conjugcm nequaquam timuit, poll etiam, cum,/
aquam con cupi flee, expavit. Quia enim fe illicita
j>erpetraflc mcmincrat,contra {cmctipfum.jamri-
gidus cciam à licitis abftinebat.
C a p u t X V>
Quod David populum numerando peccavit.
C u m de non judicanda à fubditis vita afitibuf-
quc rcgcntiumtradaretur,in expof. B. Job,l. zj. '
adjun&um eft : Jjfaod David populum numerando
peccavit. S l'c pro qualitatibus fubditorXim difpo-
nuntur a&a regentîum, ut fæpc pro malo gregis ^
ctiam vfcrc boni delinquat vita Paftoïis. Ille enim
Deo atteftantc laudatus, ille fupernorüm myftc-
riorüm confcius David Propheta, tumore repenti-
næ clationis inflatus, populum numerando peccavit,
&: tamen vindi&am populus,David peccante,
fufeepit : cur ho,c ? quia videlicet fecundùm mcri-
tum plebium dirponuntur corda Re&orum. Juftus
vero judex peccantis vitium ex ipforum animad-
verfionc corripuit, ex quorum caufa peccavit. Sed
quia ipfe, fua fcilicet vohlntatc fuperbiens, à culpa
alienus non foir,vindi<ftam culpæ ctiam ipfe fufce-(
pitrnam ira fæviens,quæ corporalitcr populum per-
culit, Redorcm quoque populi intimo cordis dolore
proftravit. Certum verb eft,quod ita fibi in-
vieem & Redorum mérita connedantur 8c plc-
bium, ut fæpe ex culpa Paftorum deterior fiat vita
plebium, 8c fiepe ex mcrito plebium mutetur vita
Paftorum. * Sed quia Redores habent judicem
fuum , magna cautela fiibditorum eft non temcrc
vitam judicare regentium. Neque enim fruftra per
femetipfiim Dominus æs nummulariorum fudit,
& cathedras vendentium columbas evertit : nimi-
rum fignificans, quia per Magiftros quidem vitam
judicat plebium, fed per femetipfum fada exami-^
nat Magiftrorum : quamvis etiam fubditorum vicia,
qua: a Magiftris rnodo vel diflimulantur judica-
r i,v e l nequeunt, ejus proculdubio judicio refer-
vantur. Igitur dum falva fide res agitur, virtutis
eft mcritum, fi quidquid prioris eft toICratur : débet
tamen humiliter fuggeri, fi fortafle valcat
quod difplicet, emendari. Sed curandum fummo-
pere eft, ne in fuperbiam tranfeat juftitiæ inordi-
nata defenfio, ne dum reditudo incautè diligitur
ipfa magiftra reditudinis humilitas amittatur s nc
cum fibi præefle quifque defpiciat, quern fortafle
contingit, ut in aliqua adione reprehendat. Contra
hunc tumorem fupcrbiæ fubditorum mens ad
cuftodiam humilitatis edomatur, fi infirmitas propria
inceflfanter attenditur. Nam vires noftras ve-
racitcr examinare negligimus, 8c quia dc nobis
fortiora crcdimus , idcirco cos, qui nobis prælati
funt,diftridè judicamus. Quo enim nofmetipfos
minus agnofeimus, eo illos, quos reprehendere ni-
timur, plus videmus. Singula hare mala funt,
qua: fæpc à fubditis in Prælatos, fæpc à Prælatis in
fubditos committuntur : quia & omnes fubditos,
hi qui præfunc, minus quàm ipfi funt fapientes ar-
bitrantur. Et rurfiim qui fubjedi funt, Rcdorurfi
fuorum adioncs judicant. Et fi ipfos regimen te-
nere comingeret, fe potuifle meliùs agcrc putant.
Unde plcrumque fit ut Redores minus prudenter
ea, qua: agenda funt, videant : quia corum oculos
ipfa nebula elationis obfeurat. Et nonnumquam
is, qui (ubjedus eft, hoc, cùm prælatus fucrit ,fa-
ciat, quod dudum fieri fubjedus arguebat: & pro
eo quod ilia, qua: judicaverat, perpétrât-, faltçm
quia judicavit, erubefcat. Igitur ficut Prælatis curandum
eft ne eorum corda æftimatione fingularis
fapientiæ locus fuperior extollat ; ita fubjedis pro-
videndum eft, ne fibi Redorum fada difpliceant.
* Si autem Magiftrorum vita jure reprehenditür, *
oportet ut eos lubditi, ctiam cum difplicent, ve-
nerentur. Sed hoc eft folerter intuendum, ne aut
quern vencrari necefle eft, imitari appetas, aut
quern imitari dcfpicis,vencrari contcmnas. Subti-
lis ctenim via tenenda eft reditudinis & humilitatis,
ut fic reprehenfibilia Magiftrorum fada difpliceant
, quatenus fubditorum mens à fervanda
magifterii reverentia non rccedat.
lin ts Libri fecundi Re gum.
C A P I T U L A L I B R I N O N I
IN L I B R U M T E R T I U M R E G U M .
* • . /T y Uod Salmon poß accept am divinitus fa - E
pie nit am, turpium mu Herum de ju dicio
caufa tentatur.
z . De judicio. Salomonis inter mulieres, ex quibus
una filium, quem vigilant ladt are confueverat,
dormiens occidit. 3 • Cornua autem cum adificaretur, lapidibus de do-
latis atque perfectis adificata efi.
4 * Jttgpd ante fores templi mare aneum, id eft luterem
ad abluendas ingredientium manus duo-
decim boves port ant.
j . JJu od templi minifterio, in baftbus templi fcu l-
ptorio open leones, dr boves, dr Cherubim ex-
prejfa Jimt.
6. Nebula implevit domum Domini, & non poterant
Sacerdotes miniftrare propter ncbulam.
7. De Propheta quem revert entern in itincre leo
occidit.
8. V ivit Dominus Deus i f a il, in cuius confpettu
fto.
9. Sujftcit mihiyDomine, tolle, quafo,animam meant.
i o. Ecce Dominus tranftt, fpiritus grandis dr fort is,
fubvertens montes, & conterens petras ante
Dominum, drc.
i i . Cum Helios vocem Domini fecum loque mis au-
diret, in fpelunco fua oftio ftetiffe deferibitur,
dr faciem velajfe.
iz . Reliqui mihifeptem milita virorum, qui non cur-
vaverunt genua ante Baal.
13 • Vidi Dominum fedentem fuper folium fuum,
omnem exercitum cali à dextris & finiftris
ejus, dr didium eft : In quo decipiam Achab
ut afeendat dr cadat in Ramoth Galaad? &
dixit alius ita, dr alius aliter, drf*
LIBER
L I B E R N O N V S
t 6 i
D E T E S T I M O N l l S L I B R I T E R T I Ï R E G Ü M.
C a p u t P r im u m .
r. Salomon fofl acceptam divinitus fapientiam, turpium
mulierum de judicio caufa tentatur.
CU m de eledorum tentationibus ad utilita-
tem profeduum proficientibus tradàretur,
in expof. B. Jo b , lib. 8. adjundum eft : Salomon
poft acceptam divinitus fapientiam, drc. N o t a n -
d u m quod poftquam Dominuserroris noftri tc-
nebras luce fua: cognitionis illuftrat, mox tentatio-
nis aculeo vifitando probat : quia & accendendo
corda noftra ad virtutes provchit, &: rccedendo
concuti tentatione permittit. Si enim poft virtu-
tum mimera nulla tentatione concutitur, hoc fe
habere animus ex feipfo gloriatur. Ut ergo&: fir-
mitatis dona habeat, & infirmitatem fuam humiliter
agnofeat, per acceflum gratia: ad alta fuftol-
litur, & per receflum quid ex femetipfo fit, pro-
batur. Quod bene nobis ex hiftoria lacra: ledio-
nis innuitur : quia Salomon & divinitus accepifle
fapientiam, Sc tamen poft acceptam eamdem fapientiam,
meretricum ftatim pulfatus quæftione
memoratur. Mox enim ut gratiam tanta: rcvela-
tionis accepit, certamen turpium mulierum pertu-
lit : quia nimirum fiepe cùm mentem noftram con-
ceflis virtutibus refpedus intima: largitatis illuminât,
hanc protinus etiam lubrica: cogitationes tur-
bant : ut qua: fublcvata immenfe munere exultât,
etiam tentatione pulfata, quid fit inveniat. Sic '
1. Elias 8c vifitatus fermonc defuper ca:los aperuit,
& tamen probatus fubitö, infirmus per deferta fii-
giens, unam mulierem expavit. Sic Paulus ad ter-
tium cælum raptus,paradifi penetrans fecreta con-
a fiderat, & tamen ad femetipfum rediens, a contra
carnis bella laborat. Legem aliam in membris fu-
ftinet, cujus in fe rebellione fatigari fpiritus legem
dolet. Poft dationem ergo muneris idcirco
Deus hominem probat ; quia 8c collato munere
fublcvat, 8c abftrado ad paululum, ipfum fibi ho-
minem demonftrat. Quod eo ufque proculdubio
pacimur, quo deterfa funditus labe peccati, ad
promiffa: incorruptionis fubftantiam reformemur. f
C a p u t II.
De judicio Salomonis inter mulieres, ex quibus
una filium quem vigilans laSlare confueverat,
dormiens occidit.
C Um de prxdicatoribus refta loquentibus, fed
per propriam a&ioncm prava auditoribus cxempla
pramentibus tradaretur,in expof. B. Job,l. zi. ad-
junâum eft : De judicio Salomonis inter mulieres, j
&c. Q u i d in hac fententia permatrum laâan-
tium nomina, nifi doftorum ordo >. Quid verb per
corum filios, nifi difcipulorum perfona fignatur ?
Nam magiftri nimirum vigilantes quidem feientiâ,
led vita dormicntes, auditorcs fuos quos per vi-
gilias prædicationis nutriunt, dum quod dicunt,
Tom. iy~.
A facere negligunt, per fomnum torporis oCcidunt.
& neghgendo opprimunt quos alerc verborum
lade videbantur. Unde plerumque dum ipfi re-
prehenfibiliter vivunt, 8c habere difcipulos vita*
laudabilis nequeunt, alienos fibi attrahere conan-
tur; quatenus dum bonos fe habere fequaces
oftendunt, apud judicia hominum excufent mala
qua: agunt ; 8c quafi per fubditorum vitam, mor-
tiferam tegant negligentiam. Unde 8c illic millier
filium quia extinxit proprium, qua:fivit alienum ;
fed tamen veram matrem Salomonis gladius in-
venit, quia videlicet cujus fnnftus vivat, vel cujus
intereat, in extremo examine ira diftricti judicis
demonftrat. Ubi & illud folerter intuendum eft,
B qudd vivons filius priùs dividî przcipicur, üt foil
poftmodum macri reddatur : quia in hac vita quafi
partiri conceditur vita difeipuli, dum ex ilia
nonnumquam alter apud Deum mericum, alter
verb apud hominem laudem habere permirtitur.
Sed falfa mater cum, quem non genuit, occidi non
meruit: quia arrogantes magiftri & caritatis igna-
ri, fi plcnillimum nomcn laudis ex alienis difeipu-
lis confequi nequeunt, corum vitam crudcliter in-
fequuntur. Invidix enim face fuccenfi, nolunt aliis
vivere quos fe confpiciunt non polTe polfidere.
Undc& illic perverfa mulier clamat, N a mem, , s J
necijlius fit. Ut enim diximus,quos fibi oblequi
non vident, adgloriam temporalem eos aliis in-
vident vivere per veritatem. Vera autem mater
fatagit ut ejus filius fiilrem apud cxtrancam fit Sc
vivat : quia concedunt veraces magiftri ut ex ccw
rum difeipulis alii quidem magifterii laudem ha-
beant, fi tamen integritatem vita: iidem difeipuli
nonamittant. Per quz pietatis vifeera hæc eadem
vera mater agnolcitur : quia omne magiftcrium in
examine caritatis approbatur, Sc fola totum recipe-
re meruit, qux quafi totum conceffit : quia fideles
prxpofiti pro eo quod ex bonis difeipulis fuis non
folum aliis laudem non invident, led utilicatem
eis etiam profeflus exorant ; ipfi Sc integros Sc vi-
ventes filios recipiunt, quando in fiipremo exa-
mine ex eorum vita petfeebe retributionis gaudia
’ confequuntur.
C a p u t I I I .
Domus autem cùm adificaretur > LfUibus de do- }S , s .
latis atque perfeflis xdificata efi, & malleus
& fecuris, & omne ferramentum non funt
audita in domo cùm adificaretur.
C Um de purgatione vira: præfêntis, Sc remu-
neratione quietis perpetux tràaaretur, in expof.
: B. Job, 1.34. adjnnâum eft : Domus autem cùm a d i - mum.
fcaretur,&c. Q u i d domus ilia, nifi fanftamEc-
clefiam, quam in cxleftibus Dominus inhabitat, \
figurabat ? Ad cujus xdificationem cleâorum ani-
mx quafi quidam expoliti lapides deferuntut. Qui
cùm xdificanrur in cxlis,nullus illic jam difeipli-
nx malleus relonat: quia dolati atque pcrfccti il-
L