vi'dctür * folemnitatem fuftincrc Pafchalcm, & A Tua apud omncs valeat tueri dcvotio : melius tacos
nunc ad' baptifma fcftinarc cognofcis ; ne , men eft, fi pro quiete fua dc his fucrinc muniti,
quod abfitj longa dilatio eorum retro polftc ani- qux gelfcrint ; nc inde eis inquictudinis occafio,
mos rcvocarc, cum Epifcopo loci ipfius loqucrc, unde magis laudandi nine, oriatur. Quia igitur tc
ut pcenitentia ac abftincntia quadraginta dicrum virum freligiofom,intentionis tux ftudio pro'vo-
indifta, auc die Dominico , aut ft cclebcrrima c a ti, menfis pauperum exhibendx diaconix. elc-
feftivitas forcaflis occurrcrit , eos, omnipotentis gimus prxponcnaum, nc qua tibi ex; hac nafcatqr
Dei mifcricordia protegente, baptizet; qüia Sc adminiftrationc dubieias, hac tc munitionc prof-
tcmporis'qualitas propter earn, qux fibi imminct, peximus fulcicndum, conftitucntes ut .de hoc ,
cladcm impcllit , ut dcfidcria corum nulla dc- quod admenfas pauperum, vel diaconix exhibi-
beant dilatione differri. Quofcumquc verb ex eis tionem percepifti, five fubinde pcrceperis erogan-
pauperes, Sc ad veftem fibi cmendam non fuffice- dum , nulli umquam hominum quolibet modo,
re pbfle cognofces, te eis veftem, quam ad ba- B fou ingenio cogaris poncrcrationcm, vel aliquam
ptifmum habeant , compararc volumus ac prx- debcas moleftiam fuftincre. Sed quia ita humanis
bcrc : in quibus pretium, quod dederis, tuis no-
veris rationibus imputandum. Si verb fan&urn
Pafchaelegerint expedare, itcrum cum Epifcopo
loquere ut modb quidem catcchumcni fiant, at-
que ad cos frequenter acccdat, geratquc follici-
tudincm Sc animos corum admonitione. fua: ad-
hortationis acccndat :b ut quanto , qua: exfpe&a-
tur, clongatur feftivitas, tanto fe prxparare, Sc
cam defiderio ferventi debeant fuftincre. Item
Petro , Epifcopo Corficx, inter alia : Tranf- imm m
mifimus, ait , Fratcrnitati tux quinquaginta fo- penfantc recipias.
lidos ad veftimenta corum, qui baptizandi funt, n,
comparanda.
Nihilominus pro Arianorum parvulis fidei catholic
« fociandis, Gregorius paftoralis curx folli-
citudinem prorfus extendit. Quaproptcr univerfis
Epifcopis Italix feribens, ait: Quoniam nefandiffi-
mus Autharith in hac, qux nuper c explcta eft ,
Pafchali feftivitate, Langobardorum filios in fide
catholica baptizari prohibuit, pro qua culpa cum
divina majeftas extinxit, ut folcmnitatcm d.Pate
omnibus efle volumus rationibus abfolutum, .
ut Deo noftro de his, qux tibi commifimus, ra- .
tionem te noveris pofiturum: hortamur ut fidei
in tc finccritas vigeat , fit mens in rebus inten- .
tior, cura propenfior, g ftudium vigilantius, de-
votio clarior, exhibitio efficacior : quatenus dum
divino jutus auxilio hoc opus folerter implevcris;
& illi, pro quibus follicitudincm gcris, ftudii tui
folatio utilitcr confolentur: &: tu mercedis tux bo-
num in xternavita Redemtoris noftri gratia com-
Hxc quidem Gregorius intra vel extra urbem
ftudio pictatis cxercuit. Cetcrùm Probum rcligio-
fum Abbatcm cum multis pccuniis Jerofolymam
deftinavit : cujus inftantia vencrabilc xenodo-
chium conftituit, Sc tarn ibi,quam in monte Si-
na penes Arabiam, Dei famulis fub regimine Pal-
ladii conftitutis, quotidiani viftus, &: veftimenti
copiam quamdiu viverç potuit annualitcr mittcre
procuravit.
Nihilominus per diverfas provincias pro cuffchx
altcrius non viderct : veftram Fraternitäten* todia facrx rcligionis , rebufquc pauperum ftre
dccet cun&os per loca veftra Langobardos ad-D nuc gubernandis, Ecclefix fox viros induftrios,
monerc, ut quia ubique gravis mortalitas immi- Redores patrimoniorum adfeivit. In quibus Cy-
net, eofdcm filios fuos,in Arianahxrcfi baptiza- prianumDiaconuin patrimonii Siculi, Pantaleo-
tos ad catholicam fidem concilient : quatenus nem notarium Syracufani, Fantinum defenforem
iram fuper cos omnipotentis Dei placent. Item Panormitani, Scrgium defenforem Calabritani,
c Prxjcdo, EpifcopoNarnienfi: Pcrvcnit ad nos, Romanum notarium Apuli, Bcnenatuai defen-
pcccatis imminentibus, in civitatc veftra mortali- forem Samnitici, Anthemium Subdiaconum Nea-
tatem omnino graflari : qux res nos nimis addixit. politani, Petrum Subdiaconum Campani, Can-
Quamobrcm falutantcs Fratcrnitatem tuam, in- didum defenforem Tufci , Urbicum defenforem
ftantiflimè fuademus ut à Langobardorum, five Sabini, Optatum defenforem Nurfini, Benedi-
Romanorum, qui in codem locodegunt, admo- dum b notarium defenforem Carfcolani , Fcli-
nitione, nulla rationc ccfietis, Sc maxime à gen- £ ccm Subdiaconum Appix, Caftorium chartula-
tilium &: hxrcticorum , ut ad veram redamque fi- rium Ravcnnatis, Caftorium notarium Hiftriani,
Lrr.
Jerofolym*
pencha afligctf*
L111.
Singulis patri-
monlis fcgu-
los Redores
conftituit.
dem catholicam convertantur. Sic enim aut divina
mifcricordia pro fua forfan eis converfione,
Sc in hac vita fubveniet : aut fi cos migrarc con-
tigerit, à fuis, quod &: magis optandum eft, tranf-
cunt facinoribus abfoluti.
1 Igitur prudentiflimus paterfamilias Chrifti
I Gregorius fingulis diaconiis vel xcnodochiis vi-
’ ros idoneos deputavit *. quos ctiam, ut fccurius ,
’ immo fagacius in opcrc pictatis ac mifericordix
* laborarent, hujufmodi privilegiis muniendos ef-
Antonium Subdiaconum Dalmatiani, Johannem
notarium > Illyricani, Symmachum defenforem :
Sardinix, Bonifacium notarium Corficani, Pan-
talconem notarium Ligurix, Hicronymum defenforem
Alpium Cottiarum, Hilarium notarium
Germaniciani, Sc Candidum Prefbyterum Galli-
cani. Hxc autem prudentiffimus pater Gregorius,
non folum in Romana, -fed & per diyerfas Ecclc-
fias perpctualitcr obfervanda cenfebat. Unde Ja-
nuario Caralitano Epifcopo inter cetera feribit,
fe dccrcyit. Licet eos , qui pia intentione folli- p dicensIndicatum eft nobis quod laicis quibuf-
citudinis curam debilibus ac egenis impendunt, dameuram veftri patrimonii committentes, poft-
• Solcmnc fuit quondam in Ecclefia ut baptifmus fola Pafchatis,
vel Pcntccoftcs vigilia frcquentarctur. Qui mos non folum ad Caroli M.
tempora viguit in Ecclefia Gallic, fed ufquc ad feculum xi. perduravit.
Nam in Cone. Rotom. ann. 1071. apud Ord. Vitalem 1- 4. hift. Eccl. p.
519. ftatuitur, m geherd, baptfm*, nifi Sabbato Ptfcht & Pentecofles
fiat. Mabill. Cujus obfervationem longiufculam exferibere ex integro
non vacat: etfi dignam quae legatur tota. Vide not. ad Ep. 13. lib. vm-
5 k Big. & Gemet. ut quanto expettatur tlongatnrqttt ftßivilas. Au-
deg. ut quanto quo, txptftata olongatur frftivitas.
* Corb. Bigot. Gemet. & Andeg. extmta; quam le&ionem annota-
nt in rnarg. Mabill. & Guflanv. In Reg. Exortaefl.
d lea mfs noftri, etfi legitur in excufis, pafeha ulttrius.
* Reg. & Utic. ProjeHo.
f In Utic. fuper religiofum. Legitur, Johannem.
t In Utic. additur voluntas promtior.
h Abcft notarium a Norm. & Turon.
* Utic. Johannem notarium Corficani. . . . . Bonifacium. . . . . Illyrimodum
modum iürufticôrlim véftrorumdeprîédatlonibus, Arô, & in monachica régula ôrdinatc perfiftcrc :
arque per hoc exfatigationiblis fucrint deprehen^- ut ipfo diftri£tionem monafterii teneat, qui quo-
fi, * & reddere res quas indecenter retinent, ha- tidie in minifterio Ecclefiaftico cogitur permane-
bitasquafi fu^ ditionis,quippe veftræ nonfuppo- rc. Proinde Fraternitas tua hoc, quolibet in lofiti
curationi poftponunt, vobifque defpicianta-
ftuum fuorum reddere rationem. Quod fi ita cft,
diftridè à vobis difeuti convenir, atquc inter cos*
Ecclefixque vcftrx rufticos caufam examinari fub-
tiliùs : ut quidquid in eis fuerit fraudis inventum,
cum pcena legibus ftatuta reddere compellanturv
Dc cctcro verb cavendum à Fraternitate veftra
Go fa&um eft, emendare feftinct: quia ego nul-
lo modo pacior, ut loca facra per Clcricorun) am*
bitum deftruantur. Item Mariniano Epifcopo Ra-
vennx : Dudum ad nos multotum relatione per-
venerat, monafteria in Ravennx partibus cOn-
ftituta, omnino Cleridofum veftroriim dominio
prxgravari : itaut occafione quafi regiminis, ea,
« !Lib. v it .
„ Eb * 3-
eft, ne fecularibus viris-j atque non fub regula quod dici grave eft, velut in proprietate pofli
b noftra degentibus, cujufiibct res Ecclefix com- deant. Qinbus non modicum condolentes, decef-
mittantur, fed probatis de veftro officio Clericis t B fori veftro iitteras mifimus, ut hoc emendare per
Liv.
Uni perfona
in quibus fi quid reperiri poterit pravitatis, ut in
fubditis emendare , quod illicite geftum fucrit,
valeatis : c quos videlicet apud vos habitus fui of-
ficium magis convcniat quàm excufet.
Singula Ecclefiaftici juris officia, fingulis qui-
büfquc perfonis fingillatim committi debere ju-
bebat, afierens, quia ficut in uno corpore mul-
ta membra habemus, omnia autem membra non
eumdem a&um habent : ita in Ecclefix corpore
fecundum veridicam Pauli fententiam, in uno
omnia debuiflet. Sed quoniam vitx eft termino
citiüs occupatus, ne hpc onus monafteriis rema-
Uerct, Fraternitati vcftrx eadem nos fori pfiffe rc-
colimus* Et quia, ut compcrimus , in hujus rei
ha&enus cqrredione ceffiatum eft, hxc ad vos
iterum prxVidimus feripta dirigerc. Hortamur ergo
ut omni mojra omnique excufatione fummo-
ta, ita monafteria ipfa ab ejufmodi ftudeatisgra-
vamine televare , quatenus nullam deinceps in
eis Clerici, vel hi, qui in facro funt ordine concodemque
fpiritu, alii confercndum eft hoc of- ftituti, ob aliud habeant, nifi orandi tantummo-
ficium, alii committcndum eft illud : ncqueuni, do caufa* accedendi licentiam : aut fi forte ad
quantumlibet exercitatx perfonx , uno tempore £ peragenda facra Miffarum fuerint invitati myfteduarum
rcrum officia committenda funt : quia fi
totum corpus oculus, ubi aüditus ? Sicut enim varieras
membrorum per diverfa officia & robur
corporis fervat, Sc pulchritudinem rcprxfentat :
ira varieras perfonarum per diverfa nihilominus
officia diftributa, Sc fortitudinem, &: vértuftatem
fanftx Dei Ecclefix manifeftat. Et ficut indecorum
eft ut in corpore humano alterum mém-
brum altcrius fungatur officio ; ita nimirum no-
xium fimulque turpiffimum, fi fingula rcrum mi-
niftcria perfonis totidem non fucrint diftributa.
Hinc eft quod quibufdam ambitiofis, flteut in fuis
ia. Sed ne, vel pro cujufiibct Monachi, aut Ab-
batis promotionc * onus aliquod fortaffe fufti-
ncant j ftudendum nobis eft ut fi quifpiam Ab-
batum, aut Monachorum ex quocumque monaf-
terio c ad clericatus officium , vel ordincm fa-
crum acecfferit, non illic aliquam habeat, ut di-
ximus, ulteriiis poteftatem : ne monafteria hujus
occafionis velamine, ea,qux prohibemus, fufti-
nerc onera compellantur. Hxc itaque omnia vi-
gilanti cura emendare jam fecundo commonita
Sanditas veftra non différât : ne fi poft hoc négligentes
vbs effe , quod non credimus, fenferilitteris,
quas ego ftudio brevitatis omifi, poterit D mus, aliter monafteriorum quieti profpicere cominveniri,
moderationis frena frequenter impofuit.
Undc Anthemio Subdiacono pro Pafchafio Epifcopo
, qui per femetipfum fibimet njajot-domus,
Sc vicedominus permanebat, intcr cetera prxcc-
pit, dicens: Volumus autem ut frater nofter Pa-
fchafius Sc vicedominum fibi ordinet , Sc majo-
rem-domus : quatenus poffit, vel hofpitibus fu-
pervenientibus, vel caufis , qux evcniiint, ido-
neus Sc paratus exiftere. Si verö vel negligenpellamur.
Nam notum vobis fit, quia tantx ne-
ccffitati fervorum Dei congregationcm ampliüs
fubjacere non patimur. Item Maximiano Epifcopo
Syracufanö poft aliqua : Prefbyteros, Diaco-
nos , ccterofque cujuflibet ordinis Clcricos, qui
in Ecclefiis quoquo modo militant, Abbates fieri
per monafteria non permittas : fed aut omiffa
clericatus militia, moriachicis promoveantur or-
dinibusj.aut fi in Abbatis loco permanere decre-
Zib.v. Ep. 1
tem eum profpicis , vel ca, qux dicimus, impie- E verint, clericatus nullatenus permittantur habere
differentem : omnis clerus ejus adhiberi debet, re militiam. Satis enim incongruum eft, fi ciim
ut communi confilio ipfi eligarit, quorum perfo- unum ex his pro fui magnitudinc diligenter quis'
nx ad ca-, qux prxdiximys, valeant ordinàri. non poffit explere, ad utrumque judicetur ido-
Itcm Ravennatibus Clericis, ad monafteriorum neus :ficque invicem Sc Ecclefiafticus ordo vitx
regimina importune tendentibus, reftitit, Johan- monachicx, Sc Ecclefiafticis utilitatibus f regula
ni Ravennati Epifcopo fcribens : Pervenit ad me monachatus impediatur.
quöd d in Ecclefiis Fraternitatis tux aliqua loca
•ualitcr fane Gregorius per procuratores Ec-
dudum monafteriis confècrata , nunc habitacula
clefiafticorum patrimoniorum, velut Argus qui-
Clcricorum, aut etiam laïcorum fafta funt : dum-
dam luminofiffimus , per totius mundi latitudi-
que hi, qui funt in Ecclefiis, fingunt fe religiose
nem fox paftoralis follicitudinis oculos circumtu-
vivere , monafteriis prxponi appetunt, SC per
lerit, non ab rc forfitan duxerim perftringendum.
corum vitam monafteria deftrunntur. Nemo e -F Ait enim in Epiftola Anthemio Subdiacono : Dif-
tenim poteft , Sc Ecclefiafticis obfequiis defervi- cedenti tibi mandavimus, Sc poftmodum prxee-
Elecmofynäs
localiter ac
perfona|itcro:
« Pegifi. lib. I «i Bp-3 9-
* Poft'deprehenfi, in plur. mfs. immediate legitur quod fi ita eft.
b Norm, veftra.
* Vatic. Mabil. & Guflanv. quo . . . . . . magis commendet. Ccdimus
mfs. & aliorum edit, muititudini.
** Nonnulli excufi, in Ecclefia. Contradicentibus mfs.
* Et tamen Gregorius ipfe in Iittcris ad Urbicum Abb. lib. 9. Ep. 4 1 .
Volumus, inquit, ut Domitius Prcfbyttr Abbas efle Lucufiani monafte-
Tom. IF .
rii debeat. Ccrtè in Gallia pauci admodum AbbaresSacerdotii expertes
hoc tempore erant, imô & Monachi. Vide primam S. Maximini Abbatis
Mitiacenfis viram, num. 16. Qiiamergo hîc proefcribit Gregorius , fpe-
cialis pro loco illo conftitucioeft, ad retundendam dericorum monafte-
riis inhiautium cupidicarem- Mobil.
1 Utic. & Gemet. régula Monachorum impediat. Bigot. & Andeg,
regula Monachos impediat.