cil Lab.
£f. f+-
ZfS S. Gregorii Papæ Vita. Lib. III.
t- vero in fubjeâos Epifeopos auâoritate camquam S. Sedis vicarius polieret, explicatur in Epiftola 54.
jam laudaca. Ad ipfum caufæ omnes, nifi forte majoras, auc de fide forent, qua: pro fui magnicudine.
judicio Sedis apoflolica: indigebant, finiendx & judicandx referebantur. Concilia cogebat & coaftis
prxcrar, nssllus Epifcoporum a d longinquiora loca fin e cjtts aulforitate proficifci poterat. '
a. Non prztereundum quod Gregorius docet in Ep. ad Virgilium, Ecclefiam Gallieanam Roman*
fi- elfe fobolerui &t quide'm, ad mencem Innocentü I. feribentis ad Decentium Eugubinum, in omnem
I t a l ia n , G a llia s , H ifp a n ia s , Africain, atquc Siciliam, infuUfque interjacentes, nullum in fiitu ijfc E ccle-
.coa- f ia s , n if i eos quos vcncrabslis Apoftolus Petrus aut ejus fiscccjforcs cpnfiituerunt Smcrdotes. Arelatenfis
autem Ecclefia pratfertim hac illuftri origine gloriatur. Ejus fané antiqux nobilitatis meminit S. Gregorius,
quando ait antiquam fe confuctudincm fecutum elfe, quando fuas Virgilio vices commi-.
fit.
De tima'cu Urbem Arelatenfem à Valentiniano & Honorio'Galliarum matron appcllatam referunt qui de ea
ArXenä.” feripferunt, Sedemque conftitutam Przfeäi prastorio, in qua feptem provinciarum Gallia: convcn-
tus quotannis celcbrabatur. Ab ea dignitate politica Primatus & Exarchatus Ecclcfiafticus initium
duxilfc videtpr. Placuit enim Zozimo aliifque dcinceps Romanis Pontificibus, nobiiilfim* civitatis
Epifcopos , vicaria landa: Sedis poteftate infignire : quorum ranta, erat auäoritas, ut feptem provinciarum
Synodo prateffent, litteras formatas Clericis peregrinantibus, ipfifque Epifcopis abeundi li-
centiam darent ; fi quae verb in Galliis & in Hifpania orirentur de fide aut moribus controverfi*,
ad illos tamquam Primates Romanique Pontificis vicarios dirimenda: referrentur. At cum ab Hilario
Arclatenfi Epifcopo pervafa fuilfe Metropolitanorunr jura &: ufurpatas quz iplis deberentur ordipa-
a tiones acccpiifet S. L eo , primatum amplilfimum inter ipfum Epifcopumque Viennenfem a divifir.
Collatam aut confirmatam Virgilio vicariam Sedis apoftolica: poteftatem Gregorius Magnus poftca
imminuic, quando, ut infra dicetur, Syagrio Auguftodunenfi Epifcopo, fuas intra Childeberti re-
gnum vices demandavit. Ita Romani Pontifices, in argumentum lummre qua pollcnt, non précarité
poteftatis, hujufmodi honores, ut magis è re Chriftiana videbatur, ad nutum aut confercbanc aut au-
ferebant.
DerXd* Ad ulreric'ra ptogfedi non licet, nifi obfervato priùs hoc celeberrimo Francia: Regum encomio,
R^ibosfraftl quod öraculo firnile Gregorius in Epiftola ad Childebertum Regem.cecinit : guanto ceteros homines-
Gregorii ori- regia dignitasantecedit, tanto cetcrarum gentium régna regni vefiri profett'o cutmen exccllit. Ejfe autem
0. Re&em> quiafunt dr alii, non mirum e fi; f id ejfe Catholicism, quod alii non merentur, hoc fatis efi. Jpuid-
quid autem Reges fe ceteri gloriantur habere, habetis, Sic. Plurimis aliis laudibus quas fubticco fübje-
_cit fapiens pater przftantiifimam de feftanda juftitia ecterifque virtutibus colendis adhortationem. ut
ergo fia itfide, ita efiactione vincantur, (ceteri Reges) benignam fcExceUcntia vefira fuis fubjeSlisfern,
per exhibent. Et f i qua fitnt qua ejus animum offenders valcant, ea indifcujfa non puniat. Tunc enim verb
Regt Regum, id efi omnipotenti Domino amplius placebit, f i potefiattm Juam refiringens minus fibi cre-
diderit Licere quod poteft. 0 . J
Laudes ab codcm pio Pontifice in Brunichildem Reginam effufas , nonnulli paulb iniquiùs fe-
. rant. Nimirum non ob id folum quod incolumem filio fuo Childcberto rerum temperalium gloriam pro-
■ vida foUicitudine confervavit, earn laude diguam exillimat; verumetiam qubd ipfi turne vite premia
b pia infiitutione provident. Ubique pietatem ejus & b fummum erga res divinas ftudium honorifice com-
memorat. Inttr alia bona, inquit ad cam feribens, hoc apud vos pra ceteris tenet principatum, quod in me-
diis htijus mttndi fiuclibus, qui regentts animos turbulente folent vexations confundere, ita ein ad divini
cultus amorem tfi vcnerabilium locorum difptmendam quietem reducitis, ac f i nulla vos alia cura foUicitet.
Unde quia hujufmodi Prepofitorum aSHolffubjeliorum magna folet ejfe munitio, pra aliis gentibus gerne»
Erancorum ajferimus felicem, qua fie bond omnibus praditam meruit habere Reginam. Hatcne, inquiunt
Brumchildis criminatorcs, hatcne.citrà adulationem dici potuerunt de Regina flagitiofiflima, tot bello-
rum & difeordiarum flabcllo, tot Regum interfeftricc, tot fcclerum artifice;
Si cxcutimus Grcgorianas ad Brunichildem EpiftoIas, laudcfquc in illam collatas perpendamus, eam
oh regnum fumma prudentia gubernatura, & filiis affertum , neenon propter Chrillianam & Cathb-
licain fidem vel apud Francos confervatam , vel in exteris gentibus propagaram, & propter infignia
quædam in xenodochiorum ac monafteriorum aut aliorum facrorum locorum conftruâione pietatis
opera commendatam fateri cogcmur ; dumtaxat à Gregorio, nec immeritb fuilfc liquido conftabit. Sane
Brunichildis Childebertum filium quinque annorum, mortuo pâtre Sigiberto, è Fredcgundis mani-
bus ereptum, ab Auftrafia: optimatibus Regem Metis renuntiari, quod fumma: fuit prudentia:,ac induf-
tria: argumentum j & a Gunthramno patruo Burgundionum Rege hcredcm poltca inllitui curavcrat
rejefto Clothario Chilpcrici filio. Poil Childeberti obitum, utriufque regni Aullrafix fcilicet ac Bur-
gundite adminillrationcm, & Theodebcrti ac Thcoderici nepotum adhuc in tenera tetate tutelam,
quibus optime defunélaeft, lufcepit. Cùm fumma rcrum potiretur, mi fibs à S. Gregorio adAnglo-
jum -converfionem Monachos fovit, & fuppeditatis omnibus neceflariis faBflum hoc opus miré pro-
movtt. In conftrucndis facris locis iifquc ornandis ac'ditandis munificcntiam ollendit plané regiam.
■ r s C° j tant'^fiuc prudentia:, religionis ac liberalitaris operibus débitas laudes invideat :
fpcélat ad cnmina huic Regin* impaéla, aut poil Epiftolas ad cam à Gregorio feriptas ad-
milia iunt aut plane nulla fuerc; ab ejus videlicet adverfariis confiéla, ut Bon immeritb putant ex
recentioribus Scriptoribus Carolus Cointius in Annalibus Francicis, & Cordemoyus in hiftoria Regum
Francorum quarn Gallicè fcriplit. Nimirum cùm tandem Brunichildis Clothario Chilperici filio quo
nullum magis mfenfum hollem habebat, fuiflet ab Auftrafia: & Burgundia: optimatibus tradica; ut
* v T r k ' ° ° e? Bor“fî “ “ ! l ' ArdatcnGum Bpifcoporam ptiyilteiii jam quadara dettatciant.
* Vide lib. xi. E|>à tfr. & 63. neenon hb. « u . Ep. tf. 1 0 , 1
Delâudibusà
S. Grcg. Bru-
niebilai datis
Ibid. JEp. v .
S. GrÈgorii Papsq-Vita. Lib. I I I . 256 _
cradeliifimam oui addiéla eft, moreem juftè meruijTe crcdcrctur , undique cpçqujfi.iiis criminibus cft
impetica : icaut ci ctiam objiccrcntur cxdcs > quas vel Çlocharius imperavcrac * vei qui ejus parccs fcâabantur,
pacrarant. . . . . . _ .. ; ~ V: v r
Uc auccm oftendamus quantum ab adulacione b. v»rcgonus ahenus fucric in Epiftolis ad Bru.ni- Qu;intl5m3b
childcm feriptis, indicarc fufficiat a Epiftolas in quibus cam de nonnullis emendandis in cjus regno aduJatioucab-
admonct- fcilicct de fimoniaca labc, de laïcôruip.immaturis ordinationibus, de idololatria in Galiiis ll0rtuc,:it'
adhuc fuperfticc, de Saccrdotibus flagitiosè viventibus. Legcnda præfcrtirn func ha:c increpatoria
verba quibus Dei judicia non obfcurè intentât Brunichildi ejufque nepotibus : Cum feriptumfit ; Jufi- Prov- ’+■ 3*'
titia e lev at gentem, mificros #utem facit populos pcccatum i tune ngnum ftabile creditur , cum culpa qua ^ fixl' E^
cognoficitur, citius emendatur. Multortm igitur ad nos relatione pervertit, quod dicer e fine afflittionc cordis
nimia non valemus, ita quofidam Sacerdotcs in illis partibus impudicè ac nequiter converfiari, ut & au-
dire nobis opprobrium dr lamentabile fit referre. Addit libéra & pene prophccica voce : Nec enim fiunt
difisimulanda qua dicimus : quia qui emendare potefi dr negligtt, participem fie proculdubio delicti confit-
tuit. Provide te ergo anima vefira, providete nepotibus, quos cupitis regnare féliciter, providete provinciis :
& priufquarn Creator nofier manum fit am adferiendum excutiat, de corretfione hujus ficeleris fiudiofifsime
cogitate, s ne tanto pofimodum acrius feria t, quanto modo diutius dr dementer expeffat. H x c fane hæc
fatis fuperque demonftrant Gregorium çum Apoftolo dicere potuifte : Ita loquimur, non quafihomini- 1. rhef 1. s-
bus placentes, fied Dco qui probat corda nofira ; neque enim aliquando fuimus in fiermone adulationis.
E Galliis difeedentes Italiam repetituri, Gregorium Turon. comitemur Romam cuntcm ad vifi- crcj-iionl-
tanda fan&orum Apoftolorum limina, vifendumque poftrum Gregorium : han.c enim facram perc- eus Papam in-
grinationcm cujus meminit S. Odo in ejus vita, vixlicuit aut citiùs referre, aut feriùs morari. Tar- vifit. quoiem-
diùsquidem non potuit Romam proficifci Gregorius Turonieus î quippcS. Odonc tefte morruus cft „uni. 2*.
an. xi. fux ordinationis, quem ipfeçum anno quinto Pontificatus S. Gregorii concurrere teftatur in
üne libri dccimi hiftoria:. Mulca vero perfuadent Gregorium Gallicum haud citiùs Romam advenifle.
Rom a: quidem non erat anno 5^0. Gregorii Romani Pontificatus primo : quandoquidem qua: Roma:
tunc contigerant, didicerat, & rctulit ex fui Diaconi teftimonio ; quod aperte liquet ex lib. x. hift,
c. 1. Anno fcquenti, Regis Childeberti dccimo fexto in Galliis erat , & Turonis excepit Epifcopum
quemdam Armcnum, nomine Simonem, ex eodem übro hift. c. 2.4. Hoc ipfo anno ad Childeberti
Regis aulam pcrrexit,&: per pagum Remenlcm tranfivit, ex lib. iv. de miraculis S. Martini c. z6.
Anno 5$z. Plato ejus Archidiaconus, cujus meminit codcm libro e. 32,. ad epifeopatum Pi&avienfcm
vocatus eft, cui cathcdram hanc afeendenti adfuit, ut teftis eft Fortunatus Platonis poftca fuccdfor.
Anno nonagefimo-tertio fupra quingentefimum, menfc Januario , S. Leobardum reclaufium in majori
monafterio prope Turonum invifitj qui paulo poft, hoc eft die 18. ejufdem menfis die Dominica ef-
flavitanimam. Anno aflignato dies 18. Januar» Dominica erat, quod nobis perfuadet obitum S. Lco-
bardi hoc ipfo contigifle, non quinque aut fcx annis priùs. 'Quippe cùm Gregorius ultimo loco de
S. Lcobardo egerit in libro de vita patrum, conjicere licet cum non multis ante fuum obitum annis
h*c fanâilTimi hujus Monaçhi ada litteris çonfignafle. Eodem anno 593. quo Childebcrtus Rcx
Aurelianenfium urbem adiic, & Gunthramni defundi regnum eft âdeptus , Gregorius in ejus aula
erat, ex lib. iv. de miraculis S. Martini c. 37. Turonifquc S. Martini folemnicatem annuam cclebravit
menfe Novcmbri, ex ejufdem libri c. 38. Cùm itaque S. Gregorius Turon. è vivis cxcefferit Turoni, uc
probabilius videtur, menfe Novembri an. 595. ejufdem adventui in Urbem & reditui affignari débet
annus nonagefimus quartus fupra quingencefimum aut fequentis initium.
De hac profc&ione Gregorius hiftoricus omnino filet, quod argumente cft ipfum morte occupa-
tum ftatim ac Turoncs revific, nihil novi feripfifle aut jam feriptis adjecific. Qmppe fi diutiùs incolu- .
mis in Galliis poftca vixifiet, de toc Sandorum facris rcliquiis Ron^a: viûs corumque miraculis audi-
tis diu filere non potuiflet. • ' •
Quidquid fit de tempore quo Gregorius Turon. fandorum Apoftolorum limina vifitavit, eum à
fandiffimo Papa magna cum reverentia cxceptum fuiife narrat S. Odo. Jpuetnj inquit, ad be dû Pe- ipfo cxccpius.
tri * Confefsionem introducens, 'e latere confiait prafiolans quoad furgeret. Interim autem ut erat ingenio ’ Al-ad altarc-
profundifsimus, fiecretam dijpenfationem admirons confiderabat in hujufmodi homincm ( erat enim fiatura
brevis) iantam gratiam coelitus profiuXijfe. £fitod itte mox divinitus perfientiens, dr ab oratione fu r gens,
placidoqtte ut eratvultu ad Papam refpiciens : Dominùs j ïnquit, fecit nos, &: non ipfi -nos ; idem in parvis
qui & in magnis. Cumque id fua cogitationi fan du s Papa refponderi cognoficeret, ipfa fita deprehenfio-.
ne gavifits, gratiam quarn haftenus in Gregorio mirabatur, in magna veneratione deinceps.habere cas p it }
Sedemque Turonicam ita nobilitavit, ut auream ei cathcdram donaret, qua apud prafatam * Sedem in pofie- * a I. urbem.
rum fervaretur. •
Paulo poft reditum fuum fandus Epifcopus c vivis exceflit die 13. Novembris. Extat S. Gregorii E- Montur.“ "
piftola ad ejus fucccflbrcm Pelagium feripta Indid. xiv. qua: refpondct an. 39^. & 596. Verùm cùm in- sJb.vi.sf.
ter ultimas hac Indidionc currente feriptas legatur, ad fincm hujus Indidionis, proindeque ad annum
596. pertinere debet.
Etfi non pauca in monafteriorum commodum hoc anno à S. Gregorio conftituta jam obfervavêri- 1 x »
mus, aliqua tarnen adhuc fuperfunt obfcrvatione digna , qua: breviter hîc rcccnfere non pigebir. Minachi$Pcoa-
Monachorum qui ad facerdotium feu potiùs ad presbyteratum aftumebantur, alii Ecclefijs regendjs flitma.
prxficiebantur, alii pro monafteriis ordinabantur, quibus addidi & alligati permancbànt.Et illiquid
dem nifi confentiente Abbate, non poterant ab Epifcopo è monafterio tolli j.ucmanifeiîc probant
qua: leguntur in Epiftola ad Candidum Epifcopum de Urbe veteri feripta.' b ldque confirmac quod bien- b
* Vide pr*fcrtira lib. ix. Èp. ioj,. & lib. xi. Ep. 69.
Propterea pnfentibus vtbit licentiam dumm Epißolis, Mtnmhoi de monafieriis
P u s t e rn ordinäre.
parodia pofiùs, eum conftnfu Abbatis fiti tollere &
Viij