tcfilire facianc, quanto quafi jam Yicinius mortis Aceditur. Scd tamcn, ut prxdixi, hoc de parvis minimifque
pcccatis fieri poffc credendum eft, ficuc
eft afliduus otiofus fermo, immodcratus rifus, vel
pcccatum curx rci familiaris, qux vix fine culpa
s? Of. j.
De prjedica-
Jn expofit. B
Job, lib. i , .
nut». 4 j*
foveam oftentant.
C a p u t X.
Ego p la n ta v i, a4pollo rig a v it.
D O m i n u s prxdicatores fuos, te do&ores Voce
fua foris infonat ; fed audientium corda per fe-
ipfum interiùs illuftrat, Paulo atteftante, qui ait :.
■Ego plant a v t, Apollo rigavit : fe d Deus increment
turn dedit. Ncquaquam ergo fibi do&orcs tribuant,
quod per exhortationem fuam auditores ad fiim-
ma proficere vident : quia nifi fandus Spiritus eo-
rum corda repleat, ad aurcs corporum vox do-
centium incaffum fonat.Formarc cnim voeem
ln expoßi. B.
Job, lib:x7.
vel ab ipfis agitur, qui culpam qualiter declinarc
dcbcant feiunt, aut non in gravibus rebus error
ignorantix. Qux cunda ctiam poft mortem gravant
, fi adhuc in hac vita pofitis minime fiicrint
relaxata. Nam te cum Paulus tlicat Chriftum ef-
fc fundamentum, atquc fubjungat : S i quis fupera-
dijicaverit fuper hoc fundamentum, aurum, argentum,
lapides pretiofos, ligna, fenum,fiipulami uniufcujuf
que opus quale f t , ignis probabit : f i cujus opus man-,
J ir it , quod fuperadtficavit, mercedem accipict : f i cu-
^ ^ _____ ____________ ____ ju s opus arferit, detrimentum patietur, ipfe autem fa lmagiftri
exterius poflunt, fed hanc exprimere „ vus erit, fie tamen quafi perignem. QuamvisRoc do
intcriùs non poflunt. Sed inter hxc feiendum eft iane tribu lari onis oof-
Jn expofit, B.
Job, lib. 28.
igne tribulationis in hac vita nobis adhibito pof-
fit intclligi : tamcn fi quis hoc de igne futurx pur-
gationis accipiat, penfandum eft follicitè, quia ilium
dixit per ignem pofle falvari, non qui fuper
quod plerumque etiam Deum, qui imbccillis non
eft, humilitcr agentes adjuvamus. Unde per Pau-
lum dicitur : Dei enim fumus ad ju t or es. Nam cum
c i, quem ipfe per internam gratiam infundir, nos
exhortationis voce concurrimus : hoc quod ille
per Spiritum fanétum agit intrinfccùs, nos exte-
riùs miniftcrio vocis adjuvamus. Et tunc folùm
noftra exhortatio ad pcrfcfHonem ducitur, cùm in
corde fuerit Deus qui adjuvet. Unde te per Pau-
lum dicitur : Neque qui plantât efi aliquid, neque
qui rigat, fe d qui incrementum datDeus. Plantare
quippe &: rigarc, adjuvarc eft : quod utrumquc
vacuum erit miniftcrium,fi Deus in corde non dat ç.
incrementum. Sed qui de fenfu fuo aita fapiunt,
cfle humilitcr Dei adjutores nolunt : quia dum
fe Deo utiles efle xftimant, à frufhi fe utilitatis
aliénant. Unde te voce Veritatis difeipulis dicitur
hoc fundamentum, ferrum, xs, vel plumbum xdi-
ficat, id eft peccata majora : te idcirco duriora, atquc
tunc jam infolubilia : fed ligna, fenum, ftipu-
lam,id eft pcccata minima atque leviffima, qux
ignis facile confumat. Hoc tamcn feiendum eft,
quia illic fàltem de minimis nihil quifque purga-
tionis obtinebit, nifi bonis hxc aflibus in hac adhuc
vita pofitus, ut illic obtincat, promercatur.
C a p u t X I I I .
Comprehendam fapientes in afiutia eorum.
C)U æ r e n d u m video, cwrPaulus fententiis
amicorum beati Job tanta auâoritate utitur : fi hx
corum fententix Dominica reprehenfione caflan-
tur, cùm dicitur : Non efiis locuti coram me rectum,
ficut feruus meus Job. Elyphas quippe verba funt,
qux Corinchiis Paulus intulit, dicens, ficut feri-
peum eft : Comprehendamfapientes in afiutia eorum.
Quomodo igicur quafi prava refpuemus, qux Pau-
: Cum feceritis omnia qua pracepta Junt vobis,
dicit e : Servi inutiles fumus} quod debuimus facere,
fecimus.
C a p u t XI.
Fundamentum aliud nemo potefi ponere.
Job.
in expofi.1
Job, lib. I.
, J n Scriprura facra per fundamenta prxdicatores lus ex au£loritate adftruit ? aut quomodo attefta-
intelliguntur. Unde David Propheta cùm fan- tione Pauli refta putabimus, qux per femetipfum
flam Ecclcfiam in fublimibus Apoftolorum men- Dominus non refta definivit ? Scd hxc utraque
tibus poni, xdificariquc confpiccrct, dixit : Funda- citius, quam non fint diverfa cognofcimus, fi cjul-
menta eius in montibus fanClis. Cùm verb in facro dem Dominicx fententix fubtiliùs verba penfa-
eloquio non fundamenta, fed fingulari numéro, mus. Quia mmirum cum diceret: Non efiis locun
fundamentum dicitur , nullus alius nifi ipfe Do- coram me rettum, illico adjunxit '.ficut feryus meus
minus defignatur, per cujus divinicatis potentiam /^.Liquet ergo,quia quxdam corum in di&is refba
nurantia infirmitatis noftrx corda folidanturi de flint, fed melioris comparationcfuperantur. Nani
De igne purquo
te Paulus a it: Fundamentum aliud nemo potefi
ponere prater id quod pofitum e fi, quod efi ch ri-
fius Jefu s. Ipfe quippe fundamentum fundamcn-
torum eft: quia & origo eft inchoantium, & con-
ftantia robuftorum.
C a p u t X I I .
Si (juts fupenedifica'verit fuper hoc fundamen- E
turn, aurum argentum 3 &c .
D E quibufdam levibus culpis ante judicium
purgatorius ignis efte credenduscft, pro eo quod
Veritas dicit: J}>uia f i quis in Spiritum fanStum blaf-
pbemiam dixerit, non remmetur ei in hoc feculo, neque
in f uturo. In qua fententia datur intelligi, quafi-
dam culpas in hoc feculo, quafdam verb in fu-
turo pofle laxari. Quod de uno negarur, confe-
quens intclle&us patet, quia de quibufdam eoninter
alia, qux irrationabilitcr dicunt, multas ad
beatum Job fortes fententias proferunt. Sed com-
paratx diflis fortioribus, vim fortitudinis amir-
runt. Mira verb funt multa, qux dicunt, nifi in
fanfti viri adverfitatem dicerentur : in femetipfis
ergo magna funt, fed quia virum juftum transfi-
gcre appetunt, ejufdem magnitudinis pondus per-
dunt : quia &c quamlibet forte fruftrajaculum mit-
titur, ut dura faxa feriantur; eo cnim obtufum
longiùs refilit, quo intortum fortiter venir. Igitur
amicorum beati Job dicta, licet in quibufdam val-
dc fint fortia, cum tarnen fan&i viri vitam fortem
feriunc, cünâum fui acuminis mucroncm rctun-
dunt. Quia ergo &: in femetipfis magna funt, fed
contra beatum Job nullo modo aflumi debucrunt,
& Paulus hxc ex virtute penfans in au&oritate
proférât; & judex, quoniam incautè prolata funt,
ex quantitate perfonx reprehendat. Amicos igitur
beati Job, hxreticorum fpcciem tenentes, in diftis
Jobß’ifuis
neqüäquam per omnia reprobamus : quia dum A v
fuperna fententia contra cos dicitur : Non efiislo- C a p u t X v.
me rctlum , Sc protinus addicur : sicut Auditur cnti core inter VOS fornicatii.
fervtis meus Jo b , profefto liquet, quia non omnino
d®fpicitur, quod ex melioris comparatione reprobatur.
In reprehenfione quippe ejus incautè dila-
buntur. Sed tamcn quia tanti viri amici funt,ex
illius familiaritate. myftica multa didicerunt. Unde,
ficut diximus, corum verbis etiam Paulus utitur,
& hxc in aftertionis fux adjutorium afliimens,
ex Veritate prolata efte teftatur} qux tarnen Veritas
reflc reprehendit : quia quamlibet fortis fententia,
contra.fan&um virum proferri non debuit.
C a p u t X IV .
Mihi pro minimo eß} ut a 'uobis judicer, aut
ab human0 die.
I Us t i nequaquam humana judicia , fed xterni
O n n u m q u ,a m protervi dum corriguntur, beeorrc&bn
He fe vitium minime perpetrare cognofcunc, com-
pendiofius ad corrcptionem veniunt, fi alterius cul- p«rt. 3. c. n.
px manifeftioris & ex latere rcquificx impropc-
rio confundantur: ut ex co quod defendere ne-
queunt, cognofcant fe tenere improbe quod de-
fendunr. Unde cum proterve Paulus Corin-
thios adversiim fe invicem videret inflatos, alius
Apollo, alius Pauli, alius Ccphx, alius Chrifti fe
effe diceret, inccfti culpam in medium deduxit
B qux apud cos, &: perpetrata fucrat, & incorrc-
(fta remanebat, dicens : Auditur inter vos fornicatio,
& tails fornicatio qualis ncc inter Gent es: it aut u-
xorem patris quis h Abe at; & vos inflati efiis, & non
magis luUum habuifiis, ut tolleretur de medio vefirum
qut hoc opus fecit ? Ac fi aperte dicat : Quid vos
m *■
Wsm
lt.inEx.och.
judicis examen metuentes afpiciunt; &non foliim per proterviam hu jus, vcl illius eile dicitis , qui
mala qux reprobi & perverfi fibi ingerunt, fed per diflblucionem negligentix, nullius efte mon-
&c eorum verba, quibus fuis affcibus derogant, ftratis ? Tune ctiam protefvos melius corrigimus,
contemnunt. Hinc etenim derogantibus fibi Co- cum ca qux bene cgifie crcdunt, male a£la mon-
rinthiis Paulus dicebat: Mihi autem pro minimo efi, ftramus : ut unde adepta gloria creditur, in de uti-
ut a vobis ju dicer, aut ab humano die. Qui nec in lis confufio fubfcquatur.
corde fuo, unde fe reprehendere potuifler, inveniens,
adjungit : Sed neque meipfum judico : n ih il q C a p u t X V L
enim mihi confcius fum Videns autem quia ei ad
perfe&ioncm fan£fcitatis ncc fuum judicium fuf-
ficerct, fubdidit: Sed non in hoc jufiificatus fum. Cur
verö non fit juftificatus, ncc.fibimctipfi de feipfo
crcdidcrir, caufam reddidit, cum fubjunxic,
autem judicat me , Dominus e fi, ac fi aperte dice-
rc t: Rc&a quidern cgifie me rccolo, i tarnen de
meritis meis non prxfumo. Idcirco enim in eo
quöd mihi nihil fum confcius, juftificatum mcab-
nego, nec meo de me judicio crcdcndum cx-ifti-
mo: quoniam ad ejus examen ducor, cujus ego
judicium non comprehendo : & ab co qui me ju-
dicabic, examinari me fubtilius feio. Sxpc enim
A
Secularia judicia f habucritis.
Subjeâis inferiora gerenda finit, à Reâori- Dcdifpcnfâ-
bus verb fumma cogitanda : ut feiliect oculum, fiafticis5 ^ccfc-
qui providendis greflibus præcminet, cura pulvc- s» expofit.B.
ris non obfeuret. Caput namque fubjcdoium funt ^ {’U' ,v'
cun&i qui præfunt; & ut rc<fta pedes valéant iti- nfuL^aftor.
ncra capcre, hxc proculdubio caput debet ex al- tart-z- cab zt
to providere, ne à profeiftus fui itinere pedes tor-
peant, cùm curvatarcâiGudine corporis, fcfc caput
ad terrain déclinât. Hinc Moyfes qui cum Deo Extd.tr,
loquitur, Jctro alienigenx reprehenfione judicanoftra
jufticia, ad examen divinx juftitix dedu&a tur,quod terrenis populorum negotiis ftulto la-
injuftitiaeft : &fordet in diftriéHone Judicis, quod^ bore deferviat. Cui & confilium mox prxbetur ,
1*te. 10
Ü i i .v .i t .
in xftimacione fulget operands. Diftri&ionem igitur
divinx juftitix contemplantes, etiam de ipfis
operibus pertimcfcerc debemus, qux nos fortia
£>c fan&a efle putamus : quoniam du&a ad xter-
nam regulam noftra re&itudo, fi diftri&um judicium
invenit, mulcis tortitudinum fuarum finibus
in intimam re£litudinem impingit. Beatus quo-
que Job, cùm per amicorum derogantium linguas,
inter dolores vulnerum pateretur jacula verbo-
rum,cogitationc protinus ad confcicntiam recurrit,
atquc ubi mentem folidam haberet, afpexit, di-
cons : Eçce enim in coelo t efiis meus, ejr confcius meus
in excelfis. Qui etiam fubdidit : Verbofiamici mei,
ut pro fe alios ad jurgia dirimenda confticuat,&
ipfe libcriùs ad erudiendos populos fpiricualium
arcana cognofcat. Hinc Paulus religioforum mentes
à mundi confortio contcftando, ac potius eon-
veniendo fufpendit, dicens : Nemo militans Deo , ■
implicat fe negotiis fecularibtis, ut ei placeat cui fe
probavit. Hinc Ecclcfix Rc&oribus te vacandi ftu.
dia prxcipit, te confulendi remédia oftendit, dicens
: Secularia igitur judicia fihabucritis,contcmtibi-
les qui funt in Ecclefiajllos confiituite ad judicandum:
ut ipfi videlicet difpenfationibus terrenis infer-
viant, quos dona fpiritualia non exornant. Ac fi a-
pcrtiùs dicat : Qm minoris meriti funt in Ecclefia,
ad Deum fiilla t oculus meus. Beams quippe Job in- £ te nullis magnorum donorum virtutibuspollcnt,ip.
ter linguas derogantium inflexa mente perfiftens, fi de terrenis negotiis judiccnt : quatenus per quos
quia in terra fe impugnari falfis fermonibus vidit, magna nequeunr, bona minora fuppleantur : quia
in cxlo teftem quxfivit. In omni ergo quod de penetrarc nequeunt intima, faltcm foris operen-
nobis dicitur, femper taciti debemus ad mentem tur ncceflaria. Quos te contemtibiles nominac,
recurrcre, teftem intcriorcm, te judieem quxrere. te tamen fapientes vocat, cùm dicit : Sic non efi
Nihil enim prodeft fi omnes laudent, cùm accu- fapiens qtiijquam inter vo s, qui pofiit judicare fra -
fet confcicntia :te nihil poteft obefle,fi nobis om- trem fuum. Qua ex re quid colligitur, nifi ut hi
mes dérogent, te fola confcicntia defendat. terrenas caufàs examinent, qui exteriorum rerum
fapientiam perceperunt ? Qui verô fpiri tuai i bus
donis ditati funt, profè&b non debent terrenis ne*
gotiis implicari, ut dum non coguntur inferiora
bona difponere,cxcrcitati valcanc bonis fuperiori*