bantar o b r e r e , quem priüs prxdicabant ventu-A & n? n immeritö uno die in fepulcro, 8c duabus
rumefle. Cumquc nomen ejus perfequendo mo- nodibus jaeuit: quia videlicet lucem fux fimplx
lirentur cxtinguere,decepti fua malicia per invium mortis tenebris duplx noftrx mortis adjunxit. Qui
fruftra conabantur incedere ; quia eorurn crude- ergo folam pro nobis mortem carnis acccpit, um-
litari via non poterat patcre contra audorem om- bram mortis pertulit, 8c ä Dei oculis culpam
nium. Terrebantur quidem, cum audoris omnium quam fccimus, abfeondit. Ut igitur nos a mortc
tot miracula ccrnerent, virtutes viderent> fed cre- carnis 8c fpiritus debitöres eriperet, mortem car-
dere renuentes,adhuc figna requirebant,cüm dice- nis Dominus non debens folvit.
rent: j p u p d e rgo t u fa c is f ig n um y v id e am u s > u t & c re -
damtts t ib i q u id o p e ra r is ? Aliquando etiam often-
C a p L I I I .
debantur credere, cum dicerent: N i ß h ic e jfe t d
D e o , n o n p o t e ra t f a c e r e q u id q u am . Aliquando verb
hunc a Deo erte denegabant, cum dcfpicientes di-
, cerent: N o n n e h ic e ß f a b r i f l i u s : n o n n e m a te r e ju s
Oponebat Chrißum refurgere à mortuis. ioh<m. 2Ö.
UN i v e r s u m hoc tempus fèptcm diebus e- 1
d ic itu r M a r ia, & p r a ir e s e ju s fa c o b u s, & J o f e p h , & g volvitur, xterna vero dies odava eft, qux expie- ni‘on
S im o n , $ Ju d a s : & fo r o r e s e ju s n o n n e om n e s a p u d ta feptem dierum vieillicudine fcquitur. Per odo- BS?/
■ nos f u r n î Videbant quippe fulcitare cum mortuos, narium quippe numerum refurredio &: gaudium Ezec
A: tamen elTe mortalcm.Quis non crederet Dcum, futurx bcatitudinis lignificatur. Hujus odona- mm'
quem confpiciebant fulcitare mortuum ? Sed rur- rij numeri caufa eft quod poft Sabbatum voluit
Turn cùm hunc mortalem confpicerent, defpicie-
bant credere hunc cfteDcum immortalcm.Pcr hoc
«rgo quod omnipotens Deus talem fe eorum oculis
exhibuit qui porter 8c divina oftendere & huma-
Dominus à mortc refurgere.Dies quippe Domini-
cus, qui tertius eft à mortc Dominica, à conditions
dierum numeratur odavus, quia feptimum fcquitur.
Unde 8c ipfa vera Redemtoris noftri pafnapati,
errare eos quart ebrios fecit. Omnis quippe fio, 8c vera relùrredio, figuravit aliquid de fuo.
qui errat, nunc hue nunc illuc ducitur, ut eorum corpore in diebus paflionis fua:. Scxta enim feria
fuperbia, qux incarnationis ejus myfterium defpt- paflus eft, Sabbato quievit in fepulcro, Dominico
-cere maluit quàm fcqui,8c fe extollerct contra cjus .autem die refurrexit à morte. Prxfcnsenim vita
humanitatem,& divinitatis ejus potentiam mirare- nobis adhuc fexta eft feria , quia in doloribus du-
tur intus lucentcm. Tandem igitur miniftri, manufi- çcitur, & in anguftiis cruciatur: fed Sabbato quali
que diaboli fadi funt, quia in Redemtoris noftri in fepulcro quiefeimus, quia requiem anima: poft
mortc graflari funt. Antiquus quippe hoftis Re- corpus invenimus. Dominico verb die, videlicet
demtoris mentem corrumpere per fe tentando non
valuit, fed cjus carnem per fuos fatellites ad triduüm
permifl'us extinxit-: & difpenfationi fuper-
n x pietàtis, nefeiens ex hac ipfa permiflione fer
ä palfionc tertio, \ conditione, ut diximus, oda-
vo , jam corpore ä morte refurgemus, 8c in gloria
anima: etiam cum carne gaudebimus. Quod
ergo mirè Salvator nofter in fe fecit, hoc veravivit.
Tribus etenim Redemtorem noftrum ten- citer in nobis lignavit: utnos 8c dolor in fexta,
tationibus pulfans, cor Dei temerare non valuit: 8c requies in feptima, 8c gloria excipiat in odava.
fed cum Judx mentem ad carnis ejus.mortem excitavit,
cumque ei cohortcm, atque à Pontificibus
& Pharifxis miniftros tradidit, nimirum ipfe diabolus
ad carnem ejus manus extendit. Satellites
enim cjus 8c miniftri, Saccrdotes 8c Principes, Pilatus
atque milites illulbres fuerunt, quorum vul-D
turn 8c corda opérait, 8c excxcavit : 8c ne fuum
audorem cognofcerent, malitix nubilo velavit.
Vultus quippe miniftrorum ejus opertus extitit:
quia mens pèrfcquentium eum, quem carne tenere
potuit, Deum nee per miracula agnovit. Unde
per Paulum dicitur : v f q u e in h o d ie rn um d iem ,
C a p u t L IV .
Tulerunt Dominum meum , & nefcio ubipo-
fuerunt eum.
A L i quAN d o Scriptura facra totum pro parte
confuevit poncre, licut hic ad monumentum
Maria conqueritur, di eens: T u le ru n t D om in um meum
. Solum quippe Dominicum corpus in monu-
merito jacucrat, &: illud folum Maria qua:fitura
venerat. Dum ergo quart totum fimul Dominum
Quod Scrip
raTacra ton
pro parte p
cum legitur Moyfes, velamen ejl pojitum fuper cor fcpultum deplorabat, & non corpus Domini, fed
eorum. Qui rurfus ait-, s i enim cognovijfent, num- Dominum fublatum quxrebat, videlicet ex toto
quam Dominum gloria crucifixijfent. partem lignificabat.
C a p u t L I I.
johxn. 19. so. E t inclinato capite Jefus emifit fpiritum.
De vera morte S i cu t vera mors eft, qua anima feparatur a
& umbra D eo, ita umbra mortis eft, qua caro feparatur ab
?°exSpr,t b an'ma* Mediator autem Dei & hominum folam
job. lib. a.. pro nobis mortem carnis fufeepit, & veram mor-
num. ti. ccm delinquentium per umbram fua: mortis dele-
vit. Ad nos quippe venit,qui in morte Ipiritus car-
nifque tenebamur: unam ad nos fuam mortem
detulic, duas noftras quas reperit, folvit. Si e-
nim ipfe utramque xufeiperet, nos a nulla libera-
ret fed unam mifericorditer accepit, &: utramque
jufte damnavit. Simplam fuam dupla: noftra: con-
fulit, & duplam noftram moriens fubegit. Unde
C a p. u t L V.
Cum ejfet fero die Ulo una Sabbatorum, & fo-
£ res ejfent claufey ubi erant difcipuli congre-
.gati propt er metum Judxorum 3 'venitjefus,
Cr fetit in medio eorum.
X O s t Domini(palfionem Apoftoli pro mentis DeApoi^
teneritudine, & formidinis infirmitatc, claulis fo-
ribus refidebant. Cüm enim ncquaquam contra
membra diaboli in vocc libera: prjedicationis ex-
urgerent, & needum poft paftionem Domini, fan-
di Spiritus infufione folidati, Redemtorem fuum
audoritate firma pra:dicarcnt, adhuc contra ad-
verfarios fuos, quafi in antris infidiabantur. Clau-
fis quippe foribus, quafi in quibufdam abdicis fpc-
cubus
753 fuper Evangelium fecundùm Johantietn. 75-4
cubus fuis Catuli rapturi mundum cubabant, ut A célébrât, nifi quod cos tantummodo qui feptifor-*
/in.rrvor.,™. ... /*. -i- mi gratia là animarum prxdam poftmodum pra:fumcritcs diri n à Spiritus plcni funr, fucuros fccum
perent, de qui bus tunc ccrtuin eft quod inundi
impetum etiam fibimetipfis latendo formidarent.
Illis foribus claufis, ifti catuli mortem noftra: mortis
infidiati quxrtcruntjUt culpam interficerent,
omnemque in nobis peccati vitam necarcnt. Ho-
rum primo illi efurienti catulo, fed jam yalenti,
oftenfa per linteum Gentilitate, quafi monftrata
prxda dicitur: MaCta (Jr m a n d u c a : his catulis vc-
lut adhuc infirmis,ut in antris cubare debeant,
jubetur,cum eis voce dominica dicitur : S e d e te
h i e in c i v i t a t e , qu o a d u fq u e in d u am in i v ir t u t c e x a ir
to . Apoftoli enim rede catuli fandx Ecclefix voin
xterna refedione denundat? Septem quoque
diebus omne hoc tempus cvolvitur, & frpe fepte-
narió numero perfedio defignatur. Illi ergo ultimo
convivio de prxfentia veritads epulantur, qui
nunc perfedionis ftudio terrena tranfccndunr,quos
amor hujus mundi non ligat: quibus ctfi utcum-
que Der tentamenta obftrepit,coepta tarnen eorum
defideria non rctundit. De hoc extremo convivio
alibi per Johanncm dicitur : B e a t i q u i a d ccenam
m p t ia r um a g n i v o c a t i fu n t . Idcirco enim non ad
prandium, fed ad ccenam vocatos narrat, quia ni-
. . ^uhum in fine diei convivium coena eft. Qui ergo
cari poflunt, qui in Ecclefia editi àdverfantem B-finito prxfcntis vitx tempore ad refedionem fu-
Dc gratia Spi
us fanfti. ,
expoßtiB.
mundum ore 8c prxdicatione fua rapuerunt.
C a p u t L V I.
Accipite Spiritum fariitum; quorum remiferitis
peccata y remittuntur eis : & quorum reti-
nueritis 3 retent afunt.
U o s fandi Spiritus replet gratia, prius eos dc
terrena adione terrificar, & poftmodum fpe cxle-
ftium confolatur: ut tanto poft confitendode prx-
miis gaudeant, quanto prius fola fupplicia confpi-
ciendo metuebant. Cum igitur fmdi Apoftoli nepernx
contcm pi adonis veniunt, non ad agni prandium,
led ad ccenam vocantur. Qua: videlicet cce-
na hoc ultimo convivio expritnitur, cui feptem
difcipuli adefle piemorantur : quia illos, ut diximus,
tunc interna refedio reparat, qui plcni nunc
feptiformi gratia in amorc fpiritus anhclant. Hanc
refedionem bonus Paftor ovibus luis voeem fuam
audiendbus, 8c fe fequentibus promittit, dicens:
Per me fiquis introierit, Jlilvabitur, (jr ingredietur3 iohaA.i
& egredietur,&pafcua internet: Ingredicrur quip- Homl-
pe ad fidem, egredictur verb a fide ad fpeciein, a
credulitate ad contemplationem : pafcua autem
inveniet in xterna refedione. Ovcs ergo ejus part.
quaquam contra inembra diaboli in voeem liberæ C cua invenient : quia quifquis ilium corde fimplici
prxdicadonis alfiirgere, & necdum per paflioncm fcquitur, xternx viriditads pabulo nutritur Oux
DTVoxm«.i;n«i: fandic S-p:_ir:i—tus• , ihfurtone foli1d -a. •d ,r .R ed1 em:
n.„______•____V r
torem fuum auderent audoritate firma prxdicare;
& pro mentis teneritudine & formidinis infirmita-
te una Sabbatorum claufis foribus propter metum
Judxorum, refidentes metuerent exire ; veniens
Dominus 8c ftans in medio eorum infufflavit, 8c
dixit eis : A c c ip it e S p ir itum fa n t t u m . Q u o rum r em i -
f e r i t i s pe c cà ta r em ittu n tu r e is : d r q uorum reti//ui r it is :,
r e te n ta f u n t . Ecce converlorum terror vertitur in
poteftatem : quia cùm mala fua pccnitendo pu-
niunt, ufque ad exercendum judicium alcendunt:
ut hoc in Deo porte accipiant, quod priùs ipfi de
funt autem iftarum ovium pafcua, nifi interna fem-
piternx virx paradifi gaudia ? Pafcua namque ele^.
dorum funt vultus prxfens Dei, qui dum fine de-
fedu confpicitur, fine fine mens cibo fatiatur. In
iftis pafeuis de xternitatis fatietatc lxtad funt,qui*-
que jam laqueos voluptuofx temporalitatis evafe-
runt. Ibi hymnidici Angelorum chori: ibi focie-
tas fupernorum. civium : ibi dulcjs folcmniras ^
peregrinationis hujus trifti laboreredeuntium : ibi
providi Prophetarum chori: ibi judex Apoftolo-
rum numerus:ibi innumerabilium Martyrum vi-
dor exercitus, tanto illic Ixtior, quanto hic durius
Deo metuebant. Judices quippe fiunt, qui fuper-D afflidus : ibi Confeflorum conftantia prxmii fui
num judicium perfede timuerunt : 8c aliéna pec
cata dimittere jam incipiunt, qui priùs ne fua reti-
nerentur, formidaverunt. Liber autem intueri, fra-
tres cariflimi, difcipuli Domini ad tanta oncra hu-
militatis vocati, ad quantum culmen glorix fint
pcrdudi.Eccc non M m de femetipfis fecuri fiunt,
fed etiam obligationis alienx poteftatem rclaxa-
tionis accipiunt: principatum (uperni judicis for-
tiuntur, ut vice Dei quibufdam peccata recincanr,
quibufdam relaxcnc. Sic fie eos à Deo deccbat cri-
gi, qui tantum pro Deo confenfcrant humiliari. Ee-
qui diftridum Dei judicium mcruunt, animaperceptionc
confolata : ibi fidèles viri, quos à viri-
litatis fux rohorc voluptas fcculi non potuit emoh
lire : ibi fandx mulieres,qux cum feculo 8c fexum
vicerunt : ibi pueri, qui hîc annos fuos moribus
tranfeenderunt : ibi fenes, quos hîc 8c xtas dcbiles
reddidit, 8c virtus operis non reliquit. Quxramus N*m- '
ergo, fratres, hxc pafcua, in quibus cum tantorum
civium folcmnitatc gaudeamus, ipfa nos Ixtam-
tium feftivitas inviter. Ecce in cxlcftibus eledo-
rum civium Ixtitia agitur, de fe viciflim omnes
in fiio convcntu gratulantur, 8c tamen nos ab amo-
xternitatis tepidi, nullo defiderio ardemus, inrum
judiccs fiunt; ut alios damnent vel libèrent, £ tererte tantx folemnitati non quxrimus, privamur
qui femetipfos damnari metuebant.
C a p u t L V I I .
F'enite, & prandete.
j j ^ . E s u r g e n s Dominus, apparens ultimo jam
convivio cum feptem difeipulis comedifte deferi-
bitur, quia hi, qui in illo nunc perfedi funt, x-
terna per ilium refedione fatiantur. Petrus quippe
8c Thomas, Nathanael, filii Zcbedxi, 8c alii ex
difeipulis ejus duo,cum eo fuifte memorantur.Cur
autem cum fentem difeipulis ultimum convivium
Tom. IF .
gaudiis, 8c Ixti fumus. Accehdamiis igitur ani-
-mum, fratres; recalefcat fides in id quod credi-
dit j inardefcant ad fiiperna defideria noftra & fic
amare, jam ire eft. Ab internx folemnitatis gau^
dio nulla nos adverfitas rcvocet, nulla nos prof-
peritas blandiensfcducat. Toto ergo defiderio ad
iupernam patriam animus anhclet : nihil in hoc
mundo appetat, quod conftat quia citius relin-
quat; ut fi cxleftis Paftoris veraciter ovcs fumus,
quoniam in vitx deledatione non figimur, xter-
nis pafeuis in perventione fatiemur. Hxc ergo, Homil. t
fratres, nobifeum agamus, feptiformis fandi Spi- Evans-r
ritus gratia repleri defideremus; quid nós in futu-
Bbb