Tom. z. col. fignaveric Gregorius Ttlroncnfîs. Ejufdcm mcmincrunt Paulus & Johannes Diaccni, necrcn alii
166°’ quamplurimi. In priôribus editis legitur habita Indidione fexta, cujus loco potiùs legendum, ln -
dittione v iij. Confiât cnim Grcgorium incipicnte Indidione nona fiiifTe ordinatum. Erroris caufa
fu it, qubd ha:c oratio libro Epiftolarum olim xi. nuncxin. fuerit prxmifta, cujus videlicet libri In-
a didio eit fexta. a Nec minus mendosc aflignatur dies quarta Kalend. Septcmbris.
vr. Poft concionem S. Gregorius publicas lupplicaciones feu litanias indixit , prxcepitque ut conve-
cÄip/uca-* ^icntcs ad feptem defignatas intotidem Urbis regionibus bafilicas, omnes Clerici, Monachi, facrx
tiones, Virgines, infantes, laïci, vidux, conjugate, indc cum fingularum regionum Prcsbyteris, ad fandx
Dei Genitricis bafilicam ex condudo cum precibus & lacrymis procédèrent. Infupcr congregatis Cle-
ricorum catçrvis, prxcepit pfalîere per triduum. Hora igttur tertia (noftro more nona) veniebantomnes
chori pfallentium ad Ecclefiam, dansantes fe r flateas , Kyrie eleifon. Ipfo autem fupplicationis tempore
intraunius hora: fpatium odoginta homines fpiritum cxhalarunt. H x c Gregorius Turonum Epif-
copus, ex fui Diaconi qui tune Romx erat haud dubia relatione memoria: prodidit, cui fubfcripfic
Lik iiT. de Paulus Diaconus. Johannes Diaconus verb &c alii non parum diferepant ab illis feriptoribus five in re-r
geflis Lang. ccnfencl0 perfoiîarum ordinc, five in aflignandis bafilicis. Nam Johannes Diaconus aflignat pro lira—
: ' niaClericorum Ecclefiam S. Johannis, confcntitque charta de litaniis qua: nunc legitur in appendice
Epiftolarum : Gregorius Tur. verb , bafilicam fandorum Cofmx &: Damiani. Hoc tarnen diftidium
componi poteft fi di camus non fèmel indidas fuifte fiipplicationcs illas -, & in his quidem fervatum ordi-
nem à Gregorio Turonico relatum, inaliis altcrum à Johanne aflïgnatum; quodex ritüalibus libris poteft
confirmari, fi Emin. Annalium Eccl. parenti fides fit. Habent, inquit Baronius , rituales libri ultimis
b Litaniis ejfie frocejjttm ad bafilicam Afofiolornm Principis, at que ab Gregorio fanclam imaginent b Deipara
An.sço. magna veneratione delatam. Tune ferunt propc molcm Hadriani Tiberi adjacentem vifum elfe Annum.
i s . gelum, infignum reconciliati Numinis, nudatum gladium in vagtnam reponere, eoque Jymbolo morburn
cejfiafifc fignificare voluijje. De fupplicationibus fxpiùs habitis, & ultimo loco fadis in bafilica S. Pétri
contendere minimè volumus , crû de multiplici, aut eciam duplici procefïione tempore peftis habita
feriptores omnes fileant. At qua: narrantur de vifo Angelo, &: de fedata pefte dubia: videntur fidei.
Si enim id contigit, quonam pado Gregorius Tur on. id à fuo Diacono non accepit î fi verb ipfiim au-
dierit tantamiracula referentem, quomodo ab ipfis commemorandis abftinuit s qui aliquandoieviflïma
nec ita certa referre deledatur ? Altum eft quoque de iftis Bed x , Pauli, & Johannis filentium. Pef-
tilentiam tarnen quieviffe Paulus & Johannes qui rcsà Gregorio geftas accuratiùs profccüti fùnt, non
obfcurè teftantur ; fed brevi recruduiftc poftea oftendemus. Cùm de fupplicationibus iterum aut fx-
piùs tempore peftis habjtis, feriptores omnes fileant ; feliciùs fortafte diflidentes feriptores ad con-
cordiam rcvocabuntur, dicendo unius ejufdemque litanix ordinem varié indidum ac prxfcriptum.
Nempc cùm priés aflignatx fuiflent ha: & ilia: bafilica: quo varii convenirent ordincs, alia: poftea mu-
tàto confilio deledæ funt, vel quod ampli ores, vel quod propiores forent, vel qubd in regipnibus
ubi fitx étant Ecclefiæ illæ peftis minus graflaretur. Nimirum cavendum erat à locis in quibus acriùs
morbus defxviebac. Icaque juxta opinionem hanc quam ultro fateor nullibi legiffe me, turn Ecclcfia
S. Johannis , tum fandorum Martyrum Cofma: &: Damiani defignarx funt, quo convcniret Litania
Clericorum, Sc unde poftea procederet (idem de ceteris in quibus diferimen e ft, dicendumj fed ad
alterutram tantùm convenere Clerici.
c Ab illis fupplicationibus originem traxifte videntur c Litanix qux dicuntur majores, & in fcftoS.
Marci quotannis celebrantur, cùm ilia: qux in triduo ante Afccnfioncm Domini fiunc, dicantur
minores.
v u . Quxri Potcft quo nomine quave audoritate Gregorius adhuc Diaconus tantùm, eledus quidem ad
Quaauftonta- pontigcacum} fed nondum ordinatus , Ecclefiæ Romanx gubernationem quodam modo prxoccupa-
vic, omnia qux fuperiùs retulimus dccerncndo. Eum quidem jam Presbytcrum fadum fuifte putant
nonnulli, quos inter eminct Baronius , propter ilia de eo Gregorii Turonenfis dida : S cd non defiitit
Sacerdos tantus pradicare populo tic. At verb Saccrdotis nomine non folebant veteres defignare Pres-
byeerum. Itaque Turonenfis Epifcopus noftrum Gregorium hîc non aliarationc Sacerdotem appcl-
lat, quàm qubd cflcc àd fîimmum eledus Saccrdotium *, unde paulo poft non obfcurè innuir eum ad-
huc in diaconatus gradu pofitum. Nequc verb Presbyteratus ordo jus ipfi contuliftcc exercendx in
Romanam Ecclefiam poteftatis. Subodoramur ergo Gregorium tamquam eledum Pontificem, vacan-
tis Sedis adminiftracionem nadum efle cum aliis Ecclcfix Romanx vicariis ; idque conjicimus ex Epi-
ftola Cleri Romani ad Scotos feddita, cùm mortuo Severino Papa Sedes apoftolica vacaret anno
circiter 640. Ilia enim Epiftola feripta legitur nomine1 Hilarii Archipresbyteri & fervantis locum, fei-
licet ut auguror Vicarii fa n d a Sedis apofioltca Johannis Diaconi ffy in J)ei nomine eledi, qui fuit Johannes
IV. Johannis primicerii & fervantis locum apoßölica Sedis, & Johannis fervi Dei confiliarii
ejufdcm Sedis apofiolica. Quod monumentum exhiber Venerab. Beda lib. 11. hift. c. 2$>. unde addif-
cere licet, quibus demandata foret Ecclcfix Romanx adminiftratio, donee qui eledus erat Pontifex
confecrarctur.
v in . Deconcivium fuorum falute follicitus Gregorius, penc fui oblitus fuerat, & propoficum fiigien-
Fug«&latc- dLx Pontificix dignitatis intermiferat. Securus forfan dormiebat, qubd Mauricium Imperatorcm fuis
^ * fupplicibus litteris permotum eledioni fadx non confenfurum fperaret. Üt verb accepit interceptam
fuifte, fuam ad Auguftum epiftolam, & aliam delaram qua Præfcdus Urbis eum de eledionc unani-
mi confenfu fada , & de incredibili populi totius erga eledum ftudio, certiorcm faciebat, fibi maxime
timendum ratus, de fuga quamprimùm cogicavit. Formidabap enim celfum quidem, at arduum
a Lege noram qua ifta priorum editorum errata caftigavimus. Tom. % col. 1663.
> Quam dicunr à S. Lues -
' De litaniis confulendæ not* ad librura Sacramentorum.
S. Gregorii Papæ Vita. Lib. ï. 218
locum ; E t fie metùebat paupertatis J'ua fecuritatem per dere , ficuti avari divites fùlent peritttras divitias L^-Il>- Ck-
eufiodire, ut cjufdem Gregorii verbaufurpem. Verum cum latibulafugx pr¶rcty capitur, trahitur, d " c‘
ad be ati Afofioli Petri bafilicam deducitur, ibique ad pontificalis gratix officium confecr.it us , Papa XJrbi
daiusefi. Hxc Gregorius Turon. cujus ultima verba cxfcripfic Paulus Diaconus. Addit verb Grego-
rium, cùm ad portas Utbis follicitc excubaretur, ne evaderet, à ncgociatoribus impetrafleut in « a -
tera occultatus educeretur extra Urbem : ficque per triduum delituifle, fed tertia node indicio ful-
gidx cölumnx fuifte detedum Sc comprchenfum. Mifla faeio cetera qux tum obtigerunt, mira qui-
dem &: ftupenda, quia apud Paulum legi queunt. Johannes Diaconus in omnibus ferè Paulum fe-
cûcuSj nullius tarnen alius figni mcminic, quàm columnx fiilgidx. Ipfe Gregorius miracula tune r jV
fada, etfi premere filentio, prx modeftia & animi dcmiflîone ( qux ambx virtuccsin ipfoprxfertim lumni°fulgi-
criituerunt ) plurimùm optaflet, diflîmularc tarnen omnino non potuit, feribens ad Natalcm Salonita- dx agnofci~
num Epifcopum : Confcientiam nofiram indicamus , ipfius honoris onera me agro animo fufeepiffe. Sed x5 z Et zr
quia d ivin is judiciis non poteram rejultare, &c. Et ad Cyriacum Conftantinopolitanum Patriarcham :
Ego quoque qui indignus ad locum regiminis ven i, infirmitatis mea confcius, fecretioYa loca pet er e aliquan- tib.vn.Mt.
do decreveram : fe d fuperna mihi judicia adverfari confpiciens, jugo Conditoris fubdidi cervicem cordis.
Fugx latcbrarumquc fuarum meminit quoque initio libri Regiiïx Paftoralis. Ica Gregorius vocantis*
mcMùs dixerim, cogcntis Dei fignis, potiùs quàm hominum votis obtemperans, accedence Impera-
toris confenfu & gratulatione ordinatus eft die 3. Septcmbris an. J90. in ipfo Indidionis nonx princip
e , qux dies in tabulis ecclefiafticis confignaca, olim fuit celeberrima. Cùm enim fandiflimi Pon-
tificis natalis incidat in diem 12,. Marcii, quo tempore propter Quadragefimam nullx antiquitus erant
Sandorum folemnes ferix, anniverfària ejus ordinationis dies, ipfius memorix cclebrandx fuit con-
fècrata.
Nunc verb paululum fubfiftamus, & admirati pene invidam Gregorii in fugiendo Pontificatu perti-
naciam, dolcamus Ecclcfix vieem^ cujus dignitatés &fumma facerdotia invadunt plerique ambiciofi,
eavel natalium fuorum fplcndori, vel confanguineorum bcllicx forticudini, vel fuis in aula obfe-
quiis afliduifquc precibus & excubationibus débita exiftimantes. Tantum è Gallia malum magna
jam ex parte depulit Rcx chriftianiflimus Ludovifus X IV . cujus exemplo utinam obfequantur om- Am*ld. de
nés quorum intereft : E t tarnen nomen Chrifii etiam per lucrorum fettatores fita gloria retinet potefiatem. Bona-vfüeM*
Etfiunt in talibus caufis minifiri mercenarii, ficut naves oner a ria ........quarum rettores potiùs eorum quos
ducuntpecuniis inhiant, quàm fa lu ti : & tarnen mare feculi hujus necejfarios habet hujufmodi tranfvctfo-
res.
S A NC TI GREGORI I PAPÆ VITA.
L I B E R S E C V N T> V S >
Quatuor priores Pontifîcatus S. Gregorii annos compleétens.
C A p u t P r im u m .
/. S . Gregorius oràinaxur > & fidei Jymbolum emittit. I I . E ju fd em Synodica Epifiola a d P a tr ia r- &
chas. I I I . D e ipfius injeriptione. I V . C u r d ilîa Synodica. V . Gratulantibus de Jùfiepto 39
Pontificatu quam h umiliter refir ip fir it. V I Alice p r x te r animi demijfionem3 detreSlandi Epifi-
.copatus caufie 3 granjijfima Ecclcfia mala. V I I . êa magna e x parte Jùfiulit. V I I I . E ju s hoc
in opéré aajutores. Johannes C P . I X . ÊulogiuS Alexa n d rin u s. X . A n a fia fiu s Antiochenus.
X I . J o h a n . J e ro filym ita n u s . X I I . Domitianus A r a b ia Aietropol. X I I I . Dominicus C a r -
th a g . X I V . S . L eander in Hifipania. X V . V ir g iliu s A r e la t. Syagrius & c . in Galliis.
a/"~^ Onfecrandus de more Gregorius ad Confeflïonem S. Pétri Apoftolorum Principis dudus eft, a i.
(hoc nomineintelligitur apud veteres ejus fcpulturx locus) ubi fidem orthodoxam expofuit, s.Gregorys
quam intra paucos articulos complexus eft. Illudautem fymbolum exhibent Regiftri Epiftolarum co- fideîrymbo-
dices ferc omnes manu exarati, vel in capite vel ad calcem , legiturque apud Johanncm Diaconum lumemûtit.
lib. il. c. 1 . idcirco ipfiim tamquam genuinum S. Gregorii fetum Epiftolis fubjicicndum duxi-
mus.
Ut etiam receptx jamdudum b confuetudini morem gereret, Synodicam Epiftolam fcripfît ad om- EjafdemSyno.
nés Patriarchas, in qua fufeipere ac vencrari proficetur quatuor Concilia Nicxnum, Conftantinopo- dica Epiüoia
litanum primum, Ephefinum, & Chalcedonenfe, ficut fianCli Evangelii quatuor libros. In eadem Epif- Patti«-
tola Synodica , ca qua par erat veneratione Gregorius amplcditur quintum Concilium, in quo E p if E. f i
tola qua iba dicitur, erroris plena reprobatur ; Theodorus perfonam Mediatoris Dei & hominum z in dua- ibu. e?. zu'
* Hujus ordinationis dics ia tabulis Ecclcfiaflicis confîgnatur ; clique tertia Septeoebris.
, , ulî??.confi>ctudinis meminit Gregorius lib. ix. Ep. 51. Hjtceft , inquit, utquetiensin quatuor puetpuis Sedibus, Antiftit
z es fibt tnvicem Efiflolas mutant, in qmbut fefanüam Ghnlcedonenfem Synodum cum aliisgencralifa s Synodis euflodirt fate,