San£H Paterii Liber XI. 232
C a p u t C X X X I V .
Benedicts corona anni benignitatis tu a .
A didit : I p fi g lo r ia , in fe c u la fecu lo rum . Qui igitur
non ipfis, fed ipfi fubdidit, unum naturaliter, tria
J N expof. B. Job, 1.4 . adjun&um e f t : B en ed icts
corona anni benignitatis tua. Q ua s i corona anni
fecundum perfonas innocuit, quod fuperius tertio
idipfum dixie.
C a p u t C X X X V I I I .
benedicicur, cum finito laboris tempore virtutum
rcmuncratio confertur.
C a p u t C X X X V .
E t convalles abundabunt frum e n to .
I N expof. Evang. horn. 2.0. adjun&um eft . Et
Ite r fa c ite ei, qui a p e n d it fu p e r occafum. ^
J N expof. B. Job, 1.19. adjunttum eft : Iter fad- | |
te ei, drc. S up er occafum namque Dominus af-
cendit, quia unde in paflionc occubuit, indc ma-
jorem fuam gloriam refurgendo manifeftavic. Super
occafum videlicet afccndit,qui mortem, quam
^ v ■ n pertulit, refurgendo calcavit. Ait ergo: £>ui a f
convalles abundabunt frumento. A montibus nam- B ceneplt fitper occafum, iter facite ei, id eft refurgen-
n.iA /L'liihnnrnr H i funerbas mentes ven- m glWMEli • ...que aquse dilabuntur, quia fuperbas veri- n. • ___ ■& c s ______
tatis do&rina deferit. Scd fontes in convallibus
furgunt, quia mentes humilium verbum prjedica-
tionis accipiunt. Jam videmus,jam convalles frumento
abundare confpicimus,quia illorum ora pa-
bulo veritatis impleta funt, qui mites ac limplices
huic mundo deipicabiles efle videbantur.
C a p u t C X X X V I .
V e n ite , & •videte opera D om in i, quam terribilis
in conpliis p ip e r filios h om in um !
I n expof. Evang. horn. 4. adjun&um eft : V en
ite , d r v id e te opera D om in i, d rc. S c i e n d u m
Valdc eft, ut in omne quod agimus, omnipotentis
Domini fuper nos confilia occulta timeamus, ne
dum mens noftra exterius fufa, a fua fe volupta-
te non revocat,intus contra cam judex terribiliter
adverfa difponat. Quod bene Pfalmifta intuens
a it: V en ite, dr. v id e te opera D om in i, quam te rr ib ilis
in c o n jiliis fu p e r Jilio s hom inum ! Vidit namque
quod alius mifcricorditer vocatur,alius juftitia cxi-
gente repellitur. Et quia alia parcendo, alia Dominus
irafeendo difponit, expavit quod penetrare
ti Domino in veftris cordibus per fidem pra:betc
viaml Ei itaque qui afeendit fuper occafum, iter
facimus, cum ejus gloriam fidelibus mentibus pra:-
dicamus, ut eas & ipfe poft veniens, per amoris
fui prafentiam illuftret. Hinc Johanni per fpiri-
tum dicitur: P ra ib is ante fa c iem D om in i p a ra re v ia s Lh, \
eju s. Quifquis etenim pra:dicando a fordibus vi-
tiorum corda audientium mundat,vcnicnti fapien-
tiar viam przparat.
C a p u t C X X X I X .
q S i dormiatis inter medios clcros, pennte columba p/i
deargentata, & pofleriora dorp ejus in
fpecie auri.
J N expof. a Ezechiel, homil. adjun&um eft: si j
d o rm ia tis in te r m edios clero s,& c. C l e r o s Latina
lingua fortes dicimus. Dormire autem noftrum,
eft a prava a&ione quiefeere. Et quia ele&i qui-
que ä perverforum operum fc inquietudinibus
compefcunt, terrena deferunt, cadeftia concupif?
cunt, nimirum inter medios cleros dormiunt: quo-
niam fugiendo temporalia, &: jeternä prarmia defi-
derando, a perverfis aftibus quiefeunt. Mente
non potuit, & quern non folum inveftigabilem , quippe ad fumma cvolant, unde & penme voca-
fed etiam in quibufdam fententiis fuis inflexibi- D ti funt. Qua: bene penna: columba: deargentata:
i . . . j . . l . i ~A ~ r ,i,,r «nr« efTe memorantur.Columba verb deargentata, fan-
&a Ecclefia eft,qua: aperte pradicationis luce ref-
plendet. Sed ha:c columba in pennis quidem deargentata
eft, fed pofteriora dorfi ejus in auri fpecie
refulgent : quia fandta Ecclefia, qua: modo per
pratdicantium linguas clara eft, in ilia remuncra-
tione,qua: fequitur, non jam argenti fed auri ful-
gore decoratur. Ad ilia quippe invifibilia bona
perveniens, ad ilia cadeftia dona pertingens, qua:
ncc oculus vidit, nec auris audivit, jam*pra:dica-
tionis eloquio non indigebit, fed fola auri fpecie
in pofterioribus pulchra eft, quia in co, quodpoft
accipict, folo (refplendet fiilgore claritatis.
lem vidit, terribilem in confiliis eftfe memoravit.
C a p u t C X X X V I I .
Benedicat nos Deus, D e u s nofler, benedicat nos
D e u s : & me tuant eum omnes p n e s terra.
X N expof. B. Job, 1. 29. adjun&um eft : B en ed icat
nos D eus, & c . D a v i d u c Au&orem omnium
Deurn, Trinitatem oftenderet, dixit: B en ed icat nos
D eus, D eus n ofter, ben edica t nos D eus. Ac ne tertio
Deum nominans, tres deos dixifle putaretur, il-
lico unitatem ejufdem Trinitatis infinuans addi-
dit; E t m etuant eum omnes fin e s te rra . Qui enim £
non eos, fed eum fubdidit, unum tria, qua: dixe-
rat, intimavit. Unde Ifaias cum laudem de uni-
tate Trinitatis aperirct, Seraphim voce exprimens,
a it: S a n ttu s, S a n flu s , S an clu s. Ac ne tertio San-
bhim nominans, unitatem divina: fubftantia: fein-
dere videretur, adjunxit: D om inus D eus Sabaoth.
Qid ergo non Domini dii, fed Dominus Deus ad-
dmit, unum exiftere, quod tertio San&ura voca-
verat, indicavit. Hinc eft qubd Paulus ut opera-
tionem fancta: Trinitatis oftenderet, ait: E x ip fo ,
d r p er ip fum , d r in ip fo fu n t om n ia : atque ut unitatem
ejufdem Trinitatis intimaret, protinus ad-
* Qux fu hxc hom. non affignatur in m£T. Pats tarnen ultima Lujus
C A CXL.
J p e n d e n s in a ltum , captivam d u x i t c a p tm ta - rfi
tern, dedit dona hominibus.
X N expof. Evang. hom. 29. adjun&um eft : Ap w
cendens in a ltum , d re. Q u i d his Prophcta: verbis
, nifi afeenfio Dominica declaratur ? A fcendens
quippe in a ltum , captivam d u x it captivita tem , quia
corruptionem noftram virtute fuæ incorruptionis
abforbuic. D ed it verb dona hom inibus, quia miflo
defuper fpiritu, alii fermonem fapientia:, alii fer-
£»cri contextus expon. in bom. 3.1. 2. num. 14.
monem^feienti*,alil^grariam virtumm, ain gra-A p r s v c n iit m am s eju s D ec. D a v i d Propheta vitiam
curationum, alii genera linguarum, alii in- dens qubd ad Juda:am redimendam veniret Doterpretationem
fermonum tribuit. Dedit ergo dona
hominibus, dum per hujus fpiricus gratiam corum
in mundo virtus excrevit.
C a p u t C X L I.
L in g u a canum tuorum ex mimicis ab ip p .
I k expof. B. Job, 1. 10 . adjun&um eft : L in g u a
canum tuorum c x 'm im icis ab ip fo . Qu,i d hoc loco
canum nomine, nifi fandi Do&ores vocantur ?
qui fidclium in fanda Ecclefia cuftodes fteterunt,
minus : fed ante Gentilitas crcdcret b poftmodum
Juda:a fequerctur, ficut feriptum eft : D onee p le n i- Rtni r
tudo G entium in tra ret, d r fic om nis ifr a e l fa lv u s fie -
r e t , dicit: E th io p ia p ra v e n iet mantis eju s D eo, id
eft priufquam Judxa credat, falvandam fe offerc
omnipotenti Domino pcccatis nigra Gentilitas.
Agamus itaque gratias unico fummi Patris,nos qui
cx Gentilitate collcdi, atque ejus lumine perfufi j
Jud^am quoque ipfam pracceffimus ad fidem uc
impleretur quod feriptum eft : E th io p ia p ra v en iet
manus eju s D eo. Nigri ergo perfidia: mcritis ftiiqui
dum pro Domino fuo diurnis nodurnifque mus> Pcr fidci meritum fufcipiences candorcm
vigiliis intend dlamaverunt, magnos, ut ita dixe- ® gratiæ,ipfam etiam Synagogam,pcr cujus fobolem
rim, latratus pra:dicationis dedcrunt. Nonnulli vocat* fhrmis oranam
quippe ab idolorum cultibus revocati, fadi funt
pra:dicatores Dei. Lingua ergo canum Ecclefia:
inimicis prodit: quia convcrfos Gentiles Dominus
etiam prcdicatores facit. Unde Juda:orum tar-
ditas, qui pro Domino loqui noluerunt, incrcpan-
te Propheta reprehenditur, qui ait : C anes m uti
' non va len tes a la tra re . * Nonnumquam folent in
facro eloquio per canes pra:dicatores intelligi. Canum
etenim lingua, vulnus dum lingit, curat :
quia & Dodores fandi dum in confefliqne pec-
cati noftri nos inftruunt, quafi vulnus mentis per
linguam tangunt. Et quia nos loquendo a pcccatis.
eripiunt, quafi tangendo vulnera ad falutem re- ^
ducunt. Quia enim canum nomine, prjedicatorum
lingua fignacur, a Domino per Pfalmiftam dicitur:
L in g u a canum tuorum e x in im ic is ab ip fo . Ex Ju-
d x is quippe infidclibus fandi prxdicatores clcdi
funt, qui in aflertione veritatis contra fiires la-
troncfque venientes, magnos pro Domino, utica
dicam, lacracus dederurit. Quo contra de quorum-
dam reprobatione dicitur: C an es m u ti non v a le n tes
la tra re.
vocati fumus ad gratiam Dei, przvcnimus.
C a p u t . C X L I V .
La b o ram Jupinenst.
H o m . 8 . inEzech. adjun£tam eft: Laloruvifu-
fiinens. b Ho c ex perfona Redemtoris noftri Propheta
de perverse adhuc viventibüs dicit: L a b o -
ram i *fuflinens. Non enim fuftinendo Dominus
laborat, cujus diviniratis potenciam, nuila fativa-
tio concingir, fed verbis humanitatis ‘ loquens,
ipfam fuam circa nos patientiam laborem vocat.
C a p u t C X L V .
Übi legi-
C a p u t C X L I I .
V iji f u n t greffus tu i, D e u s ; ingrejfus D e i mei rég
is , qui efl in Sm ó Io.
I n expof. B. Job, I. 16 . adjunâum e A -.y iß JU n t
greffu s tu i, D eu s, d rc. Q u^as i quidam namque
greïTus Dei funt ipfâ:, quas cernimus, operationes
ejus : quibus bonus quifque malufque regitur :
quibus jufti injuftique fuis ordinibus difponuntur:
quibus & fubjedus quifque ad mcliora quotidie
ducitur, & adverfiis ad détériora corruens rolera-
tur. De quibus nimirum Propheta greffibus dice-
bat: V ifi fu n t g reffu s tu i, D eus. Nos itaque cùm vir-
tutem longanimitatis atque pietatis ejus intue-
^ur, & intuenres imitari contendimus, quid aliud
quam grefluum ejus veftigia fequimur, quia cx-
trema qua:dam opcrationis imitamur ?, V ifi fu n t
g reffu s tu i, D eus 3 in g re jfu s D e i m ei re g is , q u i e ft in
S a n ffo . Qui inordinatos motus animi, divinorum
judiciorum memoria, in fe reprimi confpicit, qua-
« deambulantis in fc greffus Domini vidic.
C ap ut CXLIII. \
I
Æ th io p ia p ra v e n ie t manus ejus Deo.
N expöf. B. Job, 1. 18. adjun&um e ft : E th io p ia
• Reliqua capitis in m(T. defiderantur.
H H 1 S l »bi m m l , c ùSi..
N o n me demergat tempeßas a q u a , neque ab fo r - pfaL *3-1
beat me p ro fu n d um , neque urgeat fu p e r me
p u teu s os fu um . X N expof. B. Job, 1. 2 6. adjun&um eft : N o n me ü,lfn eu
dem ergat tem peftas a q u a , d re. O m n i s qui jam, & tfJk
viam vita: deferens,in peccatorum fe tenebras de-
jicit, femetipfum quafi in pureum vel in foveam
mergit. Si verb diuturnaperpetratione etiam con-
fuetudine iniquitatis opprimitur, ne ad fuperiora
jam poffit exurgere, quafi angufto óre putei coar-
âatur. Hinc ergo David fub fpecie peccantium
D orat dicens : N o n me dem ergat tem peftas aqua, neque
ab forbeat me p ro fu n d um , neque u rgeat fu p e r me p u teus
os fu um . Quem enim mali operis iniquitas à
bona ftabilitate commovit, quafi tempeftas aquæ
rapuit. Sed fi adhuc longa confùetudiné non præ-
valuit,non demerfit. Jam in puteum cecidit, qui
hoc quod divina Lex prohiber, perpetravit. Sed
fi adhuc longa confiietudo non deprimit, nequä-
quam os fuum puteus coanguftavit. Tanto ergo
faciliüs egreditur,quanto minori confuetudine co-
arétatur.Quædam namque quafi conclufi oris an-
guftia eft, ab opprimente mala confuetudine exur-
gerc veile, nec poffc. Jam quidem defiderio ad fu-
perna tendere, led adhuc a£hi in infimis remane-
E re, præire corde, nec tarnen fequi opere, atque in
femetipfo c contradiäorem perpeti femetipfum. c
Cùm verb ira tendens anima manu gratiæ exaltan-
tis adjuvatur,ab angufto ore ad latitudinem per-
venit : quia, vi&is difficultatibus, opera bonaper-
ficit, quæ concupifcit. David Propheta conclufiô-
nem ângufti oris afpexerat, cum dicebat: S d lvam pß i. 3». p,
fe c ift i d e n ecefsita tibu s anim am meam, nec con clu fi-
f t i me in m anibus in im ic i. Latifîîmè autem falva-
tum fc noverat, cum fubderet, dicens : S ta tu ifti in