X 1.
ïræcipui «jus
amici ex aula.
XÜ. I«. e. r.
l'ilium Impe-
1.1 cor is ex facro
fente fufeipic.
XII.
Quatndiu in
urbe regia
X I I I .
Romam redit
213 S. Grêgorii Papæ Vita. Lib. I.
tùm de hoc opéré quod Leandro nuncupavic fânftus Doâor, legere juvat qua: de ipfo præfatur, &:
admonitionem quam eidem prxmifimus. .
Prater S. Leandrum Gregorius multos alios amicos in urbe regia fibi comparavit, in his pracipuè
Domitianum Mauricii Augufti confanguineum Meiitinx Epifcopum, de quo infra i Theoaiftam ejuf
dem Imperatoris fororem i.Natfem Patricium bellis contra Perfas féliciter geftis celcberrimum, quem
re non fatis peripeaa, Baronius eumdem elfe putavit, qui pod multas dc Gothis reportatas in Italia
viaorias , tam praclarè gefta invitatis poftea Langobardis ad Italia: direptionem, ulcifcendx privatst
injurise oratia, feedavit 8C deturpavit. Alios omittimus dequibus inhiftoria Pontificatus Gregorii fre-
quens occurret mentio. Et ut pauc'is abfolvamus , multorum quidem familiaritatefn 8c aniicitiam,
omnium verb amorem Sc exiftimationem eft confecums. At filentio prxterire non poflumus quod
Grevorius Turonenfis referr, fanaum Diaconum filium Mauricii Augufti ( haud dubie natu majorem )
ex lavacro facro fufeepifle, dum Conftantinopoli adhuc morarctur : quod quantum ci fuerit perho-
norificum nullus eft qui non incelligat.
Ex hoc Gregorii hiftorici teftimonio poflumus faciliùs ftatuere quo anno vir fanfliflimus Romam
redierit. Mauricius non priùs Conftantinam Tiberii Augufti filiam duxir, quam fieret Imperator : fed
fimul 8e uxorem, Sc docis nomine imperium accepit, anno fcilicet 581. menfe Augofto ut jam fupra
demonllravimus. Itaquc nafei ei non potuit filius, nifi anno fequenti menfe Aprili aut Maio. Ex iis evidenter
probatur Gregorium ex urbe regia priùs non difeeflifle. Ac ex EpiftolaPelagiiad eum leripta
quam profère Johannes Diaconus, lib. 1 c. 3a. multo longiot mora colligitur ; nam data legitur hate
Epiftola menfe Oâobri India, in . proindequehnno 584. Neque verb hoc anno Conftantinopoli dif-
ceflic Gregorius, quia Maximianum laudata epiftola revocatum, ut fupra diximus, Sc hoc anno vel
eciam fequenti Conftantinopoli profeaum, reditum Gregorii antecefliflc manifcftum eft ex libro nr.
Dialog, c. 36. Hxc quomodo ftare poflint cum fententia Baronii Sc a Binii fatis non video, quibus
placet, ftatim poftquam Mauricius renuntiacus eft Imperator, quod contigifle menfe Aug. anno j8a.
jam oftchdimus, Laurentium fiiiflc à Pelagio mifliim ut in Apocrifiarii officio fpccederer.
Diuturnioris manfionis in urbe regia probationem adhuc fuppeditat ingens Moralium volumen
hac in urbe à Gregorio elucubracum, cui plures anni, maxime tot inter négocia vix potuerunt fufficc-
re. Neque verb S. Leander, neque Gregorii fratres Sc fodales, eum ad opus illud aggrediendum
horrari client, fi Conftantinopoli tarn brevem moram , ut placet Baronio, fuiflet f.iilutus'. .
Jam verb de reddendo Romx Gregorio cogitemus, Sc quem abeuncem comitati fumus, re-
deuntem profequamut. Rediit autem magnis muneribus , nimirum fanâiffimis* reliquiis dicatus
fcilicet brachio S. Andrea: Apoftoli, Sc capite S. Luca:, qua: facra pignora ab Imperatore im-
petrata in fuo Romano monafterio collocavic i ut refert Baronius ex priori pagina Vaticani cod.
fignari numéro 153. Neque huic narrationi contrarium eft quod dieic ipfe Gregqrius lib. iv. Ep.
30. ad Conftantinam Auguftam , confuetudinem non effe, ut quando Sanßorum rtliquia dantur, quidquam
de corpore tangere pr.ejit7n.1tur; nam loquitur de Romanorum Sc Lari norum, non vero Gracorum more
Sc confuetudine. Italia: quoque reportavit ab Mauricio Augufto fpem proximi auxilii , quod bçcvi
adfuit, duce Smaragdo Exarcho Longini fucccflbre. Si tarnen quis contendat Smaragdum Gregorii
reditum pravenifle, de re tam incerta minime pugnabo ; neque-enim expeditum eft certo affignare
quo tempore Gregorius repatriaverit. Id verb conftatejus precibus Sc follicitationibus impetratum
hoc fubfidium. Ccterùm ex Epiftola I. Pçlagii ad Eliâm Aquilcienfem Epifcopum, difeimus quid
Italia: praftitcrit Smaragdi adventus : gratulatur enim fummus Pontifex, quod per labores atque fol-
licitudinem excellentiflimi filii Smaragdi Exarchi Sc Chartulatii facri palatii, paccm Sc quietem Deus
donare dignatus fit.
* In nocis ad Ep. Pelagii II. inter Concilia.
C a p u t V I .
Man. s»s.. I . S . Gregorius moyiaflerii Ju i fit Abbas. I I . Pclagius cum fib i adjutorem adhibet feribendis E fifto lis.
ufqMe stf. I I I . Argumcntum prions E piftola ad E li am jeripta contra jehijm a. I V . D c Jecunda ad
eumdem Eliam E piftola. V . D c tertia. V I , Schifma f i l e ejurant epuidam Epijcopi, V 11.
S . Gregorius libros Adoralium retraftat.
1. *13 Omam reverfus Gregorius, in monallerii lui portum, urbis aularque tumultum exolus, itcrum fc
s. Gregorius J£ v rc ccp it, ubi Abbatis officium rogantibus, imo cogencibus fratribus b exercuic. Quod in mona-
fit°Abbasf port reditum & ante fuam ad Pontificatum aflumtioncm habitavcric &: prarfueric, dubitare non
b linit ipfc Gregorius narrans lib. iv. Dialog, c. j j . infelieem Jufti Andream Monachi mortem quam di-
cit contigifle ante triennium, hoc eft paulo antequam apoftolicam cathedram afccnderct. Ex hoc loco
liquet hunc Monachum medicinali arte imbutum , Gregorio in eodem S. Andrea monafterio conftituto,
fteduto obfequi atque in afjlduis ejus agritudmibus excubare folitum. Cum Julius morti proximus deprehen-
fus fuillct reus ocqultatje pccunia:, mox ut tantum malum Gregorio nuntiatum eft, id aquanimiter ferre
non valuit. Statimque violatx regulje monaftcrii vindex, quia Abbas, cogitare cat pit v e l quid ad pur-
gationem morientis facerety vel quid ad exemplum viventibus fratribus provideret. Pretiofo igitur cjufdcm
monafterii Prapoftto accerfttot jubet ut curct a rci confortio fratres omnes reccdcrc. Prarcipit quoque
k A (Tum to nuper ad Syracufanum Epifcopatum S. Maximiano S. Andre* Abbate.
mortuo ctfi in extremis potnitenti ftcrcorariam parari fepultutam, Sc fuper. ejus cadav.êr tres occultatos
aureos piojici, fratribus damantibus : Pccunio tun tecum Jit in fcrditionc. Xandem quia Juftus piaculi
pccnitens diem extremum clauferat, procurât ut Pretiofus Prapofitus p e r t r ig in u dicscontiiwos pro
ipjius etbfqlutione Afocrificium offer at. Quantum fapientiflimi Abbatis feveritas Jufto ceterifque fratri- .
bus profuerit, lege aut in laudato Dialogorum libro, jaur apud Johannem Diaconum. Qux apud eum- l ü , c,
dem Ieguntur de largis eleemofynis à Gregorio fadls dum in monafterio degerer, probant quoque
eum tunc monafterio prz&iffe j älioquin non prsceptjfft'o Vcftiario, ut tot daret n um ifn ia ta .V o k ea .
multa refert Johannes Diaconus qux Gregorio Abbatis loco fedente contigiffe teftatur : qualia font b
miracula Sc figna quibus Deus quofdam Monachos aut fugientes, aut de fuga cogitantes "aut'alterius
noxx reos terruit, Sc ad faniorem mentem revocavit. Sed fallicur hie feriptor, quandoquidem ipfemec
Gregorius feribens adRuftieianam Ep. 44. librixi. qadem' commémorât, aitque eafibi narrata
fuiflèab Abbate S e i Prxpofito hujus monafterii. Verum quid indigemus aliunde quxfitis argumentis
cùm ipfe Grcgorms coram Synodo difertc profeflus fir fe olim rexifle monafterium, his verbis : o j B c" “n
ß t ncccffurium monoßeriorum quicti confpicere. . ..a n t e e ß um nos officium, quod in r e f f mine m o M ß m iM ^ 'c r i i
txhibuimus informât ? J
Sanfto viro in unonafterii receflu otium 8c latebras quxrenti, diu tarnen iis prorfus frui non lieuie 1 r-
aut ab omnibus penitus Ecclefiafticis negoriis feriari. Nam uc olim Hieronymus S. Damafo Papx ’ r ? gis* Sif“'a
ProfperS. Leoni Magno, fic illc Pelagio Juniori in feribendis Epiftolis adjutorfuit. Ira fenfit Baro! ^mo,c7
mus ; Stefane rpfi tribuit Paulus Warncfridi lib. m. de geftis Langobardorum, f a i s utilem Epiffolom r® b“ ‘1«E-
a Pelagio Papa Ebx Aquileienfi Epifcopo miffam, qu am, inquir, beams Gregorius, citm adhuc effet
Viaconus Jc rip fit. Tres edttx funt tum à Baronio, tum à Conciliorum colleftoribus Pelagii II. Epiftolx
a d E liam dr a d alios I jt r ia Ecclefia Epifcopos dr f l i p s , pro trium capitulorum caufa tumultuantes* “ f'
Unum eft trium lllarum Epiftolarum argumentum, unus fcopus, ftylus plane non abfimilis i proinde-
que idem omnium feriptbr Gregorius , à quo unam fairem rcriptam efle Pauli confiât teftimbnio. Ad .
de qubd hism Epiftolis quas Gregorius jam Pontifex farius ad eofdem fchifmaticoS feripfit, vel ad
alios quos m condemnationc trium capitulorum hxrere noveraV; eadem pró pacis hoftibus caritas fer-
veat, pro anxiis &r ferupülofis eadem indulgentia elucefcat. Et de iis quidem poftea fufiùs ä nunc autem
paucis exponendum quid tribus Epiftolis nomine Pelagii II. feriptis potiflimum contineatur.
In prima prxfacur piiffimus Pacer de vifeerum ßtorum divifione, nimirum de fchifmate Ecclcfiam 11 r*
fcindente, f f non fine gravi fla u doluiffes ad pacem diffidences, cum lacrymis adhortatur. Vacillanti- S S
bus in fide, Pétri fidem indeficientem opponiti titubantibus, Sedis Petri firmitarem, contra quam por-
txmferi prxvalere non poffinr. Ceterùm ucomnem prxfcindac fefe caiumniandi occafionem profi-
tetur ampiccti qux ab Apoftolis eorumque fucccfloribus tradita funt, Sc in quatuor oecumenicis Con-
m ®xP^nata & connrmata , maximè in Synodo Chalcedoricnfi, cujus auttoricatem pulfari & labe-
la aa ri, trium capitulorum damnationc in quinto poftConcilio cönclamata fchifmatici querebanrur.
Si tarnen h xc ad compefccndum feandalum fufficere non videantur, rogat cos ut manentes in uni
tatis cantate eligant tranfmittantque aliquos è fratribus, ad proponendas componendas pacificè
quæftiones omnes. E t pa ra n fum u s , inqüit bonus ille Pallor ovibus errancibus compaticns Cecundum v •
pracepttonem apoftolicam cum caritate eos f i f e ip e r e , & cum humilitate a d placita fit is faO io n is reddere
rationem ; & fin e aliquo impedimento, cum omni d iletfion e > quando rev e rtivo lue rin t, voluntate fincenC-
ftma y relegare. . i J
Ut ad hanc Epiftolam refponderent fchifmatici, Scriptd diverfis infeßa contagiis direxerum, quibus 1 v.
larrum teltimonia incongrua Sc adcaufam non pertmentia infemerunt, ordine ita turbato ut quad
JcrtptHM nomine Slterius fu erat, alterius nominis titulo promeretur, uti obfervat Pclagius in Ed x ad “ ra.tl™ iUa‘n
Eliamejufque fymmyftas, undeipfis hxc ab Apoftolo diffa tribuit : Nefcientes neque de quibus dicunt < -it r r
neque i e quibus affirmant. Itaque ut veris Sc genuinis falfa Sc fuppofiricia deftruerer, Pefagius curavit
lchifmaticorum legatis exantiquis Eolyptycis ficrinii fanßa Sedis apofiolica fincera Synodorum afla cx-
hit^m ipfofque fecunda fua Epiftola vehementer-eft cohortatus ad cariratem Sc unicacem cuius
lcilfio culpa eft ita mexpiabilis, ut ne martyrio quidem purgetur. Poftremö invitât cos ad coüationem
Komx per iegatos habendam ; aut fi locorum obftent incervalla, rogat ut apud Ravennatem urbem
litrix nnuimam convemant, quö fc Legatos miflurum pollicetur, qui vice loi Synodo interfinr.
Irrita hue vigilanciflimi Paftoris follicitudo curaque erga oves extra Ecclcfix fepca Sc pafcu'a va- I
P gantes. Utque fuam in fchifmate pcrtmaciam tucrentur, pro defenfione damnatorum in V Svnodo Dc " nia‘
trium capunlorum apologiam evulgarunt : ad. quam refellendam Pelagius, Gregorii opera rurfum
ufus, “ rtiam fcripfic Epiftolam, quam ipfe Gregorius iibmm appellat. Ex hac Epiftola mtelligimus , r
conjuratosIftrix vicinarumque regionum Epifcopos, eö infanixproveftos, ur fummo Pontifie! tam f, '' ™
prxelara humilitaris Sc cantatis exempla prxbenti, deliberata ju d t c i i fen ten tia imperarent, à trium ca-
pitulotum damnationc refilite. De hac perduellione gemit Pelagius, doletquc oves e x ^ c a u la s
leonis rugicntis morfibus patere , palmueS à vite rcfcifTos exficcari Sc ad combuftionem prxparari’
operanos extra vineam laborantes 8c defudantes mercedc carere; novo diluvio mundum obruente ’
fanos hommes arcam fiigere. Ut autem fatisfaciat omnibus qux obtruderant fchifmatici primùm
aux foirfidei’? « ' “ ? f bUS abu' c^ “ tur S. Leonis Papx pro Concilio Chalcedonenfi teftimonia,
S i l , d finiC1T favcrc„ °« 'd d tn at de ea non agi fed de perfonis, ut etiam in fuperiorl
Epiftola luculenter probatum eft, contendit. Deinde nodum folvicquCm ex Vigilii Papx aliorumque
Launorum Epifcoporum reludantia adftringebant ; qui fcilicet priùs damnation! trium capitulorum
M s i f f i p S M m . 1 H I M Dialog, caput ij.
pecunia fervabatur. Pro p ° i ‘ e l l ^ ‘ S * Po™ ^»“ »Ç a fiiacofi Ub. 4 „ . Vciliariun. appellante locuauticiaa,
-effet tutior, forte aliqmndo ad uecuniam - ir l j b j f S f?Cræ & va,faa<1 altarIS nunifterium aliaque pretiofa lepoliti cuflodicbanmr ; qui cdm
Z ' ° rte yW mÜ0 ad P«umam affervandam dehgebatur. Vide ooWm »QJ4. ad librura Sacram. r ’ 4
*r - P j j