Jibrôs Moralium fingülari Epiftola. Inpublicis ètiam ad populum concionibus dolorem de prioris vU
mm. s. [x ;n monafterio fanètiffimè inftirarx jaftura premere Sc cohibere vix poteft ; Et quidem in monafie-
rio''fößHis\ inquit hötriil. undecima in Ezechielem, Valebam&ab otioßs lingdm reßrlxgerej tß in in-
tôithn'ë orationispche continue meniem teuere. - |
Lengiorisïri ■ QSî? fibi-pèrfoadeat Gtegorium, cuî ciim iftolia Confuetudine vita: fecularisfrnollioris St
mum**-. fiflä o fe fip fo céfté;, eercandum fille, ftatim ad hoc perfeâionis culmen, ad'oiationisipene contic
W | É | nliàéucontemplatiohif(jue fadigiuro, adhuc novit-htm, fi Baronio fides, pècveilifie; Sc ndnpotiùs id
jLm/m-jnf. lab°re improbo affiduaque cxercitatione, adipirante tarnen divina gratia, confecutum elle i Atcaà
»(.«, j pjpt men ToncedamuS : Scd quo paâo’ tàm brevi mora tantam 'moralium-ac/piritualium réritffi peritiam
cohiparavit ^tjuanra elucet in expofitione-lïbri Job *cui elueubrandx pauiè poftquam ayulfus-.;i
mbiufterio LegatusyîSonftantinôpolim miffuseft , opérant dédit î Forraffe prxcurx curis pene immer-
ftis, in fùblirréoris thcologix cognicionc tàntùm profeceraty abflrufioreiquc faerx ’.Scriprurx fen-
fiis rânt.t facilitate^ Felicitate tanta r imatus filetât ? Ejus efgo.plurium annorum in monafterio com-
niofationi & afcefi'adfcribdmùs illàm divinaruffi facrarumqueirerum feienciam, quanvjurefufpiaiuntj
^pVi ifoftudiisKôta fere-vira';innu'frici fuiitj fapientiores Sc periciores fpiritualis vice magiftri; Verùm
dmturham in; monafterio Grcgorii Commorationem jam fufficientibus argurrientis adfttuximus.1 :
E osinfnen f Nön *'ol“ m -ohUfohiSc dobteniplationijab ipfo monaftiex palxftrx ingreffu cotum ifc dédit Gréé
f f lP Ju * g " r’usj fed etiam abftinentix, jejtfniis’, aliifque poenitentix operibus, qtix' facroruré librorumfeu
jehan, g aiorie ac meditatiône condiebar, (ta deditusefat, utdebilitato flomacho, & affliâa. vaJetiHiine brec
lt „ . ‘ ~ vi 1Ti6r.'turus videretur. Neque tarnen frequentes morbi fuadere potuerunt .ut de tanta vint .»fpetiw
■ Crej. Tarin, tate-aliquantufùm remitterer. Cîbtis ejuS legumina erant qux Silvia mater eodem forte cibo vifii-
itl x .c . . . fails fuppcdirÿb'at & parabat. Inde contra'àtis -ipfo réfte, moleftiffimus. rporbus quem medici fyn*.
r n tu. Vian tbpêh, feu vithfium incifionem vocant V qua iabovins'créfe-// angußiß .fer horarum'-momenter, ad
Unde raolcflif S S t'.î’' t nf trW PVtabatur : Sf nifi frequenter cibo reficeretur, vitalem fibi fpiritum intercipi ientie-
Ümi morbi. ^ . ' f & tarnen de ïntermiflidr(é:'jejunii, réagis, qaàm dei'gravi dolebat dnficmitate. Màximè veto mo-'
leftèrulit, quod ipfo facratiffimo Sabbato-'Pafchx pervigilio, in quo omnes etiam parvuli jejunàrent
a ipfe à cibo abftincre non pofle videretur. Id tarnen 5c fuis & » Eleutherii Si Andre* Monaçhi, fui-
conviâoris & fodalis precibus"&dacrymis tandem impetravit j quamvis foli Eleutherfo.miracuium.
hoC tribuerît vit fummx humilitatis & modeftix M Ü M Ü henédiCtionis illiU s', inquit, vindiem
îàh'um meus fiom'achtts accept, nt mihi fimditns i'memoŸict toUercutr cihusajr agriindo. Coep mira ri.
ijms ëfim , qui fu erim ----i cti^if ue in- momtfimi; difpofiUme ucu f aurmeiis effet , ohlivtfiebtm penittea
agritudinis. Quqd Jitc ait S.-Pater j de océupfflione fua in jdifpofitione- rrionaiterii, for^.intelligtder;.
bet de aliquâ adminiftratiprie bonorum tençoraliunvipfi-injunSa,' nbrt deAbbàtis officia,.quôdnoni
hifipoft fuam lega'tiônem geflîffè Gregöriuni jam cum;Mabillbnio diximus. ■
iplîiiscicmplo' PI™ mos ®jus p l in . .m o n a f t c t iO • profecifle; &;ad fummam fanftitatem perveniffe probant
qoanrumolii S1'* de mulnsc fuis commilftonibus ipfe refert, prxfertimin/Dialogis. De Eleuthciio jâm paiieaat*
Monrchipro- tigiréus. De famftis Antonio,Mcrük), St Jorhanne, qui qtrotidianis lacrymis,. aifiduis orationibus, continua
facrarum litterarum meditâtione, 'ad xternam feiicicàtem, quo -jam animo prxv.alarant, exiitus
-vocati pervenérunt, legendum caput 47. libiv. Dialogorum. De S: Maxim'iano coenobii S. Andre*
'Abbate, poftea Syracufano Epifcbpo, patfiny in Dialogis & in M M Porto certis an'nisaffignare qux
S. Gregorius de fanftis illis ilarrat, difficillimunr. De Mcrulotamcn conftateum anno.fairem \ jq . ad
■mehorqm vitam tranfiiffe, cùm ab ejus morte ufque äd'tempus quo funtfcripti .Dialogi, fcilieetlad
b an. jryj. vel pv4. fairem anni b quatuordeeim efHuxiffentn Cetera ea ratione diftinguemus ^ qux Joc
■ hannes Diaconus fortafle confondit, fi ante S. Gtegorri legationem contigifTe dicamus.eaex quoc
■ rum natratione non liquet eum tune monafterio fuo prxfoifl'e : & poftejufdem reditum expleta le-
■ gatibne, aliaex quibus fummam eum poteftatem jam obtinuiffe in eodem monafterio. cpnftat ■ -
im xZ 'tn r Intramonäfterii cliuftra “ ntineri non potuit fanaiffimi rviri flagrantiflimus zelus , /cd tranfinifr
giomcogitât. fo Oçeano ad ptocurandaroAnglorum,nondum chriftianorum,converfionem vehementi'ùs exarfit
B t U i ,b .Qua. occafione pium illud confilium inierit, narrant poll Bedam Paulus &: Johannes Diaconi. Quo
5.,+ vcr° tempore, etfi omnes id faftum ante Gregorii Pontificatum confentiant, folus tarnen Johannes
•jehnn. tib.,. hoc ante Conftantinopolitanam legationem .qontigifle afferit, aliis neque aifirmantibus neque infi-
c . i ciantibus. Rem ex Beda defctibemus-,'à' quo primùm defumta eft; quamque ipfe ex majorum tra-
ditione acccpifte profitetur vir fummx fidei, nec minoris diligentix, qui à S, Grcgorii tempbribusin-
tegro fccUlq'rion aberat. Cum Gregorius 'in foro venales cbnfpexjllct pueros nuper ex Britahniaad-
veclos egrc'gia forma, candido corpore, ipfo etiam! capillamenco infignes , intefrogavit qua ex
gerne effent. Anglos cfl'e refpohfum e ft, ad quod, Bene, inquit, mm &.angelicam habent fu iem .: &
tales Angelorum in calis decet effe confines. Nec mora accedit ad fummum Pontificem, rogafque ut
genti Anglorum, quam audiebat adhuc idolorum cultui addidam, aiiquos facri verbt mïniftros mit-
tat, qui cojum converfioni operam dent, feipfum paratum effe in hoe opus, fi ita fupremo Antiftiti
videatur. Annuit Papa s infatigabilibus ejus precibus viftus ,■ inquit Paulus Diaconus.. Gregorius
vero accepta difeedendi copia , affumtifque è fuo Andreano fodalitio fele£tis quibufdam iesciis
quamcinus clam fe fubduxit & itineri commifit ; metuens quod poftea contigit, ne ab itinere fuo-
rum .civium amore ac ftudio revocaretur. Itaque Romani audientes viri famäi profeftionem ’ futn-
‘ mum C 1 ont, ncem adeunt Sc terribili voce conclamant : E ia, Apoßolice , quid fc c iß ilS. Petrum effendfC
t t , Romam deflmxißi. Tanta erat de famäo viro exiftimatio & fiducia jam çoncepta,;ùt ex uau Gregorio
ialus omnium pendere videretur. His clamoribns motus Papa ^feditionernque^epcimminen-
■ De (àn&itare Eleutherii vide lib. 3,.Dial.^c. 3 5 .^
k Dum Petrus fibi fcpulturam factre pofi anno s 14
* Pclagium Cx Paulo, & Benediflum ex Johanne;
tem vehementer metuens, celcrrime mißt nuntios_qui vcl renitentem viatorem ab itinere quantocius
tevocarent Sc in Urbemfeducerent, üt Vifo co cives a tumultu compefeerentur. Jamque trium dic-
rum confefto itinere, foäales poft brevem quietem, ut alacritcr coeptam perfequerentur viam hor-
cüm ecce adveniunc fudantibus equis a' fümmo Pontifice mifii, offeruntque Epiftolam qua
dinum srätulationfc exCCptus <. _ « r > r . c ,
infticucf laboces fefc acGinxic ;; m his daftim quod paaebacur lolatium & compenlationcm quærcns. Scd
eU VixPcnim/nllmönafterium ifcife receperât, cùm ab ejus quiete abfttaflus à fütnrno Antiftite, SC Dia- v r.
conus feptimus creatuseft, tum utadalcare minifttarer, tum ut in parccra PontificalU follicitudinis
fuccedetec. Quod audis hic. Gregotium f,i£bum Di'uconim vel Levitdm fepttmum , fignificat tune ad- u ff,,.,.
hue Rom* vlguiffe antiquum 1 morem , eujüs memihit S. Cornelius Papa in Ep.Apud’Eufeb. libi vr. .
cap. 4? ut feptem dumeaxat effent Diaconi, exemplo fortaffe prions Sc apoftollcx Eccleßx in qua
feptem tanmm Diaconi ordinati font, Hic etiam numerus fcpcenatius, feptem prxçi puis U.rbis re-
gionibus Sc bafilicis refpondebat, quibüs finguli Diaconi prxficicbantur ; hmeque ditti font Regionaru.
Vim fibi tune faftam cxplicat fandus vir in Epiftola ad Leandrum jam tones laudaca ; teftaturque
fibi nolenti Sc renitenti obedientix virtutem objedam , cui ccdere coadus eft. A quo Pontifice con-
fecratus fuerit, Sc in partem curx Ecclefiafticx voCatus ; neque Gregorius Turon. neque Paulus rios
docenc : hic tarnen Pelagio fecundo id adferibere videtur. Etenim difercè teftatur Gregonum ab eo-
deni Pontifice Diaconum effedum, Sc Conftantinopolim miffuro. Cùm itaque conftet lpfom non Be-
nedidi fed Pelavii II. Legatum feu Apocrifiarium apud Auguftum foiffe, inde liquet ad mentem Pauli
, nonà Benedîdo, feda Pelagio II. Papa effedumeum effe Diaconum.
Hxc apud Paulum legerat Johannes Diaconus ; cumque in his maxime qux de Gregorio refert an- v gg
te adeptum Pontificatum, ib ejus fententia recedere non foleat, fed ipfa ejus verba Sc p e t it e s inte-
gras tranferibere, quando hîc à Paulo diffentirè confpicitur, liquet id non temete fed graViflima de
caufa fadum. Nimirum aliter hauddubiè in Romanx Ecclefix ferinio legerat Johannes, ac in Pauli
hiftoria; . ,
Eminentiffimus Cardinalis Baronius Johannis opmionem impügnat, non aha ratione quam tuendx
fux chronologix neceffitate ; fed earn flare, non poffe jam à nobis demonftratum , aliundeque non ita
nobis contemnenda videtur Johannis audoritas. S. Gregorii vitam feripfit hic Ecclefix Romanx Diaconus
turn ex ejus Epiftoiis aliifque operibus colledam , turn ex antiquis Ecclefix monümentisI in
ferinio feu tabulario fummomm Pontificum affervatis. Hxc quidem magna ex parte ad nos mmirr.è
pervenerunt ; fed cùm videamus illius feriptoris diligentiam Sc fidem in legendis S. Dodons operibus
quxprx manibus habemus, nullatenus defiderari ( qux enim ex ipfis excerpfic, eadem apud S. Gre-
corium leguntur vix unica v.oce mutata) quidni dc ejufdem optima fide ac finceritate certi Sc lecu-
ti fimus in aliis Iaudandis 1 Certè Johannem Diaconum in fufpicionem vocando vel fraudis vcl meu-
r ix , altcrius Johannis, fcilicet Papx VIII. pulfatur audoritas ; qui Sc ilium ad vitam S. Gregory! con-
feribendam hortatus eft, Sc feriptam approbavit, hauddubiè prxmiffo accurato examine, uti fano
tanti momenti opus poftulabat. Igitur cum Johanne Diacono afferendum putamus à Benedido I.
avüifom è monafterio S. Gregorium , Sc affumtumfuiffe ad Ecclefix miniftermm. Bencdidus I. mor-
tuo Johanne III. rexit Ecclefiam à menfe Mvio anni ad finem Julii an. J77..elapfifque tribus_ men-
fibus Sc paucis diebus, Pelagius II. creatus eft fommus Pontiftx, quo fedente, officio Diaconi Gregorius
in Ecclefia Romana ferè fungi ccepit, quod à Benedido ejus antecefföre paulo ante mortui
ordinatus effet. Hac quidem ratione conciliari poffe Johannem Diaconum cum Paulo non difh-
dimus. Quid enim vetat dicerc cum Johanne, à Benedi£to primo Gregorium afliimtum fuifle ad Ec-
clefix Romanx Diaconatum, Sc fortaffe ad legationem apud lmperatorem obeundamj qux cum
nonnifi mortuo Benedido, fedenteque Pelagio II. ejus focceffore foerint impleta, Paulum Diaco-
num non immerico feripfiffe hxc à Pelagio fada î . . . ,
Gregorium fadum fuiffe Diaconum Cardinalem aie Baronius, quamvis apud nullos veterum qui i u . ^
dc ipfo feripferunt, hoc Iegeric : nifi forte per Levitam feu Diaconum feptimum, Cardinalem (ighifica- caidimlis.
ricenfeamus. Et quidem erant feptem illi Rom. Ecclefix Diaconi fingulis titulis quafi cardimbus m.sepma,
affixi ; unde did poterant Cardinales : non fecus ac ita dicebantur vel Prefbyteri minonbus, vel E-
pifeopi majoribus Ecclcfiis tamquam proprii Saccrdotes addidi, & u t ipfe Gregorius loquitur, mcar-
dinatii de quibus frequentiffimè in ejus Epiftolarum Regiftro, ubi confole notas, indicis adhibita
face. - c tt v
S. Eulogius Alexandrinus Patriarcha videtur fcnfiflc S. Gregorium Archidiaconum tuifle, penes g g | g » :
quem erat fumma bonorum omnium Ecclefiafticorum pra:feä;ura. Eulogius enim, Gregorio noftro conus.
perneceffarius , aiTcric in libro de adminiftratione Ecclefiaftica contra Novacum, Archidiaconum in photinci,
Ecclefia Romana, mortuo Epifcopo femper fuccedcrc ex vetcri more te conftitutione. Quo pado 1***
verbid aflevcrafTet, fi intcllcxinfct S. Gregorium etfi non Archidiaconum, ad fummum Saccrdotium
proveâum fuifle ?Nonpotuit autem ignorarc de amico fibi familiariifimo, utrum à diaconatu tantum
an ab archidiaconatü ad Pontificatum afeendifler. Ac crcdibilc eft Eulogium, dc vcccri Ecclcfia: con-
fuctudine tune antiquataloqui ; nempe agit de S. Cornelio Papa, à quo dicit Novatum Ecclefia: Romans:
Archidiaconum ,Pre(byterum fa£tum fuifle, ne, fi in Archidiaconatü remancret, fibi fucccflor
daretur i quippe Archidiaconum fuccedere fummo Sacerdoti ftatutum erat pro hujus çemporis more.
■ Vide Maki IK in Comment, de Ordine Rom. Septenarius illc Diaconorum numerus, etiam in Oriente receptos erat : caretur enim can. i j j
Concilii Neocaifar. incuntc quarto feculo habiti, ne piures quam feptem Diaconi miniftrent, etiamfi magna fit emtas.