8o< Alulfi de expofitione novi Teftamenti 896
' , _ . . Hinc Paulus ait:Af<x-A effent, oftendcrct, intcrpofita côntra infirmitatis
V J a J __ _/Z <« faivitsi Ahh.1 in c a r n e , iuftiftcatum eft in fpirim, apparur.uitu ÀA tnt agteL li,ss. ,
prxdicatum eft Gentibus, credttum eft m murtdo, aj-
Yumtum eft in gloria. Qui igitur difpcnfatioms my-
ftcrium, port quam apparuiffe Angelis dixit, prx-
dicacum clTc Gcntibus fubdidit: Angcloram pro-
£c&6 nomine prxdicatorcs fan&os, id eft verita-
tis nuntios dcfignavic.
.Nemo adolefcentiam tuam contemnat.
lit, qubd in aliis patcfcercnc, in aliis' laterent, di-
cens : Jguorumdam hominum peccata manifefia funt
pracedentia ad judicium, quorumdam autem dr Jub-
fequuntur. In haccrgo fententia Paulus non cildcm
verbis congruit, quibus earn, loquens dc Timo-
thei in fir mit ate, fubjunxit; fed ad illud rediir, quod
fupcriùs intermittendo narravit.
C a p u t V I I I .
‘Own •venio 3 attende leétioni.
C r 1 I r 1 O m n T s Prîelatus & Re£tor quotidic facrielo- De Audio ic-
U M prima font adolefcentix, v ju ftudiosc debet præccpta meditari, ut in eo P {1 noftrx tempora,nobis adhuc ccffandum eft a prx- Bqun itacXwscm? * v i r a m nrovi- g f
dicatione, ncc debemus in infirma xtàtc prxdi-
carc : quia fermo do&rinx non fuppetit, nifi in
•; perfeda xtate. Quoufque enim infirmi fumus, con-
'• tincrc nos intra nofmetipfos debemus, nc dum tc-
ncra bona citiùs oftendimus, amittamus : ad exem-
plum ergo non funt oftendenda, nifi qux funt fir-
ma. Hinc ctiam per quemdam Sapientcm dicitur :
AdoUfcens, laqua e in ttta can fa vix : & fi bis inter-
rogatus fueris, hub cut initium refponfia tu a. Cum verb
Xegul. Pitfiot
fart. 3■ («J. 21
per Paulum Timotheo difcipulo dicitur : Pra-
cipe dr doce , nemo adolefcentiam tuam contemnat :
feiendum nobis eft quoniam in facro cloquio ali-
quando adolefcentia, juventus vocatur. Quod civim
follicitudinis, & erga cxleftem vitam provi- pi**
dæ circumfpedionis, quam humanx convcrfatio-
nis ufus indefinenter deftruit, divin« admonitio-
nis verba reftaurent : &: qui ad veeuftatem vit«
per focietatcm fccularium ducitur, ad amorcm
femper fpiritalis patri« compundionis afpirationc
renovetur. Vaide namque cor inter humana verba
defluit, cùm indubitanter confier qubd ex-
ternis occupationum lumultibus impulfum a fc-
metipfo corruat, meeflabiliter ftudere débet ut
pçr cruditionis ftudium reforgat. Hinc cft qubd
prxlatum gregi difcipulum Paulus admonct, di-
cens : BDÇuSmfS v-e..n..i.o..,. .a..t.t.e..nde leÛioni. Hinc David
t*h is• ofnt endimus f_i S_ a-l o'm/ om. s adj medj-i um verr*bLa, pro- pC ait«•i «K°)» n*o*m* 0* d*o dilexi le&çeem tuam, Domine ? Tota die Pfal.i
fcrantur,qui ait : L.etare,javcnis, in adolefcentia tua. itatio mea e j.
Si enim unum utraque elfe non difeerneret, quem
monebat in adolefcentia, juvenem non vacaret.
Quos igitur à pr«dicationis officio vcl imperfe-
d io , vel «tas prohiber ; 6c tamen impellit prxci-
pitatio, cùm arripiunt intempeftivè quod non valent
, perdunt ctiam quod implcrc quandoque
tempeftivc potuiffent : ante perredionem alarum,
unde ire cupiunt -in alta, indc merguntur in ima.
C a p u t IX .
Radix omnium malorttm cupiditat.
( ] um alicui avaritia,id eft cupiditas, domina- D^capiditatc
tu r, fubjedus proculdubio malis omnibus demon-
ftratur : quia de avaritia mala omnia oriuntur, xt.
& pcccatorum omnium fpin« producuntur, dc
f t V 11 qua per Paulum dicitur : Radix omnium malorum
^ A P ' cupiditas. Ipfa quippe latentcr oritur in mente, fed
Aîanus cito nemini impofueris, ncaue commué pundioncs peccatorum omnium patenter produ-
1 .• !■ - cit in opère*nQuunass vviiddeelliicceett Dpuunnddiioonneess aabb hhaaccrraa--
dice furgentes, ftatim Prxdicator egregius infî-
nuat, cùm fubdit : Jguam quidtm appetentes, erra-
•verunt à f i de, & inferuerunt fe doloribus multis. Qui
enim multos dolores dixit, quafi nafeentes ex hac
radice pundioncs innotuit.
nica'verïs peccatis alienis.
S AcR je Scripturx cónfiietudo eft, ut cöm ali-
quid narrat, interpofita alterius cauf« fententia,
ad fuperiora protinus redeat. Scd hunc cfTe non-
numquam morem facri eloquii melius oftendimus,
fi ex eo aliquam hu jus rei fimilitudinem profcra-
mus. Paulus namque Apoftolus cüm diledum dif*
cipulum dc inftituendis Ecclcfi« officiis admonc*
re t, ne quos forte ad facros ordincs inordinate
proveheret, dixit : Manus citb nemini impofueris,
O
*' • ■ . ?!______ •_ _ .*..***. Li- ----
C a p u t X.
Qui filus habet immortalitatem, g T,m' 6-16‘
%
M NI s immutatio velut qu«dam mortis imi- Dc humana &
cinus verba convcrtcns, ait : Noli adhuc aquam bi-
berCyfed modico vino uttre propter fiomachum tuum,
& frequentes tuas infirmitates : ftatimque fubjuri-
g it, diccns : Quorumdam hominum peccata manife-
fia funt prace dent ia ad judicium, quorumdam autem
dr fubfequuntur. Quid ergo ad illud pertinet, qubd
ab infirme bibi aquam prohibuit, hoe quod de
peccatis abfconditis quorumdam hominum, ma-
nifcftifquc fubjimxitï Nifi qubd interpofita de ejus
infirmitatc fententia ad hoe in extremo rediit,
quod fupcriùs dixit : Nemini citb manus impofueris,
neque communie averts peccatis alienis. Ut enim hxc
«adejn peccata, quanta föllicitudine perquirenda
erat intcrficitur, ut definat effe quod fuit, bc in- m txpofit. b.
cipiat effe quod non fuit. Lumen autem yerum, ^ l'ù- a.
Creator videlicet nofter, nulla mutabilitatis vicif- *’ 9‘
fitudinc tenebrefeit, nullis natur« fu« defedibus
obumbratur, fed ejus effe fine mutabilitatc folgere
eft.ficut feriptum dk'.Apudquem non efitraufmutatio, Jacob, p
ncc vicifsitudinis obumbratioSx inde rurfum Paulus
Apoftolus dicit : £>ui\folus habet immortalitatem, &
lueem habitat inaccefsibilem.Sed cum cundi noveri-
mus quod 6c. humana anima,& angclici fpiritus fine
immortales inftituti, cur ab Apoftolo folus Deus
immortalitatem habere perhibetur ? nifi quia folus
Deus verè non moritur,qui folus numquam muta-
*97 tur • humànî quippc anima in lapfum numquam K vit Deus fer/piritum fuum : îpiùm (c ab hommu
cadcret, fi mucabifis non fmffct/Qua: à paradifi vocatigne dii'cornem, qü, raptua fupra honnnem,
quoque gaudiis cxpulfa, fi mutabilis non effet, ad divinajam fi.pc|tec. Ita ctiam hod loco emu lueem
vitam minime rcdirct. In hoc ipfo autem qubd ad Dei inacceflibilem perbibet, ut oftenderet quibus,
vicafn redite nititur, d\ efce.nd us. fr.u—os , a-1l»te-—rna—nte femfobdidit
î 3 uem vidit nullus homntum ,Jed ncc vtper
mutabilitatc,tolcrarc cogitur.Quiaergo ex ni-
muuiuit. Jiputm hombium, fei
dere potefi. More fuo homines vocans omnes hu-
mana fapientes: quia qui divina fapiunr, videlicet
fupra homines font. Dcum igitur per cxlcftcm
convcrfationcm videbimus, fi fopra homines effe
mereamur. Qux nimirum vifio nunc fide inchoa-
tur, fed tunc in fpecic pcrficitur, quando coxtcr-
nam Deo fapientiam ,quam modb per ora prxdi-
cantium, quafi per dccurrcntia flumina fumimus,
hilo condita eft, ex fe nihilominus infra Ce tendit,
nifi ad boni defiderii ftatum artificis foi manu tc-
neatur. Ex eo itaque qubd creatura cft, dcorfum
ire habet : virtutc namque propria inprxccps pof-
fe fe ire confiderat, fed ad Conditorem fuum amo-
ris manu fe retinct, nc cadac, quoulque ad im-
mutabilitatem tranleat, 6c eo verè immottaliter, r --
quo immutabiliter vivat. Ipfi quoque fpiritus an- B in ipfo fuo fonte bibemus.
gelid mutabilcs font ex natura conditi, quatenus
aut fua fponte caderent, aut ex arbitrio ftarent.
Sed quia humiliter elegerunt ci inhxrerc, à quo
creati font, hanc ipfam in fe mutabilitatem fuam,
ftandi jam immutabilitate vicerunt : ut hoc ipfo
meritb tranfeenderent, qubd naturx fox ordinc
mutabilitati fubeffe potuiffent. Quia ergo Creator
De videndo
Deo.
jn expoßt. S .
Job, lib. is .
C a p u t X I I .
Divitibus Vreedpe non fuperbe fipere.
S u ïe r b is divitibus inferre metum'contra ela-
mutabiutati lubcuc potuuicnt.i^uia i^tciu-uL tmiounmemm d--e-b--e;m1 us, ficut Paulus dicit difcipulo d, e
nofter nullam patitur immutabilitatem, reftè de div.nbus: Dmttbus hujm feculi prxctpe non ftsperb.
co per Paulum dicitur -.Suifolm hebe, immoru- fipere, neque fperrn in sneerto d,v,M,um fu*rum.
.. r ~ J Ubi notandum valde eft quod humilicatis doftor
memoriam divitum faciens, non aic: Rage, fed,
C a » u T X I. frecipe:quia etfi impendenda eft piecas infirmitat
i , honor tamen non debetur elationi. Talibus er-
Et lucem habitat metcceffwtlem. C rcduci quod dicitur, tanto reäius jubetur,
_ quanto t i rebus tranfitoriis alticudint cogitatio-
C U M ad ipfum fontem vitae, Creatorem no-
nis intumefeunt. De his in Evangelio dicit Domi-
^_ Ju m vitat,ftrum, yencrimus, eric nobis delcâiabiliter impref-
fa litis, fimul Si fatictas, fed longé ab ifta fiti ne-
ceflitas, Si longe àfatietate faftidium : quia fitien-
tes fatiabimur, Si fatiati fitiemus. Videbimus ergo
Deum ipfum, qui erit premium laboris noftri, ut
poft mortalitatis hujus tenebras, acceffa cjus luce
gaudeamus. Scd cùm cjus lucem dicimus acccf-
fam, obfiftit animo quod Paulus dicit : g u i lucem
habitat inacceftibilem, quem vidit nullus hominum,
fed net viderepotcftEc.cc rurfum audio quod Pfal- D
mifta ait : Accedite ad eum,& iUuminamini.Quomo-
do igitur accedendo illuminamur, fi iplam lucem,
qua illuminari poffumùs, non videmus > Si verb accedendo
.................. .... ’ .......r nus : Vx vobis divitibtts, qu: habetis confdutionem
Xiy.1. Piifln
pan. 31
veftram. Quia enim qua: funt zterna gaudia nef-
ciunt.ex prxfcncisvita: abundantia confolantur.
Offerendus eft ergo il prxdicatoribus timor diviti-
bus, quos confolatio gloria: temporalis extoll i t ; uc
cognofcant quia divitias, quas confpiciunt, tc-
nere nequaquam poffunr.
ad eum, ipfam qua illuminamur, lucem
videmus, quomodo inaccellibilis elle perhibetur ?
Qua in re penfandum eft quod inacceffibilem dixit
, non omni homini, fed humana fapienti. Scripture
quippe facta omnes carnalium fe&acores hu-
manitatis nomine notarefolet. Unde idem Apoftolus
quibufdam difeordantibus dicit : Cum enim inter
vos fit Xelui eft contentio, nonne carnales eftis, eft
fecundism ? Et unde alibi tefti-
_ - — ^ 1 1 1 r . m s. a a l'a 1 tit m an ti î j /i.it. nrr. j tar id
C a p u t X I I I .
O Timothee, depoftum cuflodi.
( ^ .U î c u Mou E advere predicationis verba fe
préparât, neccfle eftur caufatum origines à facris
paginis fumat: ut omne quod loquitur in eo fire
locutionis xdificium firmer. Sx pc enim hxretici,
dum fua perverfo ftudent adftruerc, proferunt ea
qux profc&o in facrorum librorum paginis non
tenentur. Unde 6c difcipulum fuum Prxdicator
admonct, dicens : 0 'Timothee , depofitum cufiodi *
devitans prophanas vocum novitates. Dum enim laufecundum
hominem ambulatis r r-c unac aum iciu- dari hxretici tamquam dcexcell«nti ingenio cu- •
monium protulit : £>uod oculus non vidit,necaurù E piunt, quafi nova quxdam proferunt, qux inPa-
audivit >ncc in cor hominis afeendit, qua praparavit trum antiquorum libris veteribus non tenentur.
Deus diligentibtts fe. Et cùm hoc Dominus dixiffet Sicque fit ut dum videri fapientes defiderant, mi-
abfconditum,mox fubdidit : Nobis autem révéla- feris auditoribus fois ftultitix femina fpargant.
I N C I P I U N T C A P I T U L A
DE E P I S T O L A IL B. P A U L I A P O S T O L I
AD T I M O T H E U M.
| | 'K ’jEmo militant Deo, impli cat fe negotiis fe* 3. Argue, obfecra , inorepa in omni patientia &
cularibus. doftrina.
1. P radie a verbum, infia opportune, importune. 4. De reliquo, repofita eft mihi corona juftitia.
De vitanda
verborum no-
'xtfa.B.
JsiM