigihtntia ardentiori fe femper cura fuccendati & it a cunffa, Deo adjuvante pramuniat, ut lupus faniens
I hue illucque difeurrens, in oves Dominicas ingrediendi locum non habeat. Et poft aliqua: Itaque boni te
■ du Ice m , pravi fentiant corrector cm. In qua videlicet corretfione httnc ejfe ordinem noveris obfervandum,
I ut perfonas diligas, & vitia perfequaris : ne f i aliter agere forta/fe volueris, tranfeat in crudelitatem cor-
K refiio, & per das quos em endure defideras. Sic enim vulnus debes abfiindere, ut non pofsis ulctrare quod
■ fanum eft: ne f i plus qudm res exigit ferrum imprejferis, noceas cut prode/fe feftinas. Ipfa enim in te dulce-
I do cauta fit? non rcmij/a : corrcfiio verb diligens fit, non fevera. Sed fic alterum condiatur ab alt er0, ut &
I boni habeant amando quod caveant, & pravi metuendo quod diligant.
Hoc anno c vivis exceflifTe pium Regem Recharedum fidei Catholic* in Hifpania reftauratorem
I tradunt Hifpanicarum rerum feriptores. Arianos ob ftudium quo flagrabat in religionem orthodoxam I femper expertus eft infenfiflimos, maxime verb Gofuintham Leuvigildi Regis viduam, cuju$ aufto-
I ritatc audaciores fadi, non femel in Regem confpirarunt. Horum antefignani fiicrunt quidam Epif-
■ copi h*refi Ariana polluti. Ex his duo in exilium cje&i funt, etfi gravioribus pacnis digni forent. Re-
I charcdo fiicceflit Liuba II. qui duobus tantum annis regno potitus. Hunc cxcepit "V^iccricus.
Johan. Bicla-
rtnf.
C a p u t VL
/. S . Gregorius de infiaurandis S S . apoftolorum baftlicis cogitat. E ju s munificentia in illas baft- a », soi. &
licas. I I . Bellum redintegratum infeliciter cedit Imperatori. I I I . bbereticorum & ß h i fm a t i- *3‘
corum connverfto. Q u id redeuntes è fchifinate Jpondcrent. I V . F irm in um Epiftopum rev erfitm ,
& ob hoc ab aliis ■'vexatum fchifmaticis tu e tu r S . Gregorius. V . Docleatina Ecclefia pacand*
providet. D e Paulo flagitiofo Epificopo & proedone ju d ic ium . V I . D e rebus A fr ic a n is curat.
C a u fa P a u lin i Epifiopi. E t alterius nomine V ifto r is . V I I . A u é lo r ita tis Rom. Pontificis in
fr ic a argumenta. V I I I . Gregorii fum m a in poteftate major bumilitas & modeftia. I X . D e
ejus homiliis in 'varios fiacra Scriptura libros d Claudio except is. D e Claudio inquiritur. X . S.
. Gregorii in eligendis dignis A b b a tib u s , & tuenda monaftica difeiplina fellicitudo. X L ‘V t r u m
monachatum loco Subdiaconatus effi p u ta v e r it. X I I . Diaconum fa t fu m M o n a c h um è monafterio
a ve lli non pa titu r.
GUmimminere fibi mortem praefeiret S. Gregorius, jam conccptum de reparandis SS. Apoftolo- *•
rum Petri & Pauli bafilicis confiliura non ultra difterendum judicavit. Idcirco pr*cepit Sabino
Subdiacono res Ecclcfi* in Lucania &: Brutiis curanti, ut his in provinciis trabes ad id operis necef- dis bafilicis
farias pararct, atque ad mare advehendas curarct, unde navi bus impolitic Romam deportarentur. Ea ss. Apoftolo-
de caufa leripfit ad a Arogem, quem Benevcntanum ducem Zotonc mortuo conftituerat Langobardo- ^xfi^Ei.
rum Rex, rogavitquc ut Sabino Subdiacono in hujus matcri* ve&ura opem ferret ; promittens duci 20.
dignum xenium. Idem eft argumentum epiftolarum quas ad Gregorium Exprarfc&um & ad Stepha- *tjd 2 j.
num Epifcopum feripfit. Bienniopoft paulo antemortem aflignavit multa pratdia bafilic* S. Pauli pro b
u luminaribus, ne minus illic habere luminaria pr.eco fidei cefneretur, qui totum mundum lumtne fua prx- Ef-
dicationis implevit, quàm S. Petrus. Deolivetis& aliis fundis à S. Gregorio conceffis ad bafilic* S. ce,“^ 1n1)ja’s
Petri lumina nutrienda & augenda, legenda tabula donationis quam vit* S. Gregorii fubjiciendam du- baftïicas.
ximus. Legitur alibi fecifle ad beatum Petrum Apoßolum fuper altare ciborium cum columnis quatuor ex ROm
argento puro. De faftigiis ex argento puriffimo fabricatis in bafilicis fan£lorum Apoftolorum Petri &: Zit. 4. c. <sr.
Pauli legendus Johannes Diac.
Ex Epiftoia ad Arogem feripta datur conjiciendum pacem aut inducias tune fuifle Romanos inter _ 1
& Langobardos. Attamen hoc anno rurfus bellum conflagravit in Italia, ubi res infeliciter pro Im- « L a ^ in f e -
peratore geft* font. Nec feliciùs in Oriente ceflerunt ; quafi jam omnia vergerent ad Mauricii de fo- licitcrcedit
lio dcjeäioncm & c*dem. Langobardi cum Sclavorum auxiliis ab Avarum Rege miffis Cfemonam pri-
mùm obfidionc cinxerunt & occuparunt, quam Agilulfus *quari folo jufîît. Deinde Mantuam expu- ub.iv.c. /?x
gnavit idibus Septcmbris, qu* vix clementiorem vi&orcm eft experta. Romanorum prjçfidium Bri-
xellum inccndit & deferuit. Hoftilibus armis prementibus Exarchus pacem impctravic, ealegeut red-
deret Godifcalcum ducem ejufque uxorem filiam Agilulfi, ipforumque liberos in expugnatione Parm*
captos. Quamvis cot annis inter hoftilcs gladios vivere confoeviftet S. Gregorius, de hoc tarnen bel- ^ 'Ç ■
* Apud Paulum Diac. lib. 17. c. 17. & alibi diçitur Arigts, aut Arechis. Ar-gis fignificat honore fortem.
De Ecclcfiæ luminaribus legendus Atjjanafius in Ep. encydica ad Epifcopos Tom. 1. p. 114. num. 4. ubi deferibens ingrcflum Gregorii Ale-
xandnnæ Ecclefia: invaforis cum militari manu j g * tune vi ablatum à militibus oleum ad Ecclcfiæ luminaria repofitum ; adeoijue infaniiffc quj
pieudo-Epilcopum comitabaatur, ut candelabraBPparictem ftatim reponcrcnt, & Ecclcfiæ ccreos idolis accenderenf.B b iij