Grcgoriipro inquit S. Gregorius : qui enim in clericatu militât, ardam monafterii dilciplinam ipfe fcrvare non po-
i&Vf/T'r tèft. Quo icaque pado qui monafticam rcgulam non implcc, ad cam ftridiùs obfcrvandam alios cogère
potent ? Proinde non immerito providus pater tanto malo mederi quantocius curavit, loca fa c ra p e r
Clericorum amb'ttum defirui minime patiens.
Nonnulli hac ufi funt Epiftola, ut probarent monafticæ vitæ ftatum à clericatu prorfus effe alie-
num. Verùm quantum id à mente S. Dodoris abhorreat, ipfe manifeftè oftendit cùm ad facros or-
dines, imo ad epifeopatum Monachos quamplurimos turn è fuo turn ex aliis monafteriis affumfit, 5c
apoftolicis etiam præfeck muniis. Quid quôd monachatum aliquando affignat ut gradum 5c dilpofi-
zib, x it. Ep. tionem præviam ad epifeopatum ? Hortandus e ft , inquit, Opportunus , ut v e l Monachus v e l a vo b is
Subdiaconus f a t } ut poft aliquantulum temporis, f B e o pla cu e rit, ip fe adpafieraient ctiram debeat p ro -
mo veri. At confulcndus eft dodiffimus Mabillonjus turn feculi IV. Bencdidini Tomb i. in Præfat. tum
a in Annâlibus. Mens igitur fandi Dodoris fuit a quantum ex laudata libri quinti prima Epift. 5c ex a-
liis affequi poffumus, monafteriorum præfeduram minime Clericis effe commendandam ; quia cùm
difciplinæ laxiori ferviant, nec feverioribus Monachorum moribus fint innutriti, de régula: monaftica:
obfervantia minus folliciti funt. Præterea quandoquidem aut ambitus, aut avaritia , aut pravus
quiipiam alius affedus, iis Clericis quos Gregorius infèdatur, viam ad abbatialem dignitatem munie-
rat, fecularium vivendi modum fedabantur, in epulis, in fuppelledili, in veftibus, quibus fibi pro-
curandis ut pares efle poffent, monafteria.expilabant.
a ' VI’s fit Mortuo Johanne, de eligendo fucccflbre follicitudinem geflït fandus Pontifex. Donatum Archi-
Ravca^Epif- diaconum poftulabat Exarchus ; eum enim defignari credimus his verbis : Ex ce llentifs im i v i r i domni
£opus. P a t ric ii voluntatem in perfona Donati A rchidiaconi im pleri voluimus. Sanè periculofum crat fummi hu-
Lib. v . fy.+s. ju$ præfe&i poftulationi morcm non gerere} qui cùm Ravenna: Sedem haberet, in Epifcopi illius ur-
bis elcdione plurimùm fibi vcndicabat. Verùm cùm non pauca innotuiffent in vita te moribus Donati
quæ ab epifeopatu rcpellendum cum fuaderent, ejus ordinationi confcnfum non præbendum cen-
fuic Gregorius. Johannem quoque Prcsbyterum ad epifcopalcm dignitatem promoveri non eft paf-
fus, quod Plalmorum nefeius foret, ac in officio faccrdotali minùs ftrenuus. Tandem unanimi con-
fenfu eledus eft Marinianus, invitus & reludans. Hic diu in monafterio cum Gregorio vixerat ; qui
eum Andrea: Scholaftico fibi familiari commendavit.
Gratum erga fuum archipræfiilcm animum teftaturus Andreas, apud S. Gregorium poftea preciv
i. Ep. bus cgit, de ufu P a llii fecundum antiquam conjuetudinem in Ra ven n ati Ecclefia rejhtuendo. Verùm an-
tequam annucret, ut quibufdam in Litaniis te diebus folcmnibus Pallio uteretur Marinianus, julfit
fapiens Pontifex eade re explorari Archidiaconi te feniorum urbis teftimonia, præftito priùs à fin-
gulis fàcramento.
Roman* Sy- Ravennatem Ecclefiam regere coepit Marinianus ante quintam Jülii diem hujufee anni quo interfuie
nodi décréta. Synodo Romæ à Gregorio celebratæ. Hujus autem Synodi gefta te décréta quæ priùs in Epiftolarum férié
habebantur, nunc legerc licet in Appendice ad Epiftolas. Præcipua funt de Diaconorum officio, de
amovendis à pontificalis cubiculi minifterio laïcis pucris, de coërcendis redorum Ecclefiaftici patrimonii
deprædationibus, de facris ordinibus Pallioque gratis te abfquc ullo pretio conferendis, &c. In hac
Synodo fancita unanimi confenfu corroborarunt & fubfcriptionibus munierunt viginti très Epifcopi
ac plurimi Presbyteri qui præcipuis Urbis titulis feu Eccle&s præerant, non autem Diaconi te ccterî
Clerici. In fubfcriptionibus fecundo loco legitur Mariniani nomen, fcüicet poft Gregorium. De hoc
*zib.ii.c.p. ccetu loqui creditur fandus Papa, ubi phirimis in Epiftolis teftatur Johannem EcclefiæChalccdonen-
”em Si J i SVI Presbytcrum de quo * jam didum, in Synodo, Epifcoporum judicio fuiffe ab hærefis crimine
16.17, liberatum.
v 1 } f- Ccterùm non multo poft, fufcepti epifcopatus, te amiflæ monafticæ tranquillitatis poenituit Mari-
qncrei*. nianum, cahmmiantibus fchifmaticis eum minùs quàm deceret Concilium Chalcedoncnfc venerari.
jLtb.vi. E f, 2 , Qua de refcripfit S. Gregorius ad clerum te plebem Ravennatem -3 aflTerens Marinianum a cunabulis
in fa n ffa u niverfalis E c c le fa gremio n utrïtum, r ctta vn fide i pradicationem ten u ife , nec aliter quàm par
eflet de Chalcedonenfi fen tire Synodo. P ro in d e , iiîquit, fa tisfattionem plenifsimam recipient es, cari-
tate in te g ra , puro corde , Pa forem veflrum d ilig it e , ut ap u d Deum purius fu fa ejufdem vo b is v a le at pro-
d e jje intercefsio Pafioris. Hæc pro Mariniano Gregorius.
Poftea cùm accepiffiec eum in paupercs efle nimis parcum,’ te litteris fuis ejus tenacitatem incre-
* Al. Sccundî- pavit, te per * Secundum fandiffimum Monachum hæc ad eum fecreto monita deferenda curavit«
oum’ Non fib i credat folam Uctionem & orationem ftifficere, ut remotus fiudeat fed ere, & de manu minime
fruiïificare} fe d largam manum habeat, necefsitatcm patientibus concurrat, aliénant inopiam fia n t credat s
quia f i bac non h abet, vacuum Epifcopi nomen tenet,
ix . ^ Aliæ fuerunt poftea de Mariniano querendi occafiones, maxime qubd Monachis ipfc Monachus
monâfteriavc- *n i £l u *o r e m fc præberct i unde ad ipfum fcripfit S. Gregorius : Miramur cur f ie in b r e v i Fraternitatis
aari pacerctur. tua fu e r it inimutata difc rctio , ut ea qua p o fiu la t, non a d v e rt a t : ex qua re dolemus, quia manifeftumpra-
Etb.yuEp. yes indicium , plus apud te v erb a male fu adentium v a lu ijfe , quàm d iv in a lettionis ftu d ium profecijfe.
Cumque monafleria te oporteat d e fen fa re , & religiofos illic fummopere contre g a r e , ut lucrum de anima-
rum congregatione pofsis ejjicerc > in eorum te e div erfo g r a v am in a , ficut litter a tua teftantur, defideras
exercere : & , quod eft deterius , nos tua culpa ftu des f ie r i dèbere participes, f c i l i c e t d u m cum noftro confe
n fu monafterium, quod decejfor tuus con d id it, cu p is fu b curandarum rerum atque cau f arum nomine pra-
g ra va r e. Debes enim recolere, quia te p ra fen te , d iv e r fis etiam Presbyteris d r Diaconis , Clericifque tuis
p ra fen tibu s , contra tefiamentum ipfius praceptum, ficu t po ftula vere, concefs 'tmus. Ubi tamen ejufdem decejfor
is tut d ifpo fitio, quam fe c erat de monafterio ipfit, firma ta eft ; tu nm c ifta d ifsimu lan t, contraria nos
yi.de fupra Ub. » . cap. ultimo.'
pofeis debere pracipcre. Cujus monafterii defenfioncm hac in Epiftola Gregorius fufcèperît, non clarè
confiât. Loqui tamen optimum Monachorum patrem pro Claflcnfi S. Apollinaris monafterio à Mariniani
prædcccfforc conftrudo conjicimus. Nec alia monafteria in Ravcnnati diceccfi pofita Archiepifco-
pum magis bëneficum experiebantur, ut ex fine laudatæ Epiftola: liquet. P ra te r e a , inquit, p e r v e n it
a d n os, quia monafteria, qua fu b Fraternitate tua fu n t conftituta, Clericorum importunitatibus, & div erfis
eorum moleftiispragraventur ; quod ne de cctero f i a t , d ift r ifta hoc interminatione compefce : quatenus M o -
nachis illic degèntibus, libéré in B e i nofiri laudibus liceat exult are.
Cumque pius pater audifiet, infuper habita fua admonitionc, Monachos adhuc à Ravennatibus
Clericis, diffimulantc Archiepifcopo, non fccus ac antea vexari, iccrum feribendum putavit, & vc-
hementiùs inftandum. Epiftolam fuamhis verbis claudit: H a c ita que omnia v ig ila n t i cura emendare ja m Lib.vu.Ep.
fecundo commonita Santfita s v eftra non d ijfe rat\ ne f i poft hac négligentes vos e jfe , quod non credimus , +*'
fen fe r im u s , aliter monafteriorum quieti profpicere compellamur. N am vo b is notum f i t , quia tanta necefsi-
tati fe rv o rum B e i congregationem ampliiis Ju b ja ce re non patimur, _
Dum hæc fcribercc S. Gregorius, jam fortafte medirabatur tranquillitati monafteriorum profpicere, Priviicgium
cclebri illo a privilegio, quod inConcilio Romano tertio promulgavit. Simile jam conceflcrat mo- Monachis conj
naftcrio fandorum Johannis & Stephani in urbe Clafficana, cujus crat Abbas Claudius S. Gregorii »
difcipulus. Inter Archicpifcopos Ravcnnates & Abbatem hune motam Iitcm Romæ judicari voluerat
fandiffimus Pontifex. Cumque nonnulli ex clero &c ex populo contra clamitajfent, id legibus 5c cano-
nibus adverfarij refcripfit Papa : Hoc poterat fo r ta fs is opponi, f i non a d majorem recurrent, & apud eum
cauft fu a peteret merit um terminari. N nm quid non ipfe n o f ii, qu ia caufa, qua à Jo h an n e Presbytero con- m *
tra Joh an nem Conftantinopolitanum fra trem & coëpifcopum nojhrum orta e f t , fecundum canones a d Sedem
apoftolicam recurrit, & nojhra e ftfententia definit a ? S i ergo de ilia civitate ubi Princeps eft, a d nofiram eau-
J a cognitionem de du Ha e ft : quanto magis negotium qu o d in tra v o s e f t , ht c eft veritate cognita terminan-
dum ? Ut igitur controverliam hanc radicitus amputarct omnemque litigandi occafionem , fapiens
Pontifex monafterium hoc amplo munivitb privilegio, quod ira incipit : £)uam f i t nccejfarium monafte- b
riorum quieti profpicere &c. Similibus quoque munivit c privilegiis Monialium coenobia. Quis autem e
S. Papæ feopus effet has immunitates conccdcndo, non obfcurc aperit ad Luminofum Abbatem feri-
bens : H is autem ita p e r fe tfis , in. B e i opéré eftote fo llic it i, & afsidue operam orationi date, ne non v idea tur zib.n. eç.+z.
magis vobis quafita mentis in oratione fccuritas, f e d male, quod abfit, degenùbus epifcopalis evitata d i f
trittio.
* Vide illud in Appendice.
fc Legitur lib. vm . Ep. iy.
. c Lib. vu . Ep. n . & lib. xm . Ep. 7,
C A P U T I I I . ,
/. S . Gregorius fim o n iam , (jp neophjtorum ordinationes in Galliis in ß tfa tu r . I I . A n la te n fi E p i f S9+- &
copo f ia s 'vices committit. Eccl. Gallicana Romahoe filia . I I I . D e p rimatu A r e la ten fi. IF '. S.
Gregorii de Francia Regibus oraculum. F~. D e laudibus à S . Greg. Brumchildi datis. V I .
Q u a n tum ab adulatione abhorruerit. V I I . Gregorius Turonicus Pa p am innjijît. Q u o tempore.
V I I I . Quomodo ab ip Jo exceptus. I X . Q u a d am pro Mo n a c h is co n ftitu ta . X , E t pro
Sanftimonialibus. X I . E rg a heterodoxos quomodo f e geljerit S . Gregorius.
P Aulo poft profligatam in Synodo Romæ hoc anno habita fimoniam, cùm inaudiiffet vigilantiffi- s. Gregorius
mus Paftor in Galliarum v e l a Germania partibus plcrofque Epifcopos ejufdem efle rcos, nullumque fimoniam &
iis in provinciis adfa crum ordinem fin e commodi datione pervenire ; tanto Ecclefiæ Gallicanx morlfo me- ordfnalioncGn
deri volcns, ad Virgilium Arclatcnlem Epifcopum , & ad univerfos in regno Childcbcrti Præfules, Gaiifisinfefta.
necnon ad ipfum Childcbertum Regem fcripfit : rogavitquc ut de hac corruptcla quamprimùm elimi- ^ ^ £
nanda folliciti forent. In his ctiam Epiftolis laicorum & ncophytorum præcipitcs ac immaturas b or- f '
dinationcs damnat, tamquam à redo ordine prorfus diffentancas. Quid enim î Jgu t difcipulus non fu i t , a
inconfiderata ambitione magifter ejjicitur, inquit S. Gregorius j & quoniam quod po fs it docere non d id i- b •
f i t , facerdotium tantum g e r it in nomine. Jpuomodo verb pro aliorum peccatis intercejfurus eft, qui fu a p r i-
mitus non d e fle v it ?
Quod fiipra dc- fimonia in Galliis graffante Gregorium querentem audivimus, confirmât alter Gregorius,
Turonicus videlicet, de re fibi notaloquens in Vitis patrum c. 6. J a m tunc, inquit, germon i l lu
d iniquum cceperat fruclificare , ut Saccrdotium aut venderetur à Regibus , aut compararetur a Clericis.
Neque ad tantum malum averruncandum fatis fuit fando Pontifici, femel aut iterum feribere. Imo
plurimis dcinceps Epiftolis vel ad Brunichildem Reginam, vel ad Reges 5c ad Epifcopos miffis, vix
ita profecit, ut à tanta labe Gallicanam nonnihil Ecclefiam repurgaret. Tales enim lunt hujufmodi
corruptelæ ex cupiditatc ortæ, ut continuis curentur remediis, fanentur numquam.
Virgilio probis moribus 5c vircutibus ornatiffimo fins vices, juxta antiquum morem Gregorios con- ArelatenfiE-
celfit intra regni Childcbcrti fines, & Pallii ufum, ab ipfo Rcgc 5c ab Archiepifcopo rogatus. Qua pifcoçofua?
•Gallia eft feu Francia, quam Getmaniam vocat, fortaffc quod Franci è Germania fint oriundi. Eodem modo fiepe loquitur Johan. Diac. in
vitaS. Greg, fuperids édita. Apollinaris Sidonius provinciam Lugdunenfêm, appellat Lugdunenfem GcrmaniamJib. v. Ep. 7. Etiamnum Archic-
pifeopus Senonenfis, Primatis Galliarum & Germania: titulo gloriatur.
fcyide codicem Canonum Eccl. Roman* can. 3. svt neophyti Pnfbjttri v tl Epifcopi fiant, Et c.‘ 3J. Ne L tù fiant Epifcopi.
Tom. I V . V ii