* 4 3 San£ti Paterii Liber V I I . 1 4 4
tuis y caput te confit ui in tribubus Jfr a il? Ac fi aper-A veriùs hoc quod ageret, virtus effet, quanto 6c à
bono ccffans audori fuo fe fubditum humiliùs
exhiberet. Sed notandutn quod illic dicitur : E x c
ontni lignoparadiß édité, de ligno autem feientia boni
dr malt ne tetigeritis. Qui cnim ab uno quolibet
bono fubjedos vecat, necefle eft ut multa concédât
: ne obedientis mens fimditus intereat, fi à bonis
omnibus penitus repulfa jejunet. Omnes autem
paradifi arbores ad efum Dominus concelfit,
cum ab una prohibuit ; ut creaturam fitam, quam
nolebat extingui, fed provehi, tanto facilius ab
ic dicerct : Magnus mihi fuifti, quiadefpedus tibi
: fed nunc quia magnus tibi es, fadus es defpe-
dus mihi. Unde 6c per Prophetam dicitur : Fa qui
fapientes efiis in oculis veßris, dr coram vobtfmet-
ipfis prudentes. Tanto ergo fit quifquc vilior Deo,
quanto pretiofior fibi : tanto pretiofior Deo, quanto
propter eum vilior fibi : quia humilia refpicit,
dr alta k longe agnofeit.
C a p u t V I I I .
, , ;• n t r v • rv ^ r 1 una reftrineeret, quanto ad cundas latiùs relaxa-
Mthor efi obeiientia quam & m fml- ß rct Scd q8uia noHnnumquam nobis hujus mundi
Pare, magis quam ojferre adipem arietum.
jT cm cùm de bono obedientix tradaretur, in cx-
pof.B. Job,1.35. adjundum eft: Melior eßobedientia
q u am vifiimx, drc. O b e d i e n t i a vidimis jure
prxponitur, quia per vidimas aliéna caro, per
obedientiam vero voluntas propria madatur.Tan-
to igitur quifque Deum citiùs placat, quanto ante
cjus oculos, reprefsâ arbitrii fui fuperbiâ, gladio
prxeepti fe immolât. Quo contra ariolandi pcc-
catum inobedientia dicitur, ut quanta fit virtus
obedientia: demonftretur. Ex adverfo ergo melius
oftenditur, quid de ejus laude fentiatur. Si enim
profpera, nonnumquam verb jubchtur adverfa,
feiendum fummoperc eft quod obedientia ali-
quando fi de fuo aliquid habeat, nulla eft; ali-
quando autem fi dc fuo aliquid non habeat, minima.
Nam cum hujus mundi fucceffus prxeipitur,
cum locus fuperior imperatur, is qui ad perci-
pienda hxc obedit, obedientia: fibi virtutem eva-
cuat fi ad hxc etiam ex proprio defiderio anhe-
lat. Neque enim fe fub obedientia dirigic, qui ad
percipienda hujus vitae profpera libidini propria:
ambitionis fervir. Rurfum cum mundi defpedus
prxeipitur, cum probra adipifei 6c contumelix ju-
bentur, nifi hxc ex femetipfo animus appetat,
quafi peccatum ariolandi eft repugnare, 6c quafi q obedientia: fibi meritum minuit, qui ad ca, qua:
fcelus idololatrix nolle acquiefcere, fola efi obedientia,
qua: fidei meritum poffidet, fine qua quifque
infidelis effe convincitur, ctiamfi fidclis effc
videatur. Hine per Salomoncm in oftentatione o-
bedientix dicitur : Vir obedient loquitur victorias.
Vir quippe obediens vidorias loquitur : quiadum
alienæ voci humiliter fubdimur, nofmetipfos in
corde fuperamus. Hinc in Evangelio Veritas di-
cit : Eum, quivenitad me, non ejiciam foras : quia
de calo defends non ut faciam voluntatem meam,
fe d ejus qui mißt me. Quid enim fi fiiam faccret,
cos, qui ad fe veniunt, repuliffet i Quis autem
nefeiat quod voluntas filii à voluntate patris non
in hac vita delpeda funt, in Vitus nolcnfque def-
cendit. Ad detrimentum quippe obedientia duci-
tur, cum mentem ad fufeipienda probra hujus fc-
culi, nequaquam ex parte aliqua etiam fua vota
comitantur. Debet ergo obedientia 6c in adverfis
ex fuo aliquid habere, 6c rurfum in profperis ex
fuo aliquid omnino non habere : quatenus 6c in
adverfis tanto fit gloriofior, quanto divino ordini
etiam ex defiderio jungitur : 6c in profperis a tan- ,
to fit verior, quanto à prxlènti ipla, quam divi-
nîtus percipit gloria, fimditus ex mente feparatur.
Sed hoc virtutis pondus melius oftendimus, fi cx-
leftis patrix duorum hominum fada memoremus.
diferepet? Sed quoniam primus homo quia fuam p Moyles namque cum in deferto oves pafeeret, r»
facere voluntatem voluit, à paradifi gaudiis exi- Domino per Angelum in igne loquentc vocatus
v it } fecundus ad redemtionem hominum veniens, e ft, ut eripiendx omni Ifraëlitarum multitudini
dum voluntatem fe patris, 6c non fiiam facere prxcffct. Sed quia apud fe mente humilis extitit,
oftendit, permancre nos intus docuit. Cum igitur oblatam protinus tanti regiminis gloriam expavit ;
nqn fuam fed patris voluntatem facit, eos qui ad moxque ad infirmitatis patrocinium recurrit, di-
fe veniunt, foras non ejicit : quia dum exemple cens : obfecro Domine, non fum eloquent ab heri dr u
fuo nos obedientia: fubjicit, viam nobis egremo- nudiujlertius, ex quo ccepifti loqut ad fervum tuum,
nis claudit- Hinc rurfum ait : Non pojfum ego a tardions & impeditioris lingua faftus fum. Et fe
meipfo facere quidquam,fed ficut audio, judico. No- poftpofito alium depofeit, diccns : Mitte quern m if
bis quippe obedientia ülque ad mortem, fervan- furus es. Ecce cum audorc lingua: loquitur, & ne
da prxeipitur. Ipfe autem fi, ficut audit, judicat, tanti regiminis poteftatem fufeiperet, clinguem fe
tunc quoque.obedit, cùm judex venit. Ne igitur effc caufatur. Paulus quoque aivinitus fiierat,uc
nobis ufque ad prxfentis vita: terminum obedien- Jerofolymam afcenderc debuiffet, admonitusj fi-
tia laboriofa appareat, Rcdcmtor noftcr indicat, ^ cut ipfe Galatis dicit: Deinde poft annos quatuor de- Go
quia hanc etiam cùm judex venerit, fervat. Quid ** dm iterum afeendi Jerofolymam ajfumto Bar nab a dr
ergo mirum fi pcccator homo obedientia: in prx-
fentis vita: brevitate fe fubjicit, quando hanc Mediator
Dei 6c hominum, 6c cùm obedientes rémunérât
, non relinquit ? Sciendum vero eft, quia
numquam per obedientiam malum fieri, aliquan-
do autem debet per obedientiam bonum, quod
agitur, intermitti. Neque cnim mala in paradifo
arbor extitit, quam Deus homini ne contingeret
incerdixit, fed utper melius obedientia: meritum
homo bene conditus crefeerct, dignum fuerat ut
hunc etiam à bono prohiberet ; quatenus tanto
Tito. Afeendi autem fecundum revelationem. Ifijuc
in itincre cum .Prophetam Agabum reperiffet,
quanta fe adverfitas Jerofolymis manerct, audi-
vit. Scriptum quippe eft, quod idem Agabus
zonam Pauli fuis pedibiis inferens, dixit: virufn, m
cujus hac %ona eß, ßc alUgabunt in Jerufalem. A
Paulo autem protinus refpondetur : Ego non folum ih
alligari, fe d & mori in Jerufalem paratus fum pro
nomine Jefu. Neque enim pretiofiorem facio animam
meam quam me. Prxceptionc igitur revclationis
Jerofolymam pergens adverfa cognofcit,& tarnen
\o fit vilior. Prsetulimus aliam lc£tioncm que eft Ge- met. & Michael. Cctcroquin ita ia Iibro moraliutn legitur.
14T fuper Librurh primmn Regmli. 14 6
hxc libentér appétit. Audit qux timeat, fed ad a vefaniamfedabat, 6c temperabat. Quid enim per
ha:c ardentior anhclat. Moyfes itaque ad profpe- Saiilem, nifi elatio potentium ? & quid per David
i de fuo nihil habet: quia precibus renititur, ne
innuitur, nifi humilis vita Sandlorum ? Cum ergo
Ifraeliticx plebi prxfcratur; Paulus ad adverfa
Saul ab immundo fpiritu arripitur, David canen-
etiam ex fuo voto ducitur: quia malorum immi-
t c , cjus vefania temperatur: quia cum fenfus potentium
nentium cognitioncm percipit, fed devotionc fpi-
ritus etiam ad acriora fervefeit. Ille prxfentis po-
teftatis gloriam Deo voluit jubente declinare} ille,
Deo afpera &: dura difponente, fe ftuduit ad gra-
viora prxpararc. Prxeuntc ergo utrorumque du-
cum infra&a virtute inftruimür, lit, fi obedientia:
palraam apprehendere veraciter nitimur, profperis
hujus feculi ex fbla jufiione, adverfis autem etiam
ex devotionc militemus.
per elationem in furorem vertitur, di-*'
gnum eft, ut ad falutcm mentis quafi ad dulcedi-
nem cytharx locutionis noftrx tranquillitatc re*
vocetur.
C a p u t XI.
De David & Goliar. j. '*eg.,7.
D 33- 3-f-
Um dc convincendis errorum magiftris tra-
g daretur, in expof. B. Jobj 1. 18. adjun&um eft; mum.2^
De David dr Goliat. V i r reda fide plenus qux
Sandis folct ad juftitiam deputari,ea ipfa Scriptu-
rx facrx, qux hxreticus affert, teftimonia colligic,
6c erroris ejus pertinaciam inde convincit. Contra
C a p u t
Ecce Jpiritus Dei malus exagitap te>
Um de occulta divini difpenfatione judicii nos namque dum facrx Legis teftimonia appor-
tradaretur, in expof. B. Job, 1.18. adjundum eft:
Eccefpiritus Dei malus exagitat te. S c i t a anti-
quus numani generis inimicus qualiter afflidionem
juftorum femper appetat; tamen fi ab Audore no-
ftro poteftatem non accipit, ad tentationis articu-
lum nullatenus convalcfcit. Unde 6c omnis votant,
lecum nobis afferunt unde vincantur. Unde
6c David typum D«mini, qui videlicet manu for-
tis interpretatur, Golias vero hxreticorum fuper-
biam fignans, hoc rebus locuti funt, quod nos
verbis aperimus. Golias quippe cum gladio, David
vero cum pera paftorali venir ad prxlium. Sed
luntas diaboli injufta eft, 6c tamen permittente cumdem Goliam David fuperans fuo gladio occi-
Deo omnis poteftas jufta.Ex fe enim tcntarc quof- dit : quod nos quoque agimus, qui promiffa David
libet injuftè appétit, fed eos, qui tentandi funt, 6c membra ex ejus fieri dignatione meruimus. Nam
prout tentandi funt, nonnifi tentari Deus juftè per- cùm fuperbientes hxreticos & facrx Scripturx fen-
mittit. Bene ergo dicitur : Spiritus Domini malus tentias deferentes cifdem verbis atque lentcntiis*
exagitat te. Ecce unus idemque fpiritus, & Domi- Cquas proférant, vincimus, quafi elatum Goliam
ni appellatur 6c malus. Domini videlicet per li- fi10 gladio detruncamus.
centiam poteftatis juftx, malus autem per defiderium
voluntatis injuftx. Unde 6c in hoc loco qux- C a p u t X I I .
li folct, fi Domini, cur malus l fi malus, cur Domini
dicitur i Scd duobus verbis comprehcnfa eft SA'ùl perfccuPor cüm ad purgandum venirem f i e - *■ Reg-
6c poteftas Ju lia in diabolo, 6c voluntas injufta. luncam fuijjep ingrejjus, illic cum v in s fuis 4' *
D a v id ineraP, qui Pam lortgo tempore perfecu-
tionis ejus mala Polerabat.Cumque cum viri fui
ad feriendum Saiil accenderent,fregit eosrefi
ponfombus : quia manum mittere in Chriflum
Domini non deberet; qui tamen occulte furre-
x it , dT chlamydis abfeidit.
Nam 6c ipfe dicitur fpiritus malus, per nequifli-
mam voluntatem ; 6c idem fpiritus Domini, per
acceptam juftiffimam poteftatem. Quia etfi hoftis
fxvit, qui ferire appétit, Creator tamen eft, qui
cum ad aliquid prxvalere permittit. Formidari
igitur non débet qui nihil nifi permiffus valet.
Nam 6c in Evangelio expellenda de homine dx- D
monum legio Domino dicebat : S i ejicis nos, mitte
nos in greges porcorum. Sola ergo julfio ilia timen-
da eft R qux cùm hoftem fxvire permittit, ci ad
ufura jufti judicii 6c injufta illius voluntas fervit.
C a p u t X.
C u m de obtre&atiotie fugienda,6chumilirate
pravis etiam Rcdtoribus exhibenda tradaretur, cap. 4.
Reg.Paft. part. 3. adjundum eüiSaülperfecutor cùm
ad purgandum ventrem fpeluncam fuijfet ingrejfus,
& c . Q u i d per Saiil, nifi mali Redores ? Quid per
David, nifi boni fubditi defignantur ? Saiil igitur
ventrem purgare, eftpravos prxpofitos conceptam
in corde malitiam ufque aa opera miferi odoris
extendcre, & cogitata apud fe noxia fadis exte-
Um de difpenlatione dodrinx regentium tra- rioribus exequendo monftrare. Quern tamen Da-
daretur, Reg. Pallor, part. 3. adjundum eft : £>uod vid ferire metuit : quia pix fiibditorum mentes ab
cum Saiilem fpiritus immundus invaderet,drc. P l e - E omni fe pelle obtredationis abllinentcs, prxpofi-
u m qji e luperbus dives exhortationis blandi- torum vitam nullo lingux gladio percutiunt, etiam
cùm de imperfedione reprehendunt. Qm & fi
quando propter infirmitatem fefe abftinerc vix pof-
funtut extrema quxdam atque cxterioraprxpofi-
torum mala, fed tamen humiliter,loqüantür, quafi
oram chlamydis filenter incidunt : quia videlicet
dum prxlatx dignitati faltem innoxiè 6c latenter
derogant,quafi regis fuperpofiti veftem fecant: fed
Quod cùm Saiilem fpiritus immundus invade-
ret ,apprehenfa David cythara, ejus vefa-
niam fidabat.
C
mento placandus eft: quia 6c plerumque dura vul-
ncra per lenia fomenta mollefcunt, 6c fiiror infa-
norum fxpe ad falutem, medico blandiente, redu-
citur : cumque cis in dulcedine condcfcenditur,
languor infanix mitigatur. Neque cnim negligcn-
tcr intuendum eft, quod cum Saiilem fpiritus ad-
verfus invadcret, apprehensa David cythara, ejuS
* Ercufi ,Jcit namque fob, quod diabolus lieh a
T om. I V .
pomper appetat ; relaftan tibus omnibus mfT. noftris.
K