IV.
A fDEEL;
I.f
HOOFDSTUK.
„ zynde, andere Knobbelige Wortels op zyde,
tot voortplanting, die van de Gröote Galanga
„ niet ongelyk. Hier komen byhangzels aan,
„ gelyk in de Peonie-Wortelen, 'welke Raap-
Etuwy. ^ achtig Zy n , van een o f anderhalf Duim. De
,, zelfftandigheid dëf Wortelen is vast en Vlee-
,, z ig , byna doorfchyhend wit,vaneenenfcher-
j, pen, Krüiderigen Smaak en aangenaamen Geur.
„ De Bladen komen tropswyze uit den Stoel,
elkander omvattende, en'zig vervolgens uit-"
breidehde op dikke Sappige Steelen van ander-
j , half Duim lang.. Z y gelyken naar die van de
„ groote; breedbladige Weegbree , zynde een
3, Handpalm groot , rond met een kórt Puntje ,
i , zagt en Slymerig als de Leliebladen , van bo-
,, ven glanzig donker groen, van onderen Flu-
„ weelachtig wie,-aan den Rand een weinig ge-
, , golfd , in veele Strooken gefmaldeeld door
5$
aanzienlyke Ribben. Benevens, de gezegde
Scheedachtige trop van Bladen, kwam des
nagts uit den Wortel een enkeld Blad, dat
,, uit zyne Steelgeuteen Bloem voortbragt, naar
„ die der Orchis, geïykende ^ zesbladig, wit van
j. Kleur,,en duurende naauwlyks éénen Dag.”
De Wortel van deeze Plant h e e ft, volgens
dien Autheur, een uitmuntende kragt, tot het
wegneemen van Verpoppingen der Ingewanden >
als ook om de Maag te verlterken en tot Wind-
brceking, enz. Hierom Wördt dezelve, door de
Sïammcrs, zeer vlytig aangekweekt, die dikwils
de aangroeijende Knobbels daar afneemen, en,
. , zo
3?
M o N A N D R l A. 39
zo dezelven een Scheutje hebben, totVoorttee- IV.
ling afzonderlyk in den Grond zetten ; gebrui- Afdeel.
kende de overigen als gezegd is. In de Hoofdftad Hoofd*;
Judja hadt K-empfer de drooge Wortels overal , STüK‘
by de Drogisten o f Kruideniers, te koop z i e n ^ ^ y *
leggen. Deeze fchynt,,..g e ly k hier voor aangemerkt
is , de zogenaamde, Smecfche, doch ei-
eigentlyk Siamlche en gewoone Kleine, Galanga
der Winkelen te zyn.
(2 ) Kaempferia met Lancetvormige geteelde ^
Bladen. - - rttiSda. ■
■ jg& ' Ronde
i W y hebben hier voor gezien, dat het
zeker zy', o f de Zedoar Wortels ook hunne afkomst
van de tweede Soort van Amornum , des-
wegen Zerumbeth gebynaamd, hebben * : doch ¥Biadz.u.
gemeenlyk wordt zulks, ten minfte wat de Ronde
belangt, aan dit Gewas toegefchreeven. Sommigen
, evenwel, verbeelden z ig , dat de Lange
en Ronde Zedoar maar verfchillende Wortels
zouden zyn van eene zelfde Plant. ( Hoe ’t z y ,
dë Bloemen van dit Gewas hebben de Kleur en
Reuk van Violen, doch duuren, gelyk die van
’t voorgaande, maar-éénen Dag.
T H A-
(a) K&mpferia Folii* lanceolatis petiolatis. Fl. ztyl. 9.
Zedoatia rotunda. C. B. Pin. 36. Colchicum Ztyl. Flore
Viols odore ec Colore. Burm. Ztyl. 67. Malankua. Hert»
Mal, XI. p. 17. T. 9.
M. D U i , VII. STUK,